فرق ازدواج موقت با زنا آن گونه است که حضرت امیر المومنین (ع) می فرمایند: اگر عمر نبود (عمر متعه را حرام نمود.) تنها انسان های پست و شقی مرتکب زنا می شدند.[1]
پس یک فرق زنا با عقد موقت همین است که یکی فعل انسان های پست است بر خلاف دیگری که پستی و لئامتی در آن وجود ندارد. البته منظور این نیست که این فرق، امری تعبدی است و چون حضرت فرموده، آن را می گوییم و راهی به فهمیدن آن نداریم! بلکه ما با عقل خویش نیز می توانیم فرق این دو را تا حدودی دریابیم. کما اینکه در خود سوال نیز به یکی از فرق ها اشاره شده است.
و آن اینکه ازدواج موقت دارای عقد است و زنا هیچ عقدی ندارد. البته منظور از عقد، صرف چند کلمه ای که در ابتدای رابطه می گویند نیست. و اگر کسی تنها آن چند کلمه را مصداق عقد می داند، مانند این است که کسی تصور کند، ارزش یک چک چند صد میلیونی، به خاطر خطوط کج و معوجی (= امضاء) است که در انتهای آن وجود دارد. در حالی که آن چند کلمه، یک بار حقوقی ای مفصلی دارد. و با قوانین مفصلی که در پی خواندن الفاظ، خواهند آمد، حقوق و وظایف دو طرف و احکام شرایط مختلف، مشخص خواهد شد. و رابطه یک رابطه کاملا ضابطه مند خواهد شد. همان گونه که فرق ازدواج دائم با زنا، در ضابطه مند بودن یکی و بی ضابطه بودن دیگری است. و با وجود ضابطه، از مشکلات بسیاری جلوگیری خواهد شد.
طبیعی است که این مشکلات و درک آنها نیاز به عمیق دیدن مسائل دارد و افراد با نگاه سطحی نمی توانند چنین معضلاتی را درک کنند. همان گونه که تجربه غرب در روابط جنسی بی ضابطه، در پیش روی عده ای قرار دارد، اما آنها به جای درک کردن مشکلات ایجاد شده در پی این روابط، تنها خود مساله را می بینند. و چه بسا از آن تنها سادگی ایجاد رابطه را دریابند و آرزوی آن را بکنند!!
کسانی که می خواهند مساله را به طور منطقی ببینند، می فهمند که اگر در سر راه سیلاب مسیر مناسب ایجاد نکنند، سیل متوقف نخواهد شد! بلکه حرکت خود را انجام خواهد داد و به جای عبور از بستر مهیا شده، هر چه در سر راه خود بیابد، ویران می کند!
چون غریزه جنسی قوی در انسان، با چند توصیه و نصیحت، رام نخواهد شد و کسانی که تصور می کردند در جامعه ای با سن ازدواج بیش از 25 سال، توصیه به عفت کارآمدی کافی دارد، باید چشم باز کرده و ببینند، روابط جنسی بی ضابطه چگونه در جامعه در حال گسترش است. البته قطعا توصیه به عفت لازم و ضروری است. اما تنها راهکار اسلام در این توصیه نیست. بلکه اسلام در کنار این توصیه، مسیری مهیا کرده تا اگر کسی قادر به حفظ خویش نبود، از مسیری ایمن گذر کند.
و یک فرق بزرگ دیگر ازدواج موقت با زنا در این است که یکی با مجوز خدای متعال است و دیگری مبغوض خدای متعال قرار گرفته، و کسانی که این فرق را نمی بینند یا آن را کوچک می شمارند، شاید در طیف کسانی باشند که با خدای متعال سر جنگ دارند! چون ربا خواران، فرقی بین کار خود و معامله نمی دیدند علیرغم اینکه یکی حلال و دیگری حرام بود و خدا آنها را طرف جنگ خود اعلام نمود:
(قالُوا إِنَّمَا الْبَیْعُ مِثْلُ الرِّبا وَ أَحَلَّ اللَّهُ الْبَیْعَ وَ حَرَّمَ الرِّبا[بقره/275] گفتند: (داد و ستد هم مانند ربا است) در حالی که خدا بیع را حلال کرده، و ربا را حرام!)
(فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ[بقره/279] و هر گاه چنین نکنید (ربا خواری را ترک نکنید)، پس جنگ با خدا و رسول او را اعلام کنید.)
[1]. بحار الأنوار، ج53، ص 31.
