احتیاط لازم
احتیاط الزام‌آور را احتیاط واجب گویند.
در وضوی جبیره در مواضعی که احتیاط لازم به ضم تیمّم باشد، آیا قبل از وقت به قصد کَون بر طهارت و غیره می‌توان گرفت یا خیر؟ و در صورت صحّت در موقع دخول وقت با این وضو و ضم تیمّم احتیاطی می‌توان نماز خواند یا خیر؟
وضو و غسل جبیره‌ای در صورتی که مسوّغ آنها تا آخر وقت باقی باشد و رجای زوال عذر نباشد، صحّت آنها بعید نیست و با ضم تیمّم بعد از وقت می‌توان با آن نماز خواند.
وضو و غسل جبیره‌ای در صورتی که مسوّغ آنها تا آخر وقت باقی باشد و رجای زوال عذر نباشد، صحّت آنها بعید نیست و با ضم تیمّم بعد از وقت می‌توان با آن نماز خواند.
عنوان سوال:
در وضوی جبیره در مواضعی که احتیاط لازم به ضم تیمّم باشد، آیا قبل از وقت به قصد کَون بر طهارت و غیره می‌توان گرفت یا خیر؟ و در صورت صحّت در موقع دخول وقت با این وضو و ضم تیمّم احتیاطی می‌توان نماز خواند یا خیر؟
پاسخ:
وضو و غسل جبیره‌ای در صورتی که مسوّغ آنها تا آخر وقت باقی باشد و رجای زوال عذر نباشد، صحّت آنها بعید نیست و با ضم تیمّم بعد از وقت می‌توان با آن نماز خواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- وضو یا غسل جبیره‌ای در مواردی که ضم تیمّم لازم است، قبل از وقت برای نماز قضا صحیح است یا خیر؟
- شخص یک ساعت یا کمتر یا بیشتر قبل از وقت وضو میگیرد به قصد کون بر طهارت و لکن محرّک واقعی او نماز خواندن در وقت است، به طوری که اگر نبود آن نماز، در این وقت وضو نمیگرفت، آیا چنین وضو صحیح است یاخیر؟
- ظن در نماز در حکم یقین است یا نه؟ مثل این که: در وقت نماز ظهر، یا عصر ظن پیدا نماید که نماز ظهر، یا عصر را خوانده است، آیا اکتفا می‌شود به آن یا نه؟ آیا حکم به خواندن کند یا نه؟ و ظن در افعال وضو و غسل و تیمّم و تطهیر و غیره در حکم علم است یا خیر؟ و هم چنین ظن بعد از آن ها؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] آیا می توان با تیمم در وقت موقع نماز را در اول وقت خواند؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر برگردن ماغسل جنابت نباشد، ولی موقع استحمام غسل جنابت کنیم، آیا می‌توان بدون وضو گرفتن نماز خواند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا وضو به خودی خود مستحب است؟ و آیا می‌توان قبل از داخل شدن به وقت نماز به قصد قربت وضو گرفت و با همان وضو نماز خواند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا با تیمم بدل از غسل می شود نماز خواند یا وضو هم لازم است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در ماه رمضان فردی عمداغسل نمیکند، تا وقت تنگ شود، سپس تیمّم میکند و تا طلوع آفتاب کاری که مبطل طهارت باشد انجام نمیدهد، آیا با تنگی وقت می‌شود با همین تیمّم نماز خواند یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] وقتی خانمی به انگشتان دست یا پای خود لاک می زند در هنگام نماز برای وضو گرفتن آیا ملزم و مکلف به پاک کردن آنها است یا می‌توان با وضوی جبیره به این مهم اقدام نماید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی که وضو گرفته و یا غسل جنابت و یا حیض نموده سپس نماز خوانده بعد از نماز متوجّه شده که نمازش در غیر از وقت شرعی بوده حال بفرمائید برای اعاده نمودن نماز، وضو یا غسل مجدّد لازم است یا با همان وضو و غسل می‌توان نماز خواند؟
- [آیت الله بهجت] اگر روی زخم صورت و دست بخیه زده شده و یا سرم به دست باشد، با فرض پاک بودن دست و صورت و بخیه و سرم، وظیفه ی انسان وضوی جبیره است یا وضوی معمولی؟ و آیا علاوه بر وضو تیمّم هم لازم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگه شخصی وقت نمازش تنگ باشد به نحوی که بتواند فقط وضو بگیرد و اگر مانعی برای وضو باشد که وقت نماز اجازه نمی دهد مانع را برطرف کند باید چه انجام دهد آیا باید تیمم کند یا وضو جبیره ای باید بگیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به جای غسل و وضو، تیمّم کرده (مثل زن حائضی که از خون حیض پاک شده و آب برای غسل حیض و وضو ندارد) و قبل از خواندن نماز، مقداری آب به دست آورده که برای غسل تنها یا وضوی تنها کافی است، آیا لازم است که اقدام به غسل یا وضو کند یا تیمّم بدل از آنها کافی است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه وقت به قدری تنگ است که اگر وضو بگیرد تمام نماز یا مقداری از آن بعد از وقت خوانده می‌شود، باید تیمّم کند ولی اگر برای وضو و تیمّم یک اندازه وقت لازم است، باید وضو بگیرد.
- اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند تهیه آب برای او ممکن نیست، چنانچه بتواند وضوی خود را نگه دارد، احتیاط واجب آن است که آن را باطل نکند.
- اگر بعد از وضو چیزی که مانع از رسیدن آب است در اعضای وضو ببیند و نداند موقع وضو بوده یا بعد پیدا شده، وضوی او صحیح است، ولی اگر بداند که در وقت وضو ملتفت آن مانع نبوده، احتیاط واجب آن است که دوباره وضو بگیرد.
- اگر غیر از آب گل آلود مضاف، آب دیگری برای وضو ندارد، چنانچه وقت نماز تنگ است باید تیمّم کند و اگر وقت دارد احتیاط واجب آن است که صبر کند تا آب صاف شود و وضو بگیرد.
- اگر عمداً نماز را به قدری تأخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد معصیت کرده، ولی نماز او با تیمّم صحیح است، اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.
- اگر به مقدار وضو و نماز مهلت پیدا نمیکند و در بین نماز چند دفعه بول یا غائط از او خارج می‌شود، که اگر بخواهد بعد از هر دفعه وضو بگیرد سخت نیست، باید ظرف آبی پهلوی خود بگذارد و هر وقت بول یا غائط از او خارج شد، فوراً وضو بگیرد و بقیة نماز را بخواند و احتیاط مستحب آن است که همان نماز را دوباره با یک وضو بخواند و اگر در بین آن نماز وضوی او باطل شد اعتنا نکند.
- کسی که باید برای انجام عملی مثلاً برای خواندن نماز بدل از وضو و بدل از غسل تیمّم کند، احتیاط واجب آن است که تیمّم سومی هم به قصد این که بتواند آن عمل را انجام دهد بنماید، ولی اگر در تیمّم اوّل نیت بدل از وضو یا نیت بدل از غسل نماید و تیمّم دوم را به قصد این که وظیفهی خود را انجام داده باشد به جا آورد، تیمّم سوم لازم نیست.
- اگر به واسطهی یقین یا ترس ضرر تیمّم کند و پیش از نماز بفهمد که آب برایش ضرر ندارد، تیمّم او باطل است و اگر بعد از نماز بفهمد، بنا بر احتیاط واجب باید دوباره نماز را با وضو یا غسل بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.
- کسی که میداند آب پیدا نمیکند، اگر بعد از داخل شدن وقت نماز وضوی خود را باطل کند، یا آبی که دارد بریزد معصیت کرده، ولی نمازش با تیمّم صحیح است، اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.
- اگر در بین نماز استحاضهی متوسطهی زن کثیره شود، باید نماز را بشکند و برای استحاضهی کثیره غسل کند و وضو بگیرد و کارهای دیگر آن را انجام دهد و همان نماز را بخواند و اگر برای هیچ کدام از غسل و وضو وقت ندارد، باید دو تیمّم کند:یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو و اگر برای یکی از آنها وقت ندارد، باید عوض آن تیمّم کند و دیگری را به جا آورد، ولی اگر برای تیمّم هم وقت ندارد نمیتواند نماز را بشکند و باید نماز را تمام کند و بنا بر احتیاط واجب قضا نماید و همچنین است اگر در بین نماز استحاضهی قلیلة او متوسطه یا کثیره شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر جبیره تمام اعضای وضو را گرفته باشد بنابر احتیاط واجب جمع کند بین وضوی جبیره و تیمم
- [آیت الله سیستانی] اگر جبیره تمام بعضی از أعضای وضو را فرا گرفته باشد ، وضوی جبیره‌ای کافی است ، ولی اگر تمام اعضای وضو را یا بیشتر آن گرفته باشد بنابر احتیاط باید تیمم نماید و وضوی جبیره نیز بگیرد .
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که نمی داند وظیفه اش تیمم است یا وضوی جبیره ای باید احتیاط کند به جمع بین وضو و تیمم
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . نمازهایی را که انسان با وضوی جبیره ای خوانده صحیح است ولی بعد از آن که عذرش برطرف شد و هنوز وضوی جبیره ای باطل نشده است، برای نمازهای بعد بنابر احتیاط لازم باید وضو بگیرد. بلکه بنابر احتیاط اگر در وقت، عذرش برطرف شود نمازش را با وضوی جدید اعاده نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر امام جماعت به واسطه عذری یا تیمّم یا با وضوی جبیره ای نماز بخواند، می شود به او اقتدا کرد ولی اگر به واسطه عذر با لباس نجس نماز می خواند بنابر احتیاط واجب نباید به او اقتدا کرد.
- [امام خمینی] اگر امام جماعت به واسطه عذری با تیمم یا با وضوی جبیره ای نماز بخواند می شود به او اقتدا کرد ولی اگر به واسطه عذری با لباس نجس نماز می خواند بنابر احتیاط واجب نباید به او اقتدا کرد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه جبیره تمام صورت یا تمام یکی از دست‌ها را گرفته باشد، باید بنابر احتیاط هم وضوی جبیره ای بگیرد و هم تیمم کند، همچنین اگر جبیره تمام اعضای وضو را گرفته باشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر جبیره، تمام صورت یا تمام یکی از دست‌ها را فراگرفته باشد، باز احکام جبیره جاری و وضوی جبیره‌ای کافی است، ولی اگر تمام یا اکثر اعضای وضو را فرا گرفته باشد، بنابر احتیاط باید علاوه بر وضوی جبیره‌ای تیمّم نیز بنماید و اگر وضوی جبیره‌ای برای او مشقّت داشته باشد، تیمّم کفایت میکند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر امام جماعت با تیمم یا وضوی جبیره ای نماز می خواند می توان به او اقتدا کرد، ولی اگر به واسطه عذری با لباس نجس از روی ناچاری نماز می خواند بنابر احتیاط واجب نباید به او اقتدا کرد، همچنین کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند و همچنین زن مستحاضه و بطور کلی هر کس نماز خود را به سبب عذری ناقص می خواند حق ندارد امام جماعت برای دیگران شود (بنابر احتیاط واجب) مگر آنچه در بالا درباره تیمم یا وضوی جبیره ای گفته شد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر امام جماعت با تیمم یا وضوی جبیره ای نماز می خواند می توان به او اقتدا کرد، ولی اگر به واسطه عذری با لباس نجس از روی ناچاری نماز می خواند بنابر احتیاط واجب نباید به او اقتدا کرد، همچنین کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند و همچنین زن مستحاضه و بطور کلی هر کس نماز خود را به سبب عذری ناقص می خواند حق ندارد امام جماعت برای دیگران شود (بنابر احتیاط واجب) مگر آنچه در بالا درباره تیمم یا وضوی جبیره ای گفته شد.