مجتهد میت
مجتهد میت به مجتهدِ از دنیا رفته گفته می‌شود.
شخصی بدون تقلید و اجازه از مجتهد حیّ تاکنون بر امام راحل6 یا یکی از مراجع میّت باقی مانده است آیا در حال حاضر میتواند با فتوای مراجع حیّ به تقلید خود از مجتهد میّت ادامه دهد و وضعیت اعمال سابقش که بدون اجازه مجتهد حیّ از مجتهد میّت تقلید کرده چگونه است؟
در صورتی که بقاء و عملش مطابق با فتوای مجتهد حیّ که باید از او تقلید کند بوده، از لحاظ خصوصیات و حدود که اختلافی است اعمالش مقرون به صحّت است در غیر این صورت، صحّتش مشکل است.
در صورتی که بقاء و عملش مطابق با فتوای مجتهد حیّ که باید از او تقلید کند بوده، از لحاظ خصوصیات و حدود که اختلافی است اعمالش مقرون به صحّت است در غیر این صورت، صحّتش مشکل است.
عنوان سوال:
شخصی بدون تقلید و اجازه از مجتهد حیّ تاکنون بر امام راحل6 یا یکی از مراجع میّت باقی مانده است آیا در حال حاضر میتواند با فتوای مراجع حیّ به تقلید خود از مجتهد میّت ادامه دهد و وضعیت اعمال سابقش که بدون اجازه مجتهد حیّ از مجتهد میّت تقلید کرده چگونه است؟
پاسخ:
در صورتی که بقاء و عملش مطابق با فتوای مجتهد حیّ که باید از او تقلید کند بوده، از لحاظ خصوصیات و حدود که اختلافی است اعمالش مقرون به صحّت است در غیر این صورت، صحّتش مشکل است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در فرض اعلمیّت مجتهد میّت نسبت به مجتهدین حیّ و وجوب تقلید از وی آیا میتوان در بعضی از مسائل از مجتهد حیّ تقلید کرد؟
- آیا تقلید ابتدایی از مجتهد میّت نظیر امام جایز است؟ در صورت اعلمیّت مجتهد میّت نسبت به مجتهدین حیّ وظیفه کسانی کهتازه به تکلیف رسیدهاند چیست؟
- شخصی مقلّد حضرت امام 6بوده و پس از ارتحال ایشان، با تقلید از آیت الله اراکی6 در مسئله بقاء بر تقلید از مجتهد میّت بر امام باقی مانده است در صورتی که این شخص در زمان حیات آیت الله اراکی 6به جز مسئله بقاء بر تقلید از مجتهد میّت در مسئله دیگری از ایشان تقلید ننموده باشد، آیا میتواند در حال حاضر در مسائل دیگر، نظیر تمام بودن نماز شخص کثیر السفر از آیت الله اراکی تقلید کند در صورتیکه بر اصل تقلید خود از امام 6نیز باقی باشد؟
- آیا در فرض اعلمیّت مجتهد میّت نسبت به مجتهدین حیّ تقلید از میّت واجب است، در فرض تساوی میّت و حیّ وظیفه چیست؟
- آیا جایز است برای کسی که بر تقلید از میّت باقی مانده است در مسائل مستحدثه به فتوای مجتهدش عمل کند در حالیکه نمیتواند نظر مجتهد میّت را بدست بیاورد و آیا در اینگونه مسائل هم باید از اعلم تقلید کند و اگر امکان شناخت اعلم نباشد وظیفه چیست؟
- وضعیت جوانان مسلمانی که بواسطه گرایش به مسائل روشنفکری، تقلید از مجتهدین را قبول ندارند چگونه است در حالی که اعمال آنها بدون تقلید از مجتهد میباشد؟
- اگر شخصی از مرجعی تقلید کند سپس عدول به مرجع دیگری نمود که فتوای او مخالف فتوای مرجع اوّل باشد آیا اعمال گذشته را باید اعاده کند؟
- شخصی مقلّد حضرت امام6بوده پس از ارتحال ایشان از آیت الله خوئی6و پس از آیۀالله گلپایگانی 6و بعد از آیتالله اراکی 6تقلید نموده و در عین حال، با توجّه به این که همه مراجع بزرگوار یاد شده بنحوی بقاء بر تقلید از مجتهد میّت را جایز میدانستند بر مجتهد قبلی نیز باقی مانده است در حال حاضر تکلیف چیست؟ آیا میتواند در عمل به مسائل شرعی تبعیض قائل شود و از همه آنها تقلید کند؟
- اگر وصیّ بخواهد طبق فتوای مجتهد شخص متوفّی، به وصیّت او عمل کند، چنانچه میّت تقلید نکرده باشد یا معلوم نیست مرجع تقلید او چه کسی است، چگونه باید عمل نمود؟
