بذل
جود صفت نیکو است و در روایات به آن توصیه شده است. این عنوان به مناسبت در باب زکات و صوم به کار رفته است.
در بذل مدّتِ منقطعه، طهر شرط است یا خیر؟
شرط نیست.
شرط نیست.
پاسخ:
شرط نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا ولی طفل می‌تواند مدّت زوجه منقطعه او را بذل کند یا خیر؟
- منقطعه ذات الأقراء بعد از بذل مدّت، یک دفعه حیض دید دیگر ندید و در سن من تحیض است، نسبت به بقیّه عدّه‌اش تکلیف چیست؟
- زیدی فضولتاً مهریّه عیال عمرو را به عمرو بذل می‌کند به شرط طلاق و عمرو هم پس از قبول، زوجه خود را مختلعه می‌نماید، آیا این طلاق خلعی پس از اجازه زوجه عمرو بذل را، صحیح است یا خیر؟ و آیا فرقی دارد دانستن و ندانستن عمرو فضولی بودن بذل را یا خیر؟
- هرگاه زنی مهر خود را به شوهر خود بذل کند که او را طلاق خلعی دهد، بعد از طلاق در بین عدّه اگر زوجه بدون اطّلاعِ زوج به بذل خود رجوع کند و شاهد در این باب بگیرد و بعد از گذشتن عدّه به شوهر خود خبر دهد که من به بذل خود رجوع نمودم، آیا این رجوع صحیح است، یا شرط است در آن خبر شدن زوج؟
- هرگاه زوج در حال حیض با زوجه خود مواقعه نمود، پس از پاک شدن زوجه از آن حیض می‌تواند او را طلاق بدهد؟ و این طُهر طُهرِ غیر مواقعه صدق می‌کند یا خیر؟
- زوجه‌ای مهریه‌اش را بذل می‌کند به زوج و در عوض طلاق خُلع می‌گیرد و در بین عدّه رجوع به بذل می‌کند و شاهد هم می‌گیرد و اطّلاع به زوج نمی‌دهد تا انقضای عدّه، آیا حق به مهریه دارد یا خیر؟
- زنی نشوز را اختیار کرده و شوهر او می‌خواهد او را طلاق بدهد و زن حال خود را از طُهر و غیر طُهر به شوهر اظهار نمی‌کند و مخصوصاً از شوهر دوری می‌کند که شوهر حال او را به دست نیاورد، چنان چه شوهر او را دو طلاق بگوید که طلاق دوّم بعد از مُضیِ ده روز از طلاق اوّل باشد کافیست یا خیر؟
- زوجی بعد از وضع حمل زوجه‌اش نزدیکی با او نکرده و از جهت شیر دادن به بچّه‌اش طُهر و عدم طُهر او معلوم نیست، بخواهد او را طلاق بدهد شرعاً ممکن است؟ و آیا بعد از طلاق عدّه هم باید نگاه دارد؟
- مردی اقرار نمود در طُهر غیر مواقعه طلاق جاری شده به سه طلاق و به سفر رفت، بعد زن آمد اقرار نمود به مواقعه، قول کدام مُقَدَّم است؟
- هرگاه مهر زوجه مقداری از آن بر عهده زوج و مقداری از آن بر عهده پدر زوج باشد و زوج زوجه خود را در عوض تمام مهر مختلعه نماید، آیا جایز است که قرار گذارند زوج زوجه خود را مطلَّقه نماید به این نحو که زوجه آن چه از مهر بر ذمّه زوج است به زوج بذل کند و آن چه بر ذمّه پدر زوج است به پدر زوج بذل کند؟ و در صورت جواز اگر زوجه بعد از بذل بخواهد به بذل خود رجوع کند می‌تواند به پدر زوج هم رجوع کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زنی با همسرش مواقعهای نداشته است و شوهر بخواهد او را طلاق دهد ولی در این طهر زن با شخص دیگری نزدیکی داشته است حال یا به صورت وطی به شبهه و یا زنا آیا این طهر را طهر غیر مواقعه مینامند که مضرّ به اجراء طلاق نباشد یا آنکه این طهر طهر غیر مواقعه نیست؟
- [آیت الله سبحانی] در طلاق خلع که زوجه مهر یا بیش تر یا کمتر از آن را بذل می کند آیا مدخوله بودن شرط است یا نه؟
- [آیت الله بهجت] کسی صیغه ی طلاق را به وکالت از زوج اجرا کرده و پس از آن زن اعلام نموده که طلاق در طهر مواقعه واقع شده و مجری صیغه دوباره آن را در طهر دیگری بخواند، آیا طلاق دوّم صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اینجانب شوهرم در حدود ده سال قبل فوت کرده و بعد از مدّتی مردی از من خواستگاری کرد برای متعه و من هم قبول کردم مشروط به اینکه اگر خواستگار دائمی پیدا کردم او مدّت را بذل کرده و مرا رها کند و بعد از مدّتی هم خواستگاری خوب برایم پیدا شد و آن مرد هم مدّت را بذل کرد و من هم تصوّر میکردم که اگر یک مرتبه عادت ماهیانه شوم میتوانم ازدواج کنم و به این اعتقاد بعد از یک طهر با این مرد ازدواج کردم و بعدامتوجّه شدم که این ازدواج مشکل شرعی داشته لطفاحکم شرعی را بیان فرمائید؟
- [آیت الله خامنه ای] در طلاق خلع مقدار بذل باید چقدر باشد؟ اگر مقدار معتنا بهی از مهریه زن هنوز بر ذمه شوهر باقیمانده باشد و بذل نشود آیا زن می تواند با بذل مال بسیار اندکی طلاق رجعی را به خلع تبدیل کند؟
- [آیت الله بهجت] اگر زن در قبال بذل مالی که متعلق به او است به مرد، از او بخواهد که ازدواج مجدد نکند، این شرط صحیح است؟ اگر مرد بعد از قبول شرط به آن عمل نکند، نسبت به مالی که دریافت کرده چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] خانم مطلقه ; طلاق خلعی، با رجوع شوهرش موافقت کرده و مدتی عمل زناشویی انجام داده است ولی رجوع از بذل نکرده است، آیا طلاق بدون رجوع زوجه از بذل، به طلاق رجعی تبدیل می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی همه اموالش را جز مخارج کفن و دفن به یک پسرش بذل کرده است که در زمان حیات او تصرف شده است. در این مورد چه فرمایید. آیا بذل صحیح است یا حکم وصیت را دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی با بذل مهر طلاق می گیرد و قبل از تمام شدن عدّه، از بذل رجوع می کند، مرد با علم به اینکه حق دارد رجوع کند، رجوع نکرده تا عدّه منقضی می شود، آیا حق مهر دارد؟
- [آیت الله سیستانی] برخی خانمها در اثر بستن لوله رحم دیگر خون حیض نمی بینند ، مسأله طهر غیر مواقعه و عده چنین زنهایی را بیان نمایید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در عقد شرکت شرط کنند کسی که کار می‌کند یا بیشتر از شریک دیگر کار می‌کند بیشتر منفعت ببرد، باید آنچه را شرط کردهاند به او بدهند، ولی اگر شرط کنند کسی که کار نمی‌کند یا کمتر کار می‌کند، بیشتر منفعت ببرد، شرکت آنان اشکال دارد.
- هر گاه مال خود را به کسی صلح نماید و با او شرط کند که اگر بعد از مرگ وارثی نداشتم، باید چیزی را که به تو صلح کردم وقف کنی و او هم این شرط را قبول کند، باید به شرط عمل نماید.
- اگر کسی که قرض میدهد شرط کند که زیادتر از مقداری که میدهد بگیرد، مثلاً یک مَن گندم بدهد و شرط کند که یک مَن و پنج سیر بگیرد، یا ده تخم مرغ بدهد که یازده تا بگیرد، ربا و حرام است، بلکه اگر قرار بگذارد که بدهکار کاری برای او انجام دهد، یا چیزی را که قرض کرده با مقداری جنس دیگر پس دهد، مثلاً شرط کند یک تومانی را که قرض کرده با یک کبریت پس دهد، ربا و حرام است و نیز اگر با او شرط کند که چیزی را که قرض می‌گیرد به طور مخصوص پس دهد، مثلاً مقداری طلای نساخته به او بدهد و شرط کند که ساخته پس بگیرد، باز هم ربا و حرام میباشد، ولی اگر بدون این که شرط کند خود بدهکار زیادتر از آنچه قرض کرده پس بدهد، اشکال ندارد بلکه مستحب است.
- هر گاه زن در ضمن عقد با شوهر شرط کند که اگر شوهر مسافرت نماید، یا مثلاً شش ماه به او خرجی ندهد اختیار طلاق با او باشد، این شرط باطل است، ولی چنانچه شرط کند که اگر مرد مسافرت کند، یا مثلاً تا شش ماه خرجی ندهد. از طرف او برای طلاق خود وکیل باشد، چنانچه به رضایت شوهرش خود را طلاق دهد، صحیح است.
- اگر طلا و نقره را عاریه نماید و شرط کند که اگر تلف شود ضامن نباشد، چنانچه تلف شود ضامن نیست.
- ضامن و طلبه کار میتوانند شرط کنند که هر وقت بخواهند، ضامن بودن ضامن را به هم بزنند.
- اگر انسان کسی را اجیر نماید و شرط کند که مخارج او را بدهد، باید فطرهی او را هم بدهد، ولی چنانچه شرط کند که مقدار مخارج او را بدهد و مثلاً پولی برای مخارجش بدهد، واجب نیست فطرهی او را بدهد.
- اگر اجیر با انسان شرط کند که فقط برای خود انسان کار کند، نمیشود او را به دیگری اجاره داد و اگر شرط نکند، چنانچه او را به چیزی که اجرت او قرار داده اجاره دهد، نباید زیادتر بگیرد و اگر به چیز دیگری اجاره دهد، می‌تواند زیادتر بگیرد.
- اگر چیزی را که عاریه کرده نجس شود، چنانچه صاحبش آن چیز را در کاری که شرط آن پاکیست استعمال می‌کند مانند لباس که با آن نماز میخواند واجب است نجس شدن آن را به او بگوید، بلکه اگر در کاری هم که شرط آن پاکیست استعمال نمی‌کند، بنا بر احتیاط واجب باید نجس شدن آن را به او خبر دهد.
- اگر در شرط سوم از شرطهایی که در مسألة پیش گفته شد شک کند، یعنی شک کند که نماز جماعت صحیح بوده یا نه، اذان و اقامه از او ساقط است؛ ولی اگر در یکی از پنج شرط دیگر شک کند، مستحب است اذان و اقامه بگوید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن بگوید عدّهام تمام شده، از او قبول میشود خواه تمام شدن عدّه‌اش به سه طهر باشد یا به شهور به شرط آنکه زن متهمه نباشد و از طلاق یا مردن شوهرش بقدری گذشته باشد که امکان تمام شدن عده او باشد.
- [آیت الله سیستانی] اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق خلع را بخواند ، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد ، پس از بذل میگوید : (زَوْجَتِی فاطِمَةُ خَلَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ) و بنابر احتیاط مستحب نیز بگوید : (فَهِیَ طالِقٌ) یعنی زنم فاطمه را در مقابل چیزی که بذل نموده طلاق خلع دادم او رها است . و در صورتی که زن معیّن باشد ، بردن نامش لازم نیست ، و همچنین در مبارات .
- [آیت الله نوری همدانی] اگر معروف یا منکر از اموری باشد که شارع مقدس به آن اهمیّت زیاد می دهد مثل اصول دین یامذهب و حفظ قرآن مجید وحفظ عقاید مسلمانان یا احکام ضروریّه ، باید ملاحظه اهمیّت شود ، و مجردّ ضرر ، موجب واجب نبودن نمی شود ، پس اگر توقّف داشته باشد ، حفظ عقائد مسلمانان یا حفظ احکام ضروریّه اسلام بر بذل جان و مال ، واجب است بذل آن
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق خلع را بخواند چنانچه اسم زن مثلا فاطمه باشد پس از بذل می گوید زوجتی فاطمه خلعتها علی ما بذلت یعنی زنم فاطمه را در مقابل چیزی که بذل نموده طلاق خلع دادم و بنابر احتیاط مستحب بعد از جمله مشتمل بر خلع هی طالق هم بگوید و در صورتی که زن معین باشد بردن نامش لازم نیست
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق را بخواند، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد، پس از بذل میگوید: زَوْجَتِی فَاطِمَةُ خالَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ هی طَالِق زنم فاطمه را در مقابل چیزی که بذل نموده طلاق خلع دادم او رها است
- [امام خمینی] اگر معروف یا منکر از اموری باشد که شارع مقدس به آن اهمیت زیاد میدهد مثل اصول دین یا مذهب و حفظ قرآن مجید و حفظ عقاید مسلمانان یا احکام ضروریه، باید ملاحظه اهمیت شود، و مجرد ضرر، موجب واجب نبودن نمیشود، پس اگر توقف داشته باشد حفظ عقاید مسلمانان یا حفظ احکام ضروریه اسلام بر بذل جان و مال، واجب است بذل آن.
- [آیت الله اردبیلی] اگر معروف یا منکر از اموری باشد که شارع مقدّس به آن اهمیّت زیاد میدهد، مثل اصول دین یا مذهب و حفظ قرآن مجید و حفظ عقاید مسلمانان یا احکام ضروری اسلام، باید ملاحظه این اهمیّت بشود و مجرّدِ خوف ضرر، موجب سقوط وجوب آن نمیشود؛ پس اگر حفظ عقاید مسلمانان یا حفظ احکام ضروری اسلام بر بذل جان و مال توقّف داشته باشد، بذل آن واجب است.
- [آیت الله خوئی] اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق خلع را بخواند، چنانچه اسم زن مثلًا فاطمه باشد پس از بذل میگوید: (زَوَجَتِیْ فاطِمَةَ خالَعْتُها عَلی ما بَذَلَت) و بنابر احتیاط مستحب نیز بگوید (هِیَ طَالق) یعنی زنم فاطمه را در مقابل چیزی که بذل نموده طلاق خلع دادم او رها است و درصورتی که زن معین باشد بردن نامش در اینجا و در طلاق مبارات نیز لازم نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق را بخواند؛ چنانچه اسم زن مثلا فاطمه باشد؛ پس از بذل می گوید زوجتی فاطمه خالعتها علی ما بذلت و بنا بر احتیاط مستحب نیز بگوید هی طالق یعنی زنم فاطمه را در مقابل چیزی که بذل نموده طلاق خلع دادم او رها است و در صورتی که زن معین باشد بردن نامش در اینجا و در طلاق مبارات نیز لازم نیست.
- [امام خمینی] اگر دشمن بر بلاد مسلمانان و سرحدات آن هجوم نماید، واجب است بر جمیع مسلمانان دفاع از آن به هر وسیلهای که امکان داشته باشد از بذل جان و مال. و در این امر احتیاج به اذن حاکم شرع نیست.