کسی که مقداری از نیازهای زندگی خود را به صورت اقساط بلند مدت (مثلاً سه ساله) تهیه کرده است، آیا میتواند سر سال خمسی، همه بدهی خود را از درآمد سال کسر کند؟ امام، مکارم، نوری و سیستانی: خیر، تنها قسطهایی که در آن سال باید بپردازد، جزء مخارج آن سال شمرده میشود.امام، استفتاءات، ج 1، س 167؛ نوری، توضیحالمسائل، م 1782 و استفتاءات، ج 2، س 332؛ سیستانی، توضیحالمسائل، م 1756؛ مکارم، توضیحالمسائل، م 1514. فاضل، خامنهای، صافی، بهجت و تبریزی: خیر، تنها قسطهایی که در آن سال پرداخته میشود - در صورت پرداخت بدهی - جزء مخارج آن شمرده میشود و از درآمد سال کسر میگردد.فاضل، جامعالمسائل، ج 1، س 845؛ خامنهای، اجوبة، س 868؛ صافی، جامعالاحکام، ج 1، س 729 و 730؛ بهجت، توضیحالمسائل، م 1406، 1407؛ تبریزی، استفتاءات، س 875. (احکام خمس، سید مجتبی حسینی، کد: 119/500010)
کسی که مقداری از نیازهای زندگی خود را به صورت اقساط بلند مدت (مثلاً سه ساله) تهیه کرده است، آیا میتواند سر سال خمسی، همه بدهی خود را از درآمد سال کسر کند؟
کسی که مقداری از نیازهای زندگی خود را به صورت اقساط بلند مدت (مثلاً سه ساله) تهیه کرده است، آیا میتواند سر سال خمسی، همه بدهی خود را از درآمد سال کسر کند؟
امام، مکارم، نوری و سیستانی: خیر، تنها قسطهایی که در آن سال باید بپردازد، جزء مخارج آن سال شمرده میشود.امام، استفتاءات، ج 1، س 167؛ نوری، توضیحالمسائل، م 1782 و استفتاءات، ج 2، س 332؛ سیستانی، توضیحالمسائل، م 1756؛ مکارم، توضیحالمسائل، م 1514.
فاضل، خامنهای، صافی، بهجت و تبریزی: خیر، تنها قسطهایی که در آن سال پرداخته میشود - در صورت پرداخت بدهی - جزء مخارج آن شمرده میشود و از درآمد سال کسر میگردد.فاضل، جامعالمسائل، ج 1، س 845؛ خامنهای، اجوبة، س 868؛ صافی، جامعالاحکام، ج 1، س 729 و 730؛ بهجت، توضیحالمسائل، م 1406، 1407؛ تبریزی، استفتاءات، س 875. (احکام خمس، سید مجتبی حسینی، کد: 119/500010)
- [سایر] کسی که برای نیازهای زندگی مبلغی قرض کرده و در آن راه صرف نموده است، آیا میتواند سر سال مبلغ بدهی را از درآمد سال کم کند؟
- [آیت الله بهجت] کسی بدهی اقساطی دارد و اقساط آن چند سال طول می کشد، آیا می تواند همه ی بدهی را از درآمد سال کسر کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی بدهی اقساطی دارد و اقساط آن چند سال طول می کشد، آیا می تواند همه بدهی را از درآمد سال کسر کند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر سال خمسی برسد اگر بدهی مؤجل داشته باشد یا وامی گرفته و خرج کرده و اقساط ماهانه بدهکار است آیا کل بدهی و وام را باید از درآمد کم کند و خمس الباقی را بپردازد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر سال خمسی برسد اگر بدهی مؤجل داشته باشد یا وامی گرفته و خرج کرده و اقساط ماهانه بدهکار است آیا کل بدهی و وام را باید از درآمد کم کند و خمس الباقی را بپردازد؟
- [سایر] شخصی از درآمد کسب، خانهای خریده و چند سال در آن زندگی میکند، سپس آن را میفروشد تا خانه دیگری تهیه نماید؛ چنانچه این پول تا سر سال خمسی باقی بماند، خمس دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] فردی مالیاتهای دولت را به صورت چک پرداخت مینماید، البتّه بعد از سال خمسی. حال وقتی سا خمسی بعد که رسید چکهایی که به اقساط داده و بدهکار است را به عنوان مقروض بودن میتواند از سرمایه کسر نماید؟
- [سایر] بدهی که به جهت نیاز زندگی بوده و چند ماه بعد از سال خمسی، زمانش فرا میرسد ؛ آیا میتوان هنگام محاسبه مقدار آن را از درآمد کم کرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اینجانب مقداری وام برای تهیه جهیزیه دخترم از بانک گرفتم تا اقساط آن را در مدت چهار سال بپردازم. آیا می توانم اقساط آن را از درآمد سالهای آینده بپردازم؟
- [آیت الله اردبیلی] در یک کارخانه هر ماه مقداری از حقوق کارکنان کسر میشود و مجموع آنها پس از چند ماه به کارکنان پرداخت میشود. اگر این پول بعد از سال خمسی دریافت شود، از درآمد سال دریافت حساب میشود یا از درآمد سال کسر حقوق؟
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی در یک سال خمسی درآمدی نداشت، نمیتواند هزینه آن سال را از درآمد سال بعد کسر نماید . بلی , اگر برای مخارج این سال مقداری قرض کند، در سال بعد میتواند آن وام را از درآمد سال جدید پرداخت نماید و جزء هزینه سال بعد قرار دهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی در تجارت یا زراعت و غیره در یک سال خمسی ضرر و زیان کرد، نمی تواند این ضرر و خسارت را از درآمد سا ل آینده کسر نماید. البته قبلاً گفته شد که اگر برای تأسیس کارگاه تجاری یا زراعت و غیره, چند سال هزینه کرد، پس از سوددهی می تواند تمام هزینه های آن کارگاه را از درآمد کسر نماید.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی از ابتدای سال خمسی تا به دست آوردن درآمد، هزینهای برای خود و خانواده خود نموده است، خواه از سرمایه و خواه قرض گرفته باشد و خواه از مال مخمس خودش مصرف کرده باشد، هزینه او محسوب شده و از درآمد سال مالی او کسر میشود و بقیه درآمد سال, خمس دارد. هزینه بدون استفاده
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر شخصی در اثنای سال سودی به دست آورد، می تواند با همان درآمد و سود دوباره تجارت کند و سود جدیدی به دست آورد و در پایان سال خمسی همه درآمدها را با هم جمع می کند و پس از کسر هزینه های تجارت و هزینههای زندگی خود, خمس سود خالص را بپردازد.
- [آیت الله سیستانی] اگر مقداری از سرمایه در تجارت و مانند آن از بین برود ، میتواند مقداری را که از سرمایه کم شده ، از منافع همان سال کسر نماید .
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی هزینه های سفر حج یا زیارتهای مستحبی یا عروسی فرزند خود را در روزهای پایانی سال خمسی انجام داد که بخشی از این هزینه ها در پایان سال خمسی و بخش دیگر آن در سال جدید انجام شد، آن مقداری که در سال خمسی جاری هزینه می شود، جزء مؤونه همان سال شمرده میشود و خمس ندارد . مقداری که در سال جدید هزینه می شود، مربوط به محاسبات سال جدید است. خمس مطلق درآمد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در اول سال منفعتی نبرد، و از سرمایه خرج کند، و پیش از تمامشدن سال، منفعتی به دستش آید، میتواند مقداری که از سرمایه برداشته از منافع کسر کند، ولی احتیاط این است که کسر ننماید.
- [آیت الله مظاهری] پولی را که انسان جهت خرید خانه یا تلفن یا ماشین و مانند اینها پرداخت میکند اگر از درآمد همان سال باشد و به آن نیاز متعارف داشته باشد، و سال خمسی هم داشته باشد، خمس ندارد. ولی اگر از درآمد همان سال نباشد، یا سال خمسی نداشته باشد، یا اگر سال خمسی دارد تا سَرِ سال خمسی به او تحویل ندهند و سال بعد تحویل دهند، باید خمس آن را بدهد، مگر آن پول خمس نداشته باشد نظیر مهریه، یا ارث و مانند اینها.
- [آیت الله اردبیلی] زنی که در عدّه وفات به سر میبرد، میتواند از خانه خارج شود و برای رفع نیازهای خود رفت و آمد کند، ولی احوط آن است که شب را در همان خانهای که در زمان حیات همسرش زندگی میکرده بماند.
- [آیت الله مظاهری] اگر در اوّل سال منفعتی نبرد و از سرمایه خرج کند و پیش از تمام شدن سال منفعتی به دستش آید، میتواند مقداری را که از سرمایه برداشته از منافع کسر کند، و اگر بعد از تمام شدن سال منفعتی به دستش آید نمیتواند مقداری را که سال قبل از سرمایه برداشته از منافع کسر کند، ولی اگر با سرمایهای که برای او مانده نتواند کسبی کند که سزاوار او باشد یا منافعی که از آن پیدا میشود برای مخارج سال او کافی نباشد میتواند مقداری را که از سرمایه کم شده از منافع کسر نماید.