روزه مستحبی
روزه مستحب از اقسام روزه است و ازاحکام آن در باب صوم سخن گفتهاند.
کسی که نماز و روزه قضا بر گردن دارد، آیا می‌تواند نماز و روزه مستحبی به جا آورد؟
کسی که نماز و روزه قضا بر گردن دارد، آیا می‌تواند نماز و روزه مستحبی به جا آورد؟ همه مراجع: می‌تواند نماز مستحبی بخواند ؛ ولی نمی‌تواند روزه مستحبی بگیرد. توضیح‌المسائل مراجع، م 1373، نوری، توضیح‌المسائل، م 1373، وحید، توضیح‌المسائل، م 1381 ؛ خامنه‌ای، اجوبة الاستفتاءات، س 743. (رساله دانشجویی، سید مجتبی حسینی، کد: 139/500016)
کسی که نماز و روزه قضا بر گردن دارد، آیا می‌تواند نماز و روزه مستحبی به جا آورد؟ همه مراجع: می‌تواند نماز مستحبی بخواند ؛ ولی نمی‌تواند روزه مستحبی بگیرد. توضیح‌المسائل مراجع، م 1373، نوری، توضیح‌المسائل، م 1373، وحید، توضیح‌المسائل، م 1381 ؛ خامنه‌ای، اجوبة الاستفتاءات، س 743. (رساله دانشجویی، سید مجتبی حسینی، کد: 139/500016)
پاسخ:
کسی که نماز و روزه قضا بر گردن دارد، آیا می‌تواند نماز و روزه مستحبی به جا آورد؟
همه مراجع: می‌تواند نماز مستحبی بخواند ؛ ولی نمی‌تواند روزه مستحبی بگیرد. توضیح‌المسائل مراجع، م 1373، نوری، توضیح‌المسائل، م 1373، وحید، توضیح‌المسائل، م 1381 ؛ خامنه‌ای، اجوبة الاستفتاءات، س 743. (رساله دانشجویی، سید مجتبی حسینی، کد: 139/500016)
- [سایر] آیا کسی که نمیداند روزه قضا بر گردن دارد یا خیر، می‌تواند در ایام رجب و شعبان روزه بگیرد با این نیت که اگر قضا داشت جبران شود و اگر نداشت به عنوان مستحبی استفاده کند؟ همینطور اگر نمیداند نماز واجب به گردن اوست هر روز نماز قضا بخواند اگر بگردن داشت حساب شود و گرنه نماز مستحبی حساب شود؟
- [آیت الله مظاهری] آیا مسافر در صورتی که روزه قضا به عهده دارد، می‌تواند در سفر روزه مستحبی بگیرد؟
- [سایر] آیا کسی که روزه واجب؛ مانند قضا، کفاره یا روزه استیجاری بر عهده دارد، می‌تواند روزه مستحبی بگیرد؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که بعد از اذان صبح بیدار شده و ببیند جنب شده است، آیا می‌تواند روزه مستحبی یا قضا بگیرد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا کسی که روزه واجب بر گردن اوست می تواند روزه مستحبی بگیرد؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی که نمیداند روزة قضا دارد یا نه، آیا می‌تواند به نیت اینکه اگر روزة قضا دارد، روزه بگیرد و اگر نداشت روزة مستحبی باشد؟ آیا اگر بعداً مطمئن شود که روزة قضا داشته، همان روزه جایگزین می‌شود یا اینکه چون نیت آن روزه دقیق نبوده، دوباره باید روزة قضا بگیرد؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی که نمیداند روزة قضا دارد یا نه، آیا می‌تواند به نیت اینکه اگر روزة قضا دارد، روزه بگیرد و اگر نداشت روزة مستحبی باشد؟ آیا اگر بعداً مطمئن شود که روزة قضا داشته، همان روزه جایگزین می‌شود یا اینکه چون نیت آن روزه دقیق نبوده، دوباره باید روزة قضا بگیرد؟
- [آیت الله بهجت] کسی که خودش نماز و روزه ی قضا دارد و نماز و روزه ی پدرش هم به گردن اوست، اوّل نماز خودش را قضا نماید یا نماز پدر را؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا کسی که روزه یا نماز قضا دارد می‌تواند نماز و روزه استیجاری بگیرد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی نیّت روزه مستحبی کرده؛ ولی قبل از ظهر می فهمد که روزه ی قضا بر ذمّه اش می باشد، آیا می تواند نیّت روزه قضا بکند و اگر نیّت کند، آیا ثواب روزه ی مستحبی را هم می برد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که برای بجا آوردن روزه میّتی اجیر شده، اگر روزه مستحبّی بگیرد اشکال ندارد ولی کسی که روزه قضا دارد، نمی‌تواند روزه مستحبّیبگیرد، و همچنین است اگر روزه واجب دیگری به ذمّه دارد نمی‌تواند روزه مستحبّی بگیرد، و چنانچه فراموش کند وروزه مستحبّی بگیرد، در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید، روزه مستحبّی او به هم میخورد و می‌تواند نیّت خود را به روزه واجب برگرداند.
- [آیت الله بهجت] کسی که برای بهجا آوردن روزه میتی اجیر شده، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد، ولی کسی که روزه قضا دارد، نمی‌تواند روزه مستحبی بگیرد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مسافری که قصد کرده ده روز در محلّی بماند، باید روزه واجب معیّن - مثل روزه ماه رمضان - را بگیرد و می‌تواند روزه قضا و روزه مستحبی را هم بجا بیاورد و نافله ظهر و عصر را هم بخواند.
- [آیت الله خوئی] کسی که برای بهجا آوردن روزه میتی اجیر شده، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد. ولی کسی که روزه قضا یا روزه واجب دیگری دارد، نمی‌تواند روزه مستحبی بگیرد و چنانچه فراموش کند و روزه مستحب بگیرد در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید، روزه مستحبی او به هم میخورد و می‌تواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند و اگر بعد از ظهر ملتفت شود، روزه او باطل است، و اگر بعداز مغرب یادش بیاید، روزهاش صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] کسی که نماز قضا دارد می‌تواند نماز مستحبّی و یا نماز استیجاری بخواند، و همچنین است کسی که روزه قضا دارد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که برای بجا آوردن روزه میتی اجیر شده، یا روزه کفاره دارد، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد، ولی کسی که روزه قضای ماه رمضان دارد، نمی‌تواند روزه مستحبّی بگیرد، و چنانچه فراموش کند و روزه مستحبّی بگیرد در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید، روزه مستحبی او به هم میخورد و می‌تواند نیت خود را به روزه قضا برگرداند، و اگر بعد از ظهر ملتفت شود، روزه او بنا بر احتیاط باطل است. و اگر بعد از مغرب یادش بیاید روزهاش صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد، باید به نیت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و نمی‌تواند نیت روزه ماه رمضان کند بلکه ظاهراً نمی‌تواند قصد کند آنچه را که فعلاً خداوند متعال از او خواسته است انجام میدهد یا چنین نیت کند که اگر ماه رمضان است روزه ماه رمضان و اگر ماه رمضان نیست روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن باشد و در صورتی که به نیّت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد، بعد معلوم شود ماه رمضان بوده، از ماه رمضان حساب می‌شود.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که روزه قضا دارد، چنانچه وقت آن وسعت داشته باشد، می‌تواند روزه استیجاری بگیرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که برای بجا آوردن روزه میتی اجیر شده اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد، ولی کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد، و اگر روزه واجب دیگری دارد بنابر احتیاط واجب نمی تواند روزه مستحبی بگیرد، و چنانچه فراموش کند و روزه مستحبی بگیرد در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید روزه مستحبی او بهم می خورد، می تواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند، و اگر بعد از ظهر ملتفت شود روزه او باطل است، و اگر بعد از مغرب یادش بیاید روزه اش صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] مسافری که قصد کرده ده روز در محلّی بماند، باید روزه واجب را بگیرد و می‌تواند روزه مستحبّی را نیز بجا آورد و امامت نماز جمعه را به عهده بگیرد و نافله ظهر و عصر و عشاء را نیز بخواند.