آیا اگر انسان اهل تحقیقی حقیقتا بعد از تحقیق بسیار به این نتیجه رسید که دین حضرت مسیح، دین کامل تری نسبت به اسلام است و از اسلام خارج شد آیا حکم چنین انسانی هم اعدام است؛ بر فرض که مرتد فطری باشد؟
اگر چه دین مبین اسلام همه را به پذیرش توحید الهی فرا می خواند. اما این بدان معنا نیست که همگان را به پذیرش آن مجبور کند، زیرا ایمان و اعتقاد جبر و زور را بر نمی تابد. البته این امر به معنای فراهم آوری فضای مخالفت با اصل دین نیست، زیرا اساس اسلام بر توحید و نفی شرک، استوار است. و از دیدگاه اسلام کسی که دین اسلام را پذیرفته و درخانواده ی دینی رشد و نمود کرده، و بعد از آن یکی از اصول دین را انکار و به مخالفت آن برخیزد و آن را از یک اعتقاد فردی به حیطه ی اجتماعی بکشاند و در برابر دین بایستد و با فتنه انگیزی اذهان عمومی را در تشخیص حق و باطل مشوش کند، مرتکب جرمی شده است که مجازات آن را نیز باید تحمل کند. مجازات مرتد به دلیل جرم و گناه اجتماعی او است نه عقیده‌ی شخصی وی. از این رو مجازات مرتد شامل کسی که از دین خارج شده، ولی آن را به دیگران ابراز و اظهار نکرده است، نمی‌شود. بعبارت دیگر؛ اگر چنین شخصی تمام تلاش خود را در شناخت حق کرده باشد، در ارتداد خود، نزد خدا، معذور است؛ و واقعاً در حیطه‌ی احکام فردی خود مجرم، نیست ، اما اگر در شناخت حق کوتاهی کرده باشد، در حیطه‌ی احکام فردی نیز مجرم است. اما ارتداد یک جرم فردی نیست از آن جهت که مرتد، حق عمومی مردم را در حفظ روحیه‌ی دینی جامعه می‌شکند، و تدین مردمی را که کارشناس در دین نیستند تهدید می‌کند. در صدر اسلام نیز عده‌ای از دشمنان اسلام نقشه کشیدند که به ظاهر اسلام بیاورند و سپس مرتد شوند تا با این کار، ایمان مسلمانان را تضعیف کنند. اسلام برای جلوگیری از این تهدید، مجازات سنگینی را برای ارتداد قرار داده است، گرچه راه اثبات آن را نیز سخت کرده است، به گونه‌ای که تنها عده‌ی محدودی در صدر اسلام به این مجازات محکوم شدند. از این رو، اثر روانی این مجازات بیش از خود آن، توانسته است فضای سالمی برای عموم مردم فراهم سازد. و بنوعی مجازات مرتد، غیر مسلمانان را ترغیب می‌کند که با توجه و دقت بیشتری اسلام را بپذیرند. این مسأله از ایمان سرسری و سست جلوگیری می‌کند.
عنوان سوال:

آیا اگر انسان اهل تحقیقی حقیقتا بعد از تحقیق بسیار به این نتیجه رسید که دین حضرت مسیح، دین کامل تری نسبت به اسلام است و از اسلام خارج شد آیا حکم چنین انسانی هم اعدام است؛ بر فرض که مرتد فطری باشد؟


پاسخ:

اگر چه دین مبین اسلام همه را به پذیرش توحید الهی فرا می خواند. اما این بدان معنا نیست که همگان را به پذیرش آن مجبور کند، زیرا ایمان و اعتقاد جبر و زور را بر نمی تابد. البته این امر به معنای فراهم آوری فضای مخالفت با اصل دین نیست، زیرا اساس اسلام بر توحید و نفی شرک، استوار است. و از دیدگاه اسلام کسی که دین اسلام را پذیرفته و درخانواده ی دینی رشد و نمود کرده، و بعد از آن یکی از اصول دین را انکار و به مخالفت آن برخیزد و آن را از یک اعتقاد فردی به حیطه ی اجتماعی بکشاند و در برابر دین بایستد و با فتنه انگیزی اذهان عمومی را در تشخیص حق و باطل مشوش کند، مرتکب جرمی شده است که مجازات آن را نیز باید تحمل کند. مجازات مرتد به دلیل جرم و گناه اجتماعی او است نه عقیده‌ی شخصی وی. از این رو مجازات مرتد شامل کسی که از دین خارج شده، ولی آن را به دیگران ابراز و اظهار نکرده است، نمی‌شود. بعبارت دیگر؛ اگر چنین شخصی تمام تلاش خود را در شناخت حق کرده باشد، در ارتداد خود، نزد خدا، معذور است؛ و واقعاً در حیطه‌ی احکام فردی خود مجرم، نیست ، اما اگر در شناخت حق کوتاهی کرده باشد، در حیطه‌ی احکام فردی نیز مجرم است. اما ارتداد یک جرم فردی نیست از آن جهت که مرتد، حق عمومی مردم را در حفظ روحیه‌ی دینی جامعه می‌شکند، و تدین مردمی را که کارشناس در دین نیستند تهدید می‌کند. در صدر اسلام نیز عده‌ای از دشمنان اسلام نقشه کشیدند که به ظاهر اسلام بیاورند و سپس مرتد شوند تا با این کار، ایمان مسلمانان را تضعیف کنند. اسلام برای جلوگیری از این تهدید، مجازات سنگینی را برای ارتداد قرار داده است، گرچه راه اثبات آن را نیز سخت کرده است، به گونه‌ای که تنها عده‌ی محدودی در صدر اسلام به این مجازات محکوم شدند. از این رو، اثر روانی این مجازات بیش از خود آن، توانسته است فضای سالمی برای عموم مردم فراهم سازد. و بنوعی مجازات مرتد، غیر مسلمانان را ترغیب می‌کند که با توجه و دقت بیشتری اسلام را بپذیرند. این مسأله از ایمان سرسری و سست جلوگیری می‌کند.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین