با توجه به اینکه در طول تاریخ،چند بار خلفا اقدام به خرابی قبر امام حسین(علیه السلام) و شخم زدن زمین آن کرده اند،چگونه محل قبر دقیق شناسایی شده است؟
بنابر آنچه در منابع تاریخی نقل شده هارون الرشید و متوکل عباسی چنین کاری را با قبر امام حسین(علیه السلام) انجام دادند و با زائران کربلا با شدت و وحشیانه بر خورد می کردند.ولی با این همه دشمنی ای که با اهل بیت(علیهم السلام) و نهضت آزادی بخش کربلا انجام داده اند،نتوانستند آن چراغ هدایت را خاموش یا حتی از نورش بکاهند. اما در مورد چگونگی مشخص شدن محل قبر: 1. مردم اطراف قبر امام حسین علیه السلام به خصوص به موضع قبر شریف قبلاً اطلاع داشتند و محدودة آن را می دانستند . از جمله قبیله بنی اسد در آن حوالی زندگی می کردند و نیاکان ایشان بودند که امام را دفن کردند ، علاوه بر آنها شیعیان و پیروان اهل بیت در نقاط مختلف ارتباط مستمر و انس با این بارگاه داشتند. 2. موقع شخم زدن و خراب کردن قبر امام حسین علیه السلام کراماتی ظاهر شد که مأمورین و کسانی که در آن حوالی بودند شاهد این کرامات بودند. از این روی بعد از مدتی همین افراد، مکان قبر را مشخص کردند. چنان که گفته شده وقتی که خواستند بارگاه قبور را شخم بزنند ، حیوانات شخم زن، از نزدیک شدن به قبر خودداری کردند و پافشاری تخریب گران هیچ سودی نداشت.[1] 3. ابوالفرج اصفهانی نقل می کند : یکی از علاقه مندان امام حسین علیه السلام گفت : مدتی بود که از ترس متوکل و مأمورانش نتوانسته بودم به زیارت قبر امام حسین علیه السلام بروم ، لذا دل به دریا زدم و همراه عطاری راهی کربلا شدیم. نیمه شب دور از چشم نگهبانان به حرم امام رسیدیم من و آن عطار برای این که قبر را پیدا کنیم مشت مشت خاک را بو می کشیدیم و بدین ترتیب جهت و محل قبل را می شناختیم ، سرانجام به قبر رسیدیم و زیارت نمودیم. و پس از آن علاماتی نصب کردیم که بعد از مرگ متوکل با گروهی از شیعیان و آل ابوطالب به محل قبر رفته، آن را دوباره بنا کردیم.[2] 4. بر اساس گزارشات معتبر بعد از شخم زدن، آب را به آن منطقه هدایت کردند و آب همه جا را فرا گرفت و در گرد حرم شریف حلقه زد و مانند جزیره ای آنجا را فرا گرفت. از این روی نام این محل جزیره مانند را به خاطر گردیدن آب (حائر) نامیدند.[3] 5. مردم از راهنمایی ائمه معصومین علیهم السلام در جهت تعیین دقیق محل قبر راهنمایی می گرفتند و ائمه با نشانه هایی محل دفن شهدا را مشخص می کردند. 6. هشام کلبی می گوید: بعد از چهل روز از اقدام متوکل و خروج نیروهایش از کربلا، مردی از قبیله بنی اسد که در آن اطراف می زیست در حالی که مرقد امام حسین علیه السلام را نشان کرد خاک را می بویید و می گریید و می گفت: هر چند دشمنان حسین برآنند که قبرش را پنهان کنند، لیکن بوی خوش قبر،خود نشان آن است.[4] 7. شاهد دیگر بر محل دقیق قبر، اقدام ابراهیم مجاب است. وی پسر محمد عابد و نوه امام کاظم علیه السلام و نخستین کسی است که همراه با فرزندش به کربلا مهاجرت کرد و در سال 247ق در آنجا توطن کرد، یعنی درست سالی که قبر امام حسین علیه السلام توسط متوکل تخریب شد. ابراهیم که به وی ضریر کوفی نیز گفته می شد تا پایان عمر مجاور حائر حسینی بود و در همانجا وفات کرد و قبرش در حرم حسینی است. او را از این جهت ابراهیم مجاب گویند که وقتی به حرم رسید رو به قبر کرده گفت: (السلام علیک یا جداه) از درون قبر صدا آمد (و علیک السلام یا ولدی)[5] از اینروی به او ابراهیم مجاب گویند ، یعنی کسی که جواب سلام خود را از امام حسین علیه السلام شنید. بنابراین دشمنان اهلبیت با تمام توان خواستند نور حسینی خاموش شود و در این راستا به هر اقدامی دست زدند ، لکن اراده الهی بر خلاف خواست دشمنان بود. دوستداران اهلبیت علیهم السلام در روزگاری که خفقان در اوج خود بود از مرقد امام حسین علیه السلام غافل نشدند و همچنین با توجه به کراماتی که از قبر امام حسین علیه السلام ظاهر گشت و به همت اهالی اطراف حائر حسینی، محل دقیق قبر امام حسین علیه السلام هیچ گاه گم نشده است. پی نوشتها: [1]. شیخ طوسی، محمد بن حسن، الامالی، قم، دارالثقافه، 1414ق، ص325. [2].ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، بیروت، دارالمعرفه، بی تا،ص479. [3]. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1403ق، ج86، ص89. [4]. ابن کثیر، البدایة و النهایة، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1408ق، ج8، ص221. [5]. سلمان، آل طعمه، تراث کربلا، بیروت، مؤسسه اعلمی، 1403ق، ص106؛ قائدان، همان، ص122.
عنوان سوال:

با توجه به اینکه در طول تاریخ،چند بار خلفا اقدام به خرابی قبر امام حسین(علیه السلام) و شخم زدن زمین آن کرده اند،چگونه محل قبر دقیق شناسایی شده است؟


پاسخ:

بنابر آنچه در منابع تاریخی نقل شده هارون الرشید و متوکل عباسی چنین کاری را با قبر امام حسین(علیه السلام) انجام دادند و با زائران کربلا با شدت و وحشیانه بر خورد می کردند.ولی با این همه دشمنی ای که با اهل بیت(علیهم السلام) و نهضت آزادی بخش کربلا انجام داده اند،نتوانستند آن چراغ هدایت را خاموش یا حتی از نورش بکاهند.

اما در مورد چگونگی مشخص شدن محل قبر:

1. مردم اطراف قبر امام حسین علیه السلام به خصوص به موضع قبر شریف قبلاً اطلاع داشتند و محدودة آن را می دانستند . از جمله قبیله بنی اسد در آن حوالی زندگی می کردند و نیاکان ایشان بودند که امام را دفن کردند ، علاوه بر آنها شیعیان و پیروان اهل بیت در نقاط مختلف ارتباط مستمر و انس با این بارگاه داشتند.

2. موقع شخم زدن و خراب کردن قبر امام حسین علیه السلام کراماتی ظاهر شد که مأمورین و کسانی که در آن حوالی بودند شاهد این کرامات بودند. از این روی بعد از مدتی همین افراد، مکان قبر را مشخص کردند.
چنان که گفته شده وقتی که خواستند بارگاه قبور را شخم بزنند ، حیوانات شخم زن، از نزدیک شدن به قبر خودداری کردند و پافشاری تخریب گران هیچ سودی نداشت.[1]

3. ابوالفرج اصفهانی نقل می کند : یکی از علاقه مندان امام حسین علیه السلام گفت : مدتی بود که از ترس متوکل و مأمورانش نتوانسته بودم به زیارت قبر امام حسین علیه السلام بروم ، لذا دل به دریا زدم و همراه عطاری راهی کربلا شدیم. نیمه شب دور از چشم نگهبانان به حرم امام رسیدیم من و آن عطار برای این که قبر را پیدا کنیم مشت مشت خاک را بو می کشیدیم و بدین ترتیب جهت و محل قبل را می شناختیم ، سرانجام به قبر رسیدیم و زیارت نمودیم. و پس از آن علاماتی نصب کردیم که بعد از مرگ متوکل با گروهی از شیعیان و آل ابوطالب به محل قبر رفته، آن را دوباره بنا کردیم.[2]

4. بر اساس گزارشات معتبر بعد از شخم زدن، آب را به آن منطقه هدایت کردند و آب همه جا را فرا گرفت و در گرد حرم شریف حلقه زد و مانند جزیره ای آنجا را فرا گرفت. از این روی نام این محل جزیره مانند را به خاطر گردیدن آب (حائر) نامیدند.[3]

5. مردم از راهنمایی ائمه معصومین علیهم السلام در جهت تعیین دقیق محل قبر راهنمایی می گرفتند و ائمه با نشانه هایی محل دفن شهدا را مشخص می کردند.

6. هشام کلبی می گوید: بعد از چهل روز از اقدام متوکل و خروج نیروهایش از کربلا، مردی از قبیله بنی اسد که در آن اطراف می زیست در حالی که مرقد امام حسین علیه السلام را نشان کرد خاک را می بویید و می گریید و می گفت: هر چند دشمنان حسین برآنند که قبرش را پنهان کنند، لیکن بوی خوش قبر،خود نشان آن است.[4]

7. شاهد دیگر بر محل دقیق قبر، اقدام ابراهیم مجاب است. وی پسر محمد عابد و نوه امام کاظم علیه السلام و نخستین کسی است که همراه با فرزندش به کربلا مهاجرت کرد و در سال 247ق در آنجا توطن کرد، یعنی درست سالی که قبر امام حسین علیه السلام توسط متوکل تخریب شد. ابراهیم که به وی ضریر کوفی نیز گفته می شد تا پایان عمر مجاور حائر حسینی بود و در همانجا وفات کرد و قبرش در حرم حسینی است. او را از این جهت ابراهیم مجاب گویند که وقتی به حرم رسید رو به قبر کرده گفت: (السلام علیک یا جداه) از درون قبر صدا آمد (و علیک السلام یا ولدی)[5] از اینروی به او ابراهیم مجاب گویند ، یعنی کسی که جواب سلام خود را از امام حسین علیه السلام شنید.

بنابراین دشمنان اهلبیت با تمام توان خواستند نور حسینی خاموش شود و در این راستا به هر اقدامی دست زدند ، لکن اراده الهی بر خلاف خواست دشمنان بود. دوستداران اهلبیت علیهم السلام در روزگاری که خفقان در اوج خود بود از مرقد امام حسین علیه السلام غافل نشدند و همچنین با توجه به کراماتی که از قبر امام حسین علیه السلام ظاهر گشت و به همت اهالی اطراف حائر حسینی، محل دقیق قبر امام حسین علیه السلام هیچ گاه گم نشده است.

پی نوشتها:

[1]. شیخ طوسی، محمد بن حسن، الامالی، قم، دارالثقافه، 1414ق، ص325.
[2].ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، بیروت، دارالمعرفه، بی تا،ص479.
[3]. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1403ق، ج86، ص89.
[4]. ابن کثیر، البدایة و النهایة، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1408ق، ج8، ص221.
[5]. سلمان، آل طعمه، تراث کربلا، بیروت، مؤسسه اعلمی، 1403ق، ص106؛ قائدان، همان، ص122.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین