اتفاقی
اتفاقی، به قضیه متصله شرطیه‌ای گفته می‌شود که بین مقدم و تالی آن رابطه لزوم وجود نداشته باشد.
مسافرت‌هایی که همیشه لازمه شغل انسان است، مثل سفر برای پیدا کردن منزل قبل از حرکت کاروان، مانند همان شغل است، به‌خلاف مسافرت‌های اتفاقی که نماز در آن شکسته است.
عنوان مسئله:
مسافرت‌هایی که همیشه لازمه شغل انسان است، مثل سفر برای پیدا کردن منزل قبل از حرکت کاروان، مانند همان شغل است، به‌خلاف مسافرت‌های اتفاقی که نماز در آن شکسته است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کثیرالسّفری که در سفر اوّلش نماز را شکسته می خواند. آیا در بازگشت هم همین حکم را دارد؟
- آیا در سفر می توان نماز استیجاری خواند؟ و در صورت جواز، باید شکسته بخواند یا تمام؟
- آیا حکم کثیر السّفر و دایم السّفر یکی است، مثلاً افرادی که برای تحصیل از شهری به شهر دیگر می روند با کسی که شغل او سفر است در تمام خواندن نماز و گرفتن روزه برابرند؟
- مسافر در سفر نماز را تمام خوانده، روزه را هم گرفته، بعدا فهمیده که باید نماز را شکسته بخواند و روزه را افطار نماید. آیا نماز و روزه ی قبلی وی درست است یا احتیاج به اعاده دارد؟
- شغل من لوله کشی گاز است که به فتوای حضرتعالی چون کثیرالسّفرم نمازم تمام است. ولی چند ماه یک بار برای تهیه ی اوراق مربوط یا مهر شرکت به تهران سفر می کنم. وظیفه ی نماز و روزه ی من در این سفر چیست؟
- اگر بعد از برگشت از محلّ کار و یا تحصیل تا سفر بعدی به آن جا ده روز گذشته، ولی در این بین مسافرت های دیگری به مکان های دیگر داشته است. آیا در سفر به محلّ کار نماز او شکسته است، یعنی سفر اوّل او محسوب می شود؟
- با توجه به این که علت شکسته شدن نماز، به نظر می رسد که مسافرت های سخت و مشکل در گذشته هم چون سفر به وسیله چهارپایان بوده است، ولی امروزه که این مشکل، با وسایل نقلیه ی پیشرفته، مانند: قطار و هواپیما برطرف شده است، آیا باز هم لزومی به شکسته بودن نماز می بینید؟
- شخصی به قصد مسافرت به هشت فرسخ و یا بیشتر، حرکت می کند، از حدّ ترخص که خارج شد، نماز را شکسته می خواند و حدود سه فرسخ که می رود از قصد خود منصرف می گردد و به وطن مراجعت می کند و هنوز وقت نماز باقی است، آیا باید دوباره نمازش را تمام بخواند یا نه؟
- مردی در حین سفر، نماز را با انگشتر طلا خوانده است، حکم نماز او چگونه است؟ اگر قرار است قضا نماید، آیا به همان صورت شکسته بخواند؟ با توجه به این که حکم حرمت طلا را برای مرد می دانسته و عمدا با آن نماز خوانده است؟
- مدیر کاروان با توجّه به این که می داند توقّف زایرین در مدینه یا مکّه کمتر از ده روز است به آن ها اعلام می کند که ده روز می مانم و آنان به اعتماد گفته ی او نمازشان را تمام می خوانند و روزه می گیرند، ولی قبل از ده روز از آن جا حرکت می کنند، حکم شرعی نسبت به مدیر که این مطلب را اعلام می کند و نماز و روزه ی زایران چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] مسافر هر گاه سفر را شغل خود قرار داد، سفر اوّل حکم نماز او قصر و در ثالث اتمام، حکم ثانوی او چه میباشد؟
- [سایر] آیا صحت دارد که عثمان در سفر نماز هایش را شکسته نمی خواند دلیلش چه بود؟
- [آیت الله مظاهری] کسانی که به صورت فصلی شغل در سفر دارند؛ مثلاً فقط تابستان به مسافرت شغلی میروند، حکم نماز و روزهشان در آن مواقع چیست؟
- [سایر] آیا از نگاه فقه شیعه با توجه به دیدگاه اهل سنت شکسته خواندن نماز در سفر رخصت است یا واجب؟
- [آیت الله مظاهری] آیا اعتکاف در سفر (مثل کسی که به مشهد میرود) در حالی که نماز شکسته است، صحیح میباشد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا بر بچه ممیزی که میخواهد نماز بخواند، شکسته خواندن نماز در سفر و کامل خواندن آن در وطن، لازم است یا خیر؟
- [سایر] باسلام و خسته نباشید باتوجه به ایه ی 101 سوره ی ال عمران که خداوند میفرمایند:هنگامی که سفر میکنید گناهی برشما نیست که نماز را کوتاه کنید اگر از فتنه و خطر کافران بترسید،زیرا کافران برای شما دشمن اشکاری هستند. پس چرا مراجع تقلید می‌گویند که در سفر باید نماز شکسته خوانده شود؟! ما که از کافران ترسی نداریم؟! ایا اهل تسنن هم نماز را در سفر شکسته میخوانند؟! باتشکر
- [آیت الله جوادی آملی] آیا طی مسافت بیش از حد شرعی در بلد کبیرة تهران از محل کار تا منزل موجب شکسته شدن نماز و بطلان روزه می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله جوادی آملی] آیا طی مسافت بیش از حد شرعی در بلد کبیرة تهران ازمحل کار تا منزل موجب شکسته شدن نماز و بطلان روزه می‌شود یا خیر؟
- [سایر] با توجه به آیه 101 سوره نساء، آبا از نگاه فقه شیعه با توجه به دیدگاه اهل سنت شکسته خواندن نماز در سفر رخصت است یا واجب؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر طفل ممیزی که قصد سفر دارد در بین راه بالغ شود، در صورتی که مجموع حرکت از ابتدای سفر هشت فرسخ باشد، واجب است از زمان بلوغ نماز را شکسته بخواند.
- کسی که شغلش مسافرت است، اگر در وطن یا غیر وطن خود ده روز بماند، در سفر اولی که بعد از ده روز میرود، مانند سفر اولی است که این شغل را در ابتدا شروع کرده بود و بنابراین تا زمانی که این سفر، عرفاً شغل او حساب نمیشود، باید نماز را شکسته بخواند. بلی ماندن ده روز متصل در غیر وطن، باید با قصد اقامه باشد، ولی در وطن اگرچه بدون قصد هم باشد، همین حکم را دارد.
- مسافری که نماز چهار رکعتی او شکسته است، نمیتواند در سفر روزه بگیرد، ولی مسافری که نماز او تمام، یعنی چهار رکعتی است، باید در حال سفر هم روزهاش را بگیرد، و تفصیل مسائل در نماز مسافر گذشت.
- اگر قسمتی از سفر برای کار حرام و قسمتی دیگر برای کار غیر حرام باشد آن قسمت سفر که برای غیر حرام است ملاک شروع مسافت شرعی برای شکسته بودن نماز است. شرط ششم: از صحرانشینهایی نباشد که در بیابانها گردش میکنند و هر جا آب و خوراک برای خود و حیواناتشان پیدا کنند میمانند و بعد از چندی به جای دیگر میروند. و صحرانشینها در این مسافرتها باید نماز را تمام بخوانند. شرط هفتم: شغل او مسافرت نباشد، بنابر این شتردار و راننده و چوبدار و کشتیبان و مانند اینها، اگرچه برای بردن اثاثیه منزل خود مسافرت کنند، نمازشان تمام است.
- کسی که در سفر به اختیار دیگری است، مانند نوکری که با آقای خود مسافرت میکند، چنانچه بداند سفر او هشت فرسخ است، باید نماز را شکسته بخواند.
- راننده و دورهگردی که در دو سه فرسخی شهر رفتوآمد میکند، چنانچه اتفاقاً سفر هشت فرسخی برود، ولی این سفر جزء شغل او باشد، باید نماز را تمام بخواند.
- کسی که سفر او حرام نیست و برای کار حرام هم سفر نمیکند، اگرچه در سفر، معصیتی انجام دهد، مثلاً نعوذباللّه غیبت کند یا شراب بخورد، باید نماز را شکسته بخواند. و اگر مقصود از سفر هم طاعت و هم معصیت باشد اگر هر دو قصد مستقل باشد باید نماز را تمام بخواند، ولی اگر مقصود اصلی طاعت است و معصیت مقصود فرعی و تبعی است، نماز را شکسته میخواند.
- در سفر باید نمازهای چهار رکعتی را با شرایطی که در احکام نماز مسافر گفته می‌شود، دو رکعت خواند.
- اگر برای رفتن به محلی حرکت کند و بعد از رفتن مقداری از راه بخواهد جای دیگری برود، چنانچه از محل اولی که حرکت کرده تا جایی که میخواهد برود، هشت فرسخ باشد، باید نماز را شکسته بخواند.
- مسافری که میداند باید نماز را شکسته بخواند اگر بعضی از خصوصیات آن را نداند، مثلاً نداند که در سفر هشت فرسخی باید شکسته بخواند، چنانچه تمام بخواند، در صورتی که وقت باقی است باید بنابر احوط نماز را شکسته بخواند و اگر وقت گذشته بهطور شکسته قضا نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] اگر صحرانشین برای زیارت یا حج یا تجارت و مانند اینها مسافرت کند، باید نماز را شکسته بخواند. شرط هفتم: آنکه شغل او مسافرت نباشد، بنابراین شتردار و راننده و چوبدار و کشتیبان و مانند اینها، اگرچه برای بردن اثاثیه منزل خود مسافرت کنند، در غیر سفر اول باید نماز را تمام بخوانند، ولی در سفر اول اگرچه طول بکشد، نمازشان شکسته است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر صحرانشین برای زیارت یا حج یا تجارت و مانند اینها مسافرت کند ، باید نماز را شکسته بخواند . شرط هفتم : آنکه شغل او مسافرت نباشد ، بنابر این شتردار و راننده و چوبدار و کشتیبان و مانند اینها ، اگر چه برای بردن اثاثیة منزل خود مسافرت کنند ، در غیر سفر اول باید نماز را تمام بخوانند . ولی در سفر اول نمازشان شکسته است . مگر اینکه سفر اول نیز طولانی باشد که در این صورت پس از این که شغل او مسافرت شده نمازش نمام است .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر صحرا نشین برای زیارت یا حج یا تجارت و مانند اینها مسافرت کند، باید نماز را شکسته بخواند. شرط هفتم آن که شغل او مسافرت نباشد، بنابراین شتر دار و راننده و چوبدار و کشتیبان و مانند اینها، اگرچه برای بردن اثاثیه منزل خود مسافرت کنند، در غیر سفر اول باید نماز را تمام بخوانند. و هم چنین در سفر اول اگر طول بکشد یا از مکانی به مکان دیگر برود که عرفاً بگویند عمل او سفر است باید نماز را تمام بخواند. ولی اگر سفر طولانی نباشد بطوری که عرفاً نگویند: سفر عمل اوست نمازشان شکسته است.
- [آیت الله بروجردی] کسی که شغلش مسافرت نیست، اگر مثلاً در شهری یا در دهی جنسی دارد که برای حمل آن مسافرت‌های پی در پی میکند، باید نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر صحرانشین برای زیارت یا حجّ یا تجارت و مانند اینها از خانه و زندگی خود جدا شده و مسافرت کند، باید نماز را شکسته بخواند. * شرط هفتم: آن که شغل او مسافرت نباشد، بنابر این شتردار و راننده و چوبدار و کشتیبان و مانند اینها، اگرچه برای بردن اثاثیّه منزل خود مسافرت کنند، در غیر سفر اوّل باید نماز را تمام بخوانند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر یکی از صحرانشینها برای پیدا کردن منزل و چراگاه حیواناتشان سفر کند؛ چنانچه با بنه و دستگاه باشد؛ نماز را تمام بخواند و الا چنانچه سفر او هشت فرسخ باشد؛ نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله خوئی] اگر یکی از صحرانشینها برای پیدا کردن منزل و چراگاه حیواناتشان سفر کند، چنانچه با بنه و دستگاه باشد نماز را تمام بخواند، والا چنانچه سفر او هشت فرسخ باشد نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله سیستانی] اگر صحرانشین مثلاً برای پیدا کردن منزل و چراگاه حیواناتش سفر کند ، چنانچه با بنه و دستگاه باشد که صدق کند خانهاش همراهش میباشد ، نماز را تمام بخواند ، و الاّ چنانچه سفر او هشت فرسخ باشد ، نماز را شکسته بخواند .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر یکی از صحرانشینها برای پیدا کردن منزل و چراگاه حیواناتش سفر کند اگر چادر و لوازم زندگیش همراهش باشد نمازش تمام است وگرنه نماز را شکسته بخواند
- [آیت الله بروجردی] راننده و دوره گردی که در دو سه فرسخی شهر رفت و آمد میکند، چنانچه اتفاقاً سفر هشت فرسخی برود، باید نماز را شکسته بخواند؛ ولی اگر مردم بگویند شغل او مسافرت است، در صورتی که سفر هشت فرسخی برود، بنا بر احتیاط واجب باید نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.