اصطلاح (احتیاط واجب) را توضیح دهید؟ وظیفه مقلد در این رابطه چیست؟ اگر دلیل یک مسأله شرعی، به طور صد در صد برای مجتهد روشن باشد، درباره آن مسأله به صراحت فتوا میدهد؛ ولی گاه به عللی از فتوا و نظر دادن خودداری کرده و در مسأله احتیاط میکند. این عمل یا به جهت آن است که دلیل مسأله، به خوبی و به طور صد در صد برای او روشن نیست و یا اینکه نظر او با همه یا بیشتر فقها تفاوت دارد و به دلیل رعایت احتیاط و تقوا، بر خلاف آنان فتوا نمیدهد و احتیاط میکند و یا به جهت عوامل دیگری است که در کتابهای استدلالی ذکر شده است. این نوع خودداری از فتوا دادن را (احتیاط واجب) گویند و در این مورد مقلد، یا باید به این احتیاط عمل کند و یا به فتوای مجتهدی که بعد از او اعلم است، عمل نماید.در اینکه آن مجتهد باید از سایر مجتهدان دیگر، اعلم باشد، اختلاف نظر هست (ر. ک: عنوان (احتیاطات)). (احکام بلوغ و تقلید، سید مجتبی حسینی، کد: 73/500019)
اصطلاح (احتیاط واجب) را توضیح دهید؟ وظیفه مقلد در این رابطه چیست؟
اگر دلیل یک مسأله شرعی، به طور صد در صد برای مجتهد روشن باشد، درباره آن مسأله به صراحت فتوا میدهد؛ ولی گاه به عللی از فتوا و نظر دادن خودداری کرده و در مسأله احتیاط میکند. این عمل یا به جهت آن است که دلیل مسأله، به خوبی و به طور صد در صد برای او روشن نیست و یا اینکه نظر او با همه یا بیشتر فقها تفاوت دارد و به دلیل رعایت احتیاط و تقوا، بر خلاف آنان فتوا نمیدهد و احتیاط میکند و یا به جهت عوامل دیگری است که در کتابهای استدلالی ذکر شده است. این نوع خودداری از فتوا دادن را (احتیاط واجب) گویند و در این مورد مقلد، یا باید به این احتیاط عمل کند و یا به فتوای مجتهدی که بعد از او اعلم است، عمل نماید.در اینکه آن مجتهد باید از سایر مجتهدان دیگر، اعلم باشد، اختلاف نظر هست (ر. ک: عنوان (احتیاطات)). (احکام بلوغ و تقلید، سید مجتبی حسینی، کد: 73/500019)
- [سایر] منظور از وجوب در اصطلاح واجب الوجود چیست؟
- [سایر] منظور از واجب در اصطلاح «واجب الوجود» چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مرجعی از دنیا برود و مرجع تقلید دیگری نباشد وظیفه مقلّد چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] وظیفه مقلد در قبال مرجع تقلید خود در صورتی که اعلمیت مرجع دیگری را احراز نماید، چیست؟
- [آیت الله خوئی] در صورتی که امر دائر شود بین تقلید غیر اعلم عادل و اعلم غیر عادل، وظیفه مقلد چیست؟
- [آیت الله سبحانی] اگر همسر مقلد مرجعی باشد که می گوید هدیه خمس دارد و شوهر مقلد مرجعی است که می گوید خمس ندارد، در مورد وسیله مشترک و مورد استفاده هر دو وظیفه چیست؟
- [سایر] رابطه ی وظیفه قانون اساسی و ضمانت اجرا آن چیست؟
- [سایر] آیا در اسلام نگاهی شبیه اصطلاح جهان وطنی داریم، یا این تنها یک اصطلاح غربی است؟
- [سایر] اگر بین مراجع تقلید در ثبوت عید فطر، اختلاف پیش آید، وظیفه مکلف چیست؟ آیا هر مقلد باید به نظر مرجع تقلید خود مراجعه کند؟
- [آیت الله بهجت] در تعارض قوانین تصویب شده در مجلس و شورای نگهبان با فتوای مرجع تقلید، وظیفه مکلف و یا قاضی مقلِّد چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در جایی که مجتهد صریحاً فتوا ندارد، بلکه می گوید احتیاط آن است که فلان گونه عمل شود، این احتیاط را (احتیاط واجب) می گویند و مقلّد یا باید به آن عمل کند و یا به مجتهد مساوی یا مجتهدی که بعد از مرجع تقلید فرد، اعلم از دیگر مجتهدان باشد مراجعه نماید ولی اگر فتوای صریحی داده، مثلاً گفته اقامه برای نماز مستحبّ است، سپس گفته احتیاط آن است که ترک نشود، این را (احتیاط مستحبّ) می گویند و مقلّد می تواند به آن عمل کند یا نکند. و در مواردی که می گوید (محلّ تامّل) یا (محلّ اشکال) است مقلّد می تواند عمل به احتیاط کند یا به دیگری مراجعه نماید. امّا اگر بگوید (ظاهر چنین است) یا (اقوی چنین است)، این تعبیرها فتوا محسوب می¬شود و مقلّد باید به آن عمل کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] وقتی فتوای مرجع تقلید تغییر کرد عمل کردن مقلّد به فتوای قبلی جایز نیست ولی اگر فتوای قبلی مطابق احتیاط باشد عمل به آن بنابر احتیاط مانعی ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر مرجع تقلید در مسألهای فتوا دهد, مقلّد او نمیتواند به فتوای مجتهد دیگر عمل کند; ولی اگر فتوا ندهد, بلکه احتیاط کند, مثل اینکه بگوید (احتیاط, آن است فلان طور عمل شود)، مقلد او میتواند به فتوای مجتهد دیگر که دیگر مجتهدان از او اعلم نیستند عمل کند; همچنین است اگرمرجع تقلید بگوید (محلّ تأمل )یا (مورد اشکال) است.
- [آیت الله سیستانی] اگر مجتهد أعلم در مسألهای فتوا دهد، مقلّد نمیتواند در آن مسأله به فتوای مجتهد دیگر عمل کند. ولی اگر فتوا ندهد، و بفرماید احتیاط آن است که فلان طور عمل شود مثلاً بفرماید احتیاط آن است که در رکعت اوّل و دوّم نماز بعد از سوره حمد یک سوره تمام بخواند مقلّد باید یا به این احتیاط که احتیاط واجب یا لازم نامیده میشود، عمل کند، و یا به فتوای مجتهد دیگری با رعایت الأعلم فالأعلم عمل نماید، پس اگر او فقط سوره حمد را کافی بداند، میتواند سوره را ترک کند. و همچنین است اگر مجتهد أعلم بفرماید مسأله محل تأمل، یا محل اشکال است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که نمی داند وظیفه اش تیمم است یا وضوی جبیره ای؛ بنا بر احتیاط واجب باید هر دو را به جا آورد.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که نمی داند وظیفه اش تیمم است یا وضوی جبیره ای ، بنابر احتیاط واجب باید هر دو را بجا آورد .
- [آیت الله سبحانی] کسی که نمی داند وظیفه اش تیمّم است یا وضوی جبیره ای بنابر احتیاط واجب باید هر دو را بجا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که نمی داند وظیفه اش تیمم است یا وضوی جبیره ای بنابر احتیاط واجب باید هر دو را به جا آورد.
- [امام خمینی] کسی که نمی داند وظیفه اش تیمم است یا وضوی جبیره ای بنابر احتیاط واجب باید هر دو را بجا آورد.
- [آیت الله سبحانی] اگر مجتهد اعلم در مسأله ای فتوی دهد مقلِّد آن مجتهد نمی تواند در آن مسأله به فتوای مجتهد دیگر عمل کند ولی اگر فتوی ندهد، مثلاً بگوید احتیاط آن است که در رکعت سوم و چهارم نماز، تسبیحات اربعه یعنی سُبْحانَ اللهِ وَالْحَمْدُللهِ وَلا اِلهَ اِلاّ اللهُ وَاللهُ اَکْبَر، را سه مرتبه بگویند، در این صورت مقلّد باید یکی از دو راه را برگزیند:1. به این احتیاط که به آن (احتیاط واجب) می گویند عمل کند و سه مرتبه بگوید.2. به فتوای مجتهدی که پس از وی (اعلم) به شمار می رود عمل نماید. پس اگر او یک مرتبه گفتن را کافی بداند، می تواند یک مرتبه بگوید.