گفته می شود موسیقی انسان را غافل می کند، بسیاری از امور روزمره نظیر انواع بازی ها و فیلم ها نیز این چنین هستند؛ پس چرا اینها حرام نیست؟ باید دانست لهو انواعی دارد که مهمترین آنها عبارت است از: 1. مشغول شدن انسان به امور غیر مهم و بی معنا و بیهوده؛ مانند بازی با تسبیح، بازی با محاسن صورت و برخی از اموری که هیچ فایده عقلایی در بر ندارد. 2. مشغول شدن به اموری که اوقات فراغت را پر می کند و دارای فایده عقلایی است؛ چنان که حضرت علی(علیه السلام) از پیامبراسلام(صلی الله علیه وآله) نقل می کند: (نِعْمَ اللهوُ المِغْزَلُ لِلْمَرأة الصالِحَةِ)؛ (بافندگی لهو و سرگرمی زن صالح است). وسائل الشیعه، ج 6، ص 185. بسیاری از بازی هایی که در این عصر رایج بوده و دارای هدف و منفعت عقلایی است، از مصادیق این قسم به شمار می رود. 3. مشغول شدن به اموری که باعث طرب و شادی نفسانی و خارج شدن از حد اعتدال می گردد؛ مانند غنا و نواختن موسیقی. در متون دینی، هیچ گاه لهو به صورت فراگیر و مطلق حرام نبوده؛ بلکه نوع خاصی از آن مورد مذمت و حرمت قرار گرفته است. (لهو حرام) آن است که شارع مقدس به طور جزئی و مشخص، به آن تصریح کرده و مورد نهی و سرزنش خود قرار داده است، مانند نواختن موسیقی و استماع آن. فاضل لنکرانی، جامع المسائل، ج 1، س 1009؛ اکبر ایرانی، بررسی مبانی موسیقی، ص 76؛ علی حسینی، الموسیقی، ص 143-152؛ سید ابوالقاسم خوئی، مصباح الفقاهه، ج 1، ص 423. آیةاللَّه بروجردی می فرماید: حرمت برخی انواع لهو هر چند قطعی است؛ ولی نمی توان آن را به همه اقسام آن سرایت داد. لهو حرام آن است که انسان را از حد اعتدال و طبیعی خود بیرون آورد و باعث کاهش یا سلب جدیت عقل شود؛ مانند برخی آهنگ های موسیقی که هر کس بشنود، او را در حرکات و رفتار بی اختیار می سازد (هر چند از عاقل ترین انسان ها باشد). البدر الزاهر فی صلوة الجمله والمسافر، ص 234.شبیه این سخن از آیةاللَّه وحید خراسانی نیز نقل شده است. سید محمد تقی حسینی، غنا در آیینه شفاف اهل بیت، ص 9 و 78. (احکام موسیقی، سید مجتبی حسینی، کد: 5/500022)
گفته می شود موسیقی انسان را غافل می کند، بسیاری از امور روزمره نظیر انواع بازی ها و فیلم ها نیز این چنین هستند؛ پس چرا اینها حرام نیست؟
گفته می شود موسیقی انسان را غافل می کند، بسیاری از امور روزمره نظیر انواع بازی ها و فیلم ها نیز این چنین هستند؛ پس چرا اینها حرام نیست؟
باید دانست لهو انواعی دارد که مهمترین آنها عبارت است از:
1. مشغول شدن انسان به امور غیر مهم و بی معنا و بیهوده؛ مانند بازی با تسبیح، بازی با محاسن صورت و برخی از اموری که هیچ فایده عقلایی در بر ندارد.
2. مشغول شدن به اموری که اوقات فراغت را پر می کند و دارای فایده عقلایی است؛ چنان که حضرت علی(علیه السلام) از پیامبراسلام(صلی الله علیه وآله) نقل می کند: (نِعْمَ اللهوُ المِغْزَلُ لِلْمَرأة الصالِحَةِ)؛ (بافندگی لهو و سرگرمی زن صالح است). وسائل الشیعه، ج 6، ص 185. بسیاری از بازی هایی که در این عصر رایج بوده و دارای هدف و منفعت عقلایی است، از مصادیق این قسم به شمار می رود.
3. مشغول شدن به اموری که باعث طرب و شادی نفسانی و خارج شدن از حد اعتدال می گردد؛ مانند غنا و نواختن موسیقی.
در متون دینی، هیچ گاه لهو به صورت فراگیر و مطلق حرام نبوده؛ بلکه نوع خاصی از آن مورد مذمت و حرمت قرار گرفته است. (لهو حرام) آن است که شارع مقدس به طور جزئی و مشخص، به آن تصریح کرده و مورد نهی و سرزنش خود قرار داده است، مانند نواختن موسیقی و استماع آن. فاضل لنکرانی، جامع المسائل، ج 1، س 1009؛ اکبر ایرانی، بررسی مبانی موسیقی، ص 76؛ علی حسینی، الموسیقی، ص 143-152؛ سید ابوالقاسم خوئی، مصباح الفقاهه، ج 1، ص 423.
آیةاللَّه بروجردی می فرماید: حرمت برخی انواع لهو هر چند قطعی است؛ ولی نمی توان آن را به همه اقسام آن سرایت داد. لهو حرام آن است که انسان را از حد اعتدال و طبیعی خود بیرون آورد و باعث کاهش یا سلب جدیت عقل شود؛ مانند برخی آهنگ های موسیقی که هر کس بشنود، او را در حرکات و رفتار بی اختیار می سازد (هر چند از عاقل ترین انسان ها باشد). البدر الزاهر فی صلوة الجمله والمسافر، ص 234.شبیه این سخن از آیةاللَّه وحید خراسانی نیز نقل شده است. سید محمد تقی حسینی، غنا در آیینه شفاف اهل بیت، ص 9 و 78. (احکام موسیقی، سید مجتبی حسینی، کد: 5/500022)
- [آیت الله خوئی] آیا تمام انواع موسیقی از غنا شمرده شده که حرام باشد استماع آن به تمام انواع آن، یا آنکه بعض آن حرام است دون بعض دیگر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] موسیقی چیست؟ و آیا همه انواع آن از نظر اسلام حرام است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] گوشدادن به موسیقی چه حکمی دارد؟ آیا فرقی بین انواع موسیقی است؟
- [آیت الله خوئی] آیا نوعی از انواع موسیقی وجود دارد که گوش دادن به آنها جایز باشد؟ و معنی کلامتان که در جواب بعضی از استفتاءات وارد شده که فرمودهاید موسیقی که مناسب با مجالس لهو است فقط حرام میباشد، چیست؟
- [سایر] پولی که به قهرمان بازی شطرنج می دهند، چه حکمی دارد؟
- [سایر] چرا موسیقی حرام است در صورتی که فطرت انسان به موسیقی تمایل دارد؟ لطفا دلایل عقل پسندی ارائه دهید.
- [سایر] آیا زن و شوهر به خاطر تمایل به یکدیگر و افزایش شهوت، می توانند به موسیقی گوش فرا دهند؟
- [سایر] پولی که برای برگزاری مسابقات ورزشی، از بازی کنندگان دریافت می شود، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سیستانی] حکم دقیق موسیقی به هر صورت یا انواع اصوات اعم از سرودهای بدون موسیقی یا نوحه ها یا مداحی ها به سبک جدید را خواستارم ؟
- [سایر] آیا می توان استفاده از موسیقی حرام را برای امری مهم تر، همچون مقابله با هجوم فرهنگی و سیاسی غرب (برای مدتی و یا مردم منطقه ای)، جایز دانست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خرید و فروش تمام انواع مسکرات حرام و باطل است.
- [آیت الله سبحانی] خرید و فروش تمام انواع مسکرات حرام و باطل است.
- [آیت الله اردبیلی] خوردن گوشت جانوران ریز و خزندگان و انواع حشرات مانند موش، مار، سوسمار، مارمولک، خرچنگ، عقرب، سوسک، زنبور، مورچه، مگس، پشه، شبپره و انواع کرمها حرام است.
- [آیت الله مظاهری] خوردن یا استعمال انواع موادّ مخدّر مانند تریاک، هروئین، حشیش و نظایر آن و همچنین استفاده از قرصهای مخدّر و روانگردان و نظایر آن که انسان را از حالت عادی خارج میکند، حرام است.
- [آیت الله مظاهری] ساختن آلات موسیقی و فروختن و خریدن آنها، بلکه نگاهداری آنها، حرام است.
- [آیت الله سبحانی] نمازخواندن در جایی که موسیقی می نوازند، باطل نیست ولی گوش دادن به آنها حرام است.
- [آیت الله سبحانی] خوردن یا نوشیدن چیزی که برای انسان ضرر مهمی دارد حرام است، کشیدن سیگار و سایر انواع دخانیات مخصوصاً مواد مخدر مطلقاً حرام است خواه به صورت تزریق یا دود کردن یا خوردن و یا به هر طریق دیگری بوده باشد. و همچنین تولید، خرید و فروش و هر گونه کمک به انتشار آن حرام است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] بازی کردن با همسر در حال حیض، حرام نیست و کفاره هم ندارد.
- [آیت الله مظاهری] لازم نیست موسیقی بهواسطه آلاتی که معدّ برای موسیقی است نظیر دائره و تنبک و نی و تار و امثال اینها باشد، بلکه هر آهنگی که شهوتانگیز و طربانگیز باشد حرام است، گرچه بهوسیله آلات معدّه نباشد، چنانکه آهنگی که شهوتانگیز و طربانگیز نباشد و بهوسیله آلات معدّه باشد، حرام نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] گوشت پرندگانی که دارای چنگال هستند و درنده می باشند حرام است مانند باز و عقاب و کرکس و شاهین و امثال اینها و همچنین است بنابر احتیاط واجب انواع کلاغ و شب پره و طاووس. ولی گوشت پرندگانی مانند انواع کبوتر و کبک و تیهو و قطا و مرغ خانگی و انواع گنجک و امثال اینها حلال می باشد (بلبل و سار و چکاوک از اقسام گنجشک است)، امّا بنابر احتیاط واجب باید از خوردن گوشت پرستو و هدهد اجتناب کرد.