محدوده اشتغال بانوان از نظر اسلام چیست؟
با سلام، عمل به کلام الهی در حال حاضر به این است که زنان مسلمان، طوری در جامعه ظاهر شوند که سلامت جامعه دچار مخاطره نشود و حرکات آنها سبب تحریک و تهییج شهوات نگردد. حضور در جامعه منع نشده، و خداوند زینت و خودآرایی را نهی نمی‌کند؛ بلکه آنچه در شرع مقدس ممنوع شده است، تبرّج و خودنمایی و تحریک و تهییج به وسیله آشکار ساختن زینت در محافل اجتماعی است؛ چنان که می‌فرماید: ( وَ لا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجاهِلِیَّةِ الْأُولی ‌)؛ احزاب‌(33)، آیه 33. در مجموع دیدگاه اسلام آنست که تا سر حد امکان زن نباید با مرد دیگری غیر از همسرش آشنائی داشته باشد و رفت وآمد مردان غیر مطمئن به خانه هم تا سر حد امکان باید متوقف شود. رفت وآمد وارتباط کلامی مضّر به سلامت فکر است، مگر در حد ضرورت و با رعایت شرائط ،یعنی گفتگوی متین وخالی از شائبه امیال نفسانی. بدیهی است که اگر گفتگوها ولو عادی ادامه پیدا کند، خلجانهای نفسانی شروع می شود ولغزش را درپی دارد. بنابراین حضورزن در جامعه برای بر آوردن نیازهای ضروری با رعایت شرائط در بر خوردها، می تواند راه حل درستی باشد که هم به امور خود برسد وهم رعایت حدود الهی را کرده باشد. نگاه اسلام به زن نگاه خانواده محور است ودر نظام خانواده زن نقش اساسی دارد . تربیت اولاد ومسایل مربوط به خانه مربوط به زن ومسایل مربوط به بیرون خانه بر عهده مرد است و تا وقتی ضرورت های فردی واجتماعی ایجاب نمی کند وظیفه زن حراست از نظام خانواده در سنگر خانه است و این قبیل روایات نیز در همین راستا می باشد . به تعبیر دیگر هدف این گونه روایات تاکید بر حفظ حریم زن ومرد و محرم و نا محرم تا حد ممکن و جلوگیری و پیشگیری از بروز آثار نامطلوب فردی و اجتماعی و معنوی حاصل از تداخل و آمیختگی زن و مرد است . در عین حال که خروج زن از منزل و حضور او در صحنه اجتماع با رعایت موازین و حدود شرعی جایز شمرده شده است، اما در مواقع غیر ضروری برای زنان بهتر آن است که از اختلاط با مردان اجتناب کنند. و این امر منافاتی با حضور علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی زنان (با حفظ شئونات و موازین اسلامی) ندارد. کما اینکه حضرت زهرا(س) خود به جبهه جنگ می رفتند و در غزوه های متعددی همراه با پیامبر(ص) شرکت می کردند و در دفاع از ولایت حضور فعال داشتند و حتی سخنرانی نمودند تا جایی که در همین راه به شهادت رسیدند. عفّت که خصوصیّت بارز یک زن مؤمنه است، به معنی پرده‌پوشی، پرواپیشگی، پاکدامنی، پارسایی و بلندطبعی می‌باشد. عفّت جلوه‌های گوناگونی دارد و ما می‌توانیم ظهور آن را در سه بخش اندیشه، گفتار و رفتار ملاحظه کنیم. عفّت در اندیشه؛ یعنی دورداشت فکر از عرصه‌های آلوده و ناهنجار عفّت در گفتار: در اینجا سه موضوع مطرح است: الف) آهنگ و آوای سخن؛ رعایت ادب و عفت در کوتاهی یا بلند بودن آوا و آهنگ صدا، مورد تأکید اخلاق اسلامی است. ب) کیفیت القاء؛ سخن نازآلود و عشوه‌آمیز با نامحرمان، بی‌تردید از نمادهای بی‌عفّتی در گفتار است تا جائی که خداوند به زنان پیامبر(ص) می‌فرماید: با ناز سخن مگوئید تا آن کس که در دلش بیماری است طمع نورزد. ج) درون مایه‌ی سخن؛ محتوای سخن ممکن است خوشایند و دلربا، یا ناخوشایند و دلگیر باشد. فرهنگ افتخار آفرین اسلام، برای حراست از عفّت در کلام و گفتار، با سخنانی که از حریم عفت دور است به مبارزه برخاسته است. مثلاً پیامبر مکرّم اسلام(ص) در روایتی می‌فرماید: (هر کس بازنی که همسرش نباشد (نامحرم باشد) شوخی کند، خداوند برای هر واژه‌ای که در دنیا بر زبان رانده است، هزار سال او را زندان خواهد کرد). عفت در رفتار؛ شامل عفّت در پوشش و عفت جنسی است که مسأله حجاب در دین اسلام، همان عفّت در پوشش است. زن مسلمان پوششی را برمی‌گزیند که با هویت دینی، هنجارهای اخلاقی و شخصیت والای انسانی و ارزش‌های اجتماعی اسلام سازگار باشد. عفت جنسی در فرهنگ اسلامی جلوه‌های زیر را در بردارد: 1. پرهیز از نگاه آلوده. 2. خلوت نکردن با نامحرم. 3. تماس بدنی داشتند. 4. نداشتن تجلّی تحریک‌آمیز در جامعه. 5. گریز از عوامل تحریک‌آمیز. همه‌ی این پرهیزها به عنوان پاکدامنی آمده است. ره‌آورد عفّت، آرامش روحی، سلامت جسمانی، سلامت اخلاقی، سلامت نسل، پایداری جمال و زیبائی، پایداری خانواده، امنیت اجتماعی و پاک‌نامی است. اگر زن مؤمنه و مسلمان متصف به اوصاف ذکر شده گردید و اخلاق و رفتار خود را بر طبق اخلاق اسلامی تطبیق نمود، و بعد در مواقع ضروری، در بین مردم (اعم از زن و مرد) حضور پیدا کرد، نه تنها عیبی ندارد، بلکه نشان دهنده‌ی تقوا و پرهیزکاری در بُعد روابط اجتماعی می‌باشد و نیز همه موظفند این مسائل را در ارتباطات اجتماعی مراعات نمایند.
عنوان سوال:

محدوده اشتغال بانوان از نظر اسلام چیست؟


پاسخ:

با سلام، عمل به کلام الهی در حال حاضر به این است که زنان مسلمان، طوری در جامعه ظاهر شوند که سلامت جامعه دچار مخاطره نشود و حرکات آنها سبب تحریک و تهییج شهوات نگردد. حضور در جامعه منع نشده، و خداوند زینت و خودآرایی را نهی نمی‌کند؛ بلکه آنچه در شرع مقدس ممنوع شده است، تبرّج و خودنمایی و تحریک و تهییج به وسیله آشکار ساختن زینت در محافل اجتماعی است؛ چنان که می‌فرماید: ( وَ لا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجاهِلِیَّةِ الْأُولی ‌)؛ احزاب‌(33)، آیه 33.
در مجموع دیدگاه اسلام آنست که تا سر حد امکان زن نباید با مرد دیگری غیر از همسرش آشنائی داشته باشد و رفت وآمد مردان غیر مطمئن به خانه هم تا سر حد امکان باید متوقف شود. رفت وآمد وارتباط کلامی مضّر به سلامت فکر است، مگر در حد ضرورت و با رعایت شرائط ،یعنی گفتگوی متین وخالی از شائبه امیال نفسانی. بدیهی است که اگر گفتگوها ولو عادی ادامه پیدا کند، خلجانهای نفسانی شروع می شود ولغزش را درپی دارد.
بنابراین حضورزن در جامعه برای بر آوردن نیازهای ضروری با رعایت شرائط در بر خوردها، می تواند راه حل درستی باشد که هم به امور خود برسد وهم رعایت حدود الهی را کرده باشد.
نگاه اسلام به زن نگاه خانواده محور است ودر نظام خانواده زن نقش اساسی دارد . تربیت اولاد ومسایل مربوط به خانه مربوط به زن ومسایل مربوط به بیرون خانه بر عهده مرد است و تا وقتی ضرورت های فردی واجتماعی ایجاب نمی کند وظیفه زن حراست از نظام خانواده در سنگر خانه است و این قبیل روایات نیز در همین راستا می باشد . به تعبیر دیگر هدف این گونه روایات تاکید بر حفظ حریم زن ومرد و محرم و نا محرم تا حد ممکن و جلوگیری و پیشگیری از بروز آثار نامطلوب فردی و اجتماعی و معنوی حاصل از تداخل و آمیختگی زن و مرد است .
