ضامن
آن که ضمانت کسی را در اموال کند ضامن (ضمین) [۱] نامیده می شود، همین ضمانت اگر در امور بدنی باشد از آن تعبیر به کفیل و کفالت می‌شود.
چند سال قبل اینجانب با تیغ سر کسی را تراشیده بودم سرش خونی شده بود حالا به آن دسترسی ندارم آیا اینجانب ضامن هستم یا خیر؟
ج6 – معمولا افراد در هنگام اصلاح سر، آریشگر را ابراء ذمّه می‌کنند و لذا شما ضامن نیستید.
ج6 – معمولا افراد در هنگام اصلاح سر، آریشگر را ابراء ذمّه می‌کنند و لذا شما ضامن نیستید.
عنوان سوال:
چند سال قبل اینجانب با تیغ سر کسی را تراشیده بودم سرش خونی شده بود حالا به آن دسترسی ندارم آیا اینجانب ضامن هستم یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زخمی روی پای اینجانب حادث شده است که سفت شده و خونی می‌باشد و کندنش نیز مشقّت دارد تا اینکه بعد از مدّتی خودش بهبود مییابد حال اگر اینجانب بخواهم غسل کنم چگونه باید غسل کنم؟
- اگر پشت سر کسی صحبت کنند در صورتی که او همان عمل را انجام داده در صورتی که راضی نباشد که پشت سرش بگویند آیا غیبت است؟
- دست راست اینجانب فقط دارای یک انگشت است آیا برای مسح سر و پاها فقط با همان انگشت مسح کنم؟
- اینجانب به شغل کسب مشغول هستم و با افراد زیادی سر و کار دارم لذا گاهاً افرادی که خود کاسب و معتبر هستند، کالایی جهت فروش به مغازه اینجانب میآورند که قیمت آن خیلی مناسب و ارزان است آیا اینجانب حقّ دارم مشکوک شوم و تجسّس نمایم؟
- شخصی مدّت چند سال شده که سر سال خمسی ندارد یعنی سر سالش به هم خورده است و خانهاش حساب و کتاب نشده است حالا میخواهد سر سال خمسی برای خود قرار دهد میتواند همان سر سال اوّل را قرار دهد یا سر سال جدیدی باید بگذارد، آیا آن چند سالی که فوت شده چه باید بکند اگر چیزی نداشته یا برایش باقی نمانده است؟
- لطفانحوه تخمیس اموال و تعیین سر سال را که با فرا رسیدن آن خمس اموال واجب می‌شود توضیح دهید؟
- همسر اینجانب مدّت 3/5 سال است که خانه خود را ترک گفته و به همراه تنها فرزندم به منزل پدرش در شهر دیگری رفته و این در حالی است که بنده از رفتن ایشان رضایت ندارم و از طرفی هیچگونه مشکل مالی، جسمانی یا انحرافات اخلاقی و فکری متوجّه اینجانب نمیباشد، آیا ایشان که بدون رضایت شوهر و هیچگونه کمبودی منزل را ترک کرده ناشزه می‌باشد یا نه؟ در این صورت آیا نماز و روزههای ایشان صحّت دارد یا خیر؟
- شخصی سر سال او میرسد ملک او فقط آذوقه (برنج و روغن و()می‌باشد و یا اینکه در صدد تعیین سر سال خمس باشد و فقط آذوقه داشته باشد و از طرف دیگر قرض او از قیمت آذوقه بیشتر است آیا به چنین شخصی به آذوقه او خمس تعلّق میگیرد؟
- زن و شوهر هر دو شاغل هستند و سر سال خمس آنها متفاوت است آیا میتوانند سر سال خمسیشان را یکی قرار دهند و به لحاظ اینکه اموالشان معمولاً مخلوط است و با هم خرج می‌کنند از حیث مجموع یک پنجم بدهند؟
- کسی که سر سال خمس او 20 فرودین است در وسط سال یک میلیون پول واریز کرده برای حجّ واجب یا مستحبّ (عمره) که همان سال برود حجّ یا عمره آیا بعد از سه سال دیگر که نوبت حجّ واجب شود در این صورت خمس دارد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که در حج وظیفه اش سر تراشیدن است و از اول می داند که با تیغ کشیدن سرش خون می اید بفرمایید ایا سرش را باید بتراشد یا نه
