نظر اسلام درباره فعالیت های اجتماعی و اشتغال زنان چیست؟
با سلام، برادر گرامی، به غیر از مشاغل خاصی نظیر مرجعیت، قضاوت، امامت ظاهری و رهبری و ریاست جمهوری که به دلیل ویژگی‌های خاص این مشاغل از یک سو و خصوصیات روحی و عاطفی زنان از سوی دیگر در سایر فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی، هیچ گونه محدودیتی برای زنان، از صدر اسلام تاکنون وجود نداشته است. براساس آموزه‌های اسلامی، زنان نیز مانند مردان حق دارند تا انتخاب گر باشند و مخالفت یا موافقت خویش را با نظام حاکم بیان کنند. سراج، مرکز پژوهش‌های صدا و سیما، 1380، ص 218 البته دو شرط اصلی وجود دارد: 1. رعایت عفت، حجاب و شئون اسلامی، 2. حفظ حقوق شوهر و فرزندان و نهاد خانواده. اگر این نکات در مشارکت سیاسی، اجتماعی زنان رعایت نشود، همان آثار منفی را در پی خواهد داشت که در کشورهای غربی شاهد آن هستیم. آنها نیز هم اکنون در حال بیداری و بازگشت از این مسیر انحرافی می‌باشند: چنان که براساس آمار، دو سوم زنان انگلیسی، خانه دار بودن را به اندازه شغل بیرون از منزل مهم و مفید می‌دانند و معتقدند: مسئولیت آنان در داخل خانه است و کسب درآمد و روزی، وظیفه مردان. همچنین در آمریکا بسیاری از زنانی که فرزند کوچک دارند، مشاغل خود را رها کرده و به مادران تمام وقت تبدیل شده‌اند. مجله صبح، ش 75، ص 68 خانم (ویجدیس فینبو گادوتیو) نخستین زنی که رئیس جمهور ایسلند شد پس از پایان دوره ریاست جمهوری خود، اعلام کرد: حاضر نیست در دوره بعدی در انتخابات شرکت کند؛ چون به نظر او (کار در خانه به مراتب آسان‌تر و لذت بخش‌تراست و در قبال مردم مسئولیت داشتن کمر شکن است، مردم نمی‌دانند که داشتن یک مقام عمومی، چه قدر دردسر و خودخوری دارد. نه تنها باید از منافع کشور دفاع کند؛ بلکه باید مراقب تاریخ هم باشد تا بعد او را مورد انتقاد قرار ندهند و مسئول خرابی‌های آینده ندانند). مجله صبح، ش 75، ص 68 این درست همان فرمایش امام علی(ع) در 1400 سال پیش است که درباره مشاغل سیاسی و اجتماعی زنان فرمود: (المراة ریحانه و لیست بقهرمانه)؛ (زن گلی خوشبو است و قهرمانی زورمند نیست). نهج البلاغه، نامة 31، ص 129 عمل به کلام الهی در حال حاضر به این است که زنان مسلمان، طوری در جامعه ظاهر شوند که سلامت جامعه دچار مخاطره نشود وحرکات آنها سبب تحریک وتهییج شهوات نگردد. در عین حال که خروج زن از منزل و حضور او در صحنه اجتماع با رعایت موازین و حدود شرعی جایز شمرده شده است، اما در مواقع غیر ضروری برای زنان بهتر آن است که از اختلاط با مردان اجتناب کنند. و این امر منافاتی با حضور علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی زنان (با حفظ شئونات و موازین اسلامی) ندارد. کما اینکه حضرت زهرا(س) خود به جبهه جنگ می رفتند و در غزوه های متعددی همراه با پیامبر(ص) شرکت می کردند و در دفاع از ولایت حضور فعال داشتند و حتی سخنرانی نمودند تا جایی که در همین راه به شهادت رسیدند. ج) بعضی از قیود و محدودیتهایی که در احکام و روایات در مورد زنان وارد شده است به منظور پاسداشت حریم عفاف و سلامت جامعه و از همه مهمتر حفظ کرامت و شخصیت واقعی زن متناسب با رسالت همسری و مادری می باشد. و تجربه جهان غرب در آزادیهای نامحدود برای ارتباط زنان و مردان در جامعه (به اعتراف اندیشمندان جامعه غرب) تجربه بسیار تلخی است که زمینه انحطاط خانواده و بدنبال آن سقوط جامعه در منجلاب شهوات را فراهم نمود، که از این رهگذر بیشترین ضرر و زیان نصیب زنان جامعه شد و در نتیجه کرامت و شخصیت زن به پایین ترین حد خود تنزل نمود. در پایان کتب ذیل جهت مطالعه بیشتر خدمتتان معرفی می گردد: - شهید مطهری، نظام حقوق زن در اسلام -نظام خانواده در اسلام، حسین انصاریان -جامعه شناسی خانواده، حسین بستان - زن در آیینه جمال و جلال، جوادی آملی، عبدالله -مالی، سیدعلی، قرآن و مقام زن -مهرپور، حسین، بررسی میراث زوجه در حقوق اسلام و ایران -ربانی خلخالی، زن از دیدگاه اسلام -محمدرضا زیبایی‌نژاد - محمد تقی سبحانی، درآمدی بر نظام شخصیت زن در اسلام -نگاهی گذرا به شبهات حقوقی پیرامون مسائل زنان، مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما -هادی، حسینی و ... کتاب زن، (تهران: امیرکبیر، چاپ اول، 1381) -بانوی نمونه‌ی اسلام، آیت الله ابراهیم امینی.
عنوان سوال:

