آیا توسل به اهل بیت(علیهم السلام) نیز از مصادیق وسیله ای است که باید برای تقرب به خدا به دست آورد؟
قطعا اهل بیت(علیهم السلام) مایه تقرب به خدای تعالی و وسیله ای برای ما هستند که این مطلب به وضوح در آیات و روایات آمده است: پاسخ این سوال در قرآن با کنار هم قرار دادن دو آیه روشن می شود: قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی؛[شوری/23] بگو: من هیچ پاداشی از شما بر رسالتم درخواست نمی ‌کنم جز دوست‌داشتن نزدیکانم [اهل بیتم‌]. قُلْ ما سَأَلْتُکُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَکُمْ؛[سباء/47] بگو: هر اجر و پاداشی از شما خواسته‌‌ام برای خود شماست. در آیه اول، رسول خدا (ص) محبت اهل بیت را به عنوان اجر طلب می کند و در آیه دوم، فایده این دوستی (اجر) تنها برای دوستداران اهل بیت شمرده شده است. بنابراین با کنار هم قرار دادن این دو آیه، روشن می شود که دوستی اهل بیت، منفعتی برای دوست داران آنهاست. که باعث تقرب به خدای متعال می شود. اما در روایات موارد متعددی از توسل به اهل بیت(علیهم السلام) دیده می شود:(احادیثی که در ذیل نقل می شود همه از کتاب بحار الأنوار ، ج‌26، ص: 22 است) حضرت باقر از پدر از جدش نقل میکند که پیامبر اکرم فرمود: (کسی که میخواهد بمن توسل جوید و کاری کند که من روز قیامت شفاعتش را بنمایم ارتباط با اهل بیت من داشته باشد و آنها را مسرور کند.) امیر المؤمنین علیه السّلام فرمود: (یادآوری ما خانواده موجب شفای تب و بیماریها است و از شک و تردید جلوگیری میکند دوستی ما سبب خشنودی خدای تبارک و تعالی است.) حضرت صادق علیه السّلام فرمود: (نگاه به آل محمّد عبادت است.) حضرت باقر علیه السّلام فرمود:  (روز قیامت که‌ می‌‌شود خداوند اولین و آخرین را جمع میکند یک منادی فریاد میزند هر کس در نزد پیامبر اکرم یک خوبی دارد از جای حرکت کند گروهی حرکت میکنند می‌فرماید چه خوبی در نزد پیامبر دارید میگویند ما خانواده او را پس از درگذشتش مزیت می‌بخشیدیم و برتر میدانستیم بآنها گفته می‌‌شود بروید میان مردم بگردید هر کس بشما خوبی کرده دست او را بگیرید و داخل بهشتش کنید.) حضرت صادق فرمود: (هر که با ما ارتباط داشته باشد با پیامبر ارتباط دارد و هر که با پیامبر ارتباط داشته باشد با خدا ارتباط دارد.) پیامبر اکرم فرمود هر کس نسبت بیکی از اهل بیت من خوبی کند پاداش او را روز قیامت خواهم داد. پیامبر اکرم فرموده است: (بهشت حرام شده بر کسی که باهل بیت من ستم روا دارد و مرا در باره اهل بیتم بیازارد و هر کس یک خوبی بفرزندان عبد المطلب بکند و تلافی نشود خوبی او من در روز قیامت او را تلافی میکنم وقتی مرا دید.) پیامبر اکرم صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم فرمود:(خداوند ایمان بنده‌‌ای را نمی‌‌پذیرد مگر با ولایت علی و بیزاری از دشمنانش.[اتمام نقل از ج 26 بحار الانوار] همچنین در روایت جالبی بحث توسل انبیاء (علیهم السلام) این گونه نقل شده است: از حضرت صادق علیه السّلام شنیدم میفرمود: (مردی یهودی خدمت پیامبر اکرم رسید جلو ایشان ایستاد و با دقت بآن جناب نظر دوخته بود و باو فرمود چه درخواستی داری گفت شما بهتری یا موسی بن عمران پیامبری که خدا با او سخن گفت و بر او تورات و عصا فرستاد و دریا را برایش شکافت و با ابر بر سرش سایه افکند. پیامبر اکرم فرمود: برای شخص مکروه است که خود را تعریف کند ولی من می‌گویم وقتی آدم دچار خطا شد توبه‌ اش باین شد که گفت خدایا از تو درخواست میکنم بحق محمّد و آل محمّد مرا به بخشی خداوند او را بخشید. نوح وقتی سوار کشتی شد و از غرق شدن ترسید گفت خدایا بحقّ محمّد و آل محمّد مرا از غرق نجات بخش خداوند او را نجات بخشید. و اینکه ابراهیم هنگامی که در آتش افکنده شد گفت: خدایا درخواست می‌کنم بحق محمّد و آل محمّد مرا نجات بخشی از این خداوند آتش را سرد و سلامت قرار داد. موسی موقعی که عصایش را انداخت و در دل ترسید گفت: خدایا بحق محمّد و آل محمّد مرا در امان قرار ده خداوند فرمود نترس تو برتر و پیروزی، ای یهودی! اگر موسی مرا درک میکرد و بمن و نبوّتم ایمان نمی‌‌آورد ایمانش برای او سودی نمی‌‌بخشید و نه نبوّت برایش فایده داشت ای یهودی از ذریه من مهدی است موقعی که ظهور کند عیسی بن مریم برای نصرت او می‌‌آید جلوی عیسی می‌ایستد عیسی نماز پشت سرش میخواند.)[1] حضرت رضا علیه السلام منبر رفتند و پس از حمد خدا و ثناء پروردگار فرمودند: بار خدایا تو ما اهل بیت را بزرگ داشتی و ما را مورد احترام عموم قرار دادی، آنان به ما توسل می‌جویند و از طریق ما فضل و رحمت تو را طلب میکنند، و منتظر نعمت و احسان تو هستند.[2] همچنین در روایت بسیار زیبایی که از پیامبر (ص) نقل شده است، این گونه آمده است: هر که بما ایمان آورد بخدا ایمان آورده و هر که انکار ما را کند انکار خدا را کرده و کسی که در باره ما شک کند بخدا شک کرده کسی که عارف بما باشد عرفان بخدا دارد و هر که بما پشت کند بخدا پشت کرده و مطیع ما مطیع خداست ما وسیله بسوی خدائیم و رساننده برضوان اوئیم عصمت و خلافت و هدایت متعلق بما است نبوت و امامت و ولایت در میان ما است ما معدن حکمت و درب رحمت و درخت عصمت و کلمه تقوی و مثل اعلی و حجت کبری و عروة الوثقی هستیم که هر کس بآن چنگ زند نجات می‌یابد.[3] با توجه به مطالبی که نقل شد، قطعا یکی از وسایل تقرب به خدای متعال و بلکه بهترین آن ها، اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) هستند. [1]. بحار الأنوار ، ج‌26، ص: 31. [2]. مسند الإمام الرضا علیه السلام، المقدمة، ص: 95. [3]. بحار الأنوار ، ج‌25، ص: 22.
عنوان سوال:

آیا توسل به اهل بیت(علیهم السلام) نیز از مصادیق وسیله ای است که باید برای تقرب به خدا به دست آورد؟


پاسخ:

قطعا اهل بیت(علیهم السلام) مایه تقرب به خدای تعالی و وسیله ای برای ما هستند که این مطلب به وضوح در آیات و روایات آمده است:
پاسخ این سوال در قرآن با کنار هم قرار دادن دو آیه روشن می شود:
قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی؛[شوری/23] بگو: من هیچ پاداشی از شما بر رسالتم درخواست نمی ‌کنم جز دوست‌داشتن نزدیکانم [اهل بیتم‌].
قُلْ ما سَأَلْتُکُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَکُمْ؛[سباء/47] بگو: هر اجر و پاداشی از شما خواسته‌‌ام برای خود شماست.

در آیه اول، رسول خدا (ص) محبت اهل بیت را به عنوان اجر طلب می کند و در آیه دوم، فایده این دوستی (اجر) تنها برای دوستداران اهل بیت شمرده شده است. بنابراین با کنار هم قرار دادن این دو آیه، روشن می شود که دوستی اهل بیت، منفعتی برای دوست داران آنهاست. که باعث تقرب به خدای متعال می شود.
اما در روایات موارد متعددی از توسل به اهل بیت(علیهم السلام) دیده می شود:(احادیثی که در ذیل نقل می شود همه از کتاب بحار الأنوار ، ج‌26، ص: 22 است)
حضرت باقر از پدر از جدش نقل میکند که پیامبر اکرم فرمود: (کسی که میخواهد بمن توسل جوید و کاری کند که من روز قیامت شفاعتش را بنمایم ارتباط با اهل بیت من داشته باشد و آنها را مسرور کند.)

امیر المؤمنین علیه السّلام فرمود: (یادآوری ما خانواده موجب شفای تب و بیماریها است و از شک و تردید جلوگیری میکند دوستی ما سبب خشنودی خدای تبارک و تعالی است.)

حضرت صادق علیه السّلام فرمود: (نگاه به آل محمّد عبادت است.)

حضرت باقر علیه السّلام فرمود:  (روز قیامت که‌ می‌‌شود خداوند اولین و آخرین را جمع میکند یک منادی فریاد میزند هر کس در نزد پیامبر اکرم یک خوبی دارد از جای حرکت کند گروهی حرکت میکنند می‌فرماید چه خوبی در نزد پیامبر دارید میگویند ما خانواده او را پس از درگذشتش مزیت می‌بخشیدیم و برتر میدانستیم بآنها گفته می‌‌شود بروید میان مردم بگردید هر کس بشما خوبی کرده دست او را بگیرید و داخل بهشتش کنید.)

حضرت صادق فرمود: (هر که با ما ارتباط داشته باشد با پیامبر ارتباط دارد و هر که با پیامبر ارتباط داشته باشد با خدا ارتباط دارد.)

پیامبر اکرم فرمود هر کس نسبت بیکی از اهل بیت من خوبی کند پاداش او را روز قیامت خواهم داد.

پیامبر اکرم فرموده است: (بهشت حرام شده بر کسی که باهل بیت من ستم روا دارد و مرا در باره اهل بیتم بیازارد و هر کس یک خوبی بفرزندان عبد المطلب بکند و تلافی نشود خوبی او من در روز قیامت او را تلافی میکنم وقتی مرا دید.)

پیامبر اکرم صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم فرمود:(خداوند ایمان بنده‌‌ای را نمی‌‌پذیرد مگر با ولایت علی و بیزاری از دشمنانش.[اتمام نقل از ج 26 بحار الانوار]

همچنین در روایت جالبی بحث توسل انبیاء (علیهم السلام) این گونه نقل شده است:
از حضرت صادق علیه السّلام شنیدم میفرمود: (مردی یهودی خدمت پیامبر اکرم رسید جلو ایشان ایستاد و با دقت بآن جناب نظر دوخته بود و باو فرمود چه درخواستی داری گفت شما بهتری یا موسی بن عمران پیامبری که خدا با او سخن گفت و بر او تورات و عصا فرستاد و دریا را برایش شکافت و با ابر بر سرش سایه افکند.
پیامبر اکرم فرمود: برای شخص مکروه است که خود را تعریف کند ولی من می‌گویم وقتی آدم دچار خطا شد توبه‌ اش باین شد که گفت خدایا از تو درخواست میکنم بحق محمّد و آل محمّد مرا به بخشی خداوند او را بخشید.
نوح وقتی سوار کشتی شد و از غرق شدن ترسید گفت خدایا بحقّ محمّد و آل محمّد مرا از غرق نجات بخش خداوند او را نجات بخشید.
و اینکه ابراهیم هنگامی که در آتش افکنده شد گفت: خدایا درخواست می‌کنم بحق محمّد و آل محمّد مرا نجات بخشی از این خداوند آتش را سرد و سلامت قرار داد.
موسی موقعی که عصایش را انداخت و در دل ترسید گفت: خدایا بحق محمّد و آل محمّد مرا در امان قرار ده خداوند فرمود نترس تو برتر و پیروزی، ای یهودی! اگر موسی مرا درک میکرد و بمن و نبوّتم ایمان نمی‌‌آورد ایمانش برای او سودی نمی‌‌بخشید و نه نبوّت برایش فایده داشت ای یهودی از ذریه من مهدی است موقعی که ظهور کند عیسی بن مریم برای نصرت او می‌‌آید جلوی عیسی می‌ایستد عیسی نماز پشت سرش میخواند.)[1]
حضرت رضا علیه السلام منبر رفتند و پس از حمد خدا و ثناء پروردگار فرمودند: بار خدایا تو ما اهل بیت را بزرگ داشتی و ما را مورد احترام عموم قرار دادی، آنان به ما توسل می‌جویند و از طریق ما فضل و رحمت تو را طلب میکنند، و منتظر نعمت و احسان تو هستند.[2]

همچنین در روایت بسیار زیبایی که از پیامبر (ص) نقل شده است، این گونه آمده است:
هر که بما ایمان آورد بخدا ایمان آورده و هر که انکار ما را کند انکار خدا را کرده و کسی که در باره ما شک کند بخدا شک کرده کسی که عارف بما باشد عرفان بخدا دارد و هر که بما پشت کند بخدا پشت کرده و مطیع ما مطیع خداست ما وسیله بسوی خدائیم و رساننده برضوان اوئیم عصمت و خلافت و هدایت متعلق بما است نبوت و امامت و ولایت در میان ما است ما معدن حکمت و درب رحمت و درخت عصمت و کلمه تقوی و مثل اعلی و حجت کبری و عروة الوثقی هستیم که هر کس بآن چنگ زند نجات می‌یابد.[3]
با توجه به مطالبی که نقل شد، قطعا یکی از وسایل تقرب به خدای متعال و بلکه بهترین آن ها، اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) هستند.

[1]. بحار الأنوار ، ج‌26، ص: 31.
[2]. مسند الإمام الرضا علیه السلام، المقدمة، ص: 95.
[3]. بحار الأنوار ، ج‌25، ص: 22.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین