فَتوا نظر مجتهد درباره وظایف شرعی افراد که به صورت کلی بیان میشود. مجموعه فتواهای یک مجتهد معمولا در رساله توضیح المسائل گردآوری میشود. فتوا با حکمی که حاکم شرع صادر میکند از چند جهت تفاوت دارد. فتوا گاه با تعابیر واضحی صادر میشود و نشان دهنده وضعیت شرعی آن موضوع است مانند: مستحب است، واجب است یا حرام است؛ و گاه با تعابیری که چندان واضح نیست مانند: لابأس، لایبعد، الاقرب.
مجتهد
مجتهد یا فقیه، کسی که توانایی اجتهاد یا استنباط احكام شرعى را از منابع معتبر دارد. واژه مجتهد در متون فقهی کاربرد دارد و در روایات، واژه فقیه به کار رفته است. مجتهد مطلق و متجزی، مجتهد بالفعل و بالقوه، مجتهد اعلم و مجتهد جامع الشرایط، از اقسام فقیه یا مجتهد است. شیخ طوسی، محقق حلی، علامه حلی، شیخ انصاری و میرزای شیرازی از مجتهدان و فقیهان بهنام شیعه هستند.