مستحاضه
زني که خون استحاضه مي‌بيند.
اگر خانمی به خیال اینکه در ایام عادت است روزه‌اش را افطار کرده ولی بعداً متوجه شود که در آن زمان مستحاضه بوده است، وظیفه‌اش نسبت به روزه‌هایی که نگرفته چیست؟
باید روزه را قضا نماید ولی کفّاره ندارد.
باید روزه را قضا نماید ولی کفّاره ندارد.
عنوان سوال:
اگر خانمی به خیال اینکه در ایام عادت است روزه‌اش را افطار کرده ولی بعداً متوجه شود که در آن زمان مستحاضه بوده است، وظیفه‌اش نسبت به روزه‌هایی که نگرفته چیست؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- خانمی که عادت بوده، صبح متوجه می‌شود که از خون حیض پاکشده است و احتمال میدهد قبل از طلوع فجر پاک شده باشد؛ آیا روزه‌اش صحیح است ؟
- خانمی که عادت بوده، صبح متوجه می‌شود که از خون حیض پاکشده است و احتمال میدهد قبل از طلوع فجر پاک شده باشد؛ آیا روزه‌اش صحیح است ؟
- خانمی که عادت بوده، صبح متوجه می‌شود که از خون حیض پاکشده است و احتمال میدهد قبل از طلوع فجر پاک شده باشد؛ آیا روزه‌اش صحیح است ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] دختر خانمی سال اوّل تکلیفش را روزه نگرفته، وظیفه‌اش چیست؟ آیا کفّاره هم بر او واجب است؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که در ماه مبارک رمضان، سهوا چیزی خورده و خیال کرده با این عمل روزه‌اش باطل شده و سپس مشغول خوردن چیزهای دیگر شده، وظیفه‌اش چیست؟
- [آیت الله سبحانی] خانمی در روز ماه مبارک رمضان لک دید به گمان اینکه ایّام عادت شروع شده ، روزه خود را افطار نمود فردای آن روز خون قطع گردید معلوم شد که خون حیض نبوده است. سوأل می کند در افطار روزه مزبور کفّاره هم دارد؟
- [آیت الله بهجت] زنی در ایام عادت، طبق معمول روزه اش را افطار می کند، ولی بعدا متوجه می شود در آن وقت یائسه بوده است. آیا روزه اش صحیح است یا قضا و کفاره دارد؟
- [آیت الله بهجت] خانمی همیشه ماهی یک بار حیض می شده، اگر در یک ماه دو بار خون ببیند که یکی در ایام عادت و یکی خارج از ایام عادت کدام حیض است؟
- [آیت الله بهجت] خانمی همیشه ماهی یک بار حیض می شده اگر در یک ماه دو بار خون ببیند که هر دو خارج از ایام عادت او باشد کدام حیض است؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا کفّاره روزههای ماه رمضان که پدر به طور عمدی افطار کرده، برعهده پسر بزرگتر است؟ کفّاره روزه‌هایی که از روی عذر نگرفته (مدّ طعام)، برعهده چه کسی است؟
- [سایر] اگر خانمی در ایام عادت، از قرص یا آمپول جلوگیری استفاده کند؛ آیا نماز و روزه او صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] عده ای از جوانان پاک به علت نهی والدین در گذشته که ماه رمضان با ایّام امتحانات آنان مصادف بود، روزه خود را به زعم اینکه معذورند افطار کرده اند. سپس متوجه شده اند که معذور شرعی نبوده اند. آیا اکنون تکلیف شان نسبت به کفّاره روزه هایی که افطار نموده اند چیست؟
- [سایر] خانمی در ماه رمضان قبل از اذان صبح از خون حیض پاک شده است؛ ولی به آب دسترسی ندارد، وظیفه‌اش چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد اگر خون ببیند و شروع آن بیش از دو روز قبل از عادت باشد، چند صورت دارد: الف: اگر خون به رنگ سیاه یا قرمز تیره باشد، حیض است. ب: اگر خون به رنگ زرد یا قرمز روشن باشد، استحاضه است. ج: اگر در آغاز به رنگ زرد یا قرمز روشن بوده، قبل از عادت سیاه یا قرمز تیره شده و با رنگ حیض سه روز در ضمن یک دهه ادامه داشته یا بعد از تغییر رنگ به ایام عادت متّصل شده و سه روز را تکمیل کند (هر چند در ایام عادت به رنگ حیض نباشد) در این دو حالت ازوقتی که تغییر رنگ داده حیض به شمار میآید و نمازهایی را که ترک کرده قضا ندارد. د: اگر در آغاز به رنگ زرد یا قرمز روشن بوده و با همان رنگ به ایام عادت متّصل شده است از اول ایام عادت حیض به حساب میآید، اگر چه آن خون همچنان زرد یا قرمز روشن باشد، ولی اگر سه روز در ضمن یک دهه ادامه نداشته باشد، معلوم میگردد که آن خون حیض نبوده و باید عبادتهای واجبی را که نخوانده است، قضا کند. ه’: اگر در آغاز به رنگ زرد یا قرمز روشن بوده و بعد که قرمز تیره یا سیاه شده یا ایّام عادت رسیده، کمتر از سه روز ادامه یافته است، بنا بر احتیاط واجب به مقدار سه روز را عادت خود قرار میدهد و بعد از پاک شدن نماز و سایر عبادتهای واجبی را که در آن سه روز بجا نیاورده، قضا میکند (و برای تعیین سه روز، خونی را که نشانه حیض دارد یا در ایام عادت میبیند حیض قرار میدهد و بنا بر احتیاط مقدار کسری آن تا سه روز را اگر میتواند از خون بعد تکمیل میکند) و در سایر روزهایی که خون میبیند باید به وظایف مستحاضه عمل نماید. در سایر صورتها که حکم به حیض بودن خون شد، به اندازه عدد عادت خود حیض قرار داده، پس از آن تا ده روز از هنگامی که حکم به حیض بودن شد، مستحب است استظهار کند و بعد از آن استحاضه می‌باشد.
