من میخواستم روابط میان کارگر و کارفرما را در اسلام و زندگی ائمه علیهم السلام بدونم؟

من میخواستم روابط میان کارگر و کارفرما را در اسلام و زندگی ائمه علیهم السلام بدونم؟

پاسخ: در اسلام به حقوق متقابل کارگر و کارفرما بسیار توجه شده است و اسلام از کارگر و کار کردن تجلیل کرده است. چنان که می بینیم که تمام انبیا و اولیا دین اسلام خود نیز کار می کردند و خود را کارگر می دانستند. نگاه اسلام به کار و حقوق کارگر و کارفرما به قدری جامع است که هیچ قانون کاری نمی تواند به اندازه قانون اسلام به کارگر بها داده و از حقوق متقابل کارگر و کارفرما حمایت کند.
با توجه به روایات اسلامی، می توانیم حقوق کارگر بر کارفرما را به طور خلاصه به این شرح، ذکر کنیم:
1) چنان که رسول اکرم (ص) فرموده اند، از حقوق کارگر بر کارفرما این است که بر کارفرماست که خوراک و لباس کارگر را به نحو مطلوب تامین کند و بیش از اندازه طاقت از او کار نکشد.
2) با توجه به حقوقی که امام سجاد (ع) در رساله حقوق خود برای کارگر برشمرده اند، می توان گفت که از حقوق کارگر بر کارفرما این است که بر کارفرماست از خطاها و نافرمانی های کارگر درگذرد، دستمزد و حقوق او را کاملاً بپردازد، متکبرانه با او رفتار ننماید بلکه با او به عدالت رفتار کند و در تعیین دستمزد و اجرت او انصاف داشته باشد.
3) چنان که حضرت امام صادق (ع) همواره تاکید فرموده اند، باید کارفرما مزد کارگر را قبل از آن که عرقش خشک شود، پرداخت نماید
در خصوص حقوق کارفرما نیز اسلام دستورات صریح داشته است، ما در اینجا تنها به یک روایت اشاره می کنیم که در آن، حقوق کارفرما به خوبی ذکر شده است؛ نقل شده است که امام صادق (ع) خدمتکارش را برای انجام کاری فرستاد. مدتی گذشت اما آن کارگر بازنگشت. حضرت به سراغ او رفتند و دیدند در گوشه ای خوابیده است، بالای سرش نشستند و او را باد می زدند تا این که از خواب بیدار شد.
وقتی از خواب برخاست امام بدون آن که عصبانی بشوند فرمودند:
( فلانی، این درست نیست که تو هم شب ها استراحت کنی و هم روزها، شب ها خوب بخواب و کارهای روزانه را هم خوب انجام بده. یعنی از ساعاتی که طبق قرارداد باید کار کنی کم مگذار و کاملا در اوقات کاری به انجام وظیفه ات مشغول باش.)
چنان که در این روایت می بینیم، اسلام برای کارفرما نیز حقوقی در نظر گرفته است، و این چنین نیست که تنها به حقوق کارگر پرداخته باشد؛ بنابراین از جمله حقوق کارفرما بر کارگر این است که باید کارگر طبق ساعاتی که با کارفرما قرارداد داشته است، کار کند و از این ساعات کاری کم مگذارد. نکته دیگر اینکه در ساعات کاری به انجام وظیفه ای که به او محول شده است، بپردازد نه به کاری دیگر.
چنان که می بنیم رابطه کارگر و کارفرما، در اسلام بسیار دوستانه بوده و به رعایت حقوق متقابل کارگر و کارفرما تاکید فراوانی شده است. رهبر معظم انقلاب اسلامی در اظهارات خود در جمع کارگران به خوبی به این نکته اشاره می فرمایند: (رابطه کارگر و کارفرما در اسلام، رابطه دو همکار و دو شریک است. از نظر اسلام رفتار متقابل کارگر و کارفرما باید با صداقت و محبت و قدردانی توام باشد و حق و حرمت هر کدام از این دو عنصر مهم در روند پیشرفت کشور، رعایت شود که تنظیم این روابط بر عهده مجلس و دولت است)(اظهارات مقام معظم رهبری در جمع کارگران مورخ 6/2/85 )
حال اگر بتوانیم احکام و دستورات دین اسلام را به خوبی رعایت کنیم توانسته ایم بهترین قانون کارگری و کارفرمایی را در جامعه پیاده کرده و به کار و کارگر ارزش و بها دهیم و حقوق متقابل کارگر و کارفرما را رعایت کنیم. به یاد داشته باشیم که ما مسلمانیم و به مسلمان بودن خود افتخار می کنیم.