زلزله
زلزله یا زلزال ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • سوره زلزال، نود ونهمين سوره قرآن کریم در ترتيب مصحف• زلزله (فقه)، لرزش زمین و تکان خوردن شدید زمین
زنی که بچّه او منحصر به یک دختر بوده با همان دختر به سبب زلزله در زیر آوار فوت نموده و آن زن مال دارد و آن بچّه مال ندارد و این زن شوهری دارد که پدر آن دختر است و مادری، طریق ارث آن زن چگونه است؟
در مفروض سؤال اگر وارث زن منحصر به مذکورین در سؤال باشد و دختر هم دارای مالی نباشد، در این صورت بعد از دیون و وصایا - اگر داشته باشد - رُبع تَرَکه به شوهر می‌رسد و بقیه ارباعاً بین دختر و مادر تقسیم می‌شود که مادر یک رُبع می‌برد و دختر سه رُبع و از دختر هم منتقل به پدر او می‌شود.
در مفروض سؤال اگر وارث زن منحصر به مذکورین در سؤال باشد و دختر هم دارای مالی نباشد، در این صورت بعد از دیون و وصایا - اگر داشته باشد - رُبع تَرَکه به شوهر می‌رسد و بقیه ارباعاً بین دختر و مادر تقسیم می‌شود که مادر یک رُبع می‌برد و دختر سه رُبع و از دختر هم منتقل به پدر او می‌شود.
عنوان سوال:
زنی که بچّه او منحصر به یک دختر بوده با همان دختر به سبب زلزله در زیر آوار فوت نموده و آن زن مال دارد و آن بچّه مال ندارد و این زن شوهری دارد که پدر آن دختر است و مادری، طریق ارث آن زن چگونه است؟
پاسخ:
در مفروض سؤال اگر وارث زن منحصر به مذکورین در سؤال باشد و دختر هم دارای مالی نباشد، در این صورت بعد از دیون و وصایا - اگر داشته باشد - رُبع تَرَکه به شوهر می‌رسد و بقیه ارباعاً بین دختر و مادر تقسیم می‌شود که مادر یک رُبع می‌برد و دختر سه رُبع و از دختر هم منتقل به پدر او می‌شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- دختری فوت نموده و وارث او منحصر است به یک عمو و یک عمّه پدر و مادری و دو دایی و یک خاله پدری تنها و دو دایی مادری تنها، آیا ارث بین آن‌ها به چه نحو تقسیم می‌شود؟
- زنی با شوهرش و دو دختر و یک پسرشان در اثر زلزله زیر آوار مرده تقدّم و تأخّرِ مردن آن‌ها معلوم نیست و فقط آن زن مال دارد و دیگران مال ندارند و آن زن دو پسر از شوهر اوّل خود دارد و آن مرد مادر دارد، طریق ارث آن‌ها به چه نحو است؟
- زنی کلیمی وفات نموده وارث او منحصر است به یک برادر پدری که آن هم کلیمیست و یک خواهر پدر و مادری که مسلمان شده، آیا ارث متوفّات از خواهر مسلمه است یا از برادر او است؟
- زنی وفات نموده و وارث او منحصر است به شوهر و مادر و دو دختر، مقدار ارث هر یک را بیان فرمایید؟
- زیدی دختری را عقد نموده به مهر معینی، بعد از این دختر بدون آن که تصرّف شود فوت می‌کند، یعنی در زیر آوار میماند و از ورثه دخترِ نام برده یک پدر و یک برادر و سه خواهرِ پدر مادری و جدّه مادریست که فعلاً موجودند و مادرش هم در زیر آوار مانده، خلاصه سه هزار تومان مهریه این دختر است، آیا این مهر به پدر دختر می‌رسد یا به سایر ورّاث، یا آن که باید بالسویه تقسیم کنند؟ در صورتی که زید دختر را تصرّف نکرده، آیا باید تمام مهر را بدهد یا نصف مهر را؟
- زنی فوت کرده وارث او منحصر است به یک دختر از یک همشیره و یک پسر و یک دختر از همشیره دیگر، طریق ارث بردن آن‌ها به چه نحو است؟
- حاج محمّد نام در حادثه زلزله با یک پسر و یک دختر که از زن فعلی او بوده زیر آوار فوت نمودهاند و چند اولاد دیگر هم دارد که زندهاند و فقط حاج محمّد دارای املاک منقول و غیر منقول می‌باشد، چون تقدّم فوت پدر و پسر معلوم نیست مرقوم فرمایید سهم الاِرث پسر و دختر متوفّی به مادر آن‌ها که درقید حیات است می‌رسد، یا آن که بین ورّاث باید تقسیم شود؟
- زنی وفات نموده و ما تَرَکی از منقول و غیر منقول از ارثیه پدر و مهریه دارد و وارث او منحصر به زوج و مادر است، آیا طریقه تقسیم ارث او به چه نحو است؟ و مطلب دیگر: زوجِ این زن در ایام مرضش مخارجاتی برای طبیب و دوای او نموده میتواند به آن مقداری که خرج نموده از ماتَرَک او بردارد یا خیر؟
- زنی وفات نموده وارث او منحصر است به دو خواهر یکی اَبَوَینی و دیگری اَبی تنها، طریقه ارث بردن آن‌ها به چه نحو است؟
- شخصی وفات نموده وارث او منحصر به پنج نفر خواهر زاده است دو پسر و سه دختر، آیا این پنج خواهر زاده ارث او را متساوی میبرند یا به تفاوت؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی از دنیا رفته و بجز یک خواهر مادری و چند خواهر زاده پدر و مادری وارثی ندارد. البتّه متذکّر می‌شود که این مرحوم ارث پدری را تنها تصاحب نموده و در قید حیات، ارث خواهر خود را نداده است و همین خواهر چند سال قبل فوت نموده است، آیا فرزندان خواهر فوت شده میتوانند از ترکّه متوفّی، حقِّ مادرشان را مطالبه نمایند و در صورت داشتن حق، سهم آنان چقدر می‌باشد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] مردی زنی را عقد موقّت کرده و مدّت را فراموش نموده بعد مرد و یا زن فوت نمود، آیا از یکدیگر ارث میبرند و آیا بچّههای این زن صیغهای که از شوهر قبل هستند از این شوهر ارث میبرند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنی قبل از پدر خود فوت می کند. پدر در زمان حیات خود وصیت می کند که به دخترش همچون سایر ورثه ارث برسد. لطفا بفرمایید نحوه تقسیم ارث بین ورثه آن زن چگونه است؟
- [سایر] اگر زنی فوت کند، شوهر و فرزندانش (دو دختر و سه پسر) چگونه ارث میبرند؟
- [آیت الله بهجت] با فوت پدر با وجود فرزند صغیر، آیا پدر بزرگ مادری از ترکه، ارث می برد و اگر حقّی را بر متوفّی ادّعا کند، حکم آن چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] ارث پدر و مادر پس از فوت بین دختر و پسر چگونه تقسیم می‌شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] زن و شوهری چند فرزند دارند. یکی از فرزندان آن‌ها، که مجرّد است، فوت می کند و از او اموالی باقی می ماند، پدر این متوفّی نیز قبل از تقسیم ارث فرزند فوت می کند. اگر پدر این فرزند دارای والدین باشد، آیا سهم الارثی که از فرزند خود دارد به والدینش می رسد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] ارث بچه ای که در کودکی بعد از پدر بمیرد، چگونه حساب می گردد؟ و همچنین فوت بعد از مادر؟
- [سایر] با سلام. اگر متوفی در زمان حیات خود،50 درصد اموال خود را به نام زن خود نموده و در هنگام فوت دارای مادر، زن، و چهار دختر باشد، نحوه تقسیم ارث به چه صورت خواهد بود؟ با تشکر.
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی همراه زن و فرزندانش در یک سانحه تصادف رانندگی فوت میکنند، هم خود مرد و هم همسر او، پدر و مادری دارند و فرزند دیگری هم ندارند، حکم تقسیم ارث را بین والدین زوج و زوجه ایشان بیان فرمایید:
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری و برادر و خواهر پدری و یک برادر یا یک خواهر مادری داشته باشد، برادر و خواهر پدری ارث نمیبرند و مال را شش قسمت میکنند:یک قسمت آن را به برادر یا خواهر مادری و بقیه را به برادر و خواهر پدر و مادری می‌دهند و هر برادری دو برابر خواهر می‌برد.
- اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری و برادر و خواهر پدری و برادر و خواهر مادری داشته باشد، برادر و خواهر پدری ارث نمیبرند و مال را سه قسمت میکنند:یک قسمت آن را برادر و خواهر مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند و بقیه را به برادر و خواهر پدر و مادری می‌دهند و هر برادری دو برابر خواهر می‌برد.
- اگر وارث میت فقط یک دائی، یا یک خالهی مادری و دایی و خالهی پدر و مادری و دایی و خالهی پدری باشد، دایی و خالهی پدری ارث نمیبرد و مال را شش قسمت میکنند:یک قسمت را به دایی یا خالهی مادری و بقیه را به دایی و خالهی پدر و مادری می‌دهند و احتیاط آن است که در تقسیم با یکدیگر صلح کنند.
- اگر زن پدر دختری بچهی شوهر آن دختر را شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می‌شود، چه بچه از همان دختر یا از زن دیگر شوهر او باشد.
- اگر وارث میت فقط دایی و خالهی پدری و دایی و خالهی مادری و دایی و خالهی پدر و مادری باشد، دایی و خالهی پدری ارث نمیبرد و باید مال را سه قسمت کنند:یک قسمت آن را دایی و خالهی مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت نمایند و بقیه را به دایی و خالهی پدر و مادری بدهند و احتیاط آن است که در تقسیم آن با یکدیگر صلح کنند.
- اگر وارث میت عمو و عمه باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدری و مادری باشند، عمو و عمهی پدری ارث نمیبرند، پس اگر میت یک عمو یا یک عمه مادری دارد، مال را شش قسمت میکنند:یک قسمت را به عمو یا عمهی مادری و بقیه را به عمو و عمهی پدر و مادری می‌دهند و عموی پدر و مادری دو برابر عمهی پدر و مادری می‌برد و اگر هم عمو و هم عمهی مادری دارد، مال را سه قسمت میکنند:دو قسمت را به عمو و عمهی پدر و مادری می‌دهند و عمو دو برابر عمه می‌برد و یک قسمت را به عمو و عمهی مادری می‌دهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت کنند و احتیاط آن است که در تقسیم با یکدیگر صلح کنند.
- اگر وارث میت فقط یک جد یا یک جده است، چه پدری باشد یا مادری، همهی مال به او می‌رسد و با بودن جد میت پدر جد او ارث نمیبرد.
- اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری دارد، برادر و خواهر پدری که از مادر با میت جداست ارث نمیبرد و اگر برادر و خواهر پدر و مادری ندارد، چنانچه فقط یک خواهر یا یک برادر پدری داشته باشد، همهی مال به او می‌رسد و اگر چند برادر یا چند خواهر پدری داشته باشد، مال را به طور مساوی بین آنان قسمت می‌شود و اگر هم برادر و هم خواهر پدری داشته باشد، هر برادری دو برابر خواهر می‌برد.
- اگر میت خواهر و برادر نداشته باشد، سهم ارث آنان را به اولادشان می‌دهند و سهم برادر زاده و خواهرزادهی مادری به طور مساوی بین آنان قسمت می‌شود و از سهمی که به برادر زاده و خواهرزادهی پدری یا پدر و مادری می‌رسد، هر پسری دو برابر دختر می‌برد.
- اگر پدر یا جد پدری برای طفل خود زنی را صیغه کند، اگر چه مقداری از زمان تکلیف بچّه جزء مدّت صیغه باشد مثلاً برای پسر چهارده ساله خودش زنی را دو ساله صیغه کند چنانچه صلاح بچّه باشد میتواند مدّت آن زن را ببخشد، ولی زن دائمی او را نمیتواند طلاق دهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر وارث میت فقط برادر و خواهر و زن او باشد؛ زن یک چهارم مال را ارث می برد و خواهر و برادر به طوری که در مسائل گذشته گفته شد بقیه را ارث می برند. و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد؛ شوهر نصف مال را می برد و خواهر و برادر به طوری که در مسائل پیش گفته شد ارث خود را می برند. ولی برای آنکه زن یا شوهر ارث می برند؛ از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمی شود و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم می شود؛ مثلا اگر وارث میت شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد؛ نصف مال به شوهر می رسد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری می دهند و آنچه می ماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است؛ پس اگر همه مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهرمادری و یک تومان به برادر و خواهر پدر و مادری می دهند. و اگر میت یک برادر یا یک خواهر مادری و یک یا چند خواهر پدری و مادری باشد؛ شش یک مال سهم خواهر مادری و بقیه سهم خواهر پدری و مادری است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر وارث میّت فقط (برادر و خواهر و زن) او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که در (ارث زن و شوهر) گفته می‌شود می‌برد و خواهر و برادر به نحوی که در مسائل گذشته گفته شد، ارث خود را میبرند و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط (خواهر و برادر و شوهر) او باشد، شوهر نصف مال را می‌برد و خواهر و برادر به نحوی که در مسائل گذشته گفته شد، ارث خود را میبرند؛ ولی با ارث بردن زن یا شوهر، از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمیشود و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم می‌شود؛ مثلاً اگر وارث میّت (شوهر و برادر و خواهر مادری) و (برادر و خواهر پدر و مادری) او باشد، نصف مال به شوهر می‌رسد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری می‌دهند و آنچه میماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است، پس اگر همه مال او شش هزار تومان باشد، سه هزار تومان به شوهر و دو هزار تومان به برادر و خواهر مادری و یک هزار تومان به برادر و خواهر پدر و مادری می‌دهند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر میّت برادر یا خواهر پدر و مادری و برادر یا خواهر پدری و چند برادر مادری یا چند خواهر مادری یا هم برادر و هم خواهر مادری داشته باشد، برادر یا خواهر پدری ارث نمیبرد، بلکه 13 مال را مادریها ارث برده که به طور مساوی بین آنان قسمت می‌شود، 23 باقی مانده را به برادر یا خواهر پدر و مادری می‌دهند، پس اگر چند برادر یا چند خواهر پدر و مادری باشند، مال به طور مساوی بین آن‌ها قسمت می‌شود و اگر هم برادر و هم خواهر پدر و مادری باشد، هر برادری دو برابر خواهر ارث می‌برد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر میّت (برادر و خواهر پدر و مادری) و (برادر و خواهر پدری) و (یک برادر مادری) یا (یک خواهر مادری) داشته باشد، برادر و خواهر پدری ارث نمیبرند و مال را شش قسمت میکنند، یک قسمت آن را به برادر یا خواهر مادری و بقیّه را به برادر و خواهر پدر و مادری می‌دهند و هر برادری دو برابر خواهر ارث می‌برد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زنی بچّه ای را با شرایطی که در مسأله 2470 گفته می شود شیر دهد ، پدر آن بچّه نمی تواند با دختر هائی که از آن زن به دنیا آمده اند ازدواج کند و نیز نمی تواند دختر های شوهری را که شیر مال او است برای خود عقد نماید بلکه احتیاط واجب آن است که دختر های رضاعی او را هم برای خود عقد ننماید ولی جایز است با دختر های رضاعی آن زن ازدواج کند ، اگر چه احتیاط مستحّب آن است که با آنان هم ازدواج نکند ، و نگاه محرمانه یعنی نگاهی که انسان می تواند به محرمهای خود کند به آنان ننماید .
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه وارث فقط برادر وخواهر و همسر او باشند، همسر ارث خود را به تفصیلی که در مسائل آینده گفته می شود می برد و خواهر و برادر بطوری که در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را می برند، ولی برای آن که زن یا شوهر ارث می برد از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمی شود، ولی از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم می شود، مثلاً اگر وارث میت شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشند، نصف مال به شوهر می رسد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال به برادر و خواهر مادری و باقیمانده سهم برادر و خواهر پدر و مادری است، مثلاً اگر تمام مال شش تومان باشد، سه تومان به شوهر، و دو تومان به برادر و خواهر مادری و یک تومان به برادر و خواهر پدر و مادری می رسد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث پدر یا مادر و چند پسر ودختر باشند سهم پدر یا مادر 61 می شود و بقیه مال بین بچه ها بگونه ای تقسیم می‌شود که هر پسر دو برابر هر دختر ارث ببرد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر وارث میّت فقط برادر و خواهر و زن او باشد ، زن ارث خود را به تفصیلی که گفته می شود می برد و خواهر و برادر بطوری که در مسائل گذشته گفته شد ، ارث خود را می برند و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد ، شوهر نصف مال را می برد و خواهر و برادر بطوری که در مسائل پیش گفته شد ارث خود را می برند ، ولی برای آنکه زن یا شوهر ارث می برد از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمی شود و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم می شود ، مثلاً اگر وارث میّت شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد ، نصف مال به شوهر می رسد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری می دهند و آنچه می ماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است ، پس اگر همة مال او شش تومان باشد ، سه بومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهر مادری و یک تومان به برادر و خواهر پدر و مادری می دهند .
- [آیت الله خوئی] اگر وارث میت فقط برادر و خواهر و زن او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که بعداً گفته می‌شود می‌برد، و خواهر و برادر به طوری که در مسایل گذشته گفته شد ارث خود را میبرند. و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد. شوهر نصف مال را می‌برد و خواهر و برادر به طوری که در مسایل پیش گفته شد ارث خود را میبرند، ولی برای آن که زن یا شوهر ارث می‌برد، از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمیشود، و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم می‌شود، مثلًا اگر وارث میت، شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد، نصف مال به شوهر می‌رسد، و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری می‌دهند، و آنچه میماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است. پس اگر همة مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهر مادری و یک تومان به برادر و خواهر پدر و مادری می‌دهند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وارث میت، فقط برادر و خواهر و زن او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که گفته می‌شود می‌برد، و خواهر و برادر به طوری که در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را میبرند، و نیز اگر زنی بمیرد، و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد، شوهر نصف مال را می‌برد، و خواهر و برادر به طوری که در مسائل پیش گفته شد، ارث خود را میبرند؛ ولی برای آن که زن یا شوهر ارث می‌برد، از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمیشود، و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم می‌شود، مثلاً اگر وارث میت، شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد، نصف مال به شوهر می‌رسد، و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری می‌دهند، و آنچه میماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است. پس اگر همه مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر، و دو تومان به برادر و خواهر مادری، و یک تومان به برادر و خواهر پدر و مادری می‌دهند.