- مبتدئه یا مضطربه اگر پیش از گذشتن ده روز از خونی که با نشانههای حیض دیده، بار دیگر خونی ببیند که نشانههای حیض را داراست، مثلاً پنج روز خون سیاه، سپس نه روز خون زرد و سپس چند روز خون سیاه ببیند، اگر مجموع خونهایی که نشانههای حیض را دارند از ده روز بیشتر نباشد، همه آنها حیض است و مستحب است تا ده روز استظهار کند (چنانچه در مسأله 487 گذشت) و اگر مجموع خونهای نشانهدار از ده روز بیشتر باشد، به مقدار ده روز از خونهای نشانهدار را حیض قرار میدهد (و بنا بر احتیاط این مقدار را از اوّل خونها قرار میدهد) و پس از ده روز مستحاضه است. لازم به ذکر است که در تمام صورتهای این مسأله اگر مضطربه نسبت به مقداری از عدد یا وقت حیض اطمینان داشته باشد، باید آن را رعایت کند، بنا بر این اگر اکثر حیض او منظّم نباشد، ولی در سالهای اخیر وی هیچ گاه عادت وی از هشت روز - مثلاً - کمتر نیست، در این صورت باید در صورت امکان عادت خود را از این مقدار کمتر قرار ندهد، هر چند عادت تمام خویشاوندانش کمتر از آن باشد. همچنین اگر ابتدای عادت وی از جهت وقت نامشخّص باشد و گاه چند روز قبل از آغاز ماه خون میبیند و گاه از آغاز ماه، ولی همیشه در سالهای کنونی وی در سه روز اوّل ماه خون میبیند در این صورت خون سه روز اوّل ماه را باید حیض قرار دهد، هر چند نشانههای حیض را دارا نباشد.
- در چند صورت فقط قضای روزه واجب است و کفاره واجب نیست: اول: آن که در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصیلی که در مسأله (1639) گفته شد تا اذان صبح از خواب دوم یا بیشتر بیدار نشود و کسی که در خواب محتلم شود و بعد بیدار شود و ببیند جنب شده و دوباره بخوابد و تا اذان صبح بیدار نشود باید روزه آن روز را قضا کند چنانچه در مسأله 1640 گفته شد. دوم: عملی که روزه را باطل میکند بجا نیاورد ولی نیت روزه نکند، یا ریا کند، یا قصد کند که روزه نباشد، یا قصد کند که کاری که متوجّه است روزه را باطل میکند انجام دهد. سوم: آن که در ماه رمضان، غسل جنابت را فراموش کند و بعد از گذشتن ماه رمضان متوجه شود و اگر در ماه رمضان بعد از گذشتن یک هفته متوجّه شود به احتیاط مستحب روزه را قضا نماید. چهارم: آن که کسی بگوید صبح نشده و انسان به گفته او کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است. پنجم: آن که کسی بگوید صبح شده و انسان به گفته او اطمینان نکند، یا خیال کند که شوخی میکند و کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است. ششم: آن که برای خنک شدن یا بیجهت مضمضه کند؛ یعنی آب در دهان بگرداند و بیاختیار فرو رود و همچنین است بنا بر احتیاط واجب اگر مضمضه برای وضوی غیر نماز واجب باشد، ولی اگر فراموش کند که روزه است و آب را فرو دهد، یا برای وضوی نماز واجب مضمضه کند و بیاختیار فرو رود، قضا بر او واجب نیست. هفتم: آن که افطار کردن به جهتی؛ چون اکراه یا اضطرار یا تقیه یا رعایت واجب مهمتر یا مساوی، جایز یا واجب باشد. هشتم: اگر در سحر ماه رمضان افق ابری باشد و افطار کند، بعد معلوم شود که در روز، افطار کرده است، در این صورت باید روزه آن روز را قضا نماید؛ هر چند یقین داشته که صبح نشده است. نهم: آن که در سحر ماه رمضان افق صاف باشد و بدون نگاه کردن به افق، کاری را که روزه را باطل میکند انجام دهد مثلاً غذا بخورد، همچنین اگر نگاه کرده و در حالی که تردید داشته که صبح شده یا نه، کاری را انجام دهد که روزه را باطل میکند و در هر دو صورت؛ بعد معلوم شود صبح بوده است. دهم: اگر در ماه رمضان گمان کند که مغرب شده و به خیال این که میتواند به گمان خود اعتماد کند، یکی از کارهایی که روزه را باطل میکند به جا آورد، که در این صورت باید روزه خود را قضا کند. مگر بعداً معلوم شود که مغرب بوده است و در این مسأله فرقی نیست که هوا صاف باشد یا ابری، مکلّف بینا باشد یا کور و روزه نذر معیّن در سه مورد اخیر حکم روزه ماه رمضان را دارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر به واسطه مرض، حیض یا نفاس روزه رمضان را نگیرد و پیش از تمام شدن رمضان بمیرد، لازم نیست روزه‌هایی را که نگرفته برای او قضا نمایند.
- [آیت الله سیستانی] نمازهائی که زن در حال حیض نخوانده قضا ندارد ، ولی روزههای ماه رمضان را که در حال حیض نگرفته باید قضا نماید ، و همچنین بنابر احتیاط لازم روزههائی که به نذر در وقت معین واجب شده و در حال حیض نگرفته باید قضا نماید .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر به واسطه مرض، یا حیض یا نفاس روزه رمضان را نگیرد و پیش از تمام شدن رمضان بمیرد، لازم نیست روزه‌هایی را که نگرفته برای او قضا کنند.
- [آیت الله بروجردی] اگر به واسطهی مرض، یا حیض، یا نفاس روزهی رمضان را نگیرد و پیش از تمام شدن رمضان بمیرد، لازم نیست روزه‌هایی را که نگرفته برای او قضا کنند.
- [آیت الله خوئی] اگر به واسط مرض یا حیض یا نفاس، روز رمضان را نگیرد و پیش از تمام شدن رمضان بمیرد، لازم نیست روزه‌هایی را که نگرفته، برای او قضا کند.
- [آیت الله سیستانی] اگر بواسطه مرض یا حیض یا نفاس ، روزه رمضان را نگیرد و پیش از گذشت زمانی که بتواند آن روزههائی را که نگرفته قضا کند بمیرد ، آن روزهها قضا ندارند .
- [آیت الله سیستانی] زنی که عادت عددیه دارد اگر خون از عدد روزهای عادت او بیشتر شود هر چند از ده روز تجاوز نکند بنابر احتیاط واجب در روزهای بعد از عدد عادت محرمات نفساء را ترک و واجبات مستحاضه را انجام دهد ، و اگر بیش از یک بار خون ببیند و بین آنها پاکی باشد به عدد ایام عادت خون را نفاس قرار دهد و احتیاطاً در ایام پاکی وسط و ایام خون زائد بر عادت ، محرمات نفساء را ترک و واجبات را انجام دهد .
- [آیت الله بهجت] زن حامله و زنی که بچه شیر میدهد ممکن است حیض ببیند بنابر اقوی؛ ولی اگر بیست روز از ایام عادت دیرتر بود هم وظیفه حائض و هم مستحاضه را احتیاطاً انجام دهد.
- [آیت الله بهجت] زنی که زاییدن او نزدیک است و روزه برای حملش یا خودش ضرر دارد، واجب است افطار نماید و برای هر روز یک مُد طعام به فقیر بدهد و در هر دو صورت روزه‌هایی را که نگرفته، بعداً باید قضا نماید.
- [آیت الله خوئی] اگر برای آن که کسی را از غرق شدن نجات دهد، سر را در آب فرو برد، اگرچه نجات دادن او واجب باشد، روزه‌اش باطل است. 7- باقی ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح (مسألة 1628)- اگر جنب عمداً در ماه رمضان تا اذان صبح غسل نکند، روزه‌اش باطل است، و کسی که وظیفه‌اش تیمم است و عمداً تیمم ننماید روزه‌اش نیز باطل است. و حکم قضاء ماه رمضان بعداً خواهد آمد.