آیا پرداخت مهریه به همان مبلغی است که قبلاً معین شده و یا باید به نرخ روز محاسبه شود؟ آیات عظام امام، تبریزی، بهجت، سیستانی، فاضل و وحید: باید همان چیزی که معین شده، بپردازد. اگر اسکناس مهر قرار داده شد، همان مبلغ را بدهکار است و به روز محاسبه نمیشود. تبریزی، استفتاءات، س 1649 ؛ فاضل، جامعالمسائل، ج 1، س 1490 ؛ امام، استفتاءات، ج 3، احکام مهریه، س 17 ؛ سیستانی، سایت، مهریه و دفتر: بهجت و وحید. آیةاللَّه صافی: اگر فاصله زمانی به قدری طولانی باشد که اختلاف ارزش مهریه، زیاد و غیرمتعارف باشد - به طوری که در نظر عرف پرداختن آن، به مبلغ سابق بدل آن محسوب نشود و در این مدت نیز زن مطالبه میکرده - باید به نرخ روز محاسبه شود. با وجود آن، احتیاط این است که دو طرف با مصالحه و تراضی رفع اختلاف کنند و در غیر این صورت، باید مرد همان مقدار مهر را که عقد برآن خوانده شده، بپردازد. صافی، جامعالاحکام، ج 2، س 1296 و 1297. آیةاللَّه خامنهای: اگر زمان زیادی بر مهریه گذشته باشد، احتیاط آن است که مصالحه کنند و چنانچه قانون معتبری در میان است، باید مراعات شود. خامنهای، استفتاء، س 227. آیةاللَّه مکارم: اگر فاصله زمانی به قدری زیاد باشد که ارزش پول، فوقالعاده کاهش یابد - به طوری که در نظر عرف ادای دین محسوب نشود، مانند مهریههای مربوط به ده، بیست سال قبل - باید معادل روز در نظر گرفته شود و یا لااقل مصالحه گردد. مکارم، استفتاءات، ج 1، س 657 و 659 و 729. آیةاللَّه نوری: باید به نرخ روز محاسبه شود. نوری، استفتاءات، ج 1، س 636 و 637. (احکام زن و شوهر، سیدمجتبی حسینی، کد: 44/500033)
آیا پرداخت مهریه به همان مبلغی است که قبلاً معین شده و یا باید به نرخ روز محاسبه شود؟
آیات عظام امام، تبریزی، بهجت، سیستانی، فاضل و وحید: باید همان چیزی که معین شده، بپردازد. اگر اسکناس مهر قرار داده شد، همان مبلغ را بدهکار است و به روز محاسبه نمیشود. تبریزی، استفتاءات، س 1649 ؛ فاضل، جامعالمسائل، ج 1، س 1490 ؛ امام، استفتاءات، ج 3، احکام مهریه، س 17 ؛ سیستانی، سایت، مهریه و دفتر: بهجت و وحید.
آیةاللَّه صافی: اگر فاصله زمانی به قدری طولانی باشد که اختلاف ارزش مهریه، زیاد و غیرمتعارف باشد - به طوری که در نظر عرف پرداختن آن، به مبلغ سابق بدل آن محسوب نشود و در این مدت نیز زن مطالبه میکرده - باید به نرخ روز محاسبه شود. با وجود آن، احتیاط این است که دو طرف با مصالحه و تراضی رفع اختلاف کنند و در غیر این صورت، باید مرد همان مقدار مهر را که عقد برآن خوانده شده، بپردازد. صافی، جامعالاحکام، ج 2، س 1296 و 1297.
آیةاللَّه خامنهای: اگر زمان زیادی بر مهریه گذشته باشد، احتیاط آن است که مصالحه کنند و چنانچه قانون معتبری در میان است، باید مراعات شود. خامنهای، استفتاء، س 227.
آیةاللَّه مکارم: اگر فاصله زمانی به قدری زیاد باشد که ارزش پول، فوقالعاده کاهش یابد - به طوری که در نظر عرف ادای دین محسوب نشود، مانند مهریههای مربوط به ده، بیست سال قبل - باید معادل روز در نظر گرفته شود و یا لااقل مصالحه گردد. مکارم، استفتاءات، ج 1، س 657 و 659 و 729.
آیةاللَّه نوری: باید به نرخ روز محاسبه شود. نوری، استفتاءات، ج 1، س 636 و 637.
(احکام زن و شوهر، سیدمجتبی حسینی، کد: 44/500033)
- [سایر] آیا جایز است مبلغی پول، به کسی داده شود و آن را به قیمت طلا محاسبه کند و هنگام پرداخت بدهی، بر اساس نرخ روز طلا محاسبه شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] فرمودید در جایی که طلبکار دین را طلب نکند، تورّم محاسبه نمی شود. پس چرا در مهریه که غالباً خانم ها طلب نمی کنند تورّم محاسبه می شود و به نرخ روز پرداخته می شود؟
- [آیت الله سیستانی] نظر حضرتعالی در مورد محاسبه و پرداخت مهریه زوجه چیست؟ آیا به قیمت روز محاسبه می شود یا همان مقداری که در سَند ازدواج قید شده است؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که میخواهد مهریه همسرش را بپردازد و تاکنون خمس نداده است، آیا باید بعد از محاسبه خمس، مهریه را بدهد، یا قبل از خمس هم میتواند مهریه را پرداخت کند و سپس خمس بقیه اموال را بدهد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا محاسبه نرخ تورم در دیون و مطالبات، ربا محسوب می شود؟
- [آیت الله سبحانی] آیا محاسبه نرخ تورم دار دیون مطالبات ربا محسوب می شود؟
- [آیت الله بهجت] آیا محاسبه ی نرخ تورّم در دیون و مطالبات ربا محسوب می شود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در مواردی نظیر قتل خطای محض که بنابر قول مشهور، دیه ظرف سه سال و هر سال ثلث آن باید پرداخت شود با عنایت به این که بر اساس فتوای تعداد زیادی از فقهای عظام ملاک محاسبه قیمت یوم الاداء میباشد بفرمائید : در محاسبه ثلث در صورت تعذّر از اعیان شش گانه چگونه باید عمل کرد؟ (آیا از ابتداء قیمت کلّ دیه بر اساس نرخ روز محاسبه میشود و جانی در هر سال ملزم به پرداخت ثلث همان قیمت است یا اینکه در پرداخت هر ثلث قیمت یوم الاداء همان ثلث ملاک است یعنی در هر سال باید با توجّه به قیمت سوقیه همان سال، ثلث دیه را محاسبه و پرداخت نماید)
- [آیت الله سبحانی] مبلغی را به فردی دادم وی ماهیانه بدون هیچ قراردادی مبلغی معین سود پرداخت می کرد آیا گرفتن این مبلغ جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی قبل از تصویب و الحاق تبصره ماده1082 قانون مدنی مهریه خانمی را که مبلغ کمی نیز بوده ضمانت کرده حال بعد از تصویب تبصره مزبور ضامن مکلف به پرداخت مهریه به نرخ روز است یا همان مبلغ مهریه را باید بپردازد؟
- [آیت الله جوادی آملی] .در محاسبه و پرداخت خمس، تأخیر از سال مالی جایز نیست؛ ولی زودتر از پایان سال مالی می توان، درآمد و هزینه ها را محاسبه و خمس آن را پرداخت کرد. استثنای هزینه ها
- [آیت الله اردبیلی] اگر مهریّه زن پول قرار داده شود و در اثر گذشت زمان یا عوامل دیگر، قیمت آن تنزّل فاحش پیدا کند، باید معادل آن به نرخ روز به زن پرداخت شود و یا با مصالحه، رضایت زن فراهم شود؛ ولی اگر چیزهایی نظیر زمین، خانه، طلا یا نقره به عنوان مهر قرار داده شوند، زن همان مقدار را طلبکار میشود، هر چند قیمت آنها تنزّل کرده باشد.
- [آیت الله مظاهری] اگر صیغه دائم را خود زن و مرد بخوانند و اوّل زن بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسی عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ). (یعنی خود را به همسری تو درآوردم با مهریه معیّن) پس از آن مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزْویجَ). (یعنی قبول کردم این ازدواج را) عقد صحیح است، و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند، چنانچه وکیل زن بگوید: (زَوَّجْتُ مَوکِّلَتی مُوَکِّلَکَ عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ). (یعنی وکیل خودم را به ازدواج وکیل تو درآوردم با مهریه معین) و وکیل مرد بگوید: (قَبِلْتُ لِمُوَکِّلی عَلَی الصَّداقِ). (یعنی قبول نمودم این ازدواج را برای وکیل خودم با مهریه معین) صحیح میباشد. دستور خواندن عقد غیر دائم:
- [آیت الله مظاهری] اگر خود زن و مرد بخواهند صیغه عقد غیر دائم را بخوانند، بعد از آنکه مدّت و مهر را معیّن کردند، چنانچه زن بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسی فِی الْمُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَی الْمَهْرِ الْمَعْلُومِ). (یعنی خود را به همسری تو درآوردم برای مدّت معین، با مهریه معین) بعد مرد بگوید: (قَبِلْتُ) صحیح است، و اگر دیگری را وکیل کنند و وکیل زن به وکیل مرد بگوید: (زَوَّجْتُ مَوَکِّلَتی مُوَکِّلَکَ فِی الْمُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَی الْمَهْرِ الْمَعْلُومِ). (یعنی وکیل خودم را به ازدواج وکیل تو درآوردم در مدّت معین، با مهریه معین) و وکیل مرد بگوید: (قَبِلْتُ لِمُوَکِّلی هکَذا). صحیح میباشد.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که ضمن عقد دائم مهریه ذکر نشود و یا عدم مهر شرط شود، عقد نکاح صحیح است و زن و شوهر میتوانند بعد از عقد مهریّه را معیّن کنند و اگر قبل از تعیین مهریه آمیزش واقع شده باشد، زن مستحقّ مهرالمثل است یعنی مقدار مهریّهای که چنین زنی با توجّه به ویژگیهای مربوط و شرایط خانوادگی در بین امثال و فامیل و معمول محل خود دارد و در صورتی که یکی از زوجین قبل از تعیین مهریه و آمیزش بمیرد، زن مستحقّ مهریه نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر خمس، زکات، وقف خاصّ و یا وقف عامّ با مال کسی مخلوط شود، حکم مالی را دارد که صاحب آن معلوم است و باید نزد خود و خداوند محاسبه کند و آن را پرداخت نماید.
- [آیت الله اردبیلی] برای پرداخت تمام یا قسمتی از مهریّه میتوان مدّت یا اقساطی =============================================================================== 1 وسائل الشیعة، چاپ آل البیت، باب 52 از (أبواب مقدّمات النکاح وآدابه)،ح3،ج20،ص112. قرار داد.
- [آیت الله سیستانی] اگر شرط ضمن عقد اجاره که در فرضهای مسأله (2838) و (2839) آمده به صورت شرط نتیجه نه شرط فعل؛ یعنی شرط تمدید اجاره در فرض ما باشد، به این صورت که مستأجر بر مالک شرط کند که او یا هر که او مستقیماً یا با واسطه معین میکند، حقّ تصرف محل و استفاده از آن را به ازای پرداخت مبلغی معین سالیانه یا به قیمت متعارف در هر سال داشته باشد، در این حال مستأجر یا آن که مستأجر او را تعیین میکند حقّ تصرف محل و استفاده از آن را حتّی بدون رضایت مالک دارد و مالک تنها حق دارد که مبلغ مورد توافق را مطالبه کند.
- [آیت الله بهجت] اجناس مغازهای که بهعنوان سرمایه حساب شده و خمس آن پرداخت گردیده، اگر در رأس سال خمسی آینده بهسبب گران شدن اجناس، قیمت آن بالا رفته باشد، ملاک در حساب سرمایه، قیمت فعلی آن است در صورتی که فروش آن جنس به نرخ روز سودآور باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زنی، مردی را وکیل کند که به مدّت ومبلغ معیّن او را برای خود صیغه نماید، چنانچه مرد او را به عقد دائم خود در آورد و یا به غیر از مدّت یا مبلغی که معیّن شده او را صیغه کند، وقتی آن زن فهمید اگر بگوید راضی هستم، عقد صحیح است.