ازدواج
می‌توانید با اصلاح نحوهٔ ارجاع به منابع بر طبق شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع، به ویکی‌شیعه کمک کنید.
اگر بعد از گذشت یکسال از ازدواج، جهیزیه‌ای که به مقدار متعارف بوده مورد استفاده قرار نگیرد، آیا متعلق خمس است؟
اگر مثلپتو و ظروف بوده که به آن احتیاج داشته و در معرض استفاده بوده و اتفاقاً استفادهنکرده خمس ندارد، اما غبر آن خمس دارد.
اگر مثلپتو و ظروف بوده که به آن احتیاج داشته و در معرض استفاده بوده و اتفاقاً استفادهنکرده خمس ندارد، اما غبر آن خمس دارد.
عنوان سوال:
اگر بعد از گذشت یکسال از ازدواج، جهیزیه‌ای که به مقدار متعارف بوده مورد استفاده قرار نگیرد، آیا متعلق خمس است؟
پاسخ:
اگر مثلپتو و ظروف بوده که به آن احتیاج داشته و در معرض استفاده بوده و اتفاقاً استفادهنکرده خمس ندارد، اما غبر آن خمس دارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] تا چه مقدار زیورآلات زنان متعلّق خمس نمی باشد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] گاو و گوسفندی که بیش از یکسال عمر دارند، اگر در بین سال خمسی فروخته شوند چه موقع متعلّق خمس واقع می شوند؟
- [آیت الله اردبیلی] پولی را که برای تحصیل خود یا فرزندانمان کنار میگذاریم، متعلّق خمس قرار میگیرد یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] کتاب و لوازم التحریر که اتفاقاً در اثنای سال مورد استفاده قرار نگرفت و یکسال از خرید آن گذشت با ملاحظه اینکه به عنوان مدارک علمی و مآخذ فنی همه آنها برای اینجانب حداقل ضرورت را داشته باشد آیا مشول خمس قرار می گیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] کتبی خریداری میشود، لکن برخی ممکن است هرگز مورد استفاده قرار نگیرد. آیا در این صورت مشمول خمس میشود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] از آنجائی که امکان تهیه یکباره جهیزیه برای دخترم را ندارم مجبورم به صور زیر عمل کنم: 1 - لوازم و وسایل مورد نیاز را می خرم و در محلی نگاهداری می کنم. آیا پس از گذشت یکسال با توجه به آنکه تا زمان ازدواج مورد مصرف قرار نخواهد گرفت خمس به آن تعلق می گیرد ؟ 2 – مقداری پول پس انداز می کنم تا به مقدار لازم برای تهیه جهیزیه برسد. با توجه به اینکه یکسال و یا بیشتر از مدت نگهداری این پول می گذرد آیا خمس به آن تعلق می گیرد ؟ 3 – سکه بهار آزادی خریدرای کرده ام و تا رسیدن مقدار آن به میزان لازم برای تهییه جهیزیه آن را خرج نمی کنم . آیا با توجه به اینکه امکان دارد یک سال و یا بیشتر از مدت نگهداری آنها بگذرد خمس به آن تعلق می گیرد. 4 – مبلغ لازم برای خرید جهیزیه را در بانک می گذارم. آیا پس از گذشت یکسال با توجه به دست نخورده ماندن پول خمس به آن تعلق می گیرد؟ حال خواهشمندم در هر مورد تعلق و یا عدم تعلق خمس به مورد ذکر شده را با حدود و شرایط دقیق معلوم بفرمائید. 5 - آیا به هدیه خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله خوئی] اگر از کتابی ده صفحهء آن خوانده شود آیا میگویند که آن کتاب خوانده شده به نحوی که اگر سال بگذرد به او خمس تعلق نمیگیرد؟ یا چه مقدار از کتاب باید خوانده شود تا اگر سال بر او گذشت خمس به او تعلق نگیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] چیزهایی که به عنوان جهیزیه به دختر داده میشود، ولی بعدا در زندگی او مورد استفاده قرار نمیگیرد، آیا متعلّق خمس قرار میگیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی برای انجام کاری اجیر شده و طبق قرار داد، پس از چند سال که کار تمام شد، اجرتش را دریافت میکند. آیا اجرت همه سالهای قرار داد، متعلّق خمس است یا فقط خمس اجرت سال آخر برعهده اوست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی مهریه همسر خود را مقدار معینی سکه بهار آزادی و یک حج تمتع با نرخ متعارف قرار داده است، آیا این مهر صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- خونی که در جوف ذبیحه بعد از کشتن آن به طریق شرعی باقی میماند، چنانچه خون به مقدار متعارف خارج شده باشد پاک است، چنانکه در مسأله 98 گذشت.
