مادر من از فروش خانه‌ای که سهم ارث او بوده مستطیع شده ولی به علت کهولت و پیری نمی‌تواند خودش به حجّ برود و در آینده هم امید توانائی ندارد، آیا می‌تواند در حال حیات کسی را به نیابت خود به حج بفرستد؟
اگر قبل از ناتوانی مستطیع شده است باید نائب بگیرد و حجة الاسلام محسوب می‌شود.
اگر قبل از ناتوانی مستطیع شده است باید نائب بگیرد و حجة الاسلام محسوب می‌شود.
عنوان سوال:
مادر من از فروش خانه‌ای که سهم ارث او بوده مستطیع شده ولی به علت کهولت و پیری نمی‌تواند خودش به حجّ برود و در آینده هم امید توانائی ندارد، آیا می‌تواند در حال حیات کسی را به نیابت خود به حج بفرستد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زنی مقداری طلا دارد و از آن استفاده میکند و مال دیگری غیر از آن ندارد. و اگر آنها را بفروشد توانایی رفتن به حج را خواهد داشت، آیا زیور آلات زن مستثنی از استطاعت است یا این که به وسیله آنها زن مستطیع شده و باید آنها را بفروشد و به حج برود و چنانچه مرده باشد باید برای او نائب بگیرند؟
- کارمند دولت که شرعا مستطیع نیست یعنی زندگانی خود را با در آمدش نمی‌تواند تأمین کند، اگر از طرف دولت به جهت کاری مثل طبابت یا مخابره یا غیرهما مأمور بشود و به مکه برود و مناسک حج و عمره را بجا آورد، این حج مسقط حجة الاسلام است (که اگر آن کارمند بعدا استطاعت پیدا کند حج بر او واجب نشود) یا مسقط نیست؟
- یکی از طلاب قم در محلی سه سال امام جماعت بوده و مخارجش از منبر و وجوهات تأمین میشده، و در این مدت از پول منبر و اجاره منزل به عنوان حجة الاسلام به مکه مشرف شده آیا مستطیع بوده و عمل او صحیح بوده یا نه؟ و سال دیگر به عنوان روحانی کاروان مکه مشرف شده و اجیر هم شده و قصد نیابت کرده آیا این حج صحیح بوده است؟ یا وظیفه داشته سال دوم را به عنوان حجّة الاسلام انجام دهد؟ وظیفه فعلی او چیست؟ آیا می‌تواند فعلا حجی به عنوان ما فی الذمه اعم از حجة الاسلام و نیابت مستحب و واجب انجام دهد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] پیرزنی هستم که توانایی انجام اعمال حج را به علت کهولت سن ندارم با این که مستطیعه هستم، آیا میتوانم در حال حیات کسی را به نیابت خود به حج بفرستم و حال آنکه امید بهبود در آینده نیز ندارم؟
- [آیت الله مظاهری] آیا کسی که مستطیع است و عذر موجهی برای نرفتن به حج ندارد، می تواند کسی را به نیابت بفرستد؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی استطاعت مالی حج را داشته و دارد ولی اکنون به علت پیری استطاعت جسمی حج را ندارد، در این صورت می تواند در حیات خود نایب به حج بفرستد؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی مستطیع بوده و در نوبت حج باشد، در این صورت می تواند به نیابت دیگری به حج برود؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مرد مسنّی که در قید حیات است و مستطیع بوده و قصد داشته برای حجة الاسلام خود کسی را نایب کند، حال اگر شخص دیگری که از این موضوع با اطلاع بوده و به حج رفته بوده بدون اطلاع آن مرد مستطیع به نیابت از او حج تمتع انجام دهد، آیا این نیابت، آن مرد را از حجة الاسلام بینیاز میکند یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] آیا می توان بدون اطلاع و اجازه مستطیع، برای او در حج نایب گرفت؟ مثلاً اگر زن و فرزندان کسی که مستطیع است و به حج نمی رود می توانند در زمان حیات او کسی را به نیابت او به حج بفرستند؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که از نظر مالی مستطیع بوده و برای حج ثبت نام کرده لیکن در سال جاری که زمان اعزام وی رسیده، پزشکی حج او را به دلیل بیماری و یا کهولت اذن نداده است، لطفا بفرمایید: آیا هنوز مستطیع است و حج بر وی واجب میباشد؟ آیا تا وقتی زنده هست می‌تواند نائب بگیرد؟
- [آیت الله بروجردی] شخص مستطیع شده معمّر و عاجز است، به هیچ وجه قادر به رفتن حج نیست و قادر هم نخواهد شد، در حال حیات می‌تواند نایب بگیرد یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی به نیابت از متوفی با فیش باقی مانده از او ، حج برود بعد بفهمند که متوفی مستطیع نبوده، آیا کسی که به حج رفته مدیون بقیه وراث است؟
- [آیت الله بروجردی] کسی که در زمان سابق مستطیع بوده و به حج نرفته و فعلاً فقیر و عیال بار شده، آیا می‌تواند آن را تعویق بیندازد تا ممکن بشود از جهت دارایی، یاکسی را به جای خود بفرستد؟
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد بواسطه پیری یا مرض و ناتوانی نتواند حج نماید و نا امید باشد از اینکه بعداً خودش حج کند، باید دیگری را از طرف خود بفرستد تا برایش حج انجام دهد بلکه اگر در سال اوّلی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده، بواسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حجّ کند احتیاط مستحب آن است که کسی را از طرف خود بفرستد که حجّ نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطهی پیری یا مرض و ناتوانی نتواند حج نماید و نا امید باشد از این که بعداً خودش حج کند، باید دیگری را از طرف خود بفرستد، بلکه اگر در سال اوّلی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده، به واسطهی پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند، احتیاط مستحب آن است کسی را از طرف خود بفرستد که حج نماید.
- [آیت الله بهجت] اگر در سال اوّلی که مستطیع شده حج نکند و بعد بهعلت پیری یا بیماری و ناتوانی نتواند حج نماید و از اینکه بعداً خودش حج بهجا آورد، ناامید باشد باید دیگری را از طرف خود بفرستد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج نماید و ناامید باشد از این که بعداً خودش حج کند باید دیگری را از طرف خود بفرستد، بلکه اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند، احتیاط واجب آن است که کسی را از طرف خود بفرستد که حج نماید، و بهتر بلکه احوط این است که در این صورت ها کسی را به نیابت بفرستد که اولین مرتبه حج او باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در سال اوّلی که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطه پیری یا مرض و ناتوانی نتواند حج نماید و ناامید باشد از اینکه بعداً خودش حج کند ، باید دیگری را از طرف خود بفرستد ، بلکه اگر در سال اوّلی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده ، به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند ، احتیاط مستحب آن است کسی را از طرف خود بفرستد که حج نماید .
- [آیت الله اردبیلی] اگر در سال اوّلی که مستطیع شده حجّ نکند و بعد به واسطه پیری یا بیماری و ناتوانی نتواند حجّ نماید و ناامید باشد از این که بعدا خود او حجّ کند، باید دیگری را از طرف خود به مکّه بفرستد؛ بلکه اگر در سال اوّلی که به قدر رفتن حجّ مال پیدا کرده، به واسطه پیری یا بیماری یا ناتوانی نتواند حجّ کند، احتیاط مستحب آن است که کسی را از طرف خود بفرستد تا حجّ نماید.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی مریض یا پیر است و قدرت برای رفتن مکه ندارد اگر همان سال مستطیع شده است حجّ بر او واجب نیست و اگر قبلاً مستطیع بوده است و میتوانسته به حجّ برود و نرفته است حجّ بر او واجب است و باید در حال حیات نایب بگیرد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطه پیری یا مرض و ناتوانائی نتواند حج نماید و نا امید باشد از اینکه بعدا خودش حج کند؛ باید دیگری را از طرف خود بفرستد؛ بلکه اگر نا امید هم نباشد احتیاط واجب آن است که اجیر بگیرد و در صورتی که بعدا قدرت پیدا کرد خودش نیز حج نماید و همچنین است اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده؛ به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند و نا امید از توانائی خود باشد و در تمام این صور بنا بر احتیاط واجب باید نائب صروره باشد یعنی کسی که اولین مرتبه حج رفتن او باشد.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی که مستطیع شده حج نکند ، و بعد بواسطه پیری یا مرض و ناتوانی ، نتواند حج نماید ، یا حرجی باشد و ناامید باشد از اینکه بعداً خودش حج کند ، باید دیگری را از طرف خود بفرستد ، ودر صورتی که بعداً قدرت پیدا کرد ، خودش نیز حج نماید و همچنین است اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده ، بواسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند وناامید از توانائی خود باشد ، و در تمام این صور احتیاط مستحب آن است که چنانچه منوب عنه مرد باشد ، نائب صروره باشد ، یعنی کسی باشد که برای اولین بار به حج میرود .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در سال اوّلی که مستطیع شده حجّ نکند و بعد به واسطه پیرییا مرض وناتوانی نتواند حجّ نماید وناامید باشد از این که بعداً خودش حجّ کند، باید دیگری را از طرف خود بفرستد، بلکه اگر در سال اوّلی که بقدر رفتن حجّ مال پیدا کرده، به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی که در همان سال عارض شده نتواند حجّ کند، احتیاط واجب آن است کسی را از طرف خود بفرستد که حجّ نماید.