5- پولی بابت وام دانشجویی به ما داده میشود، آیا اگر آن را پس انداز کنیم خمس دارد؟
وام، مشمول خمس نمیگردد، مگر به مقداری که اقساط آن پرداخت شده و پس انداز شده باشد.
وام، مشمول خمس نمیگردد، مگر به مقداری که اقساط آن پرداخت شده و پس انداز شده باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- 13- پولی را به تدریج برای تهیه خانه پس انداز کردهام آیا به آن خمس تعلق میگیرد؟
- 12- اگر وام گرفته باشم و قبل از مصرف آن، سال خمسی برسد پرداخت خمس آن لازم است یا خیر؟
- آیا به سود پولی که در بانک سپرده گذاری شده در صورتی که خمس اصل پول پرداخت شده باشد خمس تعلق میگیرد؟
- 4- آیا به سود پولی که در بانک سپرده گذاری شده در صورتی که خمس اصل پول پرداخت شده باشد خمس تعلق میگیرد؟
- 8- برای رفتن به عمره مفرده ثبت نام کردهام. قسمتی از پول آن را پرداختهام و بقیه وام است، آیا لازم است خمس آنها را بپردازم؟
- 19- حقوقی که پس از فوت، هر ماه به خانواده مرحوم داده میشود، آیا مشمول خمس میگردد؟
- در دوران دانشجویی بعضی از موارد، مثل تابستان که تعطیل است (به مدت 2 ماه تقریباً) برای انتخاب واحد، گرفتن وام یا امور دانشگاهی از شهر خود برای یک روز یا بیشتر به محل تحصیل می‌روم. حکم نماز و روزه در آن زمان در محل تحصیل چگونه است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] آیا به پولی که برای ازدواج کردن پس انداز میشود، خمس متعلّق میشود یا خیر؟ اگر پول را برای مخارج ازدواج فرزند خود (غیر از جهیزیه) پس انداز کنیم، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا به پس انداز دانشجویی که تحت تکفل خانواده است، خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله مظاهری] آیا پس از گذشت یک سال، به وام دانشجویی خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله مظاهری] وام دانشجویی اگر یک سال از آن بگذرد به آن خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی مقداری پس انداز دارد که حاصل وام، حقوق و اضافه کاری است آیا خمس دارد؟
- [آیت الله بهجت] مکلّفی، پولی را برای خریداری مسکن تا چند سال پس انداز کرده است. آیا خمس دارد؟
- [آیت الله بهجت] پولی که فقیر بابت زکات دریافت کرده اگر از مخارج سالش زیاد بیاید، آیا خمس دارد؟ پولی را که بابت ردّ مظالم گرفته چه طور؟
- [آیت الله مظاهری] بنده مجرد هستم و 20 میلیون ریال وام بدهکارم. کارمند هستم و ماهیانه حقوقی دریافت می کنم. حال می خواهم خمس بپردازم. تمام سرمایه بنده یک خط و گوشی موبایل، یک عدد سیستم رایانه و یک کولر و بعضی لوازم ضروری در منزل می باشد. آیا اینها خمس دارد؟ آیا بعد از تشکیل سال خمسی اگر پولی پس انداز کرده باشم، خمس دارد؟
- [سایر] سلام خدا به شما اجر بدهد آیا به پولی که جهت گرفتن وام در بانک گذاشته شده ، خمس تعلق می گیرد؟ توضیح اینکه من چهار میلیون تومان در بانک گذاشتم و چهار میلیون وام گرفتم سپس هشت میلیون تومان را در بانک دیگری گذاشتم تا وام دیگری بگیرم الان مجموعا هشت میلیون در بانک دارم و منتظرم تا نوبت وام برسد الان خمس من چگونه محاسبه میشود؟ مرجع تقلید حضرت آیت الله خامنه ای با سپاس فراوان
- [آیت الله مکارم شیرازی] به پولی که در بانک مسکن جهت تامین مسکن پس انداز می شود خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- . کسی که از مستحق طلبکار است و می خواهد طلب خود را بابت خمس حساب کند، بنابر احتیاط واجب خمس را به او بدهد و بعد مستحق بابت بدهی خود به او برگرداند.
- . اگر با عین پولی که خمس و زکات آن را نداده ملکی بخرد، تصرف او در آن ملک حرام و نمازش هم در آن باطل است.
- . اگر جنسی را بخرد و بعد از معامله، قیمت آن را از پول خمس‌نداده بدهد، معامله‌ای که کرده صحیح است، ولی چون از پولی که خمس در آن است به فروشنده داده، به مقدار پنج یک آن پول به او مدیون می‌باشد، و پولی را که به فروشنده داده اگر از بین نرفته، حاکم شرع، پنج یک همان را میگیرد، و اگر از بین رفته، عوض آن را از خریدار یا فروشنده مطالبه می‌کند.
- . کسی که خمس یا زکات بدهکار است و نذر و مانند اینها هم بر او واجب است و قرض هم دارد، اگر بمیرد و مال او برای همه آنها کافی نباشد چنان چه مالی که خمس و زکات آن واجب شده، از بین نرفته باشد، باید خمس یا زکات را بدهند و بقیه مال او را به چیزهای دیگری که بر او واجب است قسمت کنند و اگر مالی که خمس و زکات آن واجب شده، از بین رفته باشد مال او به خمس و زکات و قرض و نذر و مانند اینها قسمت نمایند مثلاً اگر چهل تومان خمس بر او واجب است و بیست تومان به کسی بدهکار است و همه مال او سی تومان است، باید بیست تومان بابت خمس و ده تومان به دین او بدهند.
- . اگر بخواهد، پول حرام یا پولی که خمس آن را نداده، به حمامی بدهد غسل او باطل است. ولی اگر یقین دارد که حمامی با این وصف راضی به غسل است، یا با غفلت از رضایت حمامی غسل کند، غسلش صحیح است.
- . اگر با عین پولی که خمس یا زکات آن را نداده لباس بخرد چنان چه در حال نماز به غصب بودن آن ملتفت باشد نماز خواندن در آن لباس باطل است، و در صورت عدم التفات نماز صحیح است، و اگر جاهل مقصر بحکم مسأله است بنابر احتیاط لازم باید نماز را اعاده کند.
- . کسی که مدتی خمس نمی داده و در آن مدت املاکی خریداری نموده و آن املاک ترقی قیمت پیدا کرده، اگر خرید آنها برای تجارت بوده، برای ادای خمس، باید قیمت فعلی را حساب کند و اگر برای تجارت نبوده چنان چه معامله را به ذمه انجام داده و پولی که به عنوان قیمت آن ملک پرداخته خمس به آن تعلق گرفته بوده در این صورت باید خمس قیمت خرید را بپردازد، و اگر معامله را به عین آن پول واقع ساخته، در صورتی که حاکم شرع آن معامله را امضا کند خمس قیمت یوم الاداء واجب است و نیز اگر قیمت ملک را از ربح سال خرید ملک پرداخته باشد باید خمس قیمت فعلی را بپردازد خواه معامله را به ذمه انجام داده باشد و یا به عین ربح و هم چنین است حکم اگر ملک را نسیه خریده باشد و قیمت آن را از ربح بین سال پرداخت نموده باشد که در این صورت هم قیمت فعلی ملک حساب می شود.
- . اگر با عین پول خمس‌نداده جنسی را بخرد، یعنی به فروشنده بگوید که این جنس را به این پول می‌خرم؛ چنان‌چه حاکم شرع، معامله پنج یک آن را اجازه بدهد، معامله آن مقدار صحیح است، و انسان باید پنج یک جنسی را که خریده به حاکم شرع بدهد، و اگر اجازه ندهد، معامله آن مقدار باطل است. پس اگر پولی را که فروشنده گرفته از بین نرفته، حاکم شرع، خمس همان پول را میگیرد، و اگر از بین رفته، عوض خمس را از فروشنده یا خریدار مطالبه می‌کند.
- . نقره دو نصاب دارد: نصاب اول آن 105 مثقال معمولی است که اگر نقره به 105 مثقال برسد و شرایط دیگر را هم که گفته شد داشته باشد، باید چهل یک آن را که 2 مثقال و 15 نخود است از بابت زکات بدهد و اگر به این مقدار نرسد، زکات آن واجب نیست. و نصاب دوم آن 21 مثقال است، یعنی اگر 21 مثقال به 105 مثقال اضافه شود، باید زکات تمام 126 مثقال را به طوری که گفته شد بدهد و اگر کمتر از 21 مثقال اضافه شود، فقط باید زکات 105 مثقال آن را بدهد و زیادی آن زکات ندارد. و هم چنین است هر چه بالا رود، یعنی اگر 21 مثقال اضافه شود، باید زکات تمام آنها را بدهد و اگر کمتر اضافه شود، مقداری که اضافه شده و کمتر از 21 مثقال است زکات ندارد بنابراین اگر انسان چهل یک هر چه طلا و نقره دارد بدهد، زکاتی را که بر او واجب بوده داده و گاهی هم بیشتر از مقدار واجب داده است، مثلاً کسی که 110 مثقال نقره دارد، اگر چهل یک آن را بدهد زکات 105 مثقال آن را که واجب بوده داده و مقداری هم برای 5 مثقال آن داده که واجب نبوده است.