در عین حال که خروج زن از منزل و حضور او در صحنه اجتماع با رعایت موازین و حدود شرعی جایز شمرده شده است، اما در مواقع غیر ضروری برای زنان بهتر آن است که از اختلاط با مردان اجتناب کنند. و این امر منافاتی با حضور علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی زنان (با حفظ شئونات و موازین اسلامی) ندارد. کما اینکه حضرت زهرا(س) خود به جبهه جنگ می رفتند و در غزوه های متعددی همراه با پیامبر(ص) شرکت می کردند و در دفاع از ولایت حضور فعال داشتند و حتی سخنرانی نمودند تا جایی که در همین راه به شهادت رسیدند.
عفّت که خصوصیّت بارز یک زن مؤمنه است، به معنی پرده‌پوشی، پرواپیشگی، پاکدامنی، پارسایی و بلندطبعی می‌باشد. عفّت جلوه‌های گوناگونی دارد و ما می‌توانیم ظهور آن را در سه بخش اندیشه، گفتار و رفتار ملاحظه کنیم.
عفّت در اندیشه؛ یعنی دورداشت فکر از عرصه‌های آلوده و ناهنجار
عفّت در گفتار: در اینجا سه موضوع مطرح است: الف) آهنگ و آوای سخن؛ رعایت ادب و عفت در کوتاهی یا بلند بودن آوا و آهنگ صدا، مورد تأکید اخلاق اسلامی است. ب) کیفیت القاء؛ سخن نازآلود و عشوه‌آمیز با نامحرمان، بی‌تردید از نمادهای بی‌عفّتی در گفتار است تا جائی که خداوند به زنان پیامبر(ص) می‌فرماید: با ناز سخن مگوئید تا آن کس که در دلش بیماری است طمع نورزد. ج) درون مایه‌ی سخن؛ محتوای سخن ممکن است خوشایند و دلربا، یا ناخوشایند و دلگیر باشد. فرهنگ افتخار آفرین اسلام، برای حراست از عفّت در کلام و گفتار، با سخنانی که از حریم عفت دور است به مبارزه برخاسته است. مثلاً پیامبر مکرّم اسلام(ص) در روایتی می‌فرماید: (هر کس بازنی که همسرش نباشد (نامحرم باشد) شوخی کند، خداوند برای هر واژه‌ای که در دنیا بر زبان رانده است، هزار سال او را زندان خواهد کرد).
عفت در رفتار؛ شامل عفّت در پوشش و عفت جنسی است که مسأله حجاب در دین اسلام، همان عفّت در پوشش است. زن مسلمان پوششی را برمی‌گزیند که با هویت دینی، هنجارهای اخلاقی و شخصیت والای انسانی و ارزش‌های اجتماعی اسلام سازگار باشد. عفت جنسی در فرهنگ اسلامی جلوه‌های زیر را در بردارد: 1. پرهیز از نگاه آلوده. 2. خلوت نکردن با نامحرم. 3. تماس بدنی داشتند. 4. نداشتن تجلّی تحریک‌آمیز در جامعه. 5. گریز از عوامل تحریک‌آمیز. همه‌ی این پرهیزها به عنوان پاکدامنی آمده است. ره‌آورد عفّت، آرامش روحی، سلامت جسمانی، سلامت اخلاقی، سلامت نسل، پایداری جمال و زیبائی، پایداری خانواده، امنیت اجتماعی و پاک‌نامی است. اگر زن مؤمنه و مسلمان متصف به اوصاف ذکر شده گردید و اخلاق و رفتار خود را بر طبق اخلاق اسلامی تطبیق نمود، و بعد در مواقع ضروری، در بین مردم (اعم از زن و مرد) حضور پیدا کرد، نه تنها عیبی ندارد، بلکه نشان دهنده‌ی تقوا و پرهیزکاری در بُعد روابط اجتماعی می‌باشد و نیز همه موظفند این مسائل را در ارتباطات اجتماعی مراعات نمایند.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین