با سلام . تفاوت سیره و سنت در چیست ؟ به نظر می رسد در کتب شهید مطهری این دو با یکدیگر متفاوت باشند .با تشکر پاسخ: سیره ، یعنی تاریخ زندگانی افراد از زوایای گوناگون . سیره ، تفاوتی با تاریخ ندارد ، جز این که تاریخ مربوط به سرگذشت تمام ملتها و قومهاست ، سیره مربوط به سرگذشت انسانهای برجسته و فرهیخته ؛ از این روی در تعریف سیره نوشته¬اند : ( تدوین تفاصیل حیاة أحد المشاهیر و اعماله .) [ سیره ] نگارش شرح زندگانی و رفتار یکی از بزرگان است . کتابهای گوناگونی به عنوان سیره در شرح حال افراد نگاشته شده است : سیر¬الملوک ، سیر¬الملوک یا سیاستنامه خواجه نظام¬الملک ¬طوسی ، سیر¬الاقطاب ، سیر¬الانبیاء و الائمه ، سیرة¬ابن¬ طولون ، سیرة¬ النبی ، سیرة الاسکندر, سیرة¬الانبیاء ، سیرة¬الصدیقة ¬الکبری ، سیرة¬القائم و ... دائرة¬المعارف ¬اسلامیه که توسط مستشرقان نگاشته شده ، سیره را به همین معنی دانسته است . با توجه به معنای ارائه شده برای سیره ، سیره گسترده¬تر از سنت خواهد بود ، گرچه سمت و سوی بحثهای اصلی آن جنبه تاریخی دارد . اما اگر سیره را به معنای رفتار و عمل نوعی بدانیم ، می¬توان گفت : بین سیره و سنت عموم و خصوص من وجه است ؛ زیرا در سنت عملی با هم هماهنگی دارند و سیره برخی از گفتار پیامبر را در بر نمی¬گیرد و از سوی دیگر گزارشهایی که در قرآن درباره رفتار پیامبر آمده است ، سنت نامیده نمی¬شوند ، گویا در این موضوع اختلافی نیست . شاطبی درباره سنت می¬نویسد : ( یطلق لفظ السنة علی ما جاء منقولاً عن النبی ( ص ) علی¬الخصوص ، مما لم ینص علیه فی کتاب العزیز ، بل انما نص علیه من جهته علیه الصلاة و السلام ، کان بیاناً لما فی الکتاب أولاً .) بر آنچه از پیامبر نقل شده و در قرآن نیامده ، حال در شرح آیات باشد ، یا جدای از آنها ، سنت گفته می-شود . البته اهل سنت ، از جمله شاطبی ، سنت را گفتار و کردار خلفا و یا تمامی صحابه گسترش می¬دهند و شیعه سنت را به گفتار و کردار پیامبر ( ص ) یا امامان اطلاق می¬کند .
با سلام . تفاوت سیره و سنت در چیست ؟ به نظر می رسد در کتب شهید مطهری این دو با یکدیگر متفاوت باشند .با تشکر
با سلام . تفاوت سیره و سنت در چیست ؟ به نظر می رسد در کتب شهید مطهری این دو با یکدیگر متفاوت باشند .با تشکر
پاسخ: سیره ، یعنی تاریخ زندگانی افراد از زوایای گوناگون . سیره ، تفاوتی با تاریخ ندارد ، جز این که تاریخ مربوط به سرگذشت تمام ملتها و قومهاست ، سیره مربوط به سرگذشت انسانهای برجسته و فرهیخته ؛ از این روی در تعریف سیره نوشته¬اند :
( تدوین تفاصیل حیاة أحد المشاهیر و اعماله .)
[ سیره ] نگارش شرح زندگانی و رفتار یکی از بزرگان است .
کتابهای گوناگونی به عنوان سیره در شرح حال افراد نگاشته شده است : سیر¬الملوک ، سیر¬الملوک یا سیاستنامه خواجه نظام¬الملک ¬طوسی ، سیر¬الاقطاب ، سیر¬الانبیاء و الائمه ، سیرة¬ابن¬ طولون ، سیرة¬ النبی ، سیرة الاسکندر, سیرة¬الانبیاء ، سیرة¬الصدیقة ¬الکبری ، سیرة¬القائم و ... دائرة¬المعارف ¬اسلامیه که توسط مستشرقان نگاشته شده ، سیره را به همین معنی دانسته است .
با توجه به معنای ارائه شده برای سیره ، سیره گسترده¬تر از سنت خواهد بود ، گرچه سمت و سوی بحثهای اصلی آن جنبه تاریخی دارد . اما اگر سیره را به معنای رفتار و عمل نوعی بدانیم ، می¬توان گفت :
بین سیره و سنت عموم و خصوص من وجه است ؛ زیرا در سنت عملی با هم هماهنگی دارند و سیره برخی از گفتار پیامبر را در بر نمی¬گیرد و از سوی دیگر گزارشهایی که در قرآن درباره رفتار پیامبر آمده است ، سنت نامیده نمی¬شوند ، گویا در این موضوع اختلافی نیست .
شاطبی درباره سنت می¬نویسد :
( یطلق لفظ السنة علی ما جاء منقولاً عن النبی ( ص ) علی¬الخصوص ، مما لم ینص علیه فی کتاب العزیز ، بل انما نص علیه من جهته علیه الصلاة و السلام ، کان بیاناً لما فی الکتاب أولاً .)
بر آنچه از پیامبر نقل شده و در قرآن نیامده ، حال در شرح آیات باشد ، یا جدای از آنها ، سنت گفته می-شود .
البته اهل سنت ، از جمله شاطبی ، سنت را گفتار و کردار خلفا و یا تمامی صحابه گسترش می¬دهند و شیعه سنت را به گفتار و کردار پیامبر ( ص ) یا امامان اطلاق می¬کند .
- [سایر] در سیر مطلعاتی کتب شهید مطهری ترتیب کتاب ها از ساده به مشکل چگونه است؟
- [سایر] نظر استاد مطهری درباره امام علی(ع) چیست؟
- [سایر] آیا مأمون شیعه بوده است؟ شهید مطهری در کتاب سیره ائمه اطهار علیهم السّلام می فرمایند: مأمون شیعه بوده و مناظراتی را هم با اهل تسنن داشته است که هیچ یک از علمای شیعه این چنین مناظراتی را نداشته اند؟
- [سایر] نظر شهید مطهری در مورد نظارت فقیه چه بوده است؟
- [سایر] علت این همه تأکید روی کتب استاد شهید مطهری(ره) چیست؟ چرا در بسیاری از سیرهای مطالعاتی و مسابقات و ... از کتب سایر اندیشمندان مانند آقایان مکارم، مصباح، جوادی آملی، طهرانی، سبحانی و ... و حتی پژوهشگران جوان تر حوزه استفاده نمی شود؟ آیا شهید مطهری(ره) کار را تمام کرده اند و جای سخن برای کس دیگری نگذاشته اند؟
- [سایر] آیا واقعا از نظر شهید مطهری (ره) حضرت رقیه (س) وجود نداشتهاند؟
- [سایر] از نظر شهید مطهری آیا دین اسلام باعث عقب ماندگی می شود؟
- [سایر] آیا در کتب اهل سنت روایاتی درباره وجود، ظهور و سیره امام زمان نقل شده است؟
- [سایر] فرق بین (إحسان) و (جُود) چیست؟ (در کتاب بیست گفتار شهید مطهری چند سطری توضیح داده است که این دو با هم متفاوت هستند) آیا احسان از جود بالاتر میباشد یا برعکس؟ اصلاً احسان چیست و جود چیست؟!
- [سایر] به نظر شهید مطهری، انسان در فرایند تدبّر در قرآن با دو زبان از قرآن آشنا میشود. این دو زبان چیست؟ لطفاً توضیح دهید.