- [آیت الله جوادی آملی] آیا در اعمال حج حلق با ماشینهایی که مانند تیغ موی سر را میتراشد کفایت میکند یا حتما باید با تیغ باشد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی که در حج مخیّر بین حلق و تقصیر بود حلق را اختیار کرد، ولی به جای تیغ، سرش را با ماشین ته زن، ماشین کرد، آیا کفایت می کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا جایز است مقداری از سر خود را با تیغ بتراشد، و بقیّه را ماشین کند؟ البتّه پس از ماشین کردن، دوباره آن قسمت را تیغ می کشد. آیا به این ترتیب حلق صدق می کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] اینجانب سر سال خمسیام رسیده است و میخواهم خمس اموال خود را حساب کنم، امّا مبلغی برای سال آینده بدهکار هستم، آیا این مبلغ مذکور را هم اکنون کسر نمایم یا از درآمد سال آینده حساب می‌شود؟
- [آیت الله بروجردی] در روز عید که تراشیدن سر واجب است، آیا به ماشین کردن با ماشینهای نمره یک که مانند تیغ موی سر را زایل می‌کنند و چیزی باقی نمیماند، میتوان اکتفا کرد، یا فقط باید با تیغ دلّاکی سر تراشید و تحمّل درد وزخم آن را نمود؟
- [سایر] کسی که موهای جلوی سرش بلند است و آن را بالای سر جمع میکند ؛ چگونه در هنگام وضو مسح نماید؟
- [آیت الله خامنه ای] اینجانب در مجموعههای نمایشی تلویزیون و سینمایی برای نمایشدادن و بهظهور رساندن شخصیتهای غالباً منفی به اجبار و استلزام، باید محاسن خود را از ته و با تیغ و یا غیره بتراشم، حکم لازم را مرقوم فرمایید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] سر شخصی را با سنگ شکسته ام. (البتّه قصد پرتاب داشته ام، نه شکستن.) و نمی دانم چه مقدار جراحت وارد شده، بلکه فقط می دانم از سر مجروح خونی آمده است. و اکنون شخص مجروح فوت کرده، و اصلا دسترسی به ورثه و بستگان او نداشته، و نخواهم داشت. دیه آن چقدر است؟
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که سفر اول حج او است در وقتی که سلمانی سر او را برای حلق می تراشیده مشغول گرفتن ناخنهای خود بوده و غافل بوده که نباید این کار را بکند ایا کفاره دارد یا خیر
مسائل مرتبط از این مرجع
- خونی که دختر پیش ازتمام شدن نه سال و زن بعد از یائسه شدن میبیند حیض نیست.
- از وقتی که اوّلین جز بچه از شکم مادر بیرون میآید، هر خونی که زن میبیند، اگر پیش از ده روز یا سر ده روز قطع شود خون نفاس است و زن را در حال نفاس، نفسأ میگویند.
- دختری که نمیداند نه سالش تمام شده یا نه، اگر خونی ببیند که نشانههای حیض را نداشته باشد حیض نیست، و اگر نشانههای حیض را داشته باشد، حیض است ومعلوم می‌شود نه سال او تمام شده است.
- اگر حیوان حلال گوشت را به دستوری که در شرع معیّن شده بکشند وخون آن به مقدار معمول بیرون آید خونی که در بدنش میماند پاک است، ولی اگر بعلّت نفس کشیدن یا به واسطه این که سر حیوان در جای بلندی بوده خون ببدن حیوان برگردد، آن خون نجس است.
- زنی که در حیض عادت دارد، چه در وقت حیض عادت داشته باشد چه در عدد حیض یا هم در وقت وهم در عدد آن، اگر دو ماه پشت سر هم بر خلاف عادت خود خونی ببیند که وقت آن یا شماره روزهای آن، یاهم وقت وهم شماره روزهای آن یکی باشد، عادتش بر میگردد به آنچه در این دو ماه دیده است، مثلاً اگر از روز اوّل ماه تا هفتم خون میدید وپاک میشده چنانچه دو ماه از دهم تا هفدهم ماه خون ببیند وپاک شود، از دهم تا هفدهم عادت او می‌شود.
- زنهایی که عادت وقتیّه وعددیّه دارند سه دستهاند: اوّل زنی که دو ماه پشت سر هم در وقت معیّن خون حیض ببیند و در وقت معیّن هم پاک شود، مثلاً دو ماه پشت سر هم از روز اوّل ماه خون ببیند وروز هفتم پاک شود که عادت حیض این زن از اوّل ماه تا هفتم است. دوم زنی که ازخون پاک نمیشود ولی دو ماه پشت سر هم چند روز معیّن مثل اوّل ماه تا هشتم خونی که میبیند نشانههای حیض را دارد، یعنی غلیظ وسیاه وگرم است و با فشار وسوزش بیرون میآید، وبقیه خونهای او نشانههای استحاضه را دارد که عادت او از اوّل ماه تاهشتم می‌شود. سوم زنی که دو ماه پشت سر هم در وقت معیّن خون حیض ببیند و بعد از آن که سه روز یا بیشتر خون دید یک روز یا بیشتر پاک شود ودوباره خون ببیند وتمام روزهاییکه خون دیده با روزهایی که در وسط پاک بوده از ده روز بیشتر نشودودرهر دو ماه همه روزها که خون دیده و در وسط پاک بوده روی هم یک اندازه باشد که عادت او به اندازه تمام روزهایی است که خون دیده و در وسط پاک بوده است ولازم نیست روزهایی که در وسط پاک بوده در هر دو ماه به یک اندازه باشد، مثلاً اگر در ماه اوّل از روز اوّل ماه تا سوم خون ببیند وسه روز پاک شود ودوباره سه روز خون ببیند و در ماه دوم بعد از آن که سه روز خون دید، سه روز یا کمتر یا بیشتر پاک شود ودوباره خون ببیند ورویهم از نه روز بیشتر نشود، همه حیض است وعادت این زن نه روز می‌شود.
- زنهایی که عادت عددیّه دارند سه دستهاند: اوّل زنی که شماره روزهای حیض او در دو ماه پشت سر هم یک اندازه باشد، ولیوقت خون دیدن او یکی نباشد که در این صورت هر چند روزی که خون دیده عادت او می‌شود، مثلاً اگر ماه اوّل از روز اوّل تا پنجم وماه دوم از یازدهم تا پانزدهم خون ببیند، عادت او پنج روز می‌شود. دوم زنی که از خون پاک نمیشود ولی دو ماه پشت سر هم چند روز از خونی که میبیند نشانه حیض وبقیّه نشانه استحاضه را دارد وشماره روزهایی که خون نشانه حیض دارد در هر دو ماه یک اندازه است، امّا وقت آن یکی نیست، که در این صورت هر چند روزی که خون او نشانه حیض را دارد، عادت او می‌شود، مثلاً اگر یک ماه از اوّل ما ه تا پنجم وماه بعد از یازدهم تا پانزدهم خون او نشانه حیض وبقیّه نشانه استحاضه را داشته باشد، شماره روزهای عادت او پنج روز می‌شود. سوم زنی که دو ماه پشت سر هم سه روز یا بیشتر خون ببیند و یک روز یا بیشتر پاک شود ودو مرتبه خون ببیند ووقت دیدن خون در ماه اوّل یا ماه دوم فرق داشته باشد، که اگر تمام روزها که خون دیده وروزهایی که در وسط پاک بوده از ده روز بیشتر نشود وشماره روزهای آن هم به یک اندازه باشد، تمام روزهایی که در وسط پاک بوده عادت حیض او می‌شود، ولازم نیست روزهایی که در وسط پاک بوده در هر دو ماه به یک اندازه باشد، مثلاً اگر ماه اوّل از روز اوّل ماه تا سوم خون ببیند ودو روز پاک شود ودو باره سه روز خون ببیند وماه دوم از یازدهم تا سیزدهم خون ببیند ودو روز یا بیشتر یا کمتر پاک شود ودوباره خون ببیند وروی هم از هشت روز بیشتر نشود، عادت او هشت روزمیشود.
- مرسوم در بانکها این است که یک امضأ را نمیخرند ولی اشخاصی هستند که یک امضأ را هم معامله می‌کنند وچون عموماً این اشخاص وجه میدهند وسفته میگیرند وغالباً بعنوان قرض است و در قرض زیاده ربا است لهذا معاملات مزبور حرام وزیاده ربا است، ولی اگرخواسته باشند معاملهشان صحیح باشد وزیادهای که میگیرند ربا نباشد چند راه دارد، ودو راهش که آسانتر از بقیه است ذکر می‌شود: 1 - آن که وجه را که میدهد بعنوان معامله منتقل نماید نه بعنوان قرض واستقراض )مثلاً( صد هزار ریال نقد را بفروشد به پانصد دینار عراقی در زمان مشخص آن را تحویل گیرد. 2 - آن که یک جعبه کبریت یا یک طاقه دستمال یا چیز دیگری را بفروشد به ده هزار ریال بشرط این که صد هزار ریال تا مدّتمثلاً یک سال بدون منفعت قرض بدهد و یا این که کسی که قرض گرفته است ومدت آن سر آمده و میخواهد تمدید نماید طلبکار یک جعبه کبریت را به مقروض میفروشد به هزار ریال بشرط این که طلب خود را تا مدّت یک ماه بدون منفعت تمدید نماید واین چارهجویی به این نحو برایتجدید وتمدید مدت بملاحظه این است که جائز نیست ابتدأً در مقابل تجدید یا تمدید مدت طلبکار چیزی از بدهکار بگیرد وتوهّم این که این معامله صوری است زیرا که هیچکس یک جعبه کبریت را که قیمتش یک ریال است به هزار ریال نمیخرد، توهّم بیجایی است زیرا که احدی بدون جهت چنین معاملهای نمیکند اما در صورتی که صد هزار ریال قرض دادن بدون منفعت تا یکسال ضمیمه شود همه میخرند و در این موضوع چند روایت در کتاب وسایل الشیعه ابواب احکام عقود نقل فرمودهاند وما برای رفع شبهه یک روایت از آن را در اینجا نقل مینماییم: شیخ طوسی قدس ا& روحه بسند صحیح از محمّد بن اسحاق بن عمّار که موثق است روایت نموده میگوید به حضرت موسی بن جعفر8 عرض کردم: )وَیَکونُ لی عَلَی الرَّجُلِ دَراهِمُ، فَیَقولُ أخّرْنی بِها وَأنا أرْبَحُکَ فَأَبیعُهُ جُبًَّْ تَقومُ عَلَیَّ بِألْفَ دِرْهَمً بِعَشَرَِْ آلافِ دِرْهَمً أو قالَ: بِعِشْرینَ ألفَاً وَأُؤَخِّرُهُ بِالمالِ؟ قالَ: لا بَأسَ(، ترجمه: من چند درهم از شخصی طلبکارم و آنشخص خواهش میکند او را مهلت دهم و به من منفعتی برساند من جبهای را که قیمتش هزار درهم است به او به ده هزار درهم یا بیست هزار درهم میفروشم وطلب خود را تأخیر میاندازم؟ حضرت فرمودند: عیبی ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنانچه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته، باید عوض آن را بدهد و اگر دسترسی به فقیر نداشته ضامن نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود؛ چنانچه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تاخیر انداخته؛ باید عوض آن را بدهد و اگر دسترسی به فقیر نداشته؛ ضامن نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنانچه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته، باید عوض آن را بدهد و اگر دسترسی به فقیر نداشته ضامن نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنان چه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته، باید عوض آن را بدهد، و اگر دسترسی به فقیر نداشته ضامن نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنانچه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته، باید عوض آن را بدهد و اگر دسترسی به فقیر نداشته ضامن نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] حیوان حرام گوشتی که خون جهنده ندارد، مانند مار، با سر بریدن حلال نمی شود، ولی مرده آن پاک است. چه خودش بمیرد یا سرش را ببرند.
- [آیت الله نوری همدانی] حیوان حرام گوشتی که خون جهنده ندارد ، مانند مار با سر بریدن حلال نمی شود ولی مردة آن پاک است ، چه خودش بمیرد و یا سرش را ببرند .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود چنانچه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تاخیر انداخته باید عوض ان را بدهد و اگر دسترسی به فقیر نداشته و در حفظ ان کوتاهی نکرده ضامن نیست
- [آیت الله سیستانی] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود ، چنانچه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته ، یا در نگهداری آن کوتاهی کرده ، باید عوض آن را بدهد ، و اگر دسترسی به فقیر نداشته و در نگهداری آن کوتاهی نکرده ، ضامن نیست .
- [آیت الله اردبیلی] اگر مالی که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنانچه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته باشد، باید عوض آن را بدهد، مگر آن که برای تأخیر انداختن، غرض صحیحی داشته باشد و اگر دسترسی به فقیر نداشته، ضامن نیست، مگر آن که در نگهداری آن کوتاهی کرده باشد.