اختلال خلقی فصلی چیست؟ اختلال خلقی فصلی تغییر فصلی خلق که در طی فصل زمستان بروز کرده و با آمدن بهار برطرف میگردد. علایم این عارضه معمولاً در ماه شهریور که روزها شروع به کوتاه شدن می کنند آغاز شده، در طی زمستان تا ماه اسفند که روزها دوباره شروع به بلند شدن میکنند ادامه می یابد. روشنایی نقش مهمی در ایجاد و نیز درمان این اختلال دارد. این عارضه هم در بزرگسالان و هم در کودکان بروز کرده و در خانم ها شایعتر است. در موارد نادر، این اختلال فصلی خلق در ماههای تابستان بروز کرده و ممکن است ناشی از عدم تحمل گرما باشد. نکته مهم اینست که تشخیص این اختلال ممکن است مشکل باشد زیرا سایر انواع افسردگی نیز ممکن است همین علایم را داشته باشند. آزمایش های خون برای رد سایر اختلالات طبی احتمالی ممکن است انجام شود. تشخیص این اختلال معمولاً نیاز به یک بررسی سهساله تغییرات خلقی دارد چنانچه این تغییرات خلقی در پاییز شروع شده و با آمدن بهار فروکش نمایند این تشخیص تأیید می گردد. علایم شایع 1. سستی و تنبلی 2. افسردگی 3. افزایش اشتها (به خصوص نسبت به کربوهیدراتها) 4. احساس شادی کمتر 5. افزایش وزن 6. خستگی 7. تحریک پذیری 8. نیاز بیشتر به خواب 9. تمایل کمتر برای شرکت در فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های اجتماعی اختلال در تطبیق دادن خود با زندگی در اثر تغییرات فوق علل غده پینه آل (یکی از اعضای تنظیمگر بدن) در مغز، هورمونی بهنام ملاتونین ترشح میکند که می تواند اثر منفی بر روی خلق داشته باشد. در محیط روشن (در طی روز) میزان ترشح ملاتونین بسیار اندک است حداکثر میزان ترشح آن در شب و بین ساعتهای 3- 2 صبح است. در فصل زمستان که طول مدت شب در آن طولانی تر است ترشح ملاتونین افزایش یافته و بنابراین سطح آن در بدن نیز افزایش می یابد. روشن بودن چراغ در حد معمول شبها در منزل یا دفتر کار برای خنثی کردن یا اثر فصل زمستان ناکافی است. درمان علایم خفیف ممکن است با اقدامات ساده زیر قابل برطرف شدن باشند : 1. پردههای اتاق را کنار بزنید در کنار پنجره بنشینید و به طور مکرر به بیرون نگاه کنید. 2. در روزهای ابری از چراغ های پرنور استفاده کنید. 3. تغییرات خلقی خود را به طور روزانه ثبت کنید تا هرگونه تغییر خلقی یا الگوی خلقی بعداً قابل ارزیابی باشد. 4. خود را منزوی نکنید (به ملاقات دوستان رفته، از نمایشگاه ها دیدن کنید و...). 5. در حد توان و انرژی خود به فعالیت های گوناگون در زمان ابتلا به این بیماری بپردازید. فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری فیزیکی تقریباً همیشه برای اختلالات خلقی اثر درمانی دارد. 6. تا آنجا که ممکن است در محیط باز به خصوص در روشنایی اول صبح قرار گیرید. 7. در فصل زمستان به مناطق گرمسیر مسافرت نمایید. *** سایر درمانها در این زمینه هنوز مراحل تکاملی خود را طی می کنند، ولی اساس آنها را معمولاً طولانی کردن روز به طور مصنوعی با روش های مختلف یا نوردرمانی تشکیل می دهد. مدت و شدت درمان ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و تعیین آن باید با همفکری شما و تیم پزشکی شما صورت گیرد. اگرچه این منابع روشنایی به صورت تجاری در دسترس قرار دارند، توصیه می شود که بدون دستور پزشک از آنها استفاده نشود. نمونه هایی از این درمانها به شرح زیر است : 1. روزی یک ساعت صبح و عصر زیر یک چراغ بسیار پرنور (معادل لامپهای 10100 وات یا بیشتر) بنشینید. واژه لوکس (LUX) که معادل لاتین واژه روشنایی (light) در انگلیسی است، واحد اندازه گیری برای نوردرمانی است. 2. از یک کلاه آفتابگردان دارای چراغهای کوچک روشنشونده با باتری که روشنایی را مستقیماً بر روی چشمها می اندازد استفاده کنید. 3. در برخی بیماران نوردرمانی مؤثر نبوده و ممکن است انواع دیگر درمان نظیر دارودرمانی یا رواندرمانی لازم گردد. داروهای ضدافسردگی در بیمارانی که به سایر درمانها پاسخ نمی دهند ممکن است تجویز گردد. نویسنده : گروه روانشناسی و مشاوره پرسمان
اختلال خلقی فصلی چیست؟
اختلال خلقی فصلی چیست؟
اختلال خلقی فصلی تغییر فصلی خلق که در طی فصل زمستان بروز کرده و با آمدن بهار برطرف میگردد. علایم این عارضه معمولاً در ماه شهریور که روزها شروع به کوتاه شدن می کنند آغاز شده، در طی زمستان تا ماه اسفند که روزها دوباره شروع به بلند شدن میکنند ادامه می یابد. روشنایی نقش مهمی در ایجاد و نیز درمان این اختلال دارد. این عارضه هم در بزرگسالان و هم در کودکان بروز کرده و در خانم ها شایعتر است. در موارد نادر، این اختلال فصلی خلق در ماههای تابستان بروز کرده و ممکن است ناشی از عدم تحمل گرما باشد. نکته مهم اینست که تشخیص این اختلال ممکن است مشکل باشد زیرا سایر انواع افسردگی نیز ممکن است همین علایم را داشته باشند. آزمایش های خون برای رد سایر اختلالات طبی احتمالی ممکن است انجام شود. تشخیص این اختلال معمولاً نیاز به یک بررسی سهساله تغییرات خلقی دارد چنانچه این تغییرات خلقی در پاییز شروع شده و با آمدن بهار فروکش نمایند این تشخیص تأیید می گردد.
