چرا قدیم در حوزه با فلسفه مخالفت می کردند؟ بسته به مخالفین علل و دلایل مخالفتها نیز مختلف است که به برخی از آنها اشاره می شود. 1. یکی از عوامل، وجود روایاتی در مذمت فلاسفه است که با توجه به شواهد تاریخی مراد از فلاسفه، دراین روایات کسانی هستند که تحت تأثیر کتب یونانی ویا فلسفه های الحادی گرفتار سفسطه شده بودند یا با فلسفه در مقابل دین دکان باز کرده بودند؛ ولی مخالفین فعلی متوجه این مطلب نشده اند. 2 نداشتن ذوق در علوم عقلی، چرا که همه، استعداد هر علمی را ندارند و (الناس اعداء ما جهلوا)(نهج البلاغه) 3. برخی مخالف بودند با فلسفه خواندن کسانی که استعداد فلسفه نداشتند به عبارت دیگر مخالفت آنها با عمومی شدن فلسفه بود نه با خود آن. 4. مخالفت برخی هم تقلیدیست یعنی چون برخی علمای نامدار مخالفت کرده اند اینها نیز مخالفت می کنند. 5. برخی نیز مانند ظاهرگرایان اهل سنت اساسا با عقل و تعقل در دین مخالف بودند و معتقد بودند که دین را نمی توان با عقل فهمید. 6. برخی نیز با آمیختگی دین و فلسفه مخالفند لذا اینها با فلسفه مشاء مشکلی ندارند ولی با حکمت متعالیه مخالفند. 7. برخی نیز معتقدند که خلفای عباسی با ترویج فلسفه قصد داشتند که روایات اهل بیت(ع) را از رونق بیندازند لذا از این جنبه با آن مخالفند. 8. برخی نیز فلسفه را ره آورد فرقه معتزله می دانند و مخالفت با فلسفه را مخالفت با تفکر معتزلی می دانند. 9. برخی نیز عقاید فلاسفه را مخالف با قرآن و سنت قلمداد می کنند در حالی که درمواردی پاره ای ازعقائد فلاسفه مخالف با فهم آنان از کتاب و سنت است نه لزوما مخالف با کتاب و سنت.البته در مواردی نیز چه بسا اندیشه فیلسوفی در یک مطلب خطا باشد اما نمی توان به این دلیل به طور کلی فلسفه را مردود انگاشت .
چرا قدیم در حوزه با فلسفه مخالفت می کردند؟
بسته به مخالفین علل و دلایل مخالفتها نیز مختلف است که به برخی از آنها اشاره می شود.
1. یکی از عوامل، وجود روایاتی در مذمت فلاسفه است که با توجه به شواهد تاریخی مراد از فلاسفه، دراین روایات کسانی هستند که تحت تأثیر کتب یونانی ویا فلسفه های الحادی گرفتار سفسطه شده بودند یا با فلسفه در مقابل دین دکان باز کرده بودند؛ ولی مخالفین فعلی متوجه این مطلب نشده اند.
2 نداشتن ذوق در علوم عقلی، چرا که همه، استعداد هر علمی را ندارند و (الناس اعداء ما جهلوا)(نهج البلاغه)
3. برخی مخالف بودند با فلسفه خواندن کسانی که استعداد فلسفه نداشتند به عبارت دیگر مخالفت آنها با عمومی شدن فلسفه بود نه با خود آن.
4. مخالفت برخی هم تقلیدیست یعنی چون برخی علمای نامدار مخالفت کرده اند اینها نیز مخالفت می کنند.
5. برخی نیز مانند ظاهرگرایان اهل سنت اساسا با عقل و تعقل در دین مخالف بودند و معتقد بودند که دین را نمی توان با عقل فهمید.
6. برخی نیز با آمیختگی دین و فلسفه مخالفند لذا اینها با فلسفه مشاء مشکلی ندارند ولی با حکمت متعالیه مخالفند.
7. برخی نیز معتقدند که خلفای عباسی با ترویج فلسفه قصد داشتند که روایات اهل بیت(ع) را از رونق بیندازند لذا از این جنبه با آن مخالفند.
8. برخی نیز فلسفه را ره آورد فرقه معتزله می دانند و مخالفت با فلسفه را مخالفت با تفکر معتزلی می دانند.
9. برخی نیز عقاید فلاسفه را مخالف با قرآن و سنت قلمداد می کنند در حالی که
درمواردی پاره ای ازعقائد فلاسفه مخالف با فهم آنان از کتاب و سنت است نه لزوما مخالف با کتاب و سنت.البته در مواردی نیز چه بسا اندیشه فیلسوفی در یک مطلب خطا باشد اما نمی توان به این دلیل به طور کلی فلسفه را مردود انگاشت .
- [سایر] فلسفه وجود حوزه علمیه چیست؟
- [سایر] سلام؛ فلسفه تحلیلی چیست و تفاوت آن با فلسفه ملاصدرا و دروس فلسفی که در حوزه میخوانند چیست؟
- [سایر] چرا فلسفه سنتی اسلامی؛ مانند فیزیک قدیم ارسطویی، کیمیاگری و هیئت بطلمیوسی که جای خود را به فیزیک جدید نیوتنی و اینشتینی(علم شیمی جدید) و هیئت جدید کبلر و کبرنیک و گالیله دادهاند جای خود را به فلسفه جدید غربی نداده و در کنار آن و در عرض آن به حیات خود ادامه میدهد. آیا این به دلیل نا آشنایی فیلسوفان سنتی اسلامی ما با فلسفه جدید غرب و یا احیاناً عدم درک آن نیست؟
- [سایر] چرا علماء و اندیشمندان اسلامی قدیم و جدید نسبت به مسائل سیاسی، فقهی و اجتماعی جامعه وحدت نظر ندارند؟
- [سایر] سلام می خواستم روش اموزشی در حوزه های قدیم که در ان باید شاگرد بر استاد پیروز مشده را بدانم؟با تشکر
- [آیت الله خامنه ای] آیا تدریس و تحصیل فلسفه در حوزه های علمیه دینیّه جایز است؟
- [سایر] باسلام-بنده می خواستم دربعضی رشته های حوزه مثل فلسفه اسلامی ،تاریخ اسلام ،منطق و...تحصیل کنم چون این رشته ها دردانشگاه تدریس نمیشود یااگرتدریس شود باحوزه متفاوت است. میخواستم ببینم بهترین راه برایم چیست (خصوصا در رشته فلسفه).
- [آیت الله سیستانی] حدود مکه قدیم چیست؟
- [سایر] درباره ی مسئله حدوث قرآن توضیح دهید.
- [سایر] درباره ی مسئله حدوث قرآن توضیح دهید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زراعت یا باغی را قبل از واجب شدن زکات خریداری کند زکات بر عهده مالک جدید است و اگر بعد از آن که زکات واجب شده بخرد، زکات بر عهده فروشنده یعنی مالک قدیم است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در روابط سیاسی بین دولتهای اسلامی و دول اجانب، خوف آن باشد که اجانب بر ممالک اسلامی، تسلط پیدا کنند اگر چه تسلط سیاسی و اقتصادی باشد، لازم است بر مسلمانان که با این نحو روابط مخالفت کنند، و دول اسلامی را الزام کنند به قطع این گونه روابط.
- [امام خمینی] اگر در روابط سیاسی بین دولتهای اسلامی و دول اجانب، خوف آن باشد که اجانب بر ممالک اسلامی، تسلط پیدا کنند اگر چه تسلط سیاسی و اقتصادی باشد، لازم است بر مسلمانان که با این نحو روابط مخالفت کنند، و دول اسلامی را الزام کنند به قطع این گونه روابط.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در روابط سیاسی بین دولتهای اسلامی و سایر دولتها، خوف آن باشد که بیگانگان بر ممالک اسلامی تسلّط پیدا کنند چه تسلّط سیاسی و چه اقتصادی باشد لازم است بر مسلمانان که با این نحو روابط مخالفت کنند و دول اسلامی را به قطع این گونه روابط الزام کنند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر جای ماموم بلندتر از جای امام باشد در صورتی که بلندی به مقدار متعارف زمان قدیم باشد مثل آنکه امام در صحن مسجد و ماموم در پشت بام بایستد اشکال ندارد ولی اگر مثل ساختمانهای چند طبقة این زمان باشد ، جماعت اشکال دارد .
- [آیت الله سبحانی] اگر جای مأموم بلندتر از جای امام باشد در صورتی که بلندی به مقدار متعارف زمان قدیم باشد مثل آنکه امام در صحن مسجد و مأموم در پشت بام بایستد اشکال ندارد ولی اگر مثل ساختمان های چند طبقه این زمان باشد که از جماعت دور است اشکال دارد. سوم: نبودن فاصله میان مأمومین
- [امام خمینی] اگر جای ماموم بلندتر از جای امام باشد در صورتی که بلندی به مقدار متعارف زمان قدیم باشد مثل آن که امام در صحن مسجد و ماموم در پشت بام بایستد اشکال ندارد، ولی اگر مثل ساختمانهای چند طبقه این زمان باشد، جماعت اشکال دارد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در روابط سیاسی بین دولتها ی اسلامی ودُوَل اجانب ، خوف آن باشد که اجانب بر ممالک اسلامی ، تسلّط پیدا کنند اگر چه تسلّط سیاسی واقتصادی باشد لازم است بر مسلمانان که با این نحو روابط مخالفت کنند ، و دوَل اسلامی را الزام کنند به قطع این گونه روابط .
- [آیت الله بهجت] اگر کسی بچهای را ختنه کند و ضرری به آن بچه برسد یا بمیرد، چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد، بهطوریکه بگویند تعدّی کرده، ضامن است، ولی اگر بیشتر از معمول نبریده ضامن نیست، و این در صورتی است که به ولیّ بچه گفته باشد که در صورت حدوث ضرر، او ضامن نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در چهار محل مسافر مخیّر است نماز را تمام یا شکسته بخواند: (شهر مکّه)، (شهر مدینه) (در این دو شهر تفاوتی بین شهر قدیم و جدید نیست)، (مسجد کوفه) و (حرم حضرت سیّد الشّهداء(علیه السلام)) و منظور از حرم، قسمت زیر گنبد و رواقها است. البته افضل در این موارد، نماز تمام است.