ازدواج
می‌توانید با اصلاح نحوهٔ ارجاع به منابع بر طبق شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع، به ویکی‌شیعه کمک کنید.
آیا ازدواج زن شیعه و مرد سنی صحیح است؟
یکی از مراحل مهمّ و سرنوشت ساز در زندگی آدمی، مرحلة انتخاب همسر است؛ زیرا انسان در این مرحله، شریک زندگی و همدم غمها و شادیهایش را بر میگزیند؛ لذا جا دارد که در انتخاب همسر، دقّت کافی شود. یکی از چیزهایی که در گزینش همسر لازم است، مورد توجّه قرار گیرد، موضوع کفو و هم شأن بودن است. در روایات است که رسول خدا(ص) فرمود: (با افراد هم شأن ازدواج کنید)[1] بیش از صد مورد تحقیق نشان داده است که اگر افراد با کسانی ازدواج کنند که هم شأن و همسان هستند، امر زندگی آسانتر میگذرد. بسیاری از اختلافات بین زن و مرد، به خاطر هم شأن نبودن آنان است. تکیه اساسی اسلام در کفو و هم شأن بودن، روی مسأله ایمان و اعتقاد است. همسر را باید در چارچوب اعتقاد به مذهب و مکتب مورد قبول خود جست و جو کرد، تا سنخیت و تجانس و امکان جلب و جذب باشد. بنابراین، امکان موفقیت در زندگی زناشویی کسانی که از نظر اعتقادی اختلاف دارند، کم است و ازدواج زن شیعه با مرد سنّی، صلاح نیست. به نظر امام خمینی چنین ازدواجی صحیح است؛ ولی مکروه میباشد.[2] مرد شیعه با زن سنّی، اگر ناصبی نباشد (یعنی به اهل بیت علیهم السلام لعن و نفرین نکند) می‌تواند ازدواج کند و اشکالی ندارد. اما زن شیعه با مرد سنّی که ناصبی نیست می‌تواند ازدواج کند ولی کراهت دارد.[3] البته اگر بداند که با این ازدواج مذهبش خدشه دار می‌شود و باید دست از اعتقاداتش بردارد نباید به‌چنین ازدواجی تن دهد. [1]. کافی، کلینی، ج 5، ص 332، دارالکتب الاسلامیة. [2]. ر.ک: تحریرالوسیله، امام خمینی، ج 2، ص 286، مؤسسة انتشارات دارالعلم/ نظام حیات خانواده در اسلام، علی قائمی، ص 6570، انتشارات انجمن اولیأ و مربیان. [3]. تحریر، ج 3، ص 511.
یکی از مراحل مهمّ و سرنوشت ساز در زندگی آدمی، مرحلة انتخاب همسر است؛ زیرا انسان در این مرحله، شریک زندگی و همدم غمها و شادیهایش را بر میگزیند؛ لذا جا دارد که در انتخاب همسر، دقّت کافی شود. یکی از چیزهایی که در گزینش همسر لازم است، مورد توجّه قرار گیرد، موضوع کفو و هم شأن بودن است. در روایات است که رسول خدا(ص) فرمود: (با افراد هم شأن ازدواج کنید)[1] بیش از صد مورد تحقیق نشان داده است که اگر افراد با کسانی ازدواج کنند که هم شأن و همسان هستند، امر زندگی آسانتر میگذرد. بسیاری از اختلافات بین زن و مرد، به خاطر هم شأن نبودن آنان است. تکیه اساسی اسلام در کفو و هم شأن بودن، روی مسأله ایمان و اعتقاد است. همسر را باید در چارچوب اعتقاد به مذهب و مکتب مورد قبول خود جست و جو کرد، تا سنخیت و تجانس و امکان جلب و جذب باشد. بنابراین، امکان موفقیت در زندگی زناشویی کسانی که از نظر اعتقادی اختلاف دارند، کم است و ازدواج زن شیعه با مرد سنّی، صلاح نیست. به نظر امام خمینی چنین ازدواجی صحیح است؛ ولی مکروه میباشد.[2] مرد شیعه با زن سنّی، اگر ناصبی نباشد (یعنی به اهل بیت علیهم السلام لعن و نفرین نکند) می‌تواند ازدواج کند و اشکالی ندارد. اما زن شیعه با مرد سنّی که ناصبی نیست می‌تواند ازدواج کند ولی کراهت دارد.[3] البته اگر بداند که با این ازدواج مذهبش خدشه دار می‌شود و باید دست از اعتقاداتش بردارد نباید به‌چنین ازدواجی تن دهد. [1]. کافی، کلینی، ج 5، ص 332، دارالکتب الاسلامیة. [2]. ر.ک: تحریرالوسیله، امام خمینی، ج 2، ص 286، مؤسسة انتشارات دارالعلم/ نظام حیات خانواده در اسلام، علی قائمی، ص 6570، انتشارات انجمن اولیأ و مربیان. [3]. تحریر، ج 3، ص 511.