علایم شایع
1. سستی و تنبلی
2. افسردگی
3. افزایش اشتها (به خصوص نسبت به کربوهیدراتها)
4. احساس شادی کمتر
5. افزایش وزن
6. خستگی
7. تحریک پذیری
8. نیاز بیشتر به خواب
9. تمایل کمتر برای شرکت در فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های اجتماعی اختلال در تطبیق دادن خود با زندگی در اثر تغییرات فوق
علل
غده پینه آل (یکی از اعضای تنظیمگر بدن) در مغز، هورمونی بهنام ملاتونین ترشح میکند که می تواند اثر منفی بر روی خلق داشته باشد. در محیط روشن (در طی روز) میزان ترشح ملاتونین بسیار اندک است حداکثر میزان ترشح آن در شب و بین ساعتهای 3- 2 صبح است. در فصل زمستان که طول مدت شب در آن طولانی تر است ترشح ملاتونین افزایش یافته و بنابراین سطح آن در بدن نیز افزایش می یابد. روشن بودن چراغ در حد معمول شبها در منزل یا دفتر کار برای خنثی کردن یا اثر فصل زمستان ناکافی است.
درمان
علایم خفیف ممکن است با اقدامات ساده زیر قابل برطرف شدن باشند :
1. پردههای اتاق را کنار بزنید در کنار پنجره بنشینید و به طور مکرر به بیرون نگاه کنید.
2. در روزهای ابری از چراغ های پرنور استفاده کنید.
3. تغییرات خلقی خود را به طور روزانه ثبت کنید تا هرگونه تغییر خلقی یا الگوی خلقی بعداً قابل ارزیابی باشد.
4. خود را منزوی نکنید (به ملاقات دوستان رفته، از نمایشگاه ها دیدن کنید و...).
5. در حد توان و انرژی خود به فعالیت های گوناگون در زمان ابتلا به این بیماری بپردازید. فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری فیزیکی تقریباً همیشه برای اختلالات خلقی اثر درمانی دارد.
6. تا آنجا که ممکن است در محیط باز به خصوص در روشنایی اول صبح قرار گیرید.
7. در فصل زمستان به مناطق گرمسیر مسافرت نمایید.
*** سایر درمانها در این زمینه هنوز مراحل تکاملی خود را طی می کنند، ولی اساس آنها را معمولاً طولانی کردن روز به طور مصنوعی با روش های مختلف یا نوردرمانی تشکیل می دهد. مدت و شدت درمان ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و تعیین آن باید با همفکری شما و تیم پزشکی شما صورت گیرد. اگرچه این منابع روشنایی به صورت تجاری در دسترس قرار دارند، توصیه می شود که بدون دستور پزشک از آنها استفاده نشود. نمونه هایی از این درمانها به شرح زیر است :
1. روزی یک ساعت صبح و عصر زیر یک چراغ بسیار پرنور (معادل لامپهای 10100 وات یا بیشتر) بنشینید. واژه لوکس (LUX) که معادل لاتین واژه روشنایی (light) در انگلیسی است، واحد اندازه گیری برای نوردرمانی است.
2. از یک کلاه آفتابگردان دارای چراغهای کوچک روشنشونده با باتری که روشنایی را مستقیماً بر روی چشمها می اندازد استفاده کنید.
3. در برخی بیماران نوردرمانی مؤثر نبوده و ممکن است انواع دیگر درمان نظیر دارودرمانی یا رواندرمانی لازم گردد. داروهای ضدافسردگی در بیمارانی که به سایر درمانها پاسخ نمی دهند ممکن است تجویز گردد.
نویسنده : گروه روانشناسی و مشاوره پرسمان
- [سایر] شیوه مقابله با کج خلقی کودکان را بیان کنید؟
- [سایر] چه فصلی باید بادمجان خورد؟
- [سایر] فعالیت های فصلی چه فعالیت هائی هستند؟
- [سایر] عامل بروز اختلال هراس چیست وبرای مبارزه با این اختلال چه کنیم؟
- [سایر] منظور از اختلال شخصیت چیست و چه نشانه هایی دارد و به چه کسانی میگویند که دارای اختلال شخصیت هستند؟
- [آیت الله بروجردی] شخص در حال احرام با پدر و مادر خود در عوارض سفر کج خلقی نماید، چه صورت دارد؟
- [سایر] اختلال هراس چیست؟
- [سایر] خلقا آخر در قرآن چه خلقی است؟ و می توان گفت که منظور نفس ناطقه است؟
- [سایر] خلقا آخر در قرآن چه خلقی است؟ و می توان گفت که منظور نفس ناطقه است؟
- [سایر] چرا برخی افراد دچار اختلال روانی میشوند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] 48 خریدار و فروشنده در تعیین نرخ کالا آزادند، ولی اگر این آزادی در مواردی سبب فساد و اختلال نظام اقتصادی جامعه اسلامی گردد، حاکم شرع در چنین مواردی می تواند تعیین نرخ کند و مردم را به آن ملزم سازد.
- [آیت الله جوادی آملی] .بعضی از کارها و درآمدها و هزینه های آن فصلی است مانند صیادی در این صورت, مجموع هزینه و درآمد آن , به لحاظ یک سال محسوب می شود و بعضی از درآمدها در طیّ دو سال است؛ مانند بعضی از زمینهای کشاورزی که یک سال دایر و یک سال بایر است . در صورتی که هزینه دو ساله شرط حصول درآمد باشد , مجموع هزینه های دو سال محسوب میشود; وگرنه هزینه خصوص سال درآمد ملحوظ میشود. زمان تعلق خمس
- [آیت الله شبیری زنجانی] حجّ زیارت کردن خانه خدا و انجام اعمالیست که دستور دادهاند در آنجا به جا آورده شود و در تمام عمر بر کسی که این شرایط را دارا باشد یک مرتبه واجب میشود: اوّل: آن که بالغ باشد. دوم: آن که عاقل باشد. سوم: به واسطه رفتن به حجّ مجبور نشود که کار حرامی را (که اهمیتش در شرع به اندازه حجّ یا بیشتر از حجّ است) انجام دهد، یا عمل واجبی را (که به اندازه حجّ یا مهمتر از حجّ است) ترک نماید؛ بلی در صورتی که عمل واجب را ترک کند، یا عمل حرام را مرتکب شود، با داشتن شرایط دیگر حجّ بر او واجب است. چهارم: آن که مستطیع باشد؛ و مستطیع بودن به چند چیز است: اوّل: آن که توشه راه و مرکب سواری یا مالی که بتواند آنها را تهیّه کند داشته باشد. دوم: توانایی بدنی داشته باشد؛ یعنی از نظر شرایط جسمی توانایی آن را داشته باشد که مکّه رود و حجّ را به جا آورد. سوم: در راه مانعی از رفتن نباشد، پس اگر راه بسته باشد یا انسان بترسد که در راه، خطر جانی باشد یا آبروی وی در خطر افتد یا مالی را که بردن آن مشقّت شدید برای او ایجاد میکند ببرند، حجّ بر او واجب نیست ولی اگر بتواند از راه دیگری برود - اگر چه دورتر باشد - در صورتی که مشقّت شدید نداشته باشد، حجّ بر او واجب است. چهارم: به مقدار به جا آوردن حجّ وقت داشته باشد. پنجم: انجام حجّ موجب اختلال در تأمین اقتصادی زندگی خود یا کسانی که شرعاً یا عرفاً خرجی آنها بر او واجب است، نگردد. ششم: انجام حجّ موجب اختلال در سائر جهات زندگی او نگردد؛ مثلاً کسی که میترسد با رفتن حجّ زندگی او به جدایی کشیده شود، حجّ بر او واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] جنسی را که می فروشند و چیزی را که عوض آن می گیرند چند شرط دارد: 1 باید مقدار آن معلوم باشد، به وسیله وزن، یا پیمانه، یا شماره و عدد. 2 توانایی بر تحویل آن را داشته باشند، بنابراین فروختن حیوانی که فرار کرده، صحیح نیست، حتی اگر چیزی را به آن ضمیمه کنند(بنابر احتیاط). 3 صفات و خصوصیاتی را که در آنهاست و در ارزش جنس و میل مردم به معامله اثر دارد معین نمایند. 4 شخص دیگری در جنس یا عوض آن حقی نداشته باشد، بنابر این مالی را که نزد کسی گرو گذاشته اند بدون اجازه او نمی توان فروخت و نیز خریدار می تواند به جای پول، منفعت ملک خود را بدهد، مثلاً فرشی از کسی بخرد و در عوض آن منافع یک ساله خانه خود را به او واگذار کند. خریدار و فروشنده در تعیین نرخ کالا آزادند، ولی اگر این آزادی در مواردی سبب فساد و اختلال نظام اقتصادی جامعه اسلامی گردد، حاکم شرع در چنین مواردی می تواند تعیین نرخ کند و مردم را به آن ملزم سازد.