- . نقره دو نصاب دارد: نصاب اول آن 105 مثقال معمولی است که اگر نقره به 105 مثقال برسد، و شرایط دیگر را هم که گفته شد داشته باشد، باید چهل یک آن را -که 2 مثقال و 15 نخود است- از بابت زکات بدهد، و اگر به این مقدار نرسد، زکات آن واجب نیست؛ و نصاب دوم آن 21 مثقال است، یعنی اگر 21 مثقال به 105 مثقال اضافه شود، باید زکات تمام 126 مثقال را به طوری که گفته شد بدهد، و اگر کمتر از 21 مثقال اضافه شود، فقط باید زکات 105 مثقال آن را بدهد و زیادی آن زکات ندارد؛ و هم‌چنین است هر چه بالا رود، یعنی اگر 21 مثقال اضافه شود، باید زکات تمام آنها را بدهد و اگر کمتر اضافه شود، مقداری که اضافه شده و کمتر از 21 مثقال است زکات ندارد. بنابراین اگر انسان چهل یک هر چه طلا و نقره دارد بدهد، زکاتی را که بر او واجب بوده داده و گاهی هم بیشتر از مقدار واجب داده است، مثلاً کسی که 110 مثقال نقره دارد، اگر چهل یک آن را بدهد، زکات 105 مثقال آن را که واجب بوده داده، و مقداری هم برای 5 مثقال آن داده که واجب نبوده است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی برای تأمین کسری هزینه خود وام گرفته باشد و میتوانست آن وام را در سال قبل تسویه نماید؛ ولی انجام نداد، میتواند آن وام را از درآمد سال بعد پرداخت نماید. اگرچه این وام, هزینه سال قبل است؛ ولی پرداخت آن, جزء هزینه سال جدید شمرده میشود و خمس ندارد.
- [آیت الله خوئی] اگر فقیر بمیرد و مال او به انداز قرضش نباشد، انسان می‌توند طلبی را که از او دارد بابت زکات حساب کند بلکه اگر مال او به انداز قرضش باشد و ورثه قرض او ندهند، یا به جهت دیگر انسان نتواند طلب خود را بگیرد، نیز میتواند طلبی را که از او دارد، بابت زکات حساب کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] جوایزی که به پس اندازها تعلق می گیرد اگر قراردادی میان پس انداز کننده و پس انداز گیرنده نباشد حلال است و بنابر احتیاط واجب با گذشتن سال خمس آن واجب می شود، این در صورتی است که پس انداز کننده خود را طلبکار جایزه نداند، بلکه پس انداز گیرنده شخصاً برای تشویق پس انداز کنندگان جوایزی می دهد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که از مستحقِّ خمس، طلبکار است، میتواند طلب خود را بابت خُمس حساب کند.
- [آیت الله سبحانی] جوایزی که به پس اندازها تعلّق می گیرد اگر قراردادی میان پس انداز کننده و بانک یا صندوق نباشد حلال است و با گذشتن سال خمس آن واجب می شود، این در صورتی است که پس انداز کننده خود را طلبکار جایزه نداند، بلکه پس انداز گیرنده شخصاً برای تشویق پس انداز کنندگان جوایزی می دهد. 2 معدن
- [آیت الله نوری همدانی] کسی أه ازو مستحّق طلبکار است و می خواهد طلب جود را بابت خمس حساب کند بنابر احتیاط مستحّب بأید خمس را به او بدهد و بعد مستحّق بابت بدهی خود به او برگرداند . و می تواند ذمّة بدهکار را بدون این کار بابت خمس بریء نماید .
- [آیت الله شبیری زنجانی] مالی را که فقیر بابت خمس میگیرد، خمس ندارد هر چند از مخارج سالش زیاد بیاید؛ ولی مالی را که فقیر بابت زکات یا صدقه مستحبّی میگیرد اگر از مخارج سالش زیاد بیاید، باید خمس آن را بدهد؛ و اگر از مالی که بابت خمس به او داده‌اند منفعتی ببرد، مثلاً از درخت میوه‌ای به دست آورد و از مخارج سالش زیاد بیاید، باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که از مستحق طلبکار است نمی تواند طلب خود را بابت خمس حساب کند بلی بنابر احتیاط واجب باید خمس را به او بدهد و بعد مستحق بابت بدهی خود به او برگرداند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که از مستحق طلبکار است و می‌خواهد طلب خود را بابت خمس حساب کند، بنا بر احتیاط واجب باید خمس را به او بدهد و بعد مستحق بابت بدهی خود به او برگرداند.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که از مستحقّ طلبکار است ومیخواهد طلب خود را بابت خمس حساب کند، بنابر احتیاط واجب باید خمس او را به او بدهد و بعد مستحقّ بابت بدهی خود به او برگرداند.