بدل از غسل
تيمّمی كه جايگزين غسل می‌شود.
کسی که باید برای انجام عملی مثلاً برای خواندن نماز بدل از وضو و بدل از غسل تیمّم کند، احتیاط واجب آن است که تیمّم سومی هم به قصد این که بتواند آن عمل را انجام دهد بنماید، ولی اگر در تیمّم اوّل نیت بدل از وضو یا نیت بدل از غسل نماید و تیمّم دوم را به قصد این که وظیفه‌ی خود را انجام داده باشد به جا آورد، تیمّم سوم لازم نیست.
عنوان مسئله:
کسی که باید برای انجام عملی مثلاً برای خواندن نماز بدل از وضو و بدل از غسل تیمّم کند، احتیاط واجب آن است که تیمّم سومی هم به قصد این که بتواند آن عمل را انجام دهد بنماید، ولی اگر در تیمّم اوّل نیت بدل از وضو یا نیت بدل از غسل نماید و تیمّم دوم را به قصد این که وظیفه‌ی خود را انجام داده باشد به جا آورد، تیمّم سوم لازم نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- وضو یا غسل جبیره‌ای در مواردی که ضم تیمّم لازم است، قبل از وقت برای نماز قضا صحیح است یا خیر؟
- نیّت وضو و غسل جنابت به قصد واجب قبل از وقت صحیح است یا خیر؟
- هر گاه به یقین یا گمان دخول وقت، به نیّت واجب غسل کرد بعد معلوم شد وقت داخل شده، اعاده غسل لازم است یا خیر؟
- در وضوی جبیره در مواضعی که احتیاط لازم به ضم تیمّم باشد، آیا قبل از وقت به قصد کَون بر طهارت و غیره می‌توان گرفت یا خیر؟ و در صورت صحّت در موقع دخول وقت با این وضو و ضم تیمّم احتیاطی می‌توان نماز خواند یا خیر؟
- هر گاه جنب از حرام به جهت عدم تمکّن از غسل، تیمّم بدل از غسل نمود و چند روز به همین عذر نماز خواند، در صورتی که بدنش عرق نموده و لباس او آلوده به عرق شده، آیا نمازهایی که در این چند روز خوانده از جهت این که لباسش آلوده به عرق جنابت از حرام بوده، باید اعاده نماید یا خیر؟
- هر گاه شخص جنب به یقین یا گمان آن که به نماز میرسد، به نیّت وجوب غسل کرد و بعد از غسل حتّی به مقدار یک رکعت هم نرسید که آفتاب طلوع کرد، غسل او چه صورت دارد؟
- ظن در نماز در حکم یقین است یا نه؟ مثل این که: در وقت نماز ظهر، یا عصر ظن پیدا نماید که نماز ظهر، یا عصر را خوانده است، آیا اکتفا می‌شود به آن یا نه؟ آیا حکم به خواندن کند یا نه؟ و ظن در افعال وضو و غسل و تیمّم و تطهیر و غیره در حکم علم است یا خیر؟ و هم چنین ظن بعد از آن ها؟
- هر گاه شخص جنب پیش از دخول وقت نماز، به نیّت وجوب غسل کند که بعد از دخول وقت با آن غسل نماز بخواند، آیا غسل او صحیح است یاخیر؟ و آیا فرقی بین کسی که یقین به عدم دخول وقت دارد یا شک دارد، میباشد یا خیر؟
- هرگاه شخصی بعد از محدث شدن به حدث اصغر نمازی به جا آورد، پس شک کرد که از جنابت محقّقه قبل از این نماز غسل کرده بود یا نه، فلذا به حکم استصحاب و بقای جنابت، غسل کرد و بدون وضو نماز ثانی را به جا آورد و از این جهت علم اجمالی به هم رسانید که یکی از دو نمازش فی الواقع باطل و بدون طهارت شرعیّه واقع شده؛ یا نماز اوّل اگر در اوّل غسل نکرده باشد، یا ثانی اگر در اوّل غسل کرده باشد و غسل پیش از نماز ثانی بی مورد بوده، چون مکلّف به وضو بوده، آیا تدارک هر دو نماز لازم است از جهت علم اجمالی، یا ثانی تنها نه اوّل از جهت انحلال؟
- در مسأله سقط شدن {بچه} که حضرت عالی غسل مس را بر مادر واجب میدانید، مرحوم آیت اللَّه اصفهانی احتیاط مطلق داشته و مکفی بودن غسل واجب را از غسل زنی که غفلت داشته باشد، هم ایشان هم حضرت عالی اشکال فرمودهاید. علی ای حال، عموم مردم غافل بودهاند از این مسأله، فعلاً متذکّر شدهاند، پس از ده سال یا بیشتر بعضی هم وفات نمودهاند، خواندن نمازهای چندین ساله بر مقلّدین حضرت عالی مشکل بلکه حرج شدید است، نسبت به اشخاص راه نجاتی فراهم بفرمایید. و بعضی از آن آقایان که غسل جنابت را مکفی میدانند از آن غسل و لو غفلت داشته باشد، آیا ممکن است رجوع به آنها شود؟ و در صورت امکان رجوع آیا مکفی دانستن آقایان حالیه بازگشتش به همان غسل زمان حیات آیت اللَّه اصفهانی است، یا غسل جنابت فعلی؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا بعد از تیمم بدل از غسل، تیمم بدل از وضو نیز لازم است؟
- [سایر] آیا بعد از تیمم بدل از غسل، تیمم بدل از وضو نیز لازم است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا بعد از تیمم بدل از غسل برای ادای نماز واجب وضو هم لازم است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا با تیمم بدل از غسل می شود نماز خواند یا وضو هم لازم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر بعد از تیمم بدل از وضو مبطل وضویی سر زند و بجای تیمم بدل از وضو تیمم بدل از غسل کند و نماز بخواند صحیح است؟
- [آیت الله نوری همدانی] در تیمّم بدل از غسل و بدل از وضو که از نظر جناب عالی فرق ندارند چند ضرب لازم است؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به جای غسل و وضو، تیمّم کرده (مثل زن حائضی که از خون حیض پاک شده و آب برای غسل حیض و وضو ندارد) و قبل از خواندن نماز، مقداری آب به دست آورده که برای غسل تنها یا وضوی تنها کافی است، آیا لازم است که اقدام به غسل یا وضو کند یا تیمّم بدل از آنها کافی است؟
- [سایر] با سلام. آیا با یکبار تیمم بدل از غسل جنابت، می‌توان تمام نمازهای یومیه را خواند؟ آیا بعد از تیمم بدل از غسل جنابت وضو واجب است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا تفاوتی بین تیمم بدل از غسل و تیمم بدل از وضو وجود دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] در جایی که هم غسل لازم است و هم وضو، مثل کسی که مسّ میّت نموده و میخواهد نماز بخواند، آیا ترتیبی بین غسل و وضو و یا تیمّم بدل از آن دو لازم است رعایت شود یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بدل از غسل جنابت تیمّم کند، لازم نیست برای نماز وضو بگیرد، ولی اگر بدل از غسلهای دیگر تیمّم کند، باید وضو بگیرد و اگر نتواند وضو بگیرد، باید تیمّم دیگری هم بدل از وضو بنماید.
- در موقع نیت باید معین کند که تیمّم او بدل از غسل است، یا بدل از وضو و اگر بدل از غسل باشد باید آن غسل را معین نماید و چنانچه اشتباهاً به جای بدل از وضو بدل از غسل، یا به جای بدل از غسل بدل از وضو نیت کند، یا مثلاً در تیمّم بدل از غسل جنابت، نیت تیمّم بدل از غسل مس میت نماید، تیمّم او باطل است.
- کسی که نمیتواند غسل کند، اگر بخواهد عملی را که برای آن غسل واجب است انجام دهد، باید بدل از غسل تیمّم نماید و اگر نتواند وضو بگیرد و بخواهد عملی را که برای آن وضو واجب است انجام دهد، باید بدل از وضو تیمّم نماید.
- اگر بدل از غسل تیمّم کند و بعد کاری که وضو را باطل میکند برای او پیش آید، چنانچه برای نمازهای بعد نتواند غسل کند، باید وضو بگیرد و بنا بر احتیاط واجب بدل از غسل تیمّم نماید و اگر نمیتواند وضو بگیرد، باید دو تیمّم کند:یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو، ولی اگر تیمّم او بدل از غسل جنابت باشد، چنانچه یک تیمّم نماید به قصد این که آنچه تکلیف اوست انجام داده باشد، کافی است.
- اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازهای باشد که بتواند یا غسل کند یا وضو بگیرد، باید غسل کند و بدل از وضو تیمّم نماید و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازهی غسل نباشد، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمّم نماید و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمّم کند یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.
- چیزهایی که وضو را باطل میکند، تیمّم بدل از وضو را هم باطل میکند و چیزهایی که غسل را باطل مینماید، تیمّم بدل از غسل را هم باطل مینماید.
- کسی که نمیتواند غسل کند، اگر چند غسل بر او واجب باشد، احتیاط واجب آن است که بدل هر یک از آنها یک تیمّم نماید.
- اگر جبیره تمام اعضای وضو را گرفته باشد، بنا بر احتیاط واجب باید وضوی جبیره‌ای بگیرد و تیمّم هم بنماید.
- اگر در جای وضو یا غسل چیزی چسبیده است که برداشتن آن ممکن نیست، یا به قدری مشقّت دارد که نمیشود تحمّل کرد، باید به دستور جبیره عمل کند و بنا بر احتیاط واجب تیمّم هم بنماید.
- کسی که احتیاطاً باید غسل جبیره‌ای و تیمّم نماید، مثلاً جراحتی در پشت او است، اگر بعد از غسل و تیمّم نماز بخواند و بعد از نماز حدث اصغری از او سرزند مثلاً بول کند برای نمازهای بعد باید بدل از غسل احتیاطاً تیمّم کند و وضو هم بگیرد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که باید برای انجام عملی مثلاً برای خواندن نماز بدل از وضو و بدل از غسل تیمم کند، احتیاط مستحب آن است که تیمم سومی هم به قصد این که بتواند آن عمل را انجام دهد بنماید، ولی اگر در تیمم اول، نیت بدل از وضو به نیت بدل از غسل نماید و تیمم دوم را به قصداین که وظیفه خود را انجام داده باشد، به جا آورد تیمم سوم لازم نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که باید برای انجام عملی مثلاً برای خواندن نماز، بدل از وضو وبدل از غسل تیمّم کند، کفایت میکند، ولی اگر در تیمّم اوّل، نیّت بدل از وضو یا نیّت بدل از غسل نماید وتیمّم دوم را به قصد این که وظیفه خود را انجام داده باشد، بجا آورد مطابق احتیاط است و تیمّم سوم لازم نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بر او هم تیمم بدل از غسل واجب باشد هم تیمم بدل از وضو در موقع نیت باید معین کند که تیمم او بدل از غسل است یا بدل از وضو، و نیز اگر چند تیمم بدل از غسل باشد باید آن غسل را معین نماید و چنانچه اشتباهاً به جای بدل از وضو، بدل از غسل یا به جای بدل از غسل، بدل از وضو نیّت کند، یا مثلاً در تیمم بدل از غسل جنابت، نیت تیمم بدل از غسل مس میّت نماید، اگر اشتباه او اشتباه در تشخیص نباشد تیمم، او باطل است و اگر بر او یک تیمم واجب باشد قصد امر فعلی را بنماید کافیست.
- [آیت الله سبحانی] اگر بدل از غسل جنابت تیمّم کند، لازم نیست برای نماز وضو بگیرد، ولی اگر بدل از غسل های دیگر تیمّم کند، باید وضو بگیرد و اگر نتواند وضو بگیرد، باید تیمّم دیگری هم بدل از وضو بنماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر بدل از غسل جنابت تیمّم کند، لازم نیست برای نماز وضو بگیرد، ولی اگر بدل از غسلهای دیگر تیمّم کند، احتیاطا برای نماز باید وضو بگیرد و اگر نتواند وضو بگیرد، باید تیمّم دیگری نیز بدل از وضو بنماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که باید برای انجام عملی مثلا برای خواندن نماز بدل از وضو و بدل از غسل تیمم کند اگر در تیمم اول؛ نیت بدل از وضو یا نیت بدل از غسل نماید و تیمم دوم را به قصد اینکه وظیفه خود را انجام داده باشد؛ به جا آورد کفایت می کند.
- [آیت الله خوئی] کسی که باید برای انجام عملی مثلًا برای خواندن نماز بدل از وضو و بدل از غسل تیمم کند اگر در تیمم اول، نیت بدل از وضو یا نیت بدل از غسل نماید، و تیمم دوم را بقصد این وظیفه خود را انجام داده باشد بهجا آورد کفایت میکند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر بدل از غسل جنابت تیمّم کند، لازم نیست برای نماز وضو بگیرد ولی اگر بدل از غسلهای دیگر تیمّم کند باید وضو بگیرد و اگر نتواند وضو بگیرد، باید تیمّم دیگری هم بدل از وضو بنماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بدل از غسل جنابت تیمم کند لازم نیست برای نماز وضو بگیرد ولی اگر بدل از غسلهای دیگر تیمم کند باید وضو بگیرد و اگر نتواند وضو بگیرد باید تیمم دیگری هم بدل از وضو بنماید
- [آیت الله خوئی] اگر بدل از غسل جنابت تیمم کند، لازم نیست برای نماز وضو بگیرد. ولی اگر بدل از غسلهای دیگر تیمم کند، کفایت از وضو نمینماید، پس اگر نتواند وضو بگیرد باید تیمم دیگری هم بدل از وضو بنماید.