در بعضی از منابع دینی عمر بشر به 8000 سال می رسد اما می دانیم انسان عمرش از یک میلیون سال تجاوز می کند. آیا آن انسانهایی که پیش از حضرت آدم(ع) بودند دارای دین و شریعت بودند؟ اصلا حضرت آدم چند سال است که خلق شدند؟
1-فرموده اید عمر بشر بیش از یک میلیون سال است. پیرامون این مطلب چند نکته را متذکر می شویم:
الف) مرحوم علامه طباطبایی(ره) در ذیل آیه 1 سوره نساء می‌فرماید: (از ظاهر سیاق برمی‌آید که مراد از (نفس واحده)، آدم و مراد از (زوجها) حوا است که پدر و مادر نسل انسانند و ما نیز از آن نسل هستیم و به طوری که از ظاهر قرآن کریم برمی‌آید، همه افراد نوع انسان به این دو تن منتهی می‌شوند.(که تاریخ آن به حدود هفت یا هشت هزار سال پیش
می رسد) از آیه شریفه برمی‌آید که نسل موجود از انسان، تنها به آدم و همسرش منتهی می‌شود و جز این دو نفر، هیچ کس دیگری در انتشار این نسل دخالت نداشته است)
ب). زمین شناسان معتقدند که عمر نوع بشر بیش از میلیون‌ها سال است و بر این گفتار خود، از فسیل آثاری از انسانها و نیز ادله‌ای از اسکلت سنگ شده خود انسانهای قدیمی آورده‌اند، که عمر هر یک از آنها معیارهای علمی خودشان بیش از پانصد هزار سال است. این اعتقاد ایشان است؛ اما ادله‌ای که آورده‌اند قانع کننده نیست. دلیلی نیست که بتواند اثبات کند این فسیل‌ها، بدن سنگ شده اجداد همین انسانهای امروزی است و دلیلی نیست که بتواند این احتمال را رد کند که این اسکلت‌های سنگ شده مربوط به یکی از ادواری است که انسانهایی در زمین زندگی می‌کرده‌اند،
ج). ممکن است دوره ما انسانها متصل به دوره فسیل‌های نامبرده نباشد، بلکه انسانهایی قبل از آفرینش آدم ابوالبشر در زمین زندگی می‌کرده‌اند و سپس منقرض شده باشند و این پیدایش انسانها و انقراضشان تکرار شده باشد تا پس از چند دوره، نوبت به نسل حاضر رسیده باشد.
د). قرآن کریم به طور آشکار، بیان نکرده که آیا ظهور این نوع موجود (انسان) در زمین، منحصر در همین دوره فعلی است که ما در آن قرار داریم و یا دوره‌های متعددی داشته و دوره ماانسان‌های فعلی آخرین ادوار آن است؟
ر). ممکن است از بعضی آیات شریف قرآن استشمام کرد که قبل از آفرینش حضرت آدم، ابوالبشر و نسل او، انسانهایی دیگر در زمین زندگی می‌کرده‌اند مانند آیه شریف (و اذ قال ربک للملائکه انی جاعل فی الارض خلیفه قالوا اتجعل فیها من یفسد فیها و یسفک الدما)؛ و زمانی که پروردگارت به فرشتگان فرمود: می‌خواهم در زمین جانشینی بگذارم، گفتندباز در زمین کسانی می‌گذاری که در آن فساد کنند و خون‌ها بریزند . (بقره، 30)
که بنا بر تفسیری از آن برمی‌آید، قبل از آفرینش بنی نوع آدم، دوره دیگری بر انسانیت گذشته است , لیکن این تفسیر از آیه به دلا یلی چندان موجه نمی نماید.
2-فرموده ایدآیا انسانهای قبل دارای دین وشرِیعت بوده اند؟
اگر بگو ییم که انسانهایی بو ده اندراجع به شریعت ایشان چیز معتبری در دست نیست.
در بعضی از روایات وارده از ائمه(ع) مطالبی آمده که سابقه ادوار بسیاری از بشر را قبل از دوره حاضر اثبات می‌کند
به طور خلاصه:
در خصوص خلقت آدم دیدگاه‌های گوناگونی مطرح شده است از جمله:
1. پیش از حضرت آدم، هیچ موجودی از آدم یا شبیه آدم وجود نداشته و حضرت آدم به طور مستقل خلق شده است.
2. پیش از حضرت آدم، بشری وجود داشته ولی تکامل نایافته بود و به هر دلیل نسل او از میان رفته و منقرض شده است و حضرت آدم بدون ارتباط نسلی با پیشینیان آفریده شده است.
3. پیش از حضرت آدم، آدمهایی وجود داشته که تکامل نایافته بوده و از میان نرفتند بلکه در بستر تکامل خود به مرحله انسانیت رسیده و حضرت آدم نخستین انسان و نخستین پیامبر از نسل همه آنها بوده و به طور مستقل خلق نشده است. به فرض صحت بندهای 2و3 بعید است آنان در وضعیتی از جهت بلوغ عقلی و فکری بوده باشند که مستلزم بعثت پیامبر برایشان باشد.