نظر اسلام درباره فعالیت های اجتماعی و اشتغال زنان چیست؟


پاسخ:

با سلام، برادر گرامی، به غیر از مشاغل خاصی نظیر مرجعیت، قضاوت، امامت ظاهری و رهبری و ریاست جمهوری که به دلیل ویژگی‌های خاص این مشاغل از یک سو و خصوصیات روحی و عاطفی زنان از سوی دیگر در سایر فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی، هیچ گونه محدودیتی برای زنان، از صدر اسلام تاکنون وجود نداشته است. براساس آموزه‌های اسلامی، زنان نیز مانند مردان حق دارند تا انتخاب گر باشند و مخالفت یا موافقت خویش را با نظام حاکم بیان کنند. سراج، مرکز پژوهش‌های صدا و سیما، 1380، ص 218 البته دو شرط اصلی وجود دارد: 1. رعایت عفت، حجاب و شئون اسلامی، 2. حفظ حقوق شوهر و فرزندان و نهاد خانواده. اگر این نکات در مشارکت سیاسی، اجتماعی زنان رعایت نشود، همان آثار منفی را در پی خواهد داشت که در کشورهای غربی شاهد آن هستیم. آنها نیز هم اکنون در حال بیداری و بازگشت از این مسیر انحرافی می‌باشند: چنان که براساس آمار، دو سوم زنان انگلیسی، خانه دار بودن را به اندازه شغل بیرون از منزل مهم و مفید می‌دانند و معتقدند: مسئولیت آنان در داخل خانه است و کسب درآمد و روزی، وظیفه مردان. همچنین در آمریکا بسیاری از زنانی که فرزند کوچک دارند، مشاغل خود را رها کرده و به مادران تمام وقت تبدیل شده‌اند. مجله صبح، ش 75، ص 68 خانم (ویجدیس فینبو گادوتیو) نخستین زنی که رئیس جمهور ایسلند شد پس از پایان دوره ریاست جمهوری خود، اعلام کرد: حاضر نیست در دوره بعدی در انتخابات شرکت کند؛ چون به نظر او (کار در خانه به مراتب آسان‌تر و لذت بخش‌تراست و در قبال مردم مسئولیت داشتن کمر شکن است، مردم نمی‌دانند که داشتن یک مقام عمومی، چه قدر دردسر و خودخوری دارد. نه تنها باید از منافع کشور دفاع کند؛ بلکه باید مراقب تاریخ هم باشد تا بعد او را مورد انتقاد قرار ندهند و مسئول خرابی‌های آینده ندانند). مجله صبح، ش 75، ص 68 این درست همان فرمایش امام علی(ع) در 1400 سال پیش است که درباره مشاغل سیاسی و اجتماعی زنان فرمود: (المراة ریحانه و لیست بقهرمانه)؛ (زن گلی خوشبو است و قهرمانی زورمند نیست). نهج البلاغه، نامة 31، ص 129 عمل به کلام الهی در حال حاضر به این است که زنان مسلمان، طوری در جامعه ظاهر شوند که سلامت جامعه دچار مخاطره نشود وحرکات آنها سبب تحریک وتهییج شهوات نگردد. در عین حال که خروج زن از منزل و حضور او در صحنه اجتماع با رعایت موازین و حدود شرعی جایز شمرده شده است، اما در مواقع غیر ضروری برای زنان بهتر آن است که از اختلاط با مردان اجتناب کنند. و این امر منافاتی با حضور علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی زنان (با حفظ شئونات و موازین اسلامی) ندارد. کما اینکه حضرت زهرا(س) خود به جبهه جنگ می رفتند و در غزوه های متعددی همراه با پیامبر(ص) شرکت می کردند و در دفاع از ولایت حضور فعال داشتند و حتی سخنرانی نمودند تا جایی که در همین راه به شهادت رسیدند. ج) بعضی از قیود و محدودیتهایی که در احکام و روایات در مورد زنان وارد شده است به منظور پاسداشت حریم عفاف و سلامت جامعه و از همه مهمتر حفظ کرامت و شخصیت واقعی زن متناسب با رسالت همسری و مادری می باشد. و تجربه جهان غرب در آزادیهای نامحدود برای ارتباط زنان و مردان در جامعه (به اعتراف اندیشمندان جامعه غرب) تجربه بسیار تلخی است که زمینه انحطاط خانواده و بدنبال آن سقوط جامعه در منجلاب شهوات را فراهم نمود، که از این رهگذر بیشترین ضرر و زیان نصیب زنان جامعه شد و در نتیجه کرامت و شخصیت زن به پایین ترین حد خود تنزل نمود. در پایان کتب ذیل جهت مطالعه بیشتر خدمتتان معرفی می گردد: - شهید مطهری، نظام حقوق زن در اسلام -نظام خانواده در اسلام، حسین انصاریان -جامعه شناسی خانواده، حسین بستان - زن در آیینه جمال و جلال، جوادی آملی، عبدالله -مالی، سیدعلی، قرآن و مقام زن -مهرپور، حسین، بررسی میراث زوجه در حقوق اسلام و ایران -ربانی خلخالی، زن از دیدگاه اسلام -محمدرضا زیبایی‌نژاد - محمد تقی سبحانی، درآمدی بر نظام شخصیت زن در اسلام -نگاهی گذرا به شبهات حقوقی پیرامون مسائل زنان، مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما -هادی، حسینی و ... کتاب زن، (تهران: امیرکبیر، چاپ اول، 1381) -بانوی نمونه‌ی اسلام، آیت الله ابراهیم امینی.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین