چرا در عصر ما اعتکاف در ماه رجب انجام می گیرد در حالی که روایات فضیلت زمان اعتکاف را منحصر در ماه رمضان برشمرده است؟ تردیدی نیست که در هر زمانی که روزه صحیح باشد، اعتکاف نیز صحیح است؛ ولی از متون دین استفاده می شود که بهترین زمان برای انجام آن، ماه رمضان به ویژه دهه آخر آن است. اعتکاف در ماه رجب، هر چند در متون دینی به صورت صریح و روشن یافت نمی شود، اما در برخی روایات آمده (برآورده کردن نیاز برادر مؤمن بهتر است از دو ماه روزه پی در پی در مسجدالحرام و دو ماه اعتکاف در آن مکان مقدس) در این حدیث به طور ضمنی اعتکاف در ماه های حرام از جمله ماه رجب، یادآوری شده است. افزون بر آن، خصوص ایام البیض ماه رجب سفارش فراوان به روزه داشتن، دعا کردن و برآورده شدن حاجات و مانند آن شده است و شاید این امر نیز باعث اهمیت اعتکاف در ماه رجب گردیده است. (احکام اعتکاف، سیدمجتبی حسینی، کد:4/500034)
چرا در عصر ما اعتکاف در ماه رجب انجام می گیرد در حالی که روایات فضیلت زمان اعتکاف را منحصر در ماه رمضان برشمرده است؟
چرا در عصر ما اعتکاف در ماه رجب انجام می گیرد در حالی که روایات فضیلت زمان اعتکاف را منحصر در ماه رمضان برشمرده است؟
تردیدی نیست که در هر زمانی که روزه صحیح باشد، اعتکاف نیز صحیح است؛ ولی از متون دین استفاده می شود که بهترین زمان برای انجام آن، ماه رمضان به ویژه دهه آخر آن است. اعتکاف در ماه رجب، هر چند در متون دینی به صورت صریح و روشن یافت نمی شود، اما در برخی روایات آمده (برآورده کردن نیاز برادر مؤمن بهتر است از دو ماه روزه پی در پی در مسجدالحرام و دو ماه اعتکاف در آن مکان مقدس)
در این حدیث به طور ضمنی اعتکاف در ماه های حرام از جمله ماه رجب، یادآوری شده است. افزون بر آن، خصوص ایام البیض ماه رجب سفارش فراوان به روزه داشتن، دعا کردن و برآورده شدن حاجات و مانند آن شده است و شاید این امر نیز باعث اهمیت اعتکاف در ماه رجب گردیده است.
(احکام اعتکاف، سیدمجتبی حسینی، کد:4/500034)
- [سایر] چرا در عصر ما اعتکاف در ماه رجب انجام میگیرد در حالی که روایات فضیلت زمان اعتکاف را منحصر در ماه رمضان برشمرده است؟
- [آیت الله اردبیلی] بهترین وقت اعتکاف در روایات شریفه، دهه آخر ماه رمضان است. آیا ایّام البیض ماه رجب (سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم ماه رجب) نیز چنین خصوصیتی دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] بهترین وقت اعتکاف در روایات، دهه آخر رمضان ذکرشده، آیا ایام البیض ماه رجب نیز چنین خصوصیّتی دارد؟
- [آیت الله مظاهری] اعتکاف در ماه رجب افضل است یا ماه رمضان؟
- [سایر] منسوبین ماه رجب، شعبان و رمضان چه کسانی هستند؟
- [آیت الله سیستانی] آیا اعتکاف تنها در رجب مستحب است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا اعتکاف در ماه رجب مستحب است؟
- [سایر] حدیث با موضوع فضیلت ماه رمضان بیان کنید؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر قضای اعتکاف به علت بطلان، واجب باشد و ده روز پایانی ماه رمضان تمام شود آیا جایز است که برای درک فضیلت، قضای اعتکاف را در ماه رمضان آینده بجا آورد یا اینکه باید فوراً قضا نماید؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که روزه ی قضا دارد، اگر به اعتکاف برود باید نیّت روزه قضا کند یا روزه ماه رجب؟
- [آیت الله سبحانی] هرگاه نذر کند که در ایام بیض (سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم) ماه رجب معتکف شود، ولی نذر خود را فراموش کند یا در اعتکاف مسامحه نماید، احتیاطاً باید بعداً قضا کند.
- [آیت الله سیستانی] - برای اعتکاف وقت معیّنی نیست و در هر زمانی در طول سال که روزه صحیح است، اعتکاف هم صحیح است و بهترین وقت آن، ماه مبارک رمضان است و افضل دهه آخر ماه رمضان است.
- [آیت الله سبحانی] اعتکاف در همه اوقات جایز است ولی بهترین زمان آن، ماه مبارک رمضان وبالاخص دهه آخر آن است.
- [آیت الله مظاهری] اعتکافِ مسافر در ماه مبارک رمضان صحیح نیست، مگر اینکه قصد ده روز کرده باشد. ولی در غیر ماه مبارک رمضان (به جُز ایّامی که روزه گرفتن حرام است) روزه مستحبّی و اعتکافِ مسافر صحیح است و نیاز به قصدِ ده روز و نذر هم ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر نداند یا فراموش کند ماه رمضان است و روزه نگیرد و بعد از ظهر ملتفت شود و یا قبل از ظهر در حالی که افطار کرده باشد، باید به احترام ماه رمضان تا مغرب کارهایی که روزه را باطل می کند ترک نماید و بعد از ماه رمضان آن روز را قضا کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی بخواهد روزه ای غیر از روزه ماه رمضان به جا آورد باید آن را معین کند، مثلاً نیت کند روزه قضا می گیرم، یا روزه نذر به جا می آورم ولی در ماه مبارک رمضان همین اندازه که نیت کند فردا را روزه می گیرم کافی است، بلکه اگر نداند ماه رمضان است یا بداند و فراموش کند و روزه دیگری را قصد کند روزه ماه رمضان حساب می شود، ولی اگر عمداً در ماه مبارک رمضان نیت روزه غیر ماه رمضان را کند (در حالی که می داند در ماه رمضان روزه غیر ماه رمضان صحیح نیست) روزه او باطل است، یعنی نه از رمضان حساب می شود و نه از غیر آن.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی بخواهد روزه ای غیر از روزه ماه رمضان به جا آورد باید آن را معین کند، مثلاً نیت کند روزه قضا می گیرم، یا روزه نذر به جا می آورم ولی در ماه مبارک رمضان همین اندازه که نیت کند فردا را روزه می گیرم کافی است، بلکه اگر نداند ماه رمضان است یا بداند و فراموش کند و روزه دیگری را قصد کند روزه ماه رمضان حساب می شود، ولی اگر عمداً در ماه مبارک رمضان نیت روزه غیر ماه رمضان را کند (در حالی که می داند در ماه رمضان روزه غیر ماه رمضان صحیح نیست) روزه او باطل است، یعنی نه از رمضان حساب می شود و نه از غیر آن.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر برای عذری چند روز روزه نگیرد، بعد شک کند که چه وقت عذر او برطرف شده، بنا بر احتیاط واجب باید مقدار بیشتری را که احتمال میدهد روزه نگرفته قضا نماید؛ مثلاً کسی که پیش از ماه رمضان مسافرت کرده و نمیداند عصر پنجم ماه رمضان از سفر برگشته یا عصر ششم، به احتیاط واجب باید شش روز روزه بگیرد، ولی کسی که نمیداند چه وقت عذر برایش پیدا شده، میتواند مقدار کمتر را قضا نماید؛ مثلاً اگر در آخرهای ماه رمضان مسافرت کند و بعد از ماه رمضان برگردد و نداند که شب بیست و پنجم ماه رمضان مسافرت کرده، یا شب بیست و ششم، میتواند مقدار کمتر - یعنی پنج روز (با فرض کامل بودن ماه) - را قضا کند، اگر چه احتیاط مستحب آن است که مقدار بیشتر؛ یعنی شش روز، را قضا نماید.
- [آیت الله اردبیلی] انجام اعتکاف در هر هنگام از سال بجز روزهایی که روزه در آنها حرام میباشد صحیح است و بهترین وقت آن، (ماه رمضان) به ویژه ده روز آخر آن میباشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مسافری که قصد کرده ده روز در محلّی بماند، باید روزه واجب معیّن - مثل روزه ماه رمضان - را بگیرد و میتواند روزه قضا و روزه مستحبی را هم بجا بیاورد و نافله ظهر و عصر را هم بخواند.