گوسفند
در قرآن کریم گوسفند با الفاظی مانند غنم آمده است.
شخصی سی و پنج رأس گوسفند داشت، اواخر سال پنج رأس دیگر خرید، آیا سال که تمام می‌شود باید زکات این چهل گوسفند را بدهد، یا این که چون سال بر تمام چهل گوسفند نگذشته نباید بدهد؟
نصاب اوّل گوسفند چهل رأس است، پس از آن که پنج رأس خرید و سی و پنج رأس هم از پیش داشت مالک نصاب اوّل شده، از آن زمان جاری در حول می‌شود، پس اگر در تمام سال در صحرا بچرد از مال شخص مالک نخورد و یازده ماه بر آن بگذرد درماه دوازدهم داخل شود و عین همه باقی باشد زکات تَعَلُّق می‌گیرد و الّا فلا.
نصاب اوّل گوسفند چهل رأس است، پس از آن که پنج رأس خرید و سی و پنج رأس هم از پیش داشت مالک نصاب اوّل شده، از آن زمان جاری در حول می‌شود، پس اگر در تمام سال در صحرا بچرد از مال شخص مالک نخورد و یازده ماه بر آن بگذرد درماه دوازدهم داخل شود و عین همه باقی باشد زکات تَعَلُّق می‌گیرد و الّا فلا.
عنوان سوال:
شخصی سی و پنج رأس گوسفند داشت، اواخر سال پنج رأس دیگر خرید، آیا سال که تمام می‌شود باید زکات این چهل گوسفند را بدهد، یا این که چون سال بر تمام چهل گوسفند نگذشته نباید بدهد؟
پاسخ:
نصاب اوّل گوسفند چهل رأس است، پس از آن که پنج رأس خرید و سی و پنج رأس هم از پیش داشت مالک نصاب اوّل شده، از آن زمان جاری در حول می‌شود، پس اگر در تمام سال در صحرا بچرد از مال شخص مالک نخورد و یازده ماه بر آن بگذرد درماه دوازدهم داخل شود و عین همه باقی باشد زکات تَعَلُّق می‌گیرد و الّا فلا.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- سال را برای گوسفند هدی که در منی کشته می‌شود معتبر میدانید، اگر کسی نتواند تشخیص سال گوسفند را بدهد، تکلیف او چیست؟
- شخصی در سال گذشته حج به جا آورده و حج اوّل او بوده و خیال میکرده حلق رأس احتیاط مستحب است، بدین جهت حلق نکرده و اکتفاء به تقصیر نموده، آیا حج او صحیح است یا خیر؟
- هرگاه شخصی زمینی را به عنوان مزارعه، یا اجاره به کسی بدهد، زکات غلّه آن با مالک است، یا بر زارع و مستأجر؟
- طلا و نقره مسکوکین که چند سال بر آن‌ها بگذرد و مالک زکات آن را نداده باشد، آیا فقط زکات سال اوّل را باید بدهد، یا به عدد سنین ماضیه مطابق نصابی که معیّن است؟ و آیا خمس به آن‌ها قبل از پرداخت زکات تَعَلُّق می‌گیرد یابعد؟
- شخصی مدّت سی سال غایب شده و خبری از او نیست، آیا وارث او میتوانند ماتَرَک او را بین خود تقسیم نمایند یا خیر؟ و در صورتی که نتوانند تکلیف اموال او چیست؟ و زوجه او در باب نفقه خود چه باید بکند؟
- شخصی چیزی را از باب زکات با فقیری دستگر دان نموده و فقیر دو باره به قرض، رد به او نموده و قرار گذاشته بعد از سه ماه بدهد، پس از گذشتن مدّت مذکوره فقیر غنی شده، آیا میتواند آن زکات را که به قرض داده پس بگیرد، یا باید به فقیر دیگر داد؟
- یک نفر ملکی را که دارای نخیلات است به صیغه مصالحه اجاره مینماید در ظرف چهار سال مثلاً به مال المصالحه به قرار سالی پول یا جنس معیّنی، آیا مال المصالحه در باب زکات از مؤونه زراعت است که اگر بعد از وضع مال المصالحه و سایر مخارجات دیگر، اجناس زکوی به حد نصاب برسد زکات بدهد و الّا ندهد؟
- شخصی در مسجد شجره مُحرِم شده، به علّت ضیق وقت تا جدّه در هواپیما سوار شده و برای تقصیر گوسفندی که باید بکشد چون در مکّه وسیله فراهم نبود که تمام آن را به صدقه بدهد لذا هنوز گوسفند را نکشته، تکلیف او در این صُوَر چیست؟
- زیدی از عمروی طلبی دارد، مثلاً: یکصد تومان به موعد سی روز و همین زید یکصد تومان بدهی دارد به بکری به موعد سی روز، میخواهد آن تمسّک طلبِ خود را بدهد به بکر در مقابل بدهی خود که بکر رأس موعد وجه را از عمرِو مدیون به زید دریافت نماید. آیا رضایت عمرو مدیون شرط صحّت این عمل زید است یا خیر؟ و بدون قبول بلکه اطّلاع عمرو حواله انجام می‌گیرد یا خیر؟ و اصلاً این قسم معامله که امروز رایج بازار است صورتی دارد یا خیر؟ و اگر اختلاف باشد بین مدّت و مبلغِ طلب و بین مدّت و مبلغ بدهی، مثلاً: شخصی بدهی دارد به زیدی سیصد تومان موعد یک ماه و طلب دارد از دو نفر، از یکی صد تومان موعد 25 روز و از دیگری دویست تومان 33 روز، جایز است که این دو تمسّک طلب مزبور را بدهد به آن زید طلبکار در مقابل سیصد تومان طلبش که موعد یک ماه بوده یا خیر؟ توضیح آن که: این اختلاف مدّت و مبلغ را حساب میکند از قرار تنزیل هر تومانی در یک ماه صد دینار و مدّت و مبلغ را کم و زیاد میکند.
- شخصی بعد از بلوغ مجنون شده و چهار سال است که جنون او طول کشیده، پدر او میتواند نفقه زوجه او را از مال او بدهد یا خیر؟ و در صورت طلب طلاق میتواند زوجه او را طلاق دهد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] شخصی که سال خمسی دارد و مقداری مواد خوراکی را اواخر سال خمسی (مثلاً دو ماه مانده به پایان سال) خریده است، اگر سر سال خمسی بخواهد خمس آن ها را بدهد برای تهیه آن ها در سال بعد برای خوراک خانواده با مشکل مواجه می شود و آن قدر ندارد که از نیاز و خرج زندگیش زیاد بیاید با توجه به این که از زمان خرید آن مواد خوراکی یک سال نگذشته است، آیا خمس آن ها واجب است؟
- [آیت الله وحید خراسانی] شخصی برای خود و نیابت افرادی به قربانگاه رفت و ده راس گوسفند خرید و قربانی کرد بعد از رسیدن به منزل یقین پیدا کرد پول راس گوسفند را داده است وظیفه اش نسبت به پول یک راس که نداده چیست ضمنا با مراجعه به قربانگاه صاحب گوسفند را پیدا نکرد ایا جایز است که در ان پول تصرف کند و بعد از مراجعت به ایران پول ایرانی به حاکم شرع بدهد و یا صدقه بدهد یا نه و در صورتی که تصرف در ان جایز باشد اکنون که به ایران برگشته ایا باید ریال سعودی یا قیمت ان به ارز دولتی یا ارز ازاد بدهد
- [آیت الله خوئی] زیدی 50 رأس گوسفند در ظرف چند سال جمعآوری نموده و امرار معاش مینماید و قیمت آن ده هزار تومان است و اگر بخواهیم به اندازه مؤونه هر سال، سال به سال کسر کنیم مقدار گوسفند کمتر از مؤونه است و اگر بخواهد خمس بدهد در عسر و حرج قرار می‌گیرد.
- [آیت الله خوئی] کسانی که گوسفند یا ماشین برای انتفاع دارند نه تجارت، آیا باید هر سال تقویم و اضافه قیمت را خمس بدهد و اگر چه اصل گوسفند یا ماشین کمتر شده باشد مثلاً صد رأس گوسفند را قیمت آن 50 هزار تومان است خمس کرد و بعد در سال آینده ملاحظه شد که گوسفند 50 عدد است ولکن قیمت صد هزار تومان، آیا ترقی قیمت را باید خمس بدهد یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که صد رأس گوسفند دارد آن‌ها را بین بچّههای خود تقسیم مینماید و بچّهها هیچگونه تصرّفی در آن گوسفندان ندارند آیا زکات به چنین اموالی تعلّق می‌گیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که از درآمد سال خود تعدادی گاو و گوسفند که بیشتر از حدّ نصاب زکات است بخرد، آیا باید هم زکات و هم خمس آن‌ها را بدهد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی حدود چهارصد و پنجاه رأس گوسفند دارد که شش ماه از سال علف صحرا می خورند و شش ماه دیگر همراه با علوفه صحرا، علوفه دستی نیز به گوسفندان می دهد (مانند: یونجه خشک شده و جو). آیا به این گونه گوسفندان زکات تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی 20 رأس گوسفند دارد که خمس آن‌ها را داده، سالآینده تعداد همین است لکن قیمت دو برابر شده آیا به ترقّی قیمت خمس واجب می‌شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی ده رأس گوسفند برای خود و نُه نفر دیگر خریده و قربانی کرده است. پس از انجام کار، یقین می کند که فقط پول نُه گوسفند را پرداخته، وظیفه اش نسبت به پول گوسفند دیگر چیست؟ اگر صاحب گوسفند را نیابد چه کند؟ و معیار در پرداخت قیمت آن گوسفند در ایران، ارز کدام کشور است؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی تعدادی گوسفند دارد که خمس آن‌ها را داده است. سال بعد تعداد گوسفندان همین مقدار است؛ ولی قیمت آن‌ها دو برابر شده است. آیا باید خمس بدهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- شتر دوازده نصاب دارد:اوّل:پنج شتر و زکات آن یک گوسفند است و تا شمارهی شتر به این مقدار نرسد، زکات ندارد.دوم:ده شتر و زکات آن دو گوسفند است.سوم:پانزده شتر و زکات آن سه گوسفند است.چهارم:بیست شتر و زکات آن چهار گوسفند است.پنجم:بیست و پنج شتر و زکات آن پنج گوسفند است.ششم:بیست و شش شتر و زکات آن یک شتر است که داخل سال دوم شده باشد.هفتم:سی و شش شتر و زکات آن یک شتر است که داخل سال سوم شده باشد.هشتم:چهل و شش شتر و زکات آن یک شتر است که داخل سال چهارم شده باشد.نهم:شصت و یک شتر و زکات آن یک شتر است که داخل سال پنجم شده باشد.دهم:هفتاد و شش شتر و زکات آن دو شتر است که داخل سال سوم شده باشد.یازدهم:نود و یک شتر و زکات آن دو شتر است که داخل سال چهارم شده باشد.دوازدهم:صد و بیست و یک شتر و بالاتر از آن است که باید یا چهل تا چهل تا حساب کند و برای هر چهل تا، یک شتری بدهد که داخل سال سوم شده باشد، یا پنجاه تا پنجاه تا حساب کند و برای هر پنجاه تا، یک شتری بدهد که داخل سال چهارم شده باشد و یا با چهل و پنجاه حساب کند، ولی در هر صورت باید طوری حساب کند که چیزی باقی نماند، یا اگر چیزی باقی میماند، از نُه تا بیشتر نباشد، مثلاً اگر 140 شتر دارد، باید برای صد تا، دو شتری که داخل سال چهارم شده و برای چهل تا یک شتری که داخل سال سوم شده باشد بدهد.
- کسی که باید زکات گاو و گوسفند و شتر را بدهد، اگر زکات آن‌ها را از مال دیگرش بدهد، تا وقتی شمارهی آن‌ها از نصاب کم نشده، همه ساله باید زکات را بدهد و اگر از خود آن‌ها بدهد و از نصاب اوّل کمتر شوند، زکات بر او واجب نیست، مثلاً کسی که چهل گوسفند دارد، اگر از مال دیگرش زکات آن‌ها را بدهد، تا وقتی که گوسفندهای او از چهل کم نشده، همهی ساله باید یک گوسفند بدهد و اگر از خود آن‌ها بدهد تا وقتی به چهل نرسیده، زکات بر او واجب نیست.
- گوسفند پنج نصاب دارد:اوّل:چهل [تا است] و زکات آن یک گوسفند است و تا گوسفند به چهل نرسد زکات ندارد.دوم:صد و بیست و یک [است] و زکات آن دو گوسفند است.سوم:دویست و یک [است] و زکات آن سه گوسفند است.چهارم:سیصد و یک [است] و زکات آن چهار گوسفند است.پنجم:چهار صد و بالاتر از آن است که باید آن‌ها را صد تا صد تا حساب کند و برای هر صد تای آن‌ها یک گوسفند بدهد و لازم نیست زکات را از خود گوسفندها بدهد، بلکه اگر گوسفند دیگری بدهد، یا مطابق قیمت گوسفند پول یا جنس دیگر بدهد، کافی است.
- اگر مالک گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره در بین سال بالغ شود، احتیاط واجب آن است که زکات را بدهد، مثلاً اگر بچهای در اوّل محرم مالک چهل گوسفند شود و بعد از گذشتن دو ماه بالغ گردد، یازده ماه که از اوّل محرم بگذرد، اگر شرائط دیگر را هم دارا باشد، احتیاطاً باید زکات آن را بدهد.
- اگر پیش از تمام شدن ماه یازدهم، گاو و گوسفند و شتری را که دارد با چیز دیگر عوض کند، یا نصابی را که دارد با مقدار نصاب از همان جنس عوض نماید، مثلاً چهل گوسفند بدهد و چهل گوسفند دیگر بگیرد، زکات بر او واجب نیست.
- کسی که زکات چند مال بر او واجب شده، اگر مقداری زکات بدهد و نیت هیچ کدام آن‌ها را نکند، چنانچه چیزی را که داده، هم جنس یکی از آن‌ها باشد، زکات همان جنس حساب می‌شود و اگر هم جنس هیچ کدام آن‌ها نباشد، به همهی آن‌ها قسمت می‌شود؛ پس کسی که زکات چهل گوسفند و زکات پانزده مثقال طلا بر او واجب است، اگر مثلاً یک گوسفند از بابت زکات بدهد و نیت هیچ کدام آن‌ها را نکند، زکات گوسفند حساب می‌شود، ولی اگر مقداری نقره بدهد به زکاتی که برای گوسفند و طلا بدهکار است تقسیم می‌شود.
- اگر گوسفند برای زکات بدهد، بنا بر احتیاط واجب باید اقلاً داخل سال دوم شده باشد و اگر بُز بدهد، احتیاطاً باید داخل سال سوم شده باشد.
- اگر گاو و گوسفند و شتری که دارد مریض و معیوب هم باشند، باید زکات آن‌ها را بدهد.
- اگر انسان یازده ماه مالک گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره باشد، اوّل ماه دوازدهم باید زکات آن را بدهد، ولی اوّل سال بعد را باید بعد از تمام شدن ماه دوازدهم حساب کند.
- زکات ما بین دو نصاب واجب نیست، پس اگر شمارهی گوسفندهای کسی از نصاب اوّل که چهل است بیشتر باشد، تا به نصاب دوم که صد و بیست و یک است نرسیده، فقط باید زکات چهل تای آن را بدهد و زیادی آن زکات ندارد و همچنین است در نصابهای بعد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] گوسفند پنج نصاب دارد: اوّل: (چهل رأس) و زکات آن یک گوسفند است و تا گوسفند به چهل رأس نرسد زکات ندارد. دوم: (صد و بیست و یک رأس) و زکات آن دو گوسفند است. سوم: (دویست و یک رأس) و زکات آن سه گوسفند است. چهارم: (سیصد و یک رأس) و زکات آن چهار گوسفند است. پنجم: (چهار صد رأس یا بیشتر)، که باید آن‌ها را (صد تا صد تا) حساب کند و برای هر صد رأس آن‌ها یک گوسفند بدهد و لازم نیست زکات را از خود گوسفندها بدهد، بلکه اگر گوسفند دیگری بدهد، یا مطابق قیمت گوسفند، پول بدهد کافی است و احتیاط واجب آن است که غیر از پول چیز دیگری به قصد قیمت داده نشود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] گاو دو نصاب دارد: نصاب اوّل آن 30 رأس است که وقتی شماره گاو به سی رسید، اگر شرایطی را که گفته شد داشته باشد، انسان باید یک گوساله ای که داخل سال دوّم شده از بابت زکات بدهد. و نصاب دوّم آن، چهل است و زکات آن یک گوساله مادّه ای است که داخل سال سوّم شده باشد. و زکات ما بین سی و چهل واجب نیست مثلا کسی که سی و نه گاو دارد، فقط باید زکات سی تای آن‌ها را بدهد، و نیز اگر از چهل گاو زیادتر داشته باشد تا به شصت نرسیده، فقط باید زکات چهل تای آن را بدهد و بعد از آن که به شصت رسید، چون دو برابر نصاب اوّل را دارد، باید دو گوساله ای که داخل سال دوّم شده بدهد و همچنین هر چه بالا رود، باید یا سی تا سی تا حساب کند یا چهل تا چهل تا یا با سی و چهل حساب نماید و زکات آن را بدستوری که گفته شده بدهد، ولی باید طوری حساب کند که چیزی باقی نماند، یا اگر چیزی باقی می ماند از نُه تا بیشتر نباشد، مثلا اگر هفتاد گاو دارد، باید بحساب سی و چهل حساب کند و برای سی تای آن زکات سی تا و برای چهل تای آن زکات چهل تا را بدهد چون اگر با سی تا حساب کند، ده تا زکات نداده باقی می ماند.
- [امام خمینی] گاو دو نصاب دارد: نصاب اول آن سی تا است، که وقتی شماره گاو به سی رسید، اگر شرایط ی را که گفته شد داشته باشد، انسان باید یک گوساله ای که داخل سال دوم شده از بابت زکات بدهد. و نصاب دوم آن چهل است، و زکات آن یک گوساله ماده ای است که داخل سال سوم شده باشد. و زکات مابین سی و چهل واجب نیست، مثلا کسی که سی و نه گاو دارد، فقط باید زکات سی تای آن‌ها را بدهد، و نیز اگر از چهل گاو زیادتر داشته باشد، تا به شصت نرسیده، فقط باید زکات چهل تای آن را بدهد، و بعد از آن که به شصت رسید، چون دو برابر نصاب اول را دارد، باید دو گوساله ای که داخل سال دوم شده بدهد، و همچنین هر چه بالا رود باید سی تا سی تا حساب کند، یا چهل تا چهل تا، یا با سی و چهل حساب نماید، و زکات آن را به دستوری که گفته شده بدهد، ولی باید طوری حساب کند که چیزی باقی نماند، یا اگرچیزی باقی می ماند، از نه تا بیشتر نباشد، مثلا اگر هفتاد گاو دارد، باید به حساب سی و چهل حساب کند و برای سی تای آن، زکات سی تا، و برای چهل تای آن، زکات چهل تا را بدهد، چون اگر به حساب سی تا حساب کند، ده تا زکات نداده می ماند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] گاو دو نصاب دارد: نصاب اوّل: سی تاست که وقتی شماره گاو به سی رسید، اگر شرایطی را که گفته شد داشته باشد باید یک گوسالهای که داخل سال دوّم شده، از بابت زکات بدهد. نصاب دوم: چهل است و زکات آن یک گوساله مادهایست که داخل سال سوم شده باشد و زکات مابین سی و چهل واجب نیست، مثلاً کسی که سی و نه گاو دارد، فقط باید زکات سی تای آن‌ها را بدهد و نیز اگر از چهل گاو زیادتر داشته باشد تا به شصت نرسیده، فقط باید زکات چهل تای آن را بدهد و بعد از آن که به شصت رسید، چون دو برابر نصاب اوّل را دارد، باید دو گوسالهای که داخل سال دوم شده بدهد و همچنین هرچه بالا رود، باید یا سی تا سی تا حساب کند، یا چهل تا چهل تا، یا با سی و چهل حساب نماید و زکات آن را به دستوری که گفته شد بدهد، ولی باید طوری حساب کند که چیزی باقی نماند، یا اگر چیزی باقی میماند به ده نرسد، مثلاً اگر هفتاد گاو دارد، باید به حساب سی و چهل حساب کند و برای سی تای آن زکات سی تا و برای چهل تای آن زکات چهل تا را بدهد، چون اگر همه را به حساب سی تا حساب کند، ده گاو زکات نداده میماند.
- [آیت الله خوئی] گوسفند پنج نصاب دارد: (اول) چهل تا است و زکات آن یک گوسفند است، و تا گوسفند به چهل نرسد زکات ندارد. (دوم) صد و بیست و یک است، و زکات آن دو گوسفند است. (سوم) دویست و یک است، و زکات آن سه گوسفند است. (چهارم) سی صد و یک است، و زکات آنچهار گوسفند است. (پنجم) چهارصد و بالاتر از آن است که باید آن‌ها را صد تا صد تا حساب کند و برای هر صد تای آن‌ها یک گوسفند بدهد، و لازم نیست زکات را از خود گوسفندها بدهد، بلکه اگر گوسفند دیگری بدهد یا مطابق قیمت گوسفند پول بدهد کافی است.
- [آیت الله مظاهری] گاو دو نصاب دارد: اوّل: سی گاو است که وقتی شماره گاو به سی رسید باید یک گوسالهای که داخل سال دوّم شده بدهد. دوّم: چهل گاو است و زکات آن یک گوساله مادهای است که داخل سال سوّم شده باشد و زکات ما بین سی و چهل واجب نیست مثلاً کسی که سی و نه گاو دارد، فقط باید زکات سی گاو آن‌ها را بدهد و نیز اگر از چهل گاو زیادتر داشته باشد تا به شصت نرسیده، فقط باید زکات چهل گاو آن را بدهد و بعد از آن که به شصت رسید، چون دو برابر نصاب اوّل را دارد، باید دو گوسالهای که داخل سال دوّم شده بدهد و همچنین هر چه بالا رود، باید یا سی تا سی تا حساب کند یا چهل تا چهل تا.
- [آیت الله بهجت] زکات مابین سی و چهل گاو واجب نیست، مثلاً کسی که 39 گاو دارد، فقط باید زکات سی تای آن‌ها را بدهد، و نیز اگر از چهل گاو زیادتر داشته باشد، تا به شصت نرسیده، فقط باید زکات چهل تای آن را بدهد و بعد از آنکه به شصت رسید، چون دو برابر نصاب اول را دارد، باید دو گوساله که داخل سال دوم شده باشند زکات بدهد، و همچنین هرچه بالا رود باید یا سی تا، سی تا، حساب کند یا چهل تا، چهل تا، یا با سی و چهل حساب کند و زکات آن را به دستوری که گفته شد بدهد، ولی باید طوری حساب کند که چیزی باقی نماند، یا اگر چیزی باقی میماند از نُه تا بیشتر نباشد؛ مثلاً اگر هفتاد گاو دارد، باید به حساب سی و چهل حساب کند و برای سی تای آن، زکات سی تا، و برای چهل تای آن، زکات چهل تا را بدهد، چون اگر تنها با روش سی تایی، حساب کند، ده گاو زکات نداده باقی میماند. نصاب گوسفند
- [آیت الله وحید خراسانی] گاو دو نصاب دارد نصاب اول ان سی تا است که وقتی شماره گاو به سی رسید اگر شرایطی را که گذشت داشته باشد باید یک گوساله ای که داخل سال دوم شده از بابت زکات بدهد و بنابر احتیاط واجب ان گوساله نر باشد و همچنین است در هر موردی که باید گوساله داخل شده در سال دوم را بدهد مگر در صورتی که شماره گاو به نود برسد که بنابر احتیاط واجب سه گوساله ماده که داخل سال دوم شده باشد بدهد نصاب دوم ان چهل است و زکات ان یک گوساله ماده ای است که داخل سال سوم شده باشد و زکات ما بین سی و چهل واجب نیست مثلا کسی که سی و نه گاو دارد فقط باید زکات سی تای انها را بدهد و نیز اگر از چهل گاو زیادتر داشته باشد تا به شصت نرسیده فقط باید زکات چهل تای ان را بدهد و بعد از ان که به شصت رسید چون دو برابر نصاب اول را دارد باید دو گوساله ای که داخل سال دوم شده بدهد و همچنین هر چه بالا رود باید یا سی تا سی تا حساب کند یا چهل تا چهل تا یا سی و چهل حساب نماید و زکات ان را به دستوری که گذشت بدهد ولی باید طوری حساب کند که چیزی باقی نماند یا اگر چیزی باقی می ماند از نه تا بیشتر نباشد مثلا اگر هفتاد گاو دارد باید به حساب سی و چهل حساب کند و برای سی تای ان زکات سی تا و برای چهل تای ان زکات چهل تا را بدهد چون اگر به حساب سی تا حساب کند ده تا زکات نداده می ماند
- [آیت الله سیستانی] گاو دو نصاب دارد : نصاب اول : سی تا است که وقتی شماره گاو به سی رسید ، اگر شرایطی را که گفته شد داشته باشد ، باید یک گوسالهای که داخل سال دوم شده از بابت زکات بدهد ، و احتیاط واجب آن است که گوساله نر باشد . نصاب دوم : چهل است ، و زکات آن یک گوساله مادهای است که داخل سال سوم شده باشد ، و زکات ما بین سی و چهل واجب نیست ، مثلاً کسی که سی و نُه گاو دارد ، فقط باید زکات سی گاو را بدهد ، و نیز اگر از چهل گاو زیادتر داشته باشد تا به شصت نرسیده ، فقط باید زکات چهل گاو را بدهد ، و بعد از آنکه به شصت رسید چون دو برابر نصاب اول را دارد ، باید دو گوسالهای که داخل سال دوم شده بدهد ، و همچنین هر چه بالا رود باید یا بر اساس عدد سی ، یا چهل ، یا هر دو حساب کند و زکات آن را به دستوری که گفته شد بدهد ، ولی باید طوری حساب کند که چیزی باقی نماند ، یا اگر چیزی باقی میماند از نُه تا بیشتر نباشد ، مثلاً اگر هفتاد گاو دارد ، باید به حساب سی و چهل حساب کند ، چون اگر فقط بر اساس عددی حساب کند ، ده گاو زکات نداده میماند ، و در بعضی موارد مانند صد و بیست مخیر است . نصاب گوسفند :
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . گاو دو نصاب دارد: نصاب اول: آن سی تا است که وقتی شماره گاو به سی رسید اگر شرایطی را که گفته شد داشته باشد، باید یک گوساله ای که داخل سال دوم شده از بابت زکات بدهد و احتیاط لازم این است که گوساله نر باشد. نصاب دوم: آن چهل است و زکات آن یک گوساله ماده ای است که داخل سال سوم شده باشد و زکات ما بین سی و چهل واجب نیست. مثلاً کسی که سی و نه گاو دارد، فقط باید زکات سی تای آن‌ها را بدهد و نیز اگر از چهل گاو زیادتر داشته باشد تا به شصت نرسیده، فقط باید زکات چهل تای آن را بدهد. و بعد از آن که به شصت رسید، چون دو برابر نصاب اول را دارد، باید دو گوساله ای که داخل سال دوم شده اند بدهد. و هم چنین هر چه بالا رود باید یا سی تا سی تا حساب کند یا چهل تا چهل تا یا با سی و چهل حساب نماید و زکات آن را به دستوری که گفته شد بدهد. ولی باید طوری حساب کند که چیزی باقی نماند، یا اگر چیزی باقی می ماند از نه تا بیشتر نباشد، مثلاً اگر هفتاد گاو دارد، باید به حساب سی و چهل حساب کند و برای سی تای آن زکات سی تا و برای چهل تای آن زکات چهل تا را بدهد، چون اگر به حساب سی تا حساب کند، ده تا زکات نداده می ماند. ولی در جایی که رعایت این جهت ممکن نیست، مثل آن که پنجاه گاو داشته باشد احتیاط آن است که چهل را بگیرد اگر چه بازهم ده تا زیاد می آید.