خرید و فروش
بیع، مبادله‌ی مال در برابر مال است. معنای یاد شده، معنای لغوی بیع است و در باب تجارت یا بیع- بنابر اختلاف تعبیر در کلمات فقها- به تفصیل از احکام، اقسام و شرایط آن سخن رفته است.
خرید و فروش ظرف طلا و نقره برای غیر استعمالات حرام اشکالی ندارد و پول و عوضی هم که فروشنده می گیرد حرام نیست.
عنوان مسئله:
خرید و فروش ظرف طلا و نقره برای غیر استعمالات حرام اشکالی ندارد و پول و عوضی هم که فروشنده می گیرد حرام نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا خرید و فروش مال زکوی جایز است؟ در این صورت زکات آن بر عهده فروشنده است یا خریدار؟
- فروش لباس زیر زنانه توسط فروشنده مرد چگونه است؟ آیا زنان و دختران می توانند برای خرید به این گونه مغازه ها بروند، با توجه به این که در برخی اوقات، مستلزم گناه و مفاسد اجتماعی و اخلاقی است؟
- خرید و فروش انگشتر طلای زرد مردانه که فقط مورد استفاده ی مردان قرار می گیرد، باطل است یا فقط حرام می باشد؟
- رادیو و تلویزیون دارای منافع حلال و حرام می باشد. آیا خرید و فروش و انتفاع بردن از آن ها، جایز است؟
- آن چه در حال حاضر شایع است آن است که مردم در خارج از دفترخانه خرید و فروش می کنند و چون تنظیم سند بیع در دفترخانه، مستلزم پرداخت مالیات است، فروشنده را ملزم به تنظیم سند رسمی وکالت برای خریدار واقعی می نمایند، آیا این گونه معاملات صحیح می باشد؟
- شخصی چند سال قبل از فوت خود به صورت شفاهی در نزد برادران و فامیل نسبی خود فروش نصف سرقفلی مغازه ای را به شریک خود که برادرش می باشد اقرار می نماید و خریدار یعنی صاحب نصف دیگر سرقفلی ظرف چهار سال نسبت به پرداخت ثمن، اقدام می نماید که پس از دو سال سپری شدن از فوت فروشنده، خریدار ثمن مورد معامله را به قیّم صغیر (همسر متوفّی) پرداخت می کند:
- آیا آن دسته از آبزیان که خوردن آن ها حرام است، هر چند زنده از آب گرفته شده باشد، به حکم میته است که خرید و فروش آن ها جایز نباشد ، با این که برای خوراک دام و طیور و بعض امور صنعتی از آن استفاده می شود؟
- اینجانب از یکی از شرکت های دولتی که فروشنده ی قطعات ماشین آلات سنگین است، طیّ چند فقره خرید، اجناسی را خریداری نمودم که طبق آیین نامه ی شرکت آن اجناس فقط به دارندگان ماشین آلات فوق فروخته می شود. [البتّه همین قطعات تا سال قبل این خرید به طور آزاد فروخته می شده است] سپس قطعات خریداری شده را به قیمت بالاتری فروختم. آن موقع این معامله را برای خود توجیه نموده بودم ولی حالا به نظرم درست نمی آید. خمس مبلغ اولیه ی خرید را داده بودم و پول اولیه پاک بوده است. در مراجعه به روحانی محلّ ایشان فرمودند پول اوّلیه را کنار گذاشته و بقیّه ی مال را تخمیس نمایم. حال جهت اطمینان خواهشمندم اینجانب را برای تطهیر مال راهنمایی فرمایید؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] خرید و فروش، ساخت و اخذ اجرت جهت ظروف طلا و نقره، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] خرید و فروش پول چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در خرید و فروش سکه طلا (در مقابل پول) آیا باید معامله نقدی بوده و در مجلس تبادل طلا و پول انجام شود؟ درخصوص پیش فروش یا پیش خرید سکه طلا (در مقابل پول) چگونه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در خرید و فروش سکه طلا (درمقابل پول) آیا باید معامله نقدی بوده و در مجلس تبادل طلا و پول انجام شود؟ درخصوص پیش فروش یا پیش خرید سکه طلا (درمقابل پول) چگونه است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] حکم خرید و فروش موادّ مخدّر چیست و آیا شخص، در صورت فروش و یا خرید موادّ، مالک پول دریافتی یا مادّه خریداری شده می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] آیا خرید و فروش دیش(بشقاب) ماهواره، حرمت وضعی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خرید و فروش ماهیهای حرام گوشت چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا خرید و فروش با بهائیان حرام می باشد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] خرید و فروش پول به پول مثلافروش یک اسکناس هزار تومانی به هزار و یکصد تومان چه صورتی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا صحیح است که بگوییم خرید و فروش موادّ مخدّر مانند خرید و فروش شراب است به این معنا که خریدار مالک مواد نمی شود و فروشنده مالک ثمن و مبلغ آن مواد نمی باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- ساختن ظرف طلا و نقره برای استعمالِ حرام، حرام است ؛ و در غیر این صورت حرام نیست و نیز مزدی که برای آن می گیرند حرام نیست .
- اگر ظرف طلا و نقره را برای زینت اُتاق عاریه بدهند، اشکال ندارد، ولی اگر برای استفاده حرام بدهند باطل است.
- خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره حرام است ولی نگهداری و یا استعمال آن‌ها در زینت اطاق حرام نمی باشد و در غیر زینت محل احتیاط است.
- در معامله بیع شرط، که مثلاً جنس هزار تومانی را به هزار تومان یا کمتر میفروشند و قرار میگذارند که اگر فروشنده تا مدت معینی پول را بدهد، بتواند معامله را بههم بزند، در صورتی که خریدار و فروشنده قصد خرید و فروش داشته باشند، معامله صحیح است.
- خرید و فروش چیزهای مستکننده حرام و معامله آن‌ها باطل است.
- خرید و فروش خوک و سگ حرام است، مگر سگ شکاری، سگ گله و سگ محافظ باغ و بستان، که بنابر اظهر خرید و فروش آن‌ها به قصد همین منافع جایز است.
- در خرید و فروش لازم نیست صیغه عربی بخوانند، مثلاً اگر فروشنده به فارسی بگوید: این مال را در عوض این پول فروختم، و مشتری بگوید: قبول کردم، معامله صحیح است. و بنابر اظهر لازم نیست ایجاب بر قبول مقدم باشد (مقصود از ایجاب، کلام فروشنده و مقصود از قبول، کلام خریدار است). و احتیاط مستحب آن است که به هر زبانی معامله میکنند، صحیح گفته شود و کاملاً بیانگر مقصود طرفین باشد.
- خرید و فروش دارویی که موقع درست کردن با شراب مخلوط کرده باشند، در صورتی که شخص مریض چارهای بهجز استفاده از آن دارو را ندارد، بنابر جواز استشفا به حرام، بعید نیست جایز باشد.
- خرید و فروش رادیو و تلویزیون، که دارای منافع حلال و حرام است، به قصد منفعت حلال مانعی ندارد؛ و همچنین است استفاده از آن در جهت حلال، ولی بههیچوجه نباید از آن استفاده حرام بکنند، و نیز باید در دسترس کسی که استفاده حرام میکند قرار ندهند.
- اگر ظالمی خریدار یا فروشنده را به معامله مجبور کند، چنانچه بعد از معامله راضی شود و بگوید راضی هستم، در صورتی معامله صحیح است که موقع خرید یا فروش قصد معامله کرده باشد. ولی اگر خود مالک، شخصی را بر اجرای صیغه مجبور کند، بنابر اظهر معامله صحیح است و احتیاج به رضایت بعدی ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] خرید و فروش ظرف طلا و نقره و پول و عوضی هم که فروشنده میگیرد، حرام است.
- [امام خمینی] خرید و فروش ظرف طلا و نقره و پول عوضی هم که فروشنده می گیرد، حرام نیست.
- [آیت الله اردبیلی] خرید و فروش ظرف طلا و نقره و پول و عوضی که فروشنده میگیرد احتیاطا حرام است.
- [آیت الله نوری همدانی] خرید و فروش ظرف طلا و نقره و پول و عوضی که فروشنده می گیرد ، حرام است .
- [آیت الله شبیری زنجانی] خرید و فروش کاسه طلا و نقره و پول و عوضی که فروشنده میگیرد حرام نیست، همچنین استعمال غیر ظرف شرب هر چند از طلا و نقره ساخته شده باشد مانعی ندارد، اگر چه احتیاط استحبابی در اجتناب از تمام آن‌ها است.
- [آیت الله علوی گرگانی] خرید و فروش ظرف طلا و نقره و پول و عوضی هم که فروشنده میگیرد جائز است اگرچه احتیاط استحبابی ترک او است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خرید و فروش ظرف طلا و نقره و پولی را که فروشنده می گیرد حرام نیست.
- [آیت الله سبحانی] از خرید و فروش ظرف طلا و نقره و سودی هم که فروشنده می گیرد، بنابر احتیاط باید اجتناب کرد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . ساختن ظرف طلا و نقره به قصد خوردن و آشامیدن از آن و سایر استعمالات محرمه و اجرت ساختن آن حرام است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره حرام است؛ ولی زینت نمودن اطاق و مانند آن و نگاه داشتن آن‌ها مانعی ندارد و همچنین است ساختن ظرف طلا و نقره و خرید و فروش آن‌ها برای زینت نمودن یا نگاه داشتن.