آیا اهل سنت توسط به معصومین را جایز می دانند؟
آیا اهل سنت توسط به معصومین را جایز می دانند؟ نخست باید دانست که اکثر اهل سنت به توسل به اهل بیت اعتقاد دارند و گروههای بسیار محدودی مانند وهابیون تحت تاثیر عقاید ابن تیمیه با آن مخالفند. احادیث ذیل مستنداتی است که در منابع اهل سنت وجود دارد و نشانگراین است که بزرگان آنان معتقد به بحث توسل به معصومین علیهم السلام بوده اند اما متاسفانه اکنون برخی از اهل سنت با تاثیر پذیری از فرقه ضاله وهابیت منکر توسل شده اند: -بلال، موذن پیامبر، رسول خدا را در خواب دید که به او می فرماید: ای بلال، این چه جفایی است ؟آیا وقت آن نشده که به زیارت من آیی؟ بلال بیدار شد و اندوهگین و ترسان گشت. بر مرکب خود سوارشده به زیارت قبر پیامبر در مدینه آمد و شروع کرد به گریستن و صورت بر قبر پیامبر مالیدن. چون حسن و حسین علیهم‌السلام آمدند، آن دو را درآغوش کشید و بوسید. تاریخ طبری، ج 1 ص 161 و 169 - معجم البلدان، ج 3 ص 2 8 - تاریخ ابن کثیر،ج 1 ص 174 و 197 ؛مستدرک حاکم، ج 4 ص 515 - وفاء الوفاء، ج 2 ص 41 -مروان روزی مردی را دید که صورت و پیشانی بر قبر پیامبر نهاده است. گردن او را گرفت و گفت : می دانی چه می کنی ؟وقتی سربلند کرد، دید ابوایوب انصاری است. ابوایوب گفت : آری ! من سراغ سنگ نیامده ام، سراغ رسول الله آمده ام. از آن حضرت شنیدم که می فرمود: بر دین گریه نکنید وقتی که شایستگان عهده دار آن شوند، بلکه زمانی بر دین گریه کنید که نااهلان عهده دار و والی آن گردند! مستدرک حاکم، ج 4 ص 515 - وفاء الوفاء، ج 2 ص 41 الفقه علی المذاهب الاربعه، ج 1 ص 421 المنهاج، محیی الدین نوری شافعی، ج 1 ص 357 چاپ شده در حاشیه شرح مغنی. تاریخ طبری، ج 1 ص 8 – العرائس ثعلبی، ص 29. حاشیه ابی الاخلاص حنفی، ج 1 ص 168 در حاشیه دررالحکام. تاریخ طبری، ج 1 ص 161 و 169 - معجم البلدان، ج 3 ص 2 8 - تاریخ ابن کثیر، ج 1 ص 174 و 197. - ابن منکدر همراه اصحابش می نشست و گاهی که تشنگی سراغش می‌آمد، درهمان لحظه برخاسته صورت برقبر پیامبر می‌نهاد و درمقابل اعتراض همراهانش، می‌گفت : از قبر پیامبر شفا می‌گیرم. وی گاهی به صحن مسجد می‌آمد و در جای خاصی بر زمین می‌خوابید، علت را که می‌پرسیدند، می‌گفت : خودم دیدم که پیامبر در همین جا خوابیده بود. وفاء الوفاء، ج 2 ص 444 المغنی، ج 1 ص 495، درباره چاه‌های مدینه - الوفاء الوفاء، ج 2 ص 119 تا 149 الفقه علی المذاهب الاربعه، ج 1 ص 421 تاریخ طبری، ج 1 ص 161 و 169 - معجم البلدان، ج 3 ص 2 8 - تاریخ ابن کثیر، ج 1 ص 174 و 197. عبدالله بن احمد حنبل می گوید از پدرم درباره حکم کسی که به منبر رسول خدا دست می کشد و تبرک می جوید و آن را می بوسد و با قبرنیز همین کار را می کند تا ثواب ببرد، پرسیدم. گفت: اشکالی ندارد. مستدرک حاکم، ج 4 ص 515، - وفاء الوفاء، ج 2 ص 41 عبدالله بن عمر، هنگام زیارت قبر پیامبر، دست راست را روی قبر می‌نهاد و بلال حبشی چهره برآن می‌نهاد. روشن است که علاقه زیاد و عشق و محبت به این کار فرمان می‌دهد و این نوعی احترام و بزرگداشت است و مردم به تناسب شوقشان حالات متفاوتی دارند. بعضی‌ها وقتی قبر را می بینند، بی اختیار به سمت آن می شتابند، برخی هم با تاخیر و درنگ، و همه محل خیرند. تاریخ بغداد، خطیب بغدادی، ج 1 ص 146 - تاریخ الشام، ابن عساکر، ج 6 ص ‌ 1 8 