- اگر مالالاجاره را حاصل زمینی که به حسب متعارف معلوم نیست که حاصل دارد یا خیر، قرار دهند، اجاره باطل است؛ خواه مورد اجاره همین زمین باشد یا چیز دیگر و در باطل بودن اجاره فرقی نمیکند که مالالاجاره مقدار معیّنی از محصول آن زمین - مانند 1000 کیلو - باشد یا کسری از آن - مانند نصف محصول -.
- مهری که زن در ازدواج دائم میگیرد خمس ندارد؛ ولی بنا بر احتیاط واجب مهری که زن در ازدواج موقّت میگیرد اگر از مخارج سالش زیاد بیاید باید خمس آن را بدهد. ارثی که به انسان میرسد خمس ندارد، مگر ارث غیرمنتظره باشد که بنا بر احتیاط واجب اگر از مخارج سالش زیاد بیاید باید خمس آن را بدهد. البته مالی که به ارث رسیده اگر رشد کند یا قیمت آن زیاد شود، تا نفروخته پرداخت خمس آن واجب نیست ولی پس از فروش باید خمس مقدار زیادی را بدهد.
- مبتدئه یا مضطربه اگر چند روز خون ببینند، چنانچه این خون صفات حیض را نداشته باشد، استحاضه است و اگر نشانههای حیض را داشته باشد و از سه روز کمتر و از ده روز بیشتر نباشد همگی حیض است. امّا اگر خون نشانهدار بیش از ده روز ادامه یابد، مقدار عادت یکی از خویشاوندان در سن و سال خود را حیض قرار میدهد و اگر هیچ یک از خویشاوندانش عادت معیّنی نداشته باشند، یا به آنها دسترسی نداشته باشد شش یا هفت روز را برای خود حیض قرار میدهد (و بنا بر احتیاط این مقدار را از اوّل خونها قرار میدهد) و در هر دو صورت (رجوع به عادت برخی خویشاوندان یا حیض قرار دادن شش یا هفت روز) مستحب است تا ده روز استظهار کند (چنانچه در مسأله 487 گذشت) و پس از آن باید به احکام مستحاضه عمل کند.
- زنی که نه سالش تمام شده و یائسه نیست اگر به ازدواج موقّت کسی درآید، چنانچه شوهرش با او نزدیکی نماید و مدّت ازدواج تمام شود، یا به جهتی همچون بخشیدن شوهر، یا شیر خوردن، ازدواج وی فسخ گردد باید عدّه نگهدارد، پس اگر حیض میبیند باید به مقدار یک حیض کامل عدّه نگهدارد و مستحبّ بلکه مطابق احتیاط استحبابی آن است که دو حیض کامل صبر کند و شوهر نکند و اگر حیض نمیبیند چهل و پنج روز از شوهر کردن خودداری نماید و در هر حال اگر زن آبستن است با به دنیا آمدن بچه یا سقط بچه عدّه تمام میگردد، چنانچه در مسأله قبل گذشت.
- اگر مردی با زنی ازدواج نماید و بعد از ازدواج - العیاذ باللَّه - با یکی از بستگان همسرش که در مسأله قبل گذشت، لواط کند؛ چنانچه این کار با برادر زن باشد عقد آنها باطل شده، بر یکدیگر حرام ابدی میشوند و اگر با غیر او مثلاً با پسر زن لواط کند، باعث بطلان عقد و حرمت ابدی نمیشود. بلی، اگر به جهتی مانند طلاق عقد آنها به هم خورد نمیتوانند مجددا ازدواج نمایند و در هر حال اگر شک کند به مقدار ختنهگاه دخول کرده یا خیر، یا گمان کند که دخول کرده، حرام نمیشود.
- نصاب گنج در طلای سکهدار همچون نصاب طلا در زکات؛ یعنی بیست دینار شرعی و در نقره سکهدار همچون نصاب نقره در زکات؛ یعنی دویست درهم شرعی است، درباره تبدیل این وزنها به وزنهای کنونی در مسأله 1904 و 1905 توضیح داده خواهد شد و گنجی که طلا و نقره سکهدار نیست، خمس ندارد - مگر از باب منافع کسب که در مسأله 1761 به بعد گذشت - هر چند احتیاط مستحبّ آن است که اگر قیمت آن به مقدار یکی از دو نصاب طلا و نقره برسد، خمس آن را بدهد.
- کسی که نمیتواند از بیرون آمدن غائط جلوگیری کند و به مقدار وضو و نماز مهلت پیدا نمیکند، چنانچه در بین نماز یک یا چند دفعه غائط از او خارج میشود، به طوری که وضو گرفتن بعد از هر بار خروج غائط برای او حرجی نیست، باید آبی در کنار خود قرار دهد و بعد از هر دفعه خروج غائط فوراً با رعایت شرایط نماز؛ مانند رو به قبله بودن، وضو بگیرد و نماز را از جایی که قطع کرده ادامه دهد و اگر این کار برای او حرجی است، میتواند با همان حال نماز بخواند و تنها حدث به نحو متعارف وضوی او را باطل میکند.
- زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر در وقت عادت یا یکی دو روز پیش از آن شروع به خون دیدن کند و بیشتر از ده روز متّصل خون ببیند، به مقدار عدد عادتش از اولین روزی که خون میبیند حیض قرار میدهد؛ هر چند نشانه حیض را نداشته باشد و پس از آن مستحب است تا ده روز استظهار کند و پس از ده روز بقیه خون استحاضه است؛ هر چند نشانه حیض را داشته باشد، مگر آن که عادت وی در اثر نشانه حیض مشخص شده باشد؛ که در این صورت باید خون حیض را در خونهای نشانهدار قرار دهد - چنانچه در مسأله 486 گذشت - و زنی که بیش از دو روز قبل از عادت با نشانه حیض خون ببیند، از روز اول خون به مقدار عادتش حیض بوده و تا ده روز مستحب است استظهار کند و پس از آن استحاضه است.
- مبتدئه یا مضطربه اگر خونی ببیند که برخی از آن نشانههای حیض را دارد و برخی نشانههای حیض را ندارد، سه صورت دارد: الف: خون نشانهدار از سه روز کمتر و از ده روز بیشتر نباشد در این صورت خون نشانهدار را حیض و خون بدون نشانهی حیض را استحاضه قرار میدهد. ب: خون نشانهدار کمتر از سه روز باشد که بنا بر احتیاط واجب باید آن خون نشانهدار و مکمّل آن را تا سه روز از خونهای بینشانه حیض قرار دهد و پس از پاک شدن، نماز و سایر عبادتهای واجبی را که ترک کرده قضا کند (و بنا بر احتیاط اگر میتواند کسری سه روز را از خونهایی که پس از خونهای نشانهدار است تکمیل میکند) و خون بعد از سه روز را استحاضه قرار میدهد. ج: خون نشانهدار بیشتر از ده روز باشد در این صورت برای تعیین مقدار حیض خود به عادت یکی از خویشاوندان خویش در این سن و سال، مراجعه میکند و اگر هیچ یک از آنها عادت نداشته باشند یا به آن دسترسی نداشته باشد شش یا هفت روز از خونهای نشانهدار را حیض قرار میدهد (و بنا بر احتیاط این مقدار را از اول خونهای نشانهدار قرار میدهد) و در هر دو صورت خونهای بعد را استحاضه قرار میدهد. البته در تمام صورتهای این مسأله مستحب است تا ده روز استظهار کند (چنانچه در مسأله 487 گذشت).
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر جاعل مزد معیّنی برای کار قرار ندهد، چنانچه کسی آن عمل را انجام دهد، باید مزد او را به مقدار متعارف بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] خونی که در جوف ذبیحه بعد از کشتن ان به طریق شرعی باقی می ماند اگر خون به مقدار متعارف خارج شده باشد چنان که در مساله گذشت پاک است
- [آیت الله خوئی] خونی که در جوف ذبیحه بعد از کشتن آن به طریق شرعی باقی میماند، چنانچه خون به مقدار متعارف خارج شده باشد پاک است، چنانکه در مسألة (98) گذشت.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] خونی که در جوف ذبیحه بعد از کشتن آن به طریق شرعی باقی می ماند؛ چنانچه خون به مقدار متعارف خارج شده باشد پاک است چنانکه در مسأله (98) گذشت.
- [آیت الله سیستانی] خونی که در جوف ذبیحه بعد از کشتن آن به طریق شرعی باقی میماند ، چنانچه خون به مقدار متعارف خارج شده باشد پاک است ، چنانکه در مسأله (94) گذشت .
- [آیت الله مظاهری] اگر جایی را وقف کنند زیر زمین به اندازه متعارف و بالای ساختمان به اندازه متعارف خود به خود وقف میشود مگر اینکه تعیین کند که چه مقدار وقف است بنابراین میتواند زیرزمینی را دستشویی و طبقه اوّل آن را مسجد و طبقات دیگر را ملک شخصی یا کتابخانه یا غیر اینها قرار دهد.
- [آیت الله اردبیلی] هر جنس و مالی که یک بار خُمس آن داده شود، دیگر خُمس به آن تعلّق نمیگیرد، مگر این که رشد کرده یا قیمت آن افزایش یابد که مقدار رشد کرده یا افزایش یافته، متعلّق خمس است؛ ولی اگر رشد قیمت بر اثر کاهش ارزش پول باشد به گونهای که درآمد و غنیمت محسوب نشود خُمس آن لازم نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر غیر مال التجاره مالی داشته باشد که متعلق خمس نباشد در صورتی که به ارث به او رسیده باشد چنانچه قیمتش بالا برود اگر چه ان را بفروشد مقداری که بر قیمتش اضافه شده خمس ندارد و همچنین است اگر به غیر معاوضه مالک ان شده چه از اول متعلق خمس نبوده مثل ان که مسکنی که مورد حاجت اوست به او بخشیده باشند و در موونه سال صرف شده باشد یا متعلق خمس بوده و خمس ان را از همان مال داده باشد مثل مالی که به حیازت مالک شده و خمس ان را داده است ولی اگر به معاوضه مالک شده باشد چنانچه قیمتش بالا برود تا زمانی که نفروخته خمس ندارد و اگر فروخت در صورتی که موونه نباشد ان زیاده خمس دارد و در صورتی که موونه باشد بنابر احتیاط واجب خمس مقدار زاید را بدهد و در هر دو صورت اگر در موونه سال صرف شود خمس ندارد
- [آیت الله جوادی آملی] .معیار در سال خمسی، لزوماً ماه های سال قمری نیست، بلکه هر کس می تواند ابتدای کسب و کار خود را بر اساس ماه های سال شمسی محاسبه نماید و پس از گذشت یکسال شمسی از اوّلین ماه احتساب شده، خمسِ باقی مانده درآمد خودش را بپردازد. محاسبه قبل و بعد از سال
- [آیت الله بهجت] اگر بهواسطه قناعت، منفعت کسب را کمتر مصرف کند و چیزی از مخارج سال زیاد بیاید، باید خمس آن را بدهد. و همچنین اگر کسی بیشتر از متعارف و متناسب با شأن خود در سال از درآمد مصرف کند خمس مقدار زائد را باید بدهد.