- شخصی از مجتهدی که از او تقلید کرده، در حال حیاتش اجازه گرفته مقداری از سهم امام 7 را خودش به مصرف شرعی برساند، آیا بعد از فوت مجتهد، نیاز به اجازه از مجتهد زنده میباشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که بدون اجازه مجتهد زنده به تقلید میّت باقی مانده است اعمالی که انجام داده چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر فتوای مرجع تقلید مأموم این باشد که چنانچه مأموم یک نفر باشد، میتواند مساوی با امام بایستد؛ ولی مرجع تقلید امام جماعت، مساوی ایستادن را اجازه ندهد، آیا مأموم میتواند مساوی با امام بایستد؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی با اجازه مجتهد غیر اعلم بر تقلید میّت باقی مانده بود، آیا اکنون عدول به اعلم و اجازه از او برای بقا واجب است؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی مقلّد امام خمینی رحمهالله بوده و پس از ارتحال ایشان با تقلید از آیت اللّه اراکی رحمهالله در مسأله بقا بر تقلید میّت، بر تقلید از امام رحمهالله باقی مانده است. در صورتی که این فرد در زمان حیات آیت اللّه اراکی رحمهالله به جز مسأله بقا بر تقلید مجتهد میّت، در مسأله دیگری از ایشان تقلید ننموده باشد، آیا میتواند در حال حاضر در مسائل دیگر، نظیر تمام بودن نماز شخص کثیر السفر از آیت اللّه اراکی رحمهالله تقلید نماید، در صورتی که بر اصل تقلید خود از امام رحمهالله نیز باقی باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا در فرض اعلمیتِ مجتهد میّت نسبت به مجتهدین حی و وجوب تقلید از او، میتوان در بعضی از مسائل از مجتهد حی تقلید نمود؟
- [سایر] کسی که به فتوای مرجع زنده بر تقلید میت باقی است، آیا باید خمس را به همان مرجعی که با اجازه او بر تقلید میت باقی است بدهد؟ یا باید به ولی فقیه بپردازد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی از حضرت امام (رحمه الله) تقلید می کرده، بعد از رحلت ایشان طبق فتوای آیة الله اراکی (رحمه الله) بر تقلید امام (رحمه الله) باقی مانده است، آیا این شخص می تواند به تقلید هر دو آن بزرگواران باقی بماند؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی با یک مرجع، حساب سال نموده و رقمی معادل پنجاه میلیون تومان بدهکار است و قبل از پرداخت، آن مرجع به رحمت خدا رفته است. سپس از مجتهد حیّ فاقد رساله (فقط در مسأله بقا بر میّت) تقلید نموده است. آیا میتواند وجوهی را که به آن مرجع بدهکار بوده، به این مجتهد حی بپردازد یا باید به اعلم از احیا پرداخت نماید و اگر به همان مجتهد حیّ بدون رساله تسلیم نماید، بریء الذمّه می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] 20- کسی که به تقلید از مجتهد میّت باقی مانده است، خمس خود را باید به چه کسی بپردازد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر شخصی از مجتهدی تقلید می‌کند که عدول را حتی به مجتهد اعلم حرام میداند، آیا میتواند به مجتهد اعلم رجوع کند یا باید بر تقلید این مجتهد باقی بماند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] کسی که مقلد مرجعی بوده و بعد از وفات او به فتوای مرجعی دیگر به تقلید اول باقی بوده، پس از وفات مرجع دوم، در صورت جواز بقاء، تنها در مسائلی که طبق فتوای مجتهد اول عمل کرده می تواند باقی بماند . و اگر چند مرجع داشته و بعد از وفات هر کدام طبق موازین از دیگری تقلید کرده و با اجازه بعدی بر تقلید باقی مانده و در نتیجه از هر مجتهد چند مسأله عمل کرده است، در آن مسائل می تواند بر تقلید مجتهدین قبلی باقی بماند . ولی در هرصورت در مسائلی که عمل نکرده باید به فتوای مجتهد زنده عمل کند.
- [آیت الله اردبیلی] تقلید از میّت ابتداءً جایز نیست ولی باقی ماندن بر تقلید میّت چنانچه مجتهد میّت اعلم از مجتهد زنده باشد، واجب است. و در صورت تساوی مجتهد زنده و میت در علم، بین بقاء بر تقلید میت و رجوع به زنده مخیر است؛ گرچه رجوع به مجتهد زنده بهتر و مطابق با احتیاط است. و چنانچه مجتهد زنده اعلم از مجتهد میّت باشد، رجوع به مجتهد زنده واجب است و بقاء بر تقلید میّت جایز نیست. و باید بقاء بر تقلید میّت به فتوای مجتهد زنده باشد. و اگر کسی در هنگام عمل التزام و تصمیم به عمل به فتوای مجتهد داشته است، برای بقاء در آن مسأله کافی است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مجتهدی که انسان از او تقلید می کند، از دنیا برود باید از مجتهد زنده تقلید کند، ولی کسی که در مسأله ای به فتوای مجتهدی عمل کرده یا آن را یاد گرفته و ملتزم به عمل به آن شده باشد، اگر بعد از مردن آن مجتهد در آن مسأله به فتوای مجتهد زنده رفتار نکرده باشد، می تواند در آن مسأله به فتوای مجتهدی که از دنیا رفته باقی باشد، بلکه جواز بقا بر تقلید او در سایر مسائل نیز بعید نیست. ولی اگر مجتهد میتی که از او تقلید می کرده اعلم از حی باشد بقا بر تقلید او بنابر احتیاط واجب است چنان که اگر مجتهد حی از میت اعلم باشد عدول به حی واجب است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] باقی ماندن بر تقلید میت جایز است در صورتیکه مجتهد میت و مجتهد حیّ مساوی در علم باشند. و چنانچه یکی از آن دو اعلم باشد تقلید از اعلم لازم است. و در باقی ماندن بر تقلید میت فرقی بین مسائلی که عمل نموده و مسائلی که عمل ننموده، وجود ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] 21 مسائلی را که از مرجع اول تقلید کرده بر تقلید او باقی بماند و همچنین مسائلی که از مرجع دوم تقلید کرده و بقیه را به فتوای مجتهدی حی عمل کند.
- [آیت الله جوادی آملی] .تقلید مجتهد متوفّا در ابتدا جایز نیست؛ ولی بقای بر تقلید میت, اشکال ندارد و بقای بر تقلید مجتهد میت باید به فتوای مجتهد مطلق زنده باشد; خواه فرد به آن عمل کرده باشد یا نه. اگر مجتهد متوفّا اعلم باشد، بقای بر تقلید او احتیاطاً واجب است و اگر مجتهد زنده اعلم باشد، عدول از مجتهد متوفا به مرجع زنده, واجب است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مجتهدی که وظیفه انسان تقلید از او بوده از دنیا برود در صورتی که اعلم بودن مجتهد زنده از میت برایش ثابت شود در مسایل مورد ابتلایی که علم اگر چه اجمالا به اختلاف بین میت و حی دارد واجب است به حی رجوع کند و در صورتی که اعلمیت مجتهد میت برایش ثابت بوده مادامی که اعلم بودن مجتهد زنده برایش ثابت نشود باید به فتوای مجتهد میت عمل کند چه در زمان حیات او التزام به عمل به فتوای او داشته یا نداشته باشد و چه عمل به فتوای او کرده یا نکرده باشد و چه فتوای او را یاد گرفته یا یاد نگرفته باشد
- [آیت الله بهجت] باقی ماندن بر تقلید میّت در مسائلی که در آنها تقلید و عمل کرده است، در صورتی که مجتهدِ از دنیا رفته با مجتهد زنده از نظر علمی مساوی باشند، بنا بر اقوی جایز است، هر چند با اجازه مجتهدی دیگر بر تقلید باقی بوده و عمل کرده باشد . و اگر مجتهدی که از دنیا رفته اعلم باشد ، واجب است بر تقلید او باقی بماند. و اگر مجتهد زنده بعدا اعلم شد ، واجب است در تمامی مسائل به او عدول نماید.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر مرجع تقلید در مسألهای فتوا دهد, مقلّد او نمیتواند به فتوای مجتهد دیگر عمل کند; ولی اگر فتوا ندهد, بلکه احتیاط کند, مثل اینکه بگوید (احتیاط, آن است فلان طور عمل شود)، مقلد او میتواند به فتوای مجتهد دیگر که دیگر مجتهدان از او اعلم نیستند عمل کند; همچنین است اگرمرجع تقلید بگوید (محلّ تأمل )یا (مورد اشکال) است.
- [آیت الله بروجردی] اگر مجتهدی که انسان از او تقلید می‌کند، از دنیا برود باید از مجتهد زنده تقلید کرد، ولی کسی که در مسألهای به فتوای مجتهدی عمل کرده، اگر بعد از مردن آن مجتهد در آن مسأله به فتوای مجتهد زنده رفتار نکرده باشد، میتواند در آن مسأله به فتوای مجتهدی که از دنیا رفته باقی باشد، اگر چه احتیاط مستحب آن است که به فتوای مجتهد زنده رفتار نماید.