راز ماندگاری عاشورا چیست؟

عاشورا صحنه نزاع حق و باطل است که در آن باطل با نهایت خباثت به میدان آمد و از همین رو، تمام زیبایی حق، به تصویر کشیده شد. چرا که انسان امور را از طریق کمک گرفتن از اضداد می شناسد! شناخت روز و روشنایی، با شناخت شب و تاریکی میسر می شود. و شناخت صحت و سلامت، با روی آوردن بیماری متجلی می شود و ... در حالی که ماهی در آب تا زمانی که در آب است ممکن است درک صحیحی از آب نداشته باشد.
پس یکی از خصیصه های عاشورا این است که شیطان و جنود او، خود را به طور کامل نشان دادند و همین سیاهی، پس زمینه ای شد، تا نور فروغ کامل خود را نمایان کند و در مقابل هر حرکت یزیدیان، واکنشی زیبا و متعالی از امام حسین (ع) و اصحابش می بینیم.

از سویی نیز سرشت انسان خوبی را می شناسد و از همین رو نمی تواند فروغ تابان آن را از یاد ببرد.

همچنان که اخلاص و گره خوردن امری به خدای متعال، عامل زنده ماندن آن است بر خلاف امور دنیایی و پست که همانند دنیا زود نابود می شوند.
 
البته در کنار این تحلیل می توانیم از دست غیب الهی در این قضیه سخن بگوییم که فراتر از زنده بودن شهیدان (آیه 169 سوره آل عمران)، خدای متعال شور و حرارتی بی پایان برای امام حسین (ع) در قلوب مومنین قرار داده است. ( إِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ حَرَارَةً فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لَا تَبْرُدُ أَبَدا - مستدرک الوسائل ، ج‌10، ص: 318)
 
همچنان که عوامل آشکار آن را می توان به خاطر آورد که:

- در روز عاشورا صحنه درگیری، صحنه ای شلوغ نبوده که در آن جزئیات در انبوه حوادث گم شود! بلکه مبارزه های تن به تن، رجز خوانی ها، سخنرانی ها و ... به تدریج رخ داده و همین تاثیر مهمی در ثبت و ضبط آنها داشته است.
- عاشورا بازماندگانی دارد که با صبر و استواری بسیار پیام عاشورا را نشر کردند و  نگذاشتند این همه زیبایی از چشم ها مخفی بماند.

- پیامبر (ص) و اهل بیت (علیهم السلام) چه پیش از عاشورا و چه پس از آن، همگان را متوجه اهمیت این واقعه کرده اند و بشر را هدایت کرده اند که نباید از کنار این مساله به سادگی عبور کنند. و البته علما نیز این راه را ادامه داده اند و همیشه مردم را به متوجه این بخش مهم تاریخ کرده اند.

- حضور افراد متفاوت از قشرهای گوناگون در عاشورا، هر  کس را متناسب با خودش در ماجرا همراه می کند. از پیرمردی نظیر حبیب، تا نوجوان 13 ساله، و مادری با فرزند شیر خوار و ....

-