طلب امرزش
درخواست آمرزش از خداوند را اِستغفار گویند. مورد بحث در فقه، استغفار گفتاری است که از آن در بابهایی مانند طهارت، صلات، صوم، حج، تجارت، ظهار و کفّارات به مناسبت سخن گفته شده است.
طلب آمرزش برای گناهان آینده ممکن است؟
مطلب گفته شده درست است ، چنانچه در دعای سمات می خوانیم : ...وَ اغْفِرْ لِی من ذُنُوبِی مَا تَقَدَّمَ مِنْهَا وَ مَا تَأَخَّر... و یا در دعای عرفه ... اما این عبارات به معنی گرفتن ضمانت نامه و یا مصونیت از عذاب نیست ، زیرا موانع عقلی و نقلی فراوان دارد : از جهت عقل معنا ندارد که خدای متعال کارهایی را نهی کند و برای انجام آن وعده عذاب دهد ولی به بنده ای تضمین دهد که تو می توانی هر وقت خواستی مرتکب این عمل شوی برو مطمئن باش که گناهت بخشیده خواهد شد ؟!! قبول توبه به معنی باز کردن راه بازگشت برای انسان پشیمان است که از شرائط آن عزم بر ترک گناه می باشد و این با تضمین دادن نسبت به بخشایش گناهان آینده ابدا نمی سازد ؛ زیرا این خود یعنی باز کردن راه گناه و هل دادن بنده به سوی آنچه از انجام آن نهی شده است و چنین چیزی نه با عقل جور در می آید و نه از خدای حکیم پسندیده است . از جهت نقلی هم که در آیات و روایات فراوان تصریح شده است که آخرت هر کس در گرو عمل خویش است : وَ مَنْ أَرادَ الْآخِرَةَ وَ سَعی لَها سَعْیَها وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِکَ کانَ سَعْیُهُمْ مَشْکُوراً (اسراء / 19) وَ أَنْ لَیْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعی (نجم / 39) ...خَلَقَ اللَّهُ الْجَنَّةَ لِمَنْ أَطَاعَهُ وَ أَحْسَنَ وَ لَوْ کَانَ عَبْداً حَبَشِیّاً وَ خَلَقَ النَّارَ لِمَنْ عَصَاهُ وَ لَوْ کَانَ وَلَداً قُرَشِیّا... پس این عبارات به چه معناست ؟ می توان گفت که مقصود دریافت زمینه غفران است ، به این توضیح که : غفران و بخشایش خدای متعال نسبت به گناهان احتیاج به توبه و پشیمانی بنده دارد و این توبه بنده نیاز به توفیق الهی دارد و الا همه گناه کاران موفق به این مهم نمی شوند ؛ این توفیق نیز بی جهت نیست بلکه اسبابی دارد که یکی از آنها (دعا) می باشد ، پس ما می توانیم دعا کنیم که خدای چنانچه ما در آینده (از روی جهالت و سهل انگاری) مرتکب گناه شدیم تو توفیق توبه موثر را قبل از مردن به ما عنایت فرما تا بدان وسیله به غفران تو نایل شویم و از گناهان پاک گردیم . احتمال دیگر آن است که ما تقدم به معنی گناهان گذشته باشدوما تأخر به معنی گناهان فعلی باشد.گناهان پسینی وگناهان پیشینی،ما تأخر بمعنی گناهان پیش رو باشدنه آینده. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 56/100106461)
مطلب گفته شده درست است ، چنانچه در دعای سمات می خوانیم : ...وَ اغْفِرْ لِی من ذُنُوبِی مَا تَقَدَّمَ مِنْهَا وَ مَا تَأَخَّر... و یا در دعای عرفه ... اما این عبارات به معنی گرفتن ضمانت نامه و یا مصونیت از عذاب نیست ، زیرا موانع عقلی و نقلی فراوان دارد : از جهت عقل معنا ندارد که خدای متعال کارهایی را نهی کند و برای انجام آن وعده عذاب دهد ولی به بنده ای تضمین دهد که تو می توانی هر وقت خواستی مرتکب این عمل شوی برو مطمئن باش که گناهت بخشیده خواهد شد ؟!! قبول توبه به معنی باز کردن راه بازگشت برای انسان پشیمان است که از شرائط آن عزم بر ترک گناه می باشد و این با تضمین دادن نسبت به بخشایش گناهان آینده ابدا نمی سازد ؛ زیرا این خود یعنی باز کردن راه گناه و هل دادن بنده به سوی آنچه از انجام آن نهی شده است و چنین چیزی نه با عقل جور در می آید و نه از خدای حکیم پسندیده است . از جهت نقلی هم که در آیات و روایات فراوان تصریح شده است که آخرت هر کس در گرو عمل خویش است : وَ مَنْ أَرادَ الْآخِرَةَ وَ سَعی لَها سَعْیَها وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِکَ کانَ سَعْیُهُمْ مَشْکُوراً (اسراء / 19) وَ أَنْ لَیْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعی (نجم / 39) ...خَلَقَ اللَّهُ الْجَنَّةَ لِمَنْ أَطَاعَهُ وَ أَحْسَنَ وَ لَوْ کَانَ عَبْداً حَبَشِیّاً وَ خَلَقَ النَّارَ لِمَنْ عَصَاهُ وَ لَوْ کَانَ وَلَداً قُرَشِیّا... پس این عبارات به چه معناست ؟ می توان گفت که مقصود دریافت زمینه غفران است ، به این توضیح که : غفران و بخشایش خدای متعال نسبت به گناهان احتیاج به توبه و پشیمانی بنده دارد و این توبه بنده نیاز به توفیق الهی دارد و الا همه گناه کاران موفق به این مهم نمی شوند ؛ این توفیق نیز بی جهت نیست بلکه اسبابی دارد که یکی از آنها (دعا) می باشد ، پس ما می توانیم دعا کنیم که خدای چنانچه ما در آینده (از روی جهالت و سهل انگاری) مرتکب گناه شدیم تو توفیق توبه موثر را قبل از مردن به ما عنایت فرما تا بدان وسیله به غفران تو نایل شویم و از گناهان پاک گردیم . احتمال دیگر آن است که ما تقدم به معنی گناهان گذشته باشدوما تأخر به معنی گناهان فعلی باشد.گناهان پسینی وگناهان پیشینی،ما تأخر بمعنی گناهان پیش رو باشدنه آینده. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 56/100106461)
پاسخ:
مطلب گفته شده درست است ، چنانچه در دعای سمات می خوانیم : ...وَ اغْفِرْ لِی من ذُنُوبِی مَا تَقَدَّمَ مِنْهَا وَ مَا تَأَخَّر... و یا در دعای عرفه ... اما این عبارات به معنی گرفتن ضمانت نامه و یا مصونیت از عذاب نیست ، زیرا موانع عقلی و نقلی فراوان دارد : از جهت عقل معنا ندارد که خدای متعال کارهایی را نهی کند و برای انجام آن وعده عذاب دهد ولی به بنده ای تضمین دهد که تو می توانی هر وقت خواستی مرتکب این عمل شوی برو مطمئن باش که گناهت بخشیده خواهد شد ؟!!
قبول توبه به معنی باز کردن راه بازگشت برای انسان پشیمان است که از شرائط آن عزم بر ترک گناه می باشد و این با تضمین دادن نسبت به بخشایش گناهان آینده ابدا نمی سازد ؛ زیرا این خود یعنی باز کردن راه گناه و هل دادن بنده به سوی آنچه از انجام آن نهی شده است و چنین چیزی نه با عقل جور در می آید و نه از خدای حکیم پسندیده است .
از جهت نقلی هم که در آیات و روایات فراوان تصریح شده است که آخرت هر کس در گرو عمل خویش است : وَ مَنْ أَرادَ الْآخِرَةَ وَ سَعی لَها سَعْیَها وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِکَ کانَ سَعْیُهُمْ مَشْکُوراً (اسراء / 19) وَ أَنْ لَیْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعی (نجم / 39) ...خَلَقَ اللَّهُ الْجَنَّةَ لِمَنْ أَطَاعَهُ وَ أَحْسَنَ وَ لَوْ کَانَ عَبْداً حَبَشِیّاً وَ خَلَقَ النَّارَ لِمَنْ عَصَاهُ وَ لَوْ کَانَ وَلَداً قُرَشِیّا...
پس این عبارات به چه معناست ؟
می توان گفت که مقصود دریافت زمینه غفران است ، به این توضیح که :
غفران و بخشایش خدای متعال نسبت به گناهان احتیاج به توبه و پشیمانی بنده دارد و این توبه بنده نیاز به توفیق الهی دارد و الا همه گناه کاران موفق به این مهم نمی شوند ؛ این توفیق نیز بی جهت نیست بلکه اسبابی دارد که یکی از آنها (دعا) می باشد ، پس ما می توانیم دعا کنیم که خدای چنانچه ما در آینده (از روی جهالت و سهل انگاری) مرتکب گناه شدیم تو توفیق توبه موثر را قبل از مردن به ما عنایت فرما تا بدان وسیله به غفران تو نایل شویم و از گناهان پاک گردیم .
احتمال دیگر آن است که ما تقدم به معنی گناهان گذشته باشدوما تأخر به معنی گناهان فعلی باشد.گناهان پسینی وگناهان پیشینی،ما تأخر بمعنی گناهان پیش رو باشدنه آینده. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 56/100106461)
- [سایر] چطور می گویید پیامبر معصوم است در حالی که قرآن در آغاز سوره فتح از آمرزش گناهان گذشته و آینده پیامبر خبر می دهد؟
- [سایر] 1- آیا طلب آمرزش و دعا برای شخصی که خودکشی کرده است جایز است؟ 2- طلب آمرزش برای کسی که پدر و مادرش شیعه هستند و خود او نیز اسماً شیعه است، اما بی قید و بند بوده و آلوده به گناه است چطور؟
- [سایر] راه آمرزش گناهان بسیار چیست؟
- [سایر] پیرامون طلب آمرزش برای از دست رفتگان و ... توضیح دهید؟
- [سایر] من ...در موقعیت انجام گناه قرار گرفته ام و متاسفانه مرتکب گناه شدم. آدم معتقدیم و نمیدونم چرا این خطارو انجام دادم(تف بر من). با دلیل قرآنی یا حدیث بهم اثبات کنید این گناه من بخشیده میشه یا خیر.اگر میشه به هرکی میپرستید راهشو بهم بگید دازم دیوانه میشم. یا علی برام طلب آمرزش کنید
- [سایر] آیا طلب آمرزش و دعا برای افراد بی بند و بار و کسانی که خودکشی کرده اند جایز است؟
- [آیت الله خوئی] آیا برمیگردد عدالت شخصی یا امام جماعتی بعد از رجوع او از مراسم حج، اعتماد بکنیم بر روایاتی که دلالت بر آمرزش گناهان دارد؟
- [سایر] احتراماً در بعضی از روایات آمده است؛ ثواب بعضی از اعمال، پاک شدن گناهان گذشته و آینده می‌باشد؟ چگونه امکان دارد گناهان آینده نیز بخشیده شوند؟!
