حواله
إرجاع طلبكار به شخصی ديگر برای دريافