خواهر
خواهر دختر همسان با شخص در پدر و مادر یا یکی از آن دو می‌باشد. از این عنوان در بابهای صلات، تجارت، نکاح، اطعمه و اشربه و ارث سخن رفته است.
شخصی وفات نموده وارث او منحصر به پنج نفر خواهر زاده است دو پسر و سه دختر، آیا این پنج خواهر زاده ارث او را متساوی می‌برند یا به تفاوت؟
چنان چه مادر این پنج نفر خواهر زاده با متوفّی خواهر پدری مادری، یا پدری تنها بوده، در این صورت پنج خواهر زاده به طریق للذکر ضعف الاُنثی ارث می‌برند و چنان چه مادر آنها با متوفّی برادر و خواهر مادری بوده‌اند در این صورت خواهر زاده‌ها ماتَرَک او را بالسویه می‌برند.
چنان چه مادر این پنج نفر خواهر زاده با متوفّی خواهر پدری مادری، یا پدری تنها بوده، در این صورت پنج خواهر زاده به طریق للذکر ضعف الاُنثی ارث می‌برند و چنان چه مادر آنها با متوفّی برادر و خواهر مادری بوده‌اند در این صورت خواهر زاده‌ها ماتَرَک او را بالسویه می‌برند.
عنوان سوال:
شخصی وفات نموده وارث او منحصر به پنج نفر خواهر زاده است دو پسر و سه دختر، آیا این پنج خواهر زاده ارث او را متساوی می‌برند یا به تفاوت؟
پاسخ:
چنان چه مادر این پنج نفر خواهر زاده با متوفّی خواهر پدری مادری، یا پدری تنها بوده، در این صورت پنج خواهر زاده به طریق للذکر ضعف الاُنثی ارث می‌برند و چنان چه مادر آنها با متوفّی برادر و خواهر مادری بوده‌اند در این صورت خواهر زاده‌ها ماتَرَک او را بالسویه می‌برند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی وفات نموده، وارث او منحصر است به یک خاله زاده اَبی و یک خاله زاده اُمّی، طریق ارث بردن آنها به چه نحو است؟
- زنی وفات نموده و اولاد ندارد، وارث او منحصر است به زوج و دو خواهر زاده که یکی از آنها پسر و دیگری دختر است، آیا تَرَکه او به چه نحو باید بین آنها قسمت شود؟
- زنی وفات نموده وارث او منحصر است به دو خواهر یکی اَبَوَینی و دیگری اَبی تنها، طریقه ارث بردن آنها به چه نحو است؟
- زیدی مرحوم شده وارث او منحصر به دو پسر عمو و دو پسر خاله می‌باشد، معین فرمایید چگونه ارث می‌برند؟
- زنی وفات نموده و وارث او منحصر است به شوهر و مادر و دو دختر، مقدار ارث هر یک را بیان فرمایید؟
- شخصی وفات کرده، وارث او منحصر است به یک خواهر اَبوینی و یک جد اَبی و یک جدّه اُمّی، ما ترک او بین این سه نفر به چه نحو تقسیم میشود؟
- زنی کلیمی وفات نموده وارث او منحصر است به یک برادر پدری که آن هم کلیمیست و یک خواهر پدر و مادری که مسلمان شده، آیا ارث متوفّات از خواهر مسلمه است یا از برادر او است؟
- شخصی فوت کرده وارث او منحصر به دو پسر خاله و یک پسر دایی و سه نوه عمّه می‌باشد، آیا کدام یک از اینها در ارث مُقَدَّم میباشند؟
- اگر کسی بمیرد و وارث منحصر به یک برادر اَبی و خواهر زاده اَبوینی و زوجه دایمه باشد، تقسیم ارث او به چه نحو است؟
- هرگاه وارث میت منحصر به برادر اَبی و دو پسر و یا یک پسر و یک دختر و یا یک دخترِ برادر اَبوینی باشد، آیا ارث او راجع به برادر اَبیست و یا اولاد برادر اَبوینی؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] متوفیه دختر عمه پدر وارث می باشد، ارث بین وراث به چه نحو تقسیم می گردد. توضیح اینکه ورثه منحصر در شش نفر می باشد، که سه نفر دختر و سه نفر پسر، هستند، آیا ارث بین ایشان بالسویه تقسیم می گرد یا با اختلاف پسر دو برابر دختر؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی که از دنیا رفته و وارث میّت، عمو و عمّه پدر و مادری و دائی هستند چگونه ارث می‌برند و اگر ورثه عمو باشد با دائی زاده و یا عمو یا خاله زاده چگونه ارث می‌برند؟
- [سایر] اگر زنی فوت کند، شوهر و فرزندانش (دو دختر و سه پسر) چگونه ارث می‌برند؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی از دنیا رفته وارث میّت جدّ و جده پدری و مادری و جدّ و جدّه مادری و یک برادر و دو خواهر هستند اینان چگونه ارث می‌برند؟
- [آیت الله نوری همدانی] پدری سی سال قبل فوت نموده چهار پسر و یک دختر بعنوان وارث دارد، بعد از فوت، ملک موروثی را به ده هزار تومان میفروشند و به خواهر اطلاع میدهند، سهم خودت را بردار، خواهر میگوید فلعلاً نمیخواهم، حالا خواهر ارث و سهم خودش را میخواهد، آیا سهم وارث خواهر در موقع فروش که ده هزار تومان بوده، باید داد و یا قیمت امروز که ارزش بیشتری دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] پدر و مادر از اولاد چقدر ارث می‌برند و از چه می‌برند؟ البته غیر از پدر و مادر متوفّی یک پسر و دو دختر هم دارد.
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی از دنیا رفته و بجز یک خواهر مادری و چند خواهر زاده پدر و مادری وارثی ندارد. البتّه متذکّر میشود که این مرحوم ارث پدری را تنها تصاحب نموده و در قید حیات، ارث خواهر خود را نداده است و همین خواهر چند سال قبل فوت نموده است، آیا فرزندان خواهر فوت شده میتوانند از ترکّه متوفّی، حقِّ مادرشان را مطالبه نمایند و در صورت داشتن حق، سهم آنان چقدر می‌باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث میت فقط یکی از والدین و پسر و دختر میت باشد چگونه ارث تقسیم می شود؟
- [آیت الله سبحانی] اگر عمه أبی با پسرعموی أبوینی وارث منحصر باشند آیا پسر عموی أبوینی مقدم است؟
- [آیت الله سبحانی] م حدود چهل سال قبل مُرد و وارث او، یک پسر و یک دختر بود، در این مدت خواهرم مطالبه ی ارث پدر نکرد، ولی اکنون که خواهر نیز از دنیا رفته است، فرزندان وی سهم ارث خواهرم را می خواهند. آیا مطالبه نکردن خواهرم از سهم ارثش، دلیل اعراض او از میراث است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر وارث میت فقط برادر و خواهر و زن او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که بعداً گفته میشود می‌برد و خواهر و برادر به طوری که در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را می‌برند و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد، شوهر نصف مال را می‌برد و خواهر و برادر به طوری که در مسائل پیش گفته شد ارث خود را می‌برند، ولی برای آن که زن یا شوهر ارث می‌برد از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمیشود و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم میشود، مثلاً اگر وارث میت شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد، نصف مال به شوهر میرسد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری میدهند و آنچه میماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است، پس اگر همهی مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهر مادری و یک تومان به برادر و خواهر پدر و مادری میدهند.
- اگر وارث میت فقط یک نفر از دستهی اوّل باشد، مثلاً پدر یا مادر یا یک پسر یا یک دختر باشد، همهی مال میت به او میرسد و اگر چند پسر یا چند دختر باشند، همهی مال به طور مساوی بین آنان قسمت میشود و اگر یک پسر و یک دختر باشد، مال را سه قسمت میکنند، دو قسمت را پسر و یک قسمت را دختر می‌برد و اگر چند پسر و چند دختر باشند، مال را طوری قسمت میکنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- اگر میت خواهر و برادر نداشته باشد، سهم ارث آنان را به اولادشان میدهند و سهم برادر زاده و خواهرزادهی مادری به طور مساوی بین آنان قسمت میشود و از سهمی که به برادر زاده و خواهرزادهی پدری یا پدر و مادری میرسد، هر پسری دو برابر دختر می‌برد.
- انسان نمیتواند بدون اذن زن خود، با زنهایی که به واسطهی شیر خوردن، خواهر زاده یا برادرزادهی زن او شدهاند ازدواج کند و نیز اگر با پسری لواط کند، احتیاط واجب آن است که با دختر و خواهر و مادر و مادر بزرگ آن پسر را که رضاعی هستند یعنی به واسطهی شیر خوردن، دختر و خواهر و مادر او شدهاند برای خود عقد نکند.
- هر گاه بخواهند ارث را تقسیم کنند، برای بچهای که در شکم است که اگر زنده به دنیا بیاید ارث می‌برد، سهم دو پسر را کنار میگذارند، ولی اگر احتمال بدهند بیشتر است، مثلاً احتمال بدهند که زن سه بچّه حامله باشد، سهم سه پسر را کنار میگذارند و چنانچه مثلاً یک پسر یا یک دختر به دنیا آمد، زیادی را ورثه بین خودشان تقسیم میکنند.
- اگر وارث میت فقط پدر و مادر و یک دختر باشد، چنانچه میت دو برادر، یا چهار خواهر، یا یک برادر و دو خواهر پدری نداشته باشد، مال را پنج قسمت میکنند:پدر و مادر هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت آن را می برد و اگر دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر پدری داشته باشد، مال را شش قسمت میکنند:پدر و مادر هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت می‌برد و یک قسمت باقیمانده را چهار قسمت میکنند:یک قسمت را به پدر و سه قسمت را به دختر میدهند، مثلاً اگر مال میت را به 24 قسمت کنند، 15 قسمت آن را دختر و 5 قسمت آن را به پدر و 4 قسمت آن را به مادر میدهند.
- اگر وارث میت فقط زن و جد و جدهی پدری و جد و جدهی مادری او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که گفته میشود می‌برد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جدهی مادری میدهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند و بقیه را به جد و جدهی پدری میدهند و جد دو برابر جده می‌برد و اگر وارث میت شوهر و جد و جده باشد، شوهر نصف مال را می‌برد و جد و جده به دستوری که در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را می‌برند.
- اگر وارث میت فقط پدر و مادر او باشند، مال سه قسمت میشود:دو قسمت آن را پدر و یک قسمت را مادر می‌برد، ولی اگر میت دو برادر، یا چهار خواهر، یا یک برادر و دو خواهر داشته باشد که همهی آنان پدری باشند یعنی پدر آنان با پدر میت یکی باشد، خواه مادرشان هم با مادر میت یکی باشد یا نه، اگر چه تا میت پدر و مادر دارد اینها ارث نمیبرند، اما به واسطهی بودن اینها [افراد مذکور] مادر شش یک مال را می‌برد و بقّیه [] را به پدر میدهند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] کسانی که به واسطه خویشی ارث می‌برند سه دسته هستند: دسته اوّل - پدر ومادر واولاد میّت است و با نبودن اولاد، اولاد اولاد هرچه پایین روند، هرکدام آنان که به میّت نزدیکتر است ارث می‌برد وتا یک نفر از این دسته هست دسته دوم ارث نمیبرند; دسته دوم - جدّ یعنی پدر بزرگ و جده یعنی مادربزرگ هرچه بالاتر رود و خواهر و برادر است و با نبودن برادر وخواهر، اولاد ایشان هرکدام آنان که به میّت نزدیکتر است ارث می‌برد وتا یک نفر از این دسته هست، دسته سوم ارث نمیبرد; دسته سوم عمو وعمّه ودایی وخاله واولاد آنان است وتا یکنفر ازعموها وعمّهها وداییها وخالههای میّت زندهاند، اولاد آنان ارث نمیبرند، ولی اگر میّت عموی پدری وپسر عموی پدر ومادری داشته باشد، ارث به پسر عموی پدر ومادری میرسد وعموی پدری ارث نمیبرد در صورتی که وارث منحصر به اینها باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر میت خواهر و برادر نداشته باشد سهم ارث انان را به اولادشان می دهند و سهم برادر زاده و خواهر زاده مادری به طور مساوی بین انان قسمت می شود و از سهمی که به برادر زاده و خواهر زاده پدری یا پدر و مادری می رسد هر پسری دو برابر دختر می برد هرچند احوط رجوع به صلح است
- [آیت الله نوری همدانی] انسان نمی تواند بدون اذن زن خود ، با زنهائی که به واسطة شیر خوردن، خواهر زاده و برادر زادة زن او شده اند ازدواج کند و نیز اگر با پسری لواط کند ، نمی تواند با دختر و خواهر و مادر و مادر بزرگ آن پسر که رضاعی هستند یعنی به واسطة شیر خوردن ، دختر و خواهر و مادر او شده اند ازدواج نماید .
- [آیت الله خوئی] کسانی که به واسط خویشی ارث می‌برند سه دسته هستند: دست اول: پدر و مادر و اولاد میت است و با نبودن اولاد، اولاد اولاد هر چه پائین روند هر کدام آنان که به میت نزدیکتر است ارث می‌برد و تا یک نفر از این دسته هست دست دوم ارث نمیبرند. دست دوم: جد یعنی پدر بزرگ و جده یعنی مادر بزرگ و خواهر و برادر است و با نبودن برادر و خواهر، اولاد ایشان هر کدام آنان که به میّت نزدیکتر است ارث می‌برد و تا یک نفر از این دسته هست دست سوم ارث نمیبرند. دست سوم: عمو و عمه و دایی و خاله و اولاد آنان است و تا یک نفر از عموها و عمهها و داییها و خالههای میّت زندهاند اولاد آنان ارث نمیبرند، ولی اگر میّت عموی پدری و پسر عموی پدر و مادری داشته باشد، ارث به پسر عموی پدر و مادری میرسد و عموی پدری ارث نمیبرد.
- [آیت الله مظاهری] اگر میّت اولاد داشته باشد، هر کدام از پدر و مادر یک ششم مال را می‌برند مگر در سه صورت: اوّل: صورتی که وارث میّت پدر و مادر و یک دختر باشد که در این صورت مال را پنج قسمت میکنند پدر و مادر هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت آن را می‌برد به شرطی که میّت دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر نداشته باشد چون اگر اینها موجود باشند مال را شش قسمت میکنند پدر و مادر هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت می‌برد، و یک قسمت باقی مانده را چهار قسمت میکنند یک قسمت را پدر و سه قسمت را دختر می‌برد. دوّم: صورتی که وارث میّت پدر یا مادر و یک دختر باشند که در این صورت مال را چهار قسمت میکنند یک قسمت آن را پدر یا مادر و بقیه را دختر می‌برد. سوّم: صورتی که وارث میّت فقط پدر یا مادر و چند دختر باشند که در این صورت مال را پنج قسمت میکنند یک قسمت را پدر یا مادر و چهار قسمت را دخترها به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند. ارث دسته دوّم: جد یعنی پدر بزرگ و جده یعنی مادر بزرگ و برادر و خواهر میّت است و اگر برادر و خواهر نداشته باشد اولادشان ارث می‌برند، در صورتی که از دسته اوّل کسی نباشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . دسته دوم از کسانی که به واسطه خویشی ارث می‌برند، جد، یعنی پدر بزرگ و جده یعنی، مادر بزرگ و برادر و خواهر میت است، و اگر برادر و خواهر نداشته باشد، اولادشان ارث می‌برند.
- [آیت الله خوئی] دستة دوم از کسانی که به واسط خویشی ارث می‌برند، جد یعنی پدر بزرگ و جده یعنی مادر بزرگ، و برادر و خواهر میت است. و اگر برادر و خواهر نداشته باشد، اولادشان ارث می‌برند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] انسان نمی تواند بدون اذن زن خود، با زنهایی که بواسطه شیر خوردن، خواهر زاده یا برادر زاده زن او شده اند ازدواج کند. و نیز اگر با پسری لواط کند، نمیتواند با دختر و خواهر و مادر و مادر بزرگ آن پسر که رضاعی هستند یعنی بواسطه شیر خوردن، دختر و خواهر و مادر او شده اند ازدواج نماید. به همان نحو که سابقاً در دختر و خواهر و مادر نسبی گفته شد.
- [آیت الله سیستانی] انسان نمیتواند بدون اذن زن خود ، با زنهائی که بواسطه شیر خوردن ، خواهر زاده ، یا برادر زاده زن او شدهاند ازدواج کند . نیز اگر با پسر نابالغی لواط کند ، نمیتواند دختر و خواهر و مادر و مادر بزرگ آن پسر را که رضاعی هستند یعنی بواسطه شیر خوردن ، دختر و خواهر و مادر او شدهاند برای خود عقد کند ، و این حکم بنابر احتیاط واجب در موردی که لواط کننده بالغ نباشد ، و یا لواط دهنده بالغ باشد ، نیز جاری است .
- [آیت الله اردبیلی] اگر وارث میّت فقط (برادر و خواهر و زن) او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که در (ارث زن و شوهر) گفته میشود می‌برد و خواهر و برادر به نحوی که در مسائل گذشته گفته شد، ارث خود را می‌برند و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط (خواهر و برادر و شوهر) او باشد، شوهر نصف مال را می‌برد و خواهر و برادر به نحوی که در مسائل گذشته گفته شد، ارث خود را می‌برند؛ ولی با ارث بردن زن یا شوهر، از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمیشود و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم میشود؛ مثلاً اگر وارث میّت (شوهر و برادر و خواهر مادری) و (برادر و خواهر پدر و مادری) او باشد، نصف مال به شوهر میرسد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری میدهند و آنچه میماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است، پس اگر همه مال او شش هزار تومان باشد، سه هزار تومان به شوهر و دو هزار تومان به برادر و خواهر مادری و یک هزار تومان به برادر و خواهر پدر و مادری میدهند.