المنتظم، ابن جوزی، ج 5، ص 99 سنن ابن داود، ج 2 ص 72 - صحیح بخاری، ج 2 ص 247 -محمد بن احمد رملی، از بزرگان شافعیه در (شرح منهاج) گفته است : سایه‌بان گذاشتن روی قبرو بوسیدن صندوق قبر و لمس کردن آن هنگام زیارت، مکروه است، مگر آن که به قصد تبرک باشد، هم‌ چنان که فتوا داده‌اند اگر کسی در اثر ازدحام نمی‌تواند حجرالاسود را لمس کند، با عصا به آن اشاره کند، آن گاه عصا را ببوسد. -مناقب خوارزمی، ص 252، - فرائد السمطین، باب اول - مستدرک حاکم، ج 3 ص 151. (این مطلب از الغدیر، ج 1 ص 3 نقل شده است). - فتوای ابن حنبل : ابن جماعه شافعی می گوید : عبد الله بن احمد حنبل این روایت را از پدرش نقل کرده است : ( از پدرم در باره مردی که منبر و قبر رسول خدا ( صلّی الله علیه وآله ) را برای ثواب مس می کرد و تبرک می جست و می بوسید پرسیدم، در جواب گفت : اشکالی ندارد. (وفاء الوفاء، ج 4، ص 1414) -عبدالله، فرزند احمد بن حنبل می گوید: از پدرم پرسیدم: مسّ منبر رسول الله و تبرّک با مس کردن آن، و بوسیدن و یا مسّ و متبرّک شدن به قبر شریف و یا بوسیدن آن به قصد ثواب، چه حکمی دارد؟ پدرم گفت: هیچ اشکالی ندارد. (الجامع فی العلل و معرفة الرجال، ج2، ص32 - وفاءالوفا، ج4، ص1414) -رملی شافعی می گوید: تبرّک جستن به قبر پیامبر و یا عالم و یا اولیا جایز است و بوسیدن و استلام آن ایرادی ندارد. (کنز المطالب، ص 219( -محب الدین طبری شافعی گوید: بوسیدن قبر و دست گذاشتن روی آن جایز است و سیره و عمل علما و صالحان بر آن است. (اسنی المطالب، ج1، ص331) - زرکشی: تربت قبر حمزه از حکم منع برداشتن خاک حرمین، استثنا شده است، زیرا اتفاق همگان بر جواز نقل آن برای معالجه صداع است.، وفاء الوفا، ج1، ص69) - محمد بن مؤمل شاگرد ابن خُزیمه که شیخ بخاری و مسلم و به اصطلاح شیخ الاسلام است می گوید: به همراه استادم ابن خزیمه و جمعی از اساتید به زیارت بارگاه قبر علی بن موسی الرضا(ع) در طوس رفتیم، استادم ابن خزیمه چنان در برابر آن بقعه متبرکه تعظیم و تواضع کرد که همگی در شگفت ماندیم. (تهذیب التهذیب، ج7، ص339) -ابو علی خلال، شیخ حنابله، می گوید: هرگاه مشکلی بر من عارض شود، قبر موسی بن جعفر(ع) را زیارت می کنم و به ایشان متوسل می شوم و خداوند مشکل مرا آسان می کند. (تاریخ بغداد، ج1، ص 12 ) گردآوری و پاسخ: سید محمد مهدی حسین پور مدیر گروه وهابیت
عنوان سوال:

آیا اهل سنت توسط به معصومین را جایز می دانند؟


پاسخ:

آیا اهل سنت توسط به معصومین را جایز می دانند؟

نخست باید دانست که اکثر اهل سنت به توسل به اهل بیت اعتقاد دارند و گروههای بسیار محدودی مانند وهابیون تحت تاثیر عقاید ابن تیمیه با آن مخالفند. احادیث ذیل مستنداتی است که در منابع اهل سنت وجود دارد و نشانگراین است که بزرگان آنان معتقد به بحث توسل به معصومین علیهم السلام بوده اند اما متاسفانه اکنون برخی از اهل سنت با تاثیر پذیری از فرقه ضاله وهابیت منکر توسل شده اند:
-بلال، موذن پیامبر، رسول خدا را در خواب دید که به او می فرماید: ای بلال، این چه جفایی است ؟آیا وقت آن نشده که به زیارت من آیی؟ بلال بیدار شد و اندوهگین و ترسان گشت. بر مرکب خود سوارشده به زیارت قبر پیامبر در مدینه آمد و شروع کرد به گریستن و صورت بر قبر پیامبر مالیدن. چون حسن و حسین علیهم‌السلام آمدند، آن دو را درآغوش کشید و بوسید.