پاسخ:
یکی از مراحل مهمّ و سرنوشت ساز در زندگی آدمی، مرحلة انتخاب همسر است؛ زیرا انسان در این مرحله، شریک زندگی و همدم غمها و شادیهایش را بر میگزیند؛ لذا جا دارد که در انتخاب همسر، دقّت کافی شود.
یکی از چیزهایی که در گزینش همسر لازم است، مورد توجّه قرار گیرد، موضوع کفو و هم شأن بودن است. در روایات است که رسول خدا(ص) فرمود: (با افراد هم شأن ازدواج کنید)[1]
بیش از صد مورد تحقیق نشان داده است که اگر افراد با کسانی ازدواج کنند که هم شأن و همسان هستند، امر زندگی آسانتر میگذرد. بسیاری از اختلافات بین زن و مرد، به خاطر هم شأن نبودن آنان است.
تکیه اساسی اسلام در کفو و هم شأن بودن، روی مسأله ایمان و اعتقاد است. همسر را باید در چارچوب اعتقاد به مذهب و مکتب مورد قبول خود جست و جو کرد، تا سنخیت و تجانس و امکان جلب و جذب باشد.
بنابراین، امکان موفقیت در زندگی زناشویی کسانی که از نظر اعتقادی اختلاف دارند، کم است و ازدواج زن شیعه با مرد سنّی، صلاح نیست. به نظر امام خمینی چنین ازدواجی صحیح است؛ ولی مکروه میباشد.[2]
مرد شیعه با زن سنّی، اگر ناصبی نباشد (یعنی به اهل بیت علیهم السلام لعن و نفرین نکند) می‌تواند ازدواج کند و اشکالی ندارد. اما زن شیعه با مرد سنّی که ناصبی نیست می‌تواند ازدواج کند ولی کراهت دارد.[3]
البته اگر بداند که با این ازدواج مذهبش خدشه دار می‌شود و باید دست از اعتقاداتش بردارد نباید به‌چنین ازدواجی تن دهد.
[1]. کافی، کلینی، ج 5، ص 332، دارالکتب الاسلامیة.
[2]. ر.ک: تحریرالوسیله، امام خمینی، ج 2، ص 286، مؤسسة انتشارات دارالعلم/ نظام حیات خانواده در اسلام، علی قائمی، ص 6570، انتشارات انجمن اولیأ و مربیان.
[3]. تحریر، ج 3، ص 511.
