اگر به خیال این که حائض نمیتواند سنگ به جمره بیندازد، رمی جمرات درروزهای یازدهم و دوازدهم و سیزدهم نکرده اید و شبهای آن روزها را در منی به سربرده اید و لکن روز پانزدهم، یا چهاردهم که طاهر شده اید طواف حج در مکّه به جا آورده باشید و نماز طواف را خوانده باشید و سعی بین صفا و مروه و بعد طواف نساء و نماز طواف نساء راخوانده باشید حج شما صحیح است و در این فرض تمام محرّمات احرام برای شما حلال شده. و لکن برای هر شبی از شبها که در منی نمانده اید به هیچ وجه - حتّی نصف شب را - برای هر شبی یک گوسفند باید در منی ذبح نمایید و اگر ذبح نکرده باشید نایب بگیرید که درمنی ذبح نماید و اگر سال دیگر خودتان موفّق به حج شدید سنگهای جمرات را درروزهایی که نینداخته اید قضا نمایید علی الأحوط و اگر نرفتید احتیاط آن است که کسی را نایب بگیرید که در آن روزها به نیابت از شما رمی جمرات نماید.
این کمی نه در موقع رفتن به منی در وقتی که مُحرِم بودم و در عرفات بودم حالت زنانه دست داد، با موانع دیگر که نتوانستم سنگ جمره و طوافِ روزعید را به جا آورم، به این حال بودم تا روز پانزدهم و از روز پانزدهم - یا چهاردهم - به بعد توانستم زیارت و مناسک حج را انجام دهم، آیا حج این کمی نه صحیح است یا خیر؟
اگر به خیال این که حائض نمیتواند سنگ به جمره بیندازد، رمی جمرات درروزهای یازدهم و دوازدهم و سیزدهم نکرده اید و شبهای آن روزها را در منی به سربرده اید و لکن روز پانزدهم، یا چهاردهم که طاهر شده اید طواف حج در مکّه به جا آورده باشید و نماز طواف را خوانده باشید و سعی بین صفا و مروه و بعد طواف نساء و نماز طواف نساء راخوانده باشید حج شما صحیح است و در این فرض تمام محرّمات احرام برای شما حلال شده.
و لکن برای هر شبی از شبها که در منی نمانده اید به هیچ وجه - حتّی نصف شب را - برای هر شبی یک گوسفند باید در منی ذبح نمایید و اگر ذبح نکرده باشید نایب بگیرید که درمنی ذبح نماید و اگر سال دیگر خودتان موفّق به حج شدید سنگهای جمرات را درروزهایی که نینداخته اید قضا نمایید علی الأحوط و اگر نرفتید احتیاط آن است که کسی را نایب بگیرید که در آن روزها به نیابت از شما رمی جمرات نماید.
- شخصی در چند سال قبل به عنوان نوکری و خادمی به مکّه معظّمه مشرّف شده و اعمال عمره تمتّع را بتمامها به جا آورده، ولی در روز ترویه که به منی رفتند و روز نهم در عرفه و شب عید هم در مشعر بسر برده و اعمال روزعید را هم در منی به جا آورده رمی جمره عقبه و تضحیه و حلق رأس و روزیازدهم و دوازدهم هم رمی جمرات نموده، ولی برای طواف و نماز آن و سعی و طواف نساء و نماز آن به مکّه نیامده و به جا نیاورده و بعداً هم متأهّل شده و امسال ملتفت شده که خطا نموده از زوجه خود عزلت اختیار نموده و خود او هم مقتدر به رفتن مکّه نبوده نایب گرفته و اعمال مزبوره را نایب عوض او به جا آورده، آیا حج او صحیح است یا خیر؟ و در صورت فاسد بودن، آیا بعد از به جا آوردن نایب طواف نساء را میتواند با زوجه خود مباشرت کند، یا خیر؟
- فدوی امسال موفّق به زیارت بیت اللَّه شده و چون در رؤیت هلال اختلافی بود و روز نهم ما از طرف قاضی آنها به عنوان دهم اِعلام شده بود و از آن جا که ما علم به مخالفت نداشتیم در روز دهم آنها اعمال روز عید را در منی انجام داده، بعد برای احتیاط بعد از ظهر آن روز به مکّه رفته و از حِجر اسماعیل مُحرِم شده و چون مانع از رفتن به عرفات بودند ناچار وقوف اختیاری مشعر را از اذان صبح تا اوّل آفتاب درک کردم و بقیّه اعمال را اعاده نمودم، آیا این احتیاط به نظر مبارک چگونه است؟
- زنی روز دوّم ذیحجّه وارد مکّه شده و حائض شده، شخصی رانایب خود قرار داده و طواف عمره و نماز آن را به جا آورده و خود آن زن سعی بین صفا و مروه به عمل آورده، بعد مُحرِم به احرام حج شده و اعمال حج را به جا آورده و پس از آن که از منی مراجعت نموده پاک شده و بعد از غسل بقیّه اعمال حج را به جا آورده و طواف نساء را به عمل آورده در صورتی که وظیفه چنین شخصی - مثل کسی که روز نهم ذیحجّه وارد مکّه میشود و وقت برای انجام عمره تمتّع ندارد - تبدیل به حج اِفراد است که بایستی اوّل اعمال حج را به جا آوردبعد عمره مفرده به جا آورد و این زن عمره مفرده به جا نیاورده، فقط قناعت به عمل حج نموده، آیا حج چنین شخصی باطل است، یا آن که حج او صحیح است و باید سال بعد عمره مفرده به جا آورد؟
- چون استظلال مردها در موقع احرام شرعاً ممنوع و موجب فدیه میباشد، اغلب حُجّاج ایرانی با بودن خطرِ گرمای حجاز، به منظور تمسّک به دستورات شرع انور و برای احتراز از دادن چندین فدیه که به اختلاف فتاوی برای هر دفعه، یا هر روز استظلال یک فدیه تَعَلُّق میگیرد با اتومبیلهای بدون سقف مسافرت میکنند و خود را در معرض خطر آفتاب زدگی میگذارند و ممکن است عدّهای از آنها در نتیجه آفتاب زدگی تلف شوند. و هم چنین در موقع رفتن به مسلخ برای قربانی، از استفاده از سایه چتر احتراز مینمایند، لذا از مقام آیت اللَّه العظمی استدعا میشود مقرّر فرمایید در حالت وجود احتمال خطر آفتاب زدگی برای استظلال در تمام مدّت احرام عمره یااحرام حج یک فدیه کافیست یا خیر؟ و آیا ممکن است با دادن فدیه از سایه چتر استفاده کرد؟ آیا در صورتی که حُجّاج مُحرِم در ساعاتی که آفتاب نباشد و مدلول استظلال منتفی گردد، میتوانند در اتومبیلهای سقف دار مسافرت نمایند، یا در این صورت نیز باید فدیه بدهند؟ چون با روشن شدن این دو موضوع مذکور، تکلیف حُجّاج شیعه روشن میشود. کمیسیون دایمی حج در وزارت امور خارجه آقای حاج اکبر اسماعیل نیا را برای عرض جریان به آن مقام محترم به قم اعزام داشت که در این باب از حضرت آیت اللَّه العظمی راجع به دو موضوع سابق الذکر استفتاء نمایند که به وسیله کمیسیون به استحضار آقایان حُجّاج برسد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] افرادی که تحت پوشش سازمان حج و زیارت جمهوری اسلامی به عنوان عمره مفرده به مکه می روند معمولاً یک هفته در مکه معظّمه اقامت می کنند و در طول هفته اقامت یکبار از طرف سازمان حج و زیارت، زائرین را برای زیارت اماکن مقدّسه به عرفات و مشعر و منی می برند، نظر به اینکه عرفات خارج از حرم است آیا لازم است در بازگشت از عرفات مجدداً محرم شوند؟
- [آیت الله وحید خراسانی] محرم وارد مکه شد ایا می تواند قبل از اعمال عمره تمتع یا قبل از اعمال عمره مفرده و همچنین پس از محرم شدن به احرام حج تمتع و قبل از رفتن به عرفات طواف مستحبی بجا اورد یا خیر و اگر بجا اورد به عمره و حجش ضرر می زند یا نه
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی پس از طواف عمره تمتّع گم شده، و بعد از پیدا شدن به رفقایش گفته: (سعی صفا و مروه را بجا آورده ام) سپس تقصیر نموده، و برای حجّ تمتّع محرم شده است، ولی بعد از بازگشت از عرفات و منی، و هنگام انجام اعمال مکّه اظهار می دارد: (سعی را بجا نیاورده ام) و پس از بازگشت نگران می شود، و وصیّت می کند برای او نایب بگیرند. وظیفه ورثه چیست؟
- [آیت الله وحید خراسانی] شخصی بعد از طواف عمره تمتع گم شده و بعد از پیدا شدن به رفقایش گفته است که سعی صفا و مروه را بجا اورده ام و تقصیر نمود و محرم شد برای حج تمتع ولی بعد از مراجعت از عرفات و منی و موقع طواف و سعی صفا و مروه و اعمال حج اظهار کرد مثل اینکه من در اعمال عمره به صفا نیامده ام همین طور گفته اند ان شاءالله امده ای بعد از مراجعت به ایران چند بار به پسرانش گفته اعمال من ناقص شده و قبل از فوتش وصیت نموده است که برای او نایب بگیرند اگر عمل شخص فوق الذکر باطل باشد وراث او حاضرند این جانب را بفرستند تا اعمال حج او را انجام بدهم ایا نظر حضرت عالی چیست
- [امام خمینی] یکی از خواهران اظهار میدارد که پس از اتمام اعمال عرفات و منی، وقتی برای انجام بقیه اعمال حج عازم مسجد الحرام بوده حائض میگردد. از آنجائی که عادت وی کمتر از هفت روز نبوده و از طرفی گروه مربوطه طبق نوبت تنظیمی از طرف سازمان حج و زیارت، زودتر به ایران حرکت میکرده لذا مدیر گروه این خواهر را وادار مینماید که برای انجام طواف و نماز نائب بگیرد و سعی خود بجا آورد، او هم، چنین کاری را انجام میدهد، پس از مراجعت به ایران متوجّه میگردد که اگر مدیر گروه به او اجازه میداد، در یکی از گروههای آشنا میماند و اعمال خود را انجام میداد، اشکالی در حجّش نمیشد؛ حال استفتائات، ص: 463 بیان فرمائید که حج مشار الیها صحیح است یا خیر؟