- [سایر] اگر قضای روزه رمضان را تا رمضان آینده نگیرد، آیا معصیت کرده است یا نه؟
- [سایر] آیا صحبت کردن با کسی که قصد داریم در آینده با او ازدواج کنیم، گناه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] سزاوار است انسان در مرگ خویشاوندان، مخصوصاً در مرگ فرزند شکیبایی را از دست ندهد و هر وقت میت را یاد می کند (انا لله و انا الیْه راجعون) بگوید و برای میت قرآن بخواند و طلب آمرزش کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان غیبت مسلمانی را کند، احتیاط واجب آن است که اگر مفسدهای پیدا نشود، از آن مسلمان خواهش کند که او را حلال نماید و چنانچه ممکن نباشد، باید برای او از خدا طلب آمرزش کند و اگر به واسطه غیبتی که کرده توهینی از آن مسلمان شده، در صورتی که ممکن است باید آن توهین را بر طرف نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر انسان غیبت مسلمانی را کند؛ باید توبه کند و لازم نیست از آن مسلمان خواهش کند که او را حلال نماید و بنا بر احتیاط برای او از خدا طلب آمرزش کند و اگر به واسطه غیبتی که کرده توهینی از آن مسلمان شده؛ در صورتی که ممکن است باید آن توهین را بر طرف نماید.
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط واجب هر یک از دو خطبه نماز جمعه باید مشتمل بر حمد و ثنای پروردگار، صلوات بر پیامبر اکرم و آل پیامبر علیهمالسلام ، دعوت مردم به پرهیزکاری و تقوا و نیز خواندن یک سوره کامل باشد و خطبه دوم باید علاوه بر آن مشتمل بر ذکر نام ائمه معصومین علیهمالسلام و طلب آمرزش برای مؤمنان باشد.
- [آیت الله بروجردی] اگر انسان غیبت مسلمانی را کند، احتیاط واجب آن است که اگر مفسدهای پیدا نشود، از آن مسلمان خواهش کند که او را حلال نماید و چنانچه ممکن نباشد باید برای او از خدا طلب آمرزش کند و اگر به واسطهی غیبتی که کرده، توهینی از آن مسلمان شده، در صورتی که ممکن است باید آن توهین را برطرف نماید.
- [آیت الله خوئی] اگ- ر ان- سان غیبت مسلمانی را کند، احتیاط مستحب آن است که اگر مفسدهای پیدا نشود، از آن مسلمان خواهش کند که او را حلال نماید. و چنانچه ممکن نباشد، باید برای او از خدا طلب آمرزش کند و اگر بواسط غیبتی که کرده توهینی به آن مسلمان شده، در صورتی که ممکن است باید آن توهین را بر طرف نماید.
- [آیت الله مظاهری] توبه زنادهنده و زناکننده گرچه زن شوهردار یا مرد زندار باشد، فقط پشیمانی از گذشته و اصلاح خود در آینده است، و بازگو کردن آن گناه زشت نزد شوهر یا دیگری، حتّی نزد حاکم شرع، از گناهان بزرگ است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر انسان غیبت مسلمانی را بکند، اگر مفسده ای پیدا نشود و آن مسلمان از شنیدن این حرف اذیت نمی شود خوب است از آن مسلمان خواهش کند که او را حلال نماید. و چنان چه ممکن نباشد، برای او از خدا طلب آمرزش کند و اگر به واسطه غیبتی که کرده توهینی به آن مسلمان شده، در صورتی که ممکن است، باید آن توهین را بر طرف نماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان از مسلمانی غیبت کرده باشد، بنابر احتیاط واجب چنانچه ممکن باشد و مفسدهای پیدا نشود، باید به هر وسیله ممکن از او حلالیت بخواهد و اگر ممکن نباشد یا گفتن به او موجب مفسده شود، برای او از خداوند طلب آمرزش نماید و در صورتی که غیبت یا تهمتی نسبت به او انجام داده باشد که سبب شکست و وهن او شده باشد، باید آن را جبران و برطرف نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر از کسی طلب دارد که باید بعد از مدتّی بگیرد ، چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود گذشت کند و بقیه را نقد بگیرد اشکال ندارد