- [سایر] 1. آیا یک زن سنی می تواند با یک مرد شیعه ازدواج کند؟ 2. اگر یک زن سنی با یک مرد شیعه ازدواج نماید آیا مهم است که در کدام مسجد پیمان ازدواج را اجرا نمایند؟ 3. اگر یک زن سنی با یک شیعه ازدواج نماید، فرزندان آنها کدام طرفی باید باشند؟ شیعه یا سنی؟ و شما کدام راه را انتخاب می کنید؟
- [آیت الله سبحانی] آیا ازدواج مرد شیعه با زن سنی جایز است ؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا ازدواج زن یا مرد شیعه با زن یا مرد سنی جایز است، یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا ازدواج مردان سنّی با دختران شیعه جایز است؟ ازدواج مرد شیعه با دختر سنّی چطور؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا ازدواج مردان سنّی با دختران شیعه جایز است؟ ازدواج مرد شیعه با دختر سنّی چطور؟
- [آیت الله بهجت] آیا ازدواج مردان سنّی با دختران شیعه جایز است؟ ازدواج مرد شیعه با دختر سنی چه طور؟
- [آیت الله سیستانی] مردی شیعه زن شیعه خود رابه طریق سنی طلاق داده پس از عده زن با مردی سنی ازدواج کرده اکنون تکلیف زن چیست ؟
- [آیت الله سبحانی] آیا مرد سنّی می تواند با زن شیعه عقد موقت جاری کند، با توجه به این که اهل سنّت عقد موقت را حرام می دانند؟
- [سایر] چگونه می توان یک مرد سنی را شیعه کرد؟ آیا یک دختر شیعه می تواند با مردی از اهل سنت ازدواج کند و هر کدام بعد از ازدواج تابع دین خود باشند؟
- [آیت الله خامنه ای] من یک زن شیعه هستم آیا می توانم به جای یک شیعه با یک سنّی ازدواج کنم؟
- [آیت الله سیستانی] از نظر اهل سنّت، زن از همه تَرَکه شوهر اعمّ از منقول و غیرمنقول مانند زمین و غیره، ارث میبرد. حال آنکه از نظر مذهب امامیه، زن از اصل زمین یا قیمت آن ارث نمیبرد و تنها از قیمت بنا و درختان ارث میبرد، نه اصل آنها. بنابراین اگر مذهب اهل سنّت بر شیعه نافذ باشد به گونهای که زن سنّی مذهب از زمین و اصل بنا و درختان ارث ببرد، در صورتی که دیگر ورثه امامی مذهب باشند، زن امامی مذهب نیز می‌تواند میراثی را که از زمین و اصل بنا و درختان به او میرسد، بگیرد که سایر ورثه اهل سنت باشند.
- [آیت الله سیستانی] بر طبق مذهب امامیه، زن مطلقه یائسه و صغیره اگر چه با آنها نزدیکی شده باشد عدّه ندارند. لیکن بر طبق مذاهب اهلسنّت با اختلافی که در شروط عدّه برای صغیره دارند عدّه بر آنان واجب است. حال اگر شوهر از اهلسنّت باشد، و زن یائسه یا صغیرهاش را با اعتقاد به لزوم عدّه برای صغیره طلاق دهد، ملزم به رعایت قواعد مذهب خود مانند فساد عقد خواهر مطلقه، و نکاح زنانی که جمع آنها با زن در دوران عدّه حرام است، می‌شود، بنابراین مرد شیعی می‌تواند با خواهر این مطلقه ازدواج کند هرچند آن مرد سنی با او عقد بسته باشد. و احتیاط واجب برای مرد شیعی نیز آن است که با این زن مطلقه پیش از تمام شدن عدهاش ازدواج نکند، و آن زن نیز اگر شیعه باشد و یا شیعه بشود تا پایان عدّه، ازدواج نکند. همچنین احوط آن است که در ایام عدّه از شوهر نفقه نگیرد، گر چه طبق مذهب شوهر واجبالنفقه او باشد، مگر آنکه از باب اجرای قاعده مقاصّه نوعی در صورت بودن شرایط آن، بتوان نفقه گرفت.
- [آیت الله بهجت] زن مسلمان، نمیتواند با مرد غیر مسلمان ازدواج نماید و مرد مسلمان هم نمیتواند با زنان کافری که اهل کتاب نیستند، ازدواج کند، ولی با زنانی که یهودی و یا نصرانی باشند، موقتاً بهصورت صیغه می‌تواند ازدواج نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زن مسلمان نمی تواند به عقد کافر در آید، مرد مسلمان هم نمی تواند با زن کافره غیر اهل کتاب ازدواج نماید، ولی متعه کردن زن اهل کتاب مانند یهود و نصاری مانعی ندارد، بلکه جواز ازدواج آنان به طور دائم نیز خالی از قوت نیست، ولی در صورت تمکن از ازدواج با مسلمه کراهت شدیده دارد، بلکه در این صورت احتیاط ترک نشود.
- [آیت الله سیستانی] از نظر اهل سنّت جمع میان عمه و برادرزادهاش یا خاله و خواهرزادهاش جایز نیست، بدین معنا که اگر هر دو را همزمان عقد کنند، هر دو عقد باطل است، و در صورتی که عقد یکی پس از دیگری باشد، عقد دومی باطل است. لکن از نظر فقه امامیه، عقد عمه پس از برادرزادهاش و خاله پس از خواهرزادهاش مطلقاً جایز است. همچنین عقد برادرزاده پس از عقد عمه و عقد خواهرزاده پس از عقد خاله، مشروط بر آنکه پیش از عقد عمه و خاله رضایت داده باشند و یا بعد از عقد رضایت بدهند جایز است. بنابراین اگر پیرو اهل سنّت، در نکاح میان عمه و برادرزادهاش و یا میان خاله و خواهرزادهاش جمع کند، پس اگر عقد آنها متقارن باشد چون به مذهب آنها عقد هر دو باطل است، برای پیرو مذهب امامیه جایز است بر هر یک از آنها و در صورت رضایت عمه یا خاله بر هر دو عقد کند. و اگر عقد مرد سنّی متقارن نباشد، عقد زن دوّم در فرض مذکور به مذهب آنها باطل است و مرد شیعی می‌تواند با او ازدواج کند. این حکم در مورد هر یک از آن دو زن در صورتی که امامی باشند، نیز جاری است.
- [آیت الله اردبیلی] در زناشویی، چه دائم و چه موقّت، باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند و اگر زن و مرد نتوانند صیغه را صحیح بخوانند، باید وکیل بگیرند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زن مسلمان نمیتواند به عقد کافر در آید، و مرد مسلمان هم نمیتواند با زن کافره غیر اهل کتاب ازدواج نماید، ولی متعهکردن زن اهل کتاب، مانند یهود و نصاری مانعی ندارد، بلکه جواز ازدواج آنان به طور دائم نیز خالی از قوت نیست، ولی در صورت تمکن از ازدواج با مسلمه، کراهت شدیده دارد، بلکه در این صورت احتیاط ترک نشود.
- [آیت الله وحید خراسانی] زن مسلمان نمی تواند به عقد کافر در اید و مرد مسلمان هم نمی تواند با زنهای کافره غیر اهل کتاب ازدواج کند ولی متعه کردن زنهای اهل کتاب یعنی یهود و نصاری مانعی ندارد و بنابر احتیاط مستحب ازدواج دایم با انها ننماید ولی نمی تواند با زن های اهل کتاب بدون رضایت زن مسلمان خود ازدواج دایم یا موقت نماید و بعضی از فرقه ها از قبیل خوارج و غلات و نواصب که خودرا مسلمان می دانند و در حکم کفارند مرد و زن مسلمان نمی توانند با انها به طور دایم یا موقت ازدواج نمایند
- [آیت الله اردبیلی] زن مسلمان نمیتواند به عقد کافر درآید، مرد مسلمان هم نمیتواند با زنهای کافر غیر اهل کتاب یهودی، مسیحی و زرتشتی ازدواج کند، ولی ازدواج دائم یا موقّت با زنهای اهل کتاب مانعی ندارد؛ البته چنانچه مردی همسر مسلمان داشته باشد، بدون اجازه او نمیتواند با زن کتابی ازدواج نماید مگر آن که او را متعه نماید و مدّت ازدواجش بسیار کوتاه باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] زن مسلمان نمی تواند به عقد کافر درآید، همچنین مرد مسلمان نمی تواند بنابر احتیاط با زن کافر ازدواج دائم کند ولی ازدواج موقت با زنان اهل کتاب مانند یهود و نصاری مانعی ندارد.