تاریخ طبری، ج 1 ص 161 و 169 - معجم البلدان، ج 3 ص 2 8 - تاریخ ابن کثیر،ج 1 ص 174 و 197 ؛مستدرک حاکم، ج 4 ص 515 - وفاء الوفاء، ج 2 ص 41
-مروان روزی مردی را دید که صورت و پیشانی بر قبر پیامبر نهاده است. گردن او را گرفت و گفت : می دانی چه می کنی ؟وقتی سربلند کرد، دید ابوایوب انصاری است. ابوایوب گفت : آری ! من سراغ سنگ نیامده ام، سراغ رسول الله آمده ام. از آن حضرت شنیدم که می فرمود: بر دین گریه نکنید وقتی که شایستگان عهده دار آن شوند، بلکه زمانی بر دین گریه کنید که نااهلان عهده دار و والی آن گردند!
مستدرک حاکم، ج 4 ص 515 - وفاء الوفاء، ج 2 ص 41
الفقه علی المذاهب الاربعه، ج 1 ص 421
المنهاج، محیی الدین نوری شافعی، ج 1 ص 357 چاپ شده در حاشیه شرح مغنی.
تاریخ طبری، ج 1 ص 8 – العرائس ثعلبی، ص 29.
حاشیه ابی الاخلاص حنفی، ج 1 ص 168 در حاشیه دررالحکام.
تاریخ طبری، ج 1 ص 161 و 169 - معجم البلدان، ج 3 ص 2 8 - تاریخ ابن کثیر، ج 1 ص 174 و 197.
- ابن منکدر همراه اصحابش می نشست و گاهی که تشنگی سراغش می‌آمد، درهمان لحظه برخاسته صورت برقبر پیامبر می‌نهاد و درمقابل اعتراض همراهانش، می‌گفت : از قبر پیامبر شفا می‌گیرم. وی گاهی به صحن مسجد می‌آمد و در جای خاصی بر زمین می‌خوابید، علت را که می‌پرسیدند، می‌گفت : خودم دیدم که پیامبر در همین جا خوابیده بود.
وفاء الوفاء، ج 2 ص 444
المغنی، ج 1 ص 495، درباره چاه‌های مدینه - الوفاء الوفاء، ج 2 ص 119 تا 149
الفقه علی المذاهب الاربعه، ج 1 ص 421
تاریخ طبری، ج 1 ص 161 و 169 - معجم البلدان، ج 3 ص 2 8 - تاریخ ابن کثیر، ج 1 ص 174 و 197.
عبدالله بن احمد حنبل می گوید از پدرم درباره حکم کسی که به منبر رسول خدا دست می کشد و تبرک می جوید و آن را می بوسد و با قبرنیز همین کار را می کند تا ثواب ببرد، پرسیدم. گفت: اشکالی ندارد.
مستدرک حاکم، ج 4 ص 515، - وفاء الوفاء، ج 2 ص 41
عبدالله بن عمر، هنگام زیارت قبر پیامبر، دست راست را روی قبر می‌نهاد و بلال حبشی چهره برآن می‌نهاد. روشن است که علاقه زیاد و عشق و محبت به این کار فرمان می‌دهد و این نوعی احترام و بزرگداشت است و مردم به تناسب شوقشان حالات متفاوتی دارند. بعضی‌ها وقتی قبر را می بینند، بی اختیار به سمت آن می شتابند، برخی هم با تاخیر و درنگ، و همه محل خیرند.
تاریخ بغداد، خطیب بغدادی، ج 1 ص 146 - تاریخ الشام، ابن عساکر، ج 6 ص ‌ 1 8
المنتظم، ابن جوزی، ج 5، ص 99
سنن ابن داود، ج 2 ص 72 - صحیح بخاری، ج 2 ص 247
-محمد بن احمد رملی، از بزرگان شافعیه در (شرح منهاج) گفته است : سایه‌بان گذاشتن روی قبرو بوسیدن صندوق قبر و لمس کردن آن هنگام زیارت، مکروه است، مگر آن که به قصد تبرک باشد، هم‌ چنان که فتوا داده‌اند اگر کسی در اثر ازدحام نمی‌تواند حجرالاسود را لمس کند، با عصا به آن اشاره کند، آن گاه عصا را ببوسد.
-مناقب خوارزمی، ص 252، - فرائد السمطین، باب اول - مستدرک حاکم، ج 3 ص 151. (این مطلب از الغدیر، ج 1 ص 3 نقل شده است).
- فتوای ابن حنبل : ابن جماعه شافعی می گوید : عبد الله بن احمد حنبل این روایت را از پدرش نقل کرده است : ( از پدرم در باره مردی که منبر و قبر رسول خدا ( صلّی الله علیه وآله ) را برای ثواب مس می کرد و تبرک می جست و می بوسید پرسیدم، در جواب گفت : اشکالی ندارد. (وفاء الوفاء، ج 4، ص 1414)
-عبدالله، فرزند احمد بن حنبل می گوید: از پدرم پرسیدم: مسّ منبر رسول الله و تبرّک با مس کردن آن، و بوسیدن و یا مسّ و متبرّک شدن به قبر شریف و یا بوسیدن آن به قصد ثواب، چه حکمی دارد؟ پدرم گفت: هیچ اشکالی ندارد. (الجامع فی العلل و معرفة الرجال، ج2، ص32 - وفاءالوفا، ج4، ص1414)
-رملی شافعی می گوید: تبرّک جستن به قبر پیامبر و یا عالم و یا اولیا جایز است و بوسیدن و استلام آن ایرادی ندارد. (کنز المطالب، ص 219(
-محب الدین طبری شافعی گوید: بوسیدن قبر و دست گذاشتن روی آن جایز است و سیره و عمل علما و صالحان بر آن است. (اسنی المطالب، ج1، ص331)
- زرکشی: تربت قبر حمزه از حکم منع برداشتن خاک حرمین، استثنا شده است، زیرا اتفاق همگان بر جواز نقل آن برای معالجه صداع است.، وفاء الوفا، ج1، ص69)
- محمد بن مؤمل شاگرد ابن خُزیمه که شیخ بخاری و مسلم و به اصطلاح شیخ الاسلام است می گوید: به همراه استادم ابن خزیمه و جمعی از اساتید به زیارت بارگاه قبر علی بن موسی الرضا(ع) در طوس رفتیم، استادم ابن خزیمه چنان در برابر آن بقعه متبرکه تعظیم و تواضع کرد که همگی در شگفت ماندیم. (تهذیب التهذیب، ج7، ص339)
-ابو علی خلال، شیخ حنابله، می گوید: هرگاه مشکلی بر من عارض شود، قبر موسی بن جعفر(ع) را زیارت می کنم و به ایشان متوسل می شوم و خداوند مشکل مرا آسان می کند. (تاریخ بغداد، ج1، ص 12 )

گردآوری و پاسخ:
سید محمد مهدی حسین پور
مدیر گروه وهابیت





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین