کفاره
کفاره به معنای پوشاندن می‌باشد و شأن کفاره، پوشاندن خطیئه است. "کفاره" در شرع مقدس به عبادت خاصی اطلاق می‌شود که برای عقوبت افراد، سقوط عقوبت یا تخفیف در آن تعیین شده است.
فقیر ده سیر طعام را که به عنوان کفاره می‌گیرد باید خود شخصاً مصرف نماید، یا آنکه برای مهمان خود هم می‌تواند مصرف نماید؟
بلی می‌تواند مصرف نماید.
بلی می‌تواند مصرف نماید.
عنوان سوال:
فقیر ده سیر طعام را که به عنوان کفاره می‌گیرد باید خود شخصاً مصرف نماید، یا آنکه برای مهمان خود هم می‌تواند مصرف نماید؟
پاسخ:
بلی می‌تواند مصرف نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زید بابت کفاره مدهای طعام گرفت به فقیر داد، آیا بر فقیر جایز است که آن را فروخته در غیر خوردن سایر لوازمات خود برساند یا خیر؟
- از گوسفند کفاره می‌تواند صاحبش بخورد یا تمام آن را باید به فقیر تصدق دهد؟
- آیا مستحقین کفارات از قبیل کفاره روزه ماه مبارک رمضان که عمداً روزه را افطار میکرده و غیره، میتوانند که مثلاً یک مد طعام را به مبلغ وجهی که قیمت آن است صلح کنند یا باید حتماً طعام داده شود؟
- زن سیده که فقیر است و شوهر و فرزندان فقیر دارد می‌تواند که خمس را قبول نماید و تصرف کند بعداً به مصرف خود یا بچهها و شوهرش برساند یا خیر؟
- زن سیده که اطفال یتیم غیر سیده دارد و فقیر میباشند و همچنین زن سیده که فقیر است و شوهر و فرزندان فقیر دارد می‌تواند که خمس را قبول نماید و تصرف کند بعداً به مصرف خود یا بچهها و شوهرش برساند یا خیر؟
- قدر واجب در کفاره اطعام ده مسکین یا شصت مسکین چیست، به معنی این که مراد از طعام و کمیت آن چیست؟
- فطره را به قصد فقیر معینی کنار گذاشت، آیا موقع دادن فطره می‌تواند به فقیر دیگری بدهد؟
- هنگامی که محرم ملزم به ذبح کفاره خود می‌شود برای خاطر انجام بعض محذورات احرام، آیا جایز است برای او خوردن از آن، یا واجب است دفع نمودن تمام آن به فقیر، و آیا شرط است فقیر مؤمن باشد یا جایز است دادن آن به مطلق فقیر؟ و آیا جایز است برای او تأخیر بیاندازد ذبح کفاره را تا یک سال یا بیشتر.
- زید برای کفاره قضای ماه رمضان مثلاً صد مد گندم یا جو میخرد به فقیر میدهد، چون در شهر وسیله پخت و پزِ نان، در خانهها نیست، لذا فقیر این گندم یا جو را میفروشد و قیمت آن را از نانوا، نان میخرد و مصرف میکند، چون نان گرانتر است قیمت صد مد گندم یا جو حدود هشتاد مد نان می‌شود، حال از ذمه زید صد مد که به فقیر داده ادا شده، یا آن که آنچه فقیر نموده از نان ادا شده، آنچه حکم است بیان فرمائید.
- به فقیر تریاکی می‌شود از وجوه منطبقه داد یا نه؟ در صورتی که معلوم یا مظنون باشد که به مصرف تریاک میرساند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا میتوان پول کفّاره را به فقیر داد و به او گفت: طعامی که روزانه میخوری قصد کفّاره کن؛ یا لازم است فقیر از همین پول طعام بگیرد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا می توان در کفاره جمع به جای 60 روز روزه به 60 فقیر طعام داد؟
- [آیت الله مظاهری] اینکه در رساله عملیه فرمودهاید یکی از موارد کفاره عمد، اطعام شصت فقیر است، آیا میتوان به اندازه شصت فقیر به یک فقیر پول یا طعام داد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا صحیح است در مدّ طعام که به عنوان کفّاره روزه پرداخت می‌شود، به جای طعام، پول آن را به فقیر داد؟
- [آیت الله مظاهری] پولی که به عنوان کفاره و بابت طعام به فقیر پرداخت می‌شود، آیا فقیر می‌تواند در امور دیگری که بیشتر نیاز دارد، صرف کند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی اجیر شد بر طبخ طعام مساکین، آیا اجرْ العمل را می‌تواند از کفّاره بردارد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا می توان پول کفّاره را به فقیر داد. و به او گفته شود طعامی که روزانه می خوری قصد کفّاره کن یا لازم است فقیر از همین پول طعام بگیرد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا فرزند می تواند کفّاره روزه ماه مبارک رمضان را (کفاره ده سیر گندم و مانند آن) به پدرش در صورتی که فقیر باشد یا عکس اگر فرزند فقیر بود بدهد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که میخواهد کفاره عمدی روزه را بدهد و نمیتواند به 60 نفر یکجا طعام بدهد،آیا می‌تواند به یک خانواده شش نفری،ده مرتبه طعام بدهد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا در کفاره ای که باید 60 فقیر را اطعام کرد، می شود به یک فقیر 60 مرتبه غذا داد؟ یا پول آن را به یک فقیر داد تا با آن برای خود طعام تهیّه کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در کفارة افطار روزه ماه رمضان، باید یک بنده آزاد کند یا بهدستوری که در مسألة بعد گفته می‌شود دو ماه روزه بگیرد یا شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مُد که تقریباً ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو یا نان و مانند اینها و چنانچه اینها بدهد برایش ممکن نباشد، بنابر احتیاط باید بقدر امکان تصدیق و استغفار نماید و احتیاط واجب آن است که هر وقت بتواند، کفاره را بدهد.
- کسی که باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد، می‌تواند کفار چند روز را به یک فقیر بدهد.
- اگر روزه رمضان را عمداً نگیرد، باید قضای آن را بهجا آورد و برای هر روز دو ماه روزه بگیرد، یا به شصت فقیر طعام بدهد، یا یک بنده را آزاد کند و چنانچه تا رمضان آینده قضای آن روزه را بهجا نیاورد، برای هر روز یک مد طعام نیز کفاره بدهد.
- اگر طفل شیعهای فقیر باشد، انسان می‌تواند فطره را به مصرف او برساند یا به واسطة دادن به ولی او، ملک طفل نماید.
- اگر به واسط مرضی روزه رمضان را نگیرد و مرض او تا رمضان سال بعد طول بکشد، قضای روزههایی را که نگرفته بر او واجب نیست، و باید برای هر روز یک مد که تقریبا ده سیر است طعام، یعنی گندم یا جو و نان و مانند اینها به فقیر بدهد، ولی اگر به واسط عذر دیگری، مثلًا برای مسافرت روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان بعد باقی بماند، روزههایی را که نگرفته، باید قضا کند، و احتیاط واجب آن است که برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد.
- اگر به کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد زکات بدهد، بعد بفهمد قرض را در معصیت مصرف کرده، چنانچه آن بدهکار فقیر باشد، می‌تواند آنچه را که به او داده بابت زکات حساب کند.
- اگر قسم بخورد که کاری را انجام دهد یا ترک کند، مثلًا قسم بخورد که روزه بگیرد یا دود استعمال نکند، چنانچه عمداً مخالفت کند باید کفاره بدهد یعنی یک بنده آزاد کند یا ده فقیر را سیر کند یا آنان را بپوشاند و اگر اینها را نتواند باید سه روز روزه بگیرد و باید روزه پی در پی باشد.
- زنی که زاییدن او نزدیک است و روزه برای حملش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست، و باید برای هر روز یک مد طعام، به فقیر بدهد. و نیز اگر روزه برای خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست. و بنابر احتیاط مستحب برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد، و در هر دو صورت روزههایی را که نگرفته باید قضا نماید.
- اگر اشتباهاً کسی را بکشد باید علاوه بر دیه که در مسألة (2809) گفته شد خود قاتل یک بنده آزاد کند و اگر نتواند بنده آزاد کند دو ماه پیدرپی روزه بگیرد و اگر این را هم نتواند شصت فقیر را سیر کند و اگر عمداً و به ناحق بکشد، در صورت عفو یا گرفتن دیه باید دو ماه روزه بگیرد و شصت فقیر را سیر کند و یک بنده را آزاد نماید.
- اگر مرض انسان چند سال طول بکشد، بعد از آن که خوب شد، باید قضای رمضان آخر را بگیرد و برای هر روز از سالهای پیش یک مد طعام به فقیر بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] کسی که باید برای کفارهی یک روز، شصت فقیر را طعام بدهد، اگر به شصت فقیر دسترسی دارد، نباید به هر کدام از آنها بیشتر از یک مُد که تقریباً ده سیر است طعام بدهد، یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید، ولی می‌تواند برای هر یک از عیالات فقیر، اگر چه صغیر باشند یک مُد به آن فقیر بدهد.
- [امام خمینی] کسی که باید برای کفاره یک روز شصت فقیر را طعام بدهد، اگر به شصت فقیر دسترسی دارد، نباید به هر کدام از آنها بیشتر از یک مد که تقریبا ده سیر است طعام بدهد، یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید، ولی چنانچه انسان اطمینان داشته باشد که فقیر طعام را به عیالات خود می دهد یا به آنها می خوراند، می تواند برای هر یک از عیالات فقیر اگرچه صغیر باشند یک مد به آن فقیر بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که باید برای کفاره یک روز شصت فقیر را طعام بدهد، اگر به شصت فقیر دسترسی داشته باشد، نباید به هر کدام از آنها بیشتر از یک مُد طعام بدهد، یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید؛ ولی چنانچه انسان اطمینان داشته باشد که فقیر طعام را به زن و فرزندان خود میدهد یا به آنها میخوراند، می‌تواند برای هر یک از زن و فرزندان او، اگرچه صغیر باشند یک مُد به آن فقیر بدهد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که میخواهد برای کفّاره یک روز شصت فقیر را سیر نماید نمیتواند یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید ولی می‌تواند هر یک از عیالات فقیر را گرچه صغیر باشند سیر نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که باید برای کفاره یک روز شصت فقیر را طعام بدهد؛ نمی تواند به هر کدام از آنها بیشتر از یک مد که تقریبا ده سیر است طعام بدهد؛ یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید و زیادی را از کفاره حساب نماید؛ ولی می تواند برای هر یک از عیالات فقیر اگرچه صغیر باشند یک مد به آن فقیر بدهد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که کفّاره روزه رمضان بر او واجب است باید دو ماه روزه بگیرد یا شصت فقیر را سیر نماید یا به هر کدام 750 گرم طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها، یا قیمت آنها را بدهد و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد، هر چند مد که می‌تواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد باید استغفار کند و چنانچه دادن کفّاره بعداً برای او ممکن شود واجب نیست کفّاره بدهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که باید برای کفاره یک روز شصت فقیر را طعام بدهد اگر به شصت فقیر دسترسی دارد، نباید به هر کدام از آن ها بیشتر از یک مد که تقریبا ده سیر است طعام بدهد، یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید، ولی می تواند برای هر یک از عیالات فقیر اگر چه صغیر باشند یک مد به آن فقیر بدهد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که باید برای هر روز 750 گرم طعام به فقیر بدهد می‌تواند کفّاره چند روز را به یک فقیر بدهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد، می‌تواند کفاره چند روز را به یک فقیر بدهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که باید برای هر روز یک مدّ طعام به فقیر بدهد، می‌تواند کفّاره چند روز را به یک فقیر بدهد.