آیا مسلمانان می توانند از کفار کمک بگیرند و از ابزارهای آنان استفاده کنند؟

دشمن شناسی ضرورتی غیر قابل انکار است که هیچ موجودی نمی تواند بدان بی اعتنایی کند. و بی توجهی به این مساله می تواند حیات هر موجودی را به خطر بیندازد. انسان نیز باید به این مساله توجه کند و دریابد که حتی در بین انسان ها نیز عده ای با او دشمنی دارند و رفتار نامناسب سبب می شود، در مقابل دشمنان آسیب پذیر شود. از همین رو، خدای متعال هشدار می دهد که مرزها را فراموش نکرده و تفاوت بین خودی و غیر خودی را از نظر دور نکنیم:

(یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِکُمْ لا یَأْلُونَکُمْ خَبالاً وَدُّوا ما عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفی‌ صُدُورُهُمْ أَکْبَرُ[بقره/118] ای کسانی که ایمان آورده‌ اید! محرم اسراری از غیر خود، انتخاب نکنید! آنها از هر گونه شرّ و فسادی در باره شما، کوتاهی نمی‌ کنند. آنها دوست دارند شما در رنج و زحمت باشید. (نشانه‌ های) دشمنی از دهان (و کلام) شان آشکار شده و آنچه در دلهایشان پنهان می‌ دارند، از آن بیشتر است.)
 
البته این مطلب به معنای ترک هر گونه مراوده و ارتباط با غیر مسلمانان نیست که خدای متعال صریحا بیان نموده که اگر غیر مسلمانانی، رفتار خصمانه نداشته باشند، شایسته نیکی و عدالت ورزی هستند:  

(لا یَنْهاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذینَ لَمْ یُقاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَ لَمْ یُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطینَ[ممتحنه/8] خدا شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در راه دین با شما پیکار نکردند و از خانه و دیارتان بیرون نراندند نهی نمی‌ کند چرا که خداوند عدالت ‌پیشگان را دوست دارد.)

بنابراین نهی قرآن از کفار، پرهیز دادن از دشمن و توجه دادن به آسیب هایی است که بی مبالاتی در رفتار با دشمن آن را ایجاد می کند. و این مساله هیچ ارتباطی به استفاده های مفید از غیر همکیشان ندارد.
 
از همین رو معصومین فرموده اند که حکمت را اگر چه از مشرکین فرا بگیریم.[1] و در صدر اسلام نیز می بینیم که اسرای جنگ بدر، در قبال آموزش دادن خواندن و نوشتن به مسلمانان آزاد می گردند.

و استفاده از طبیبان غیر مسلمان نیز امری شایع در بین مسلمانان بوده است و حتی در سوالی که از ائمه (ع) برای دعا کردن در حق طبیب مسیحی پرسیده شده است، امام آن را بی اشکال دانسته اند.[2]

پس بهره بردن از دست آوردهای مفید غیر مسلمانان، هیچ اشکالی ندارد. حتی در صورت نیاز می توان از ابزارهای دشمن نیز علیه خود آنها استفاده کرد.
 
[1]. قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ص خُذِ الْحِکْمَةَ وَ لَوْ مِنَ الْمُشْرِکِی مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار، ص 134.
[2]. علل الشرائع، ج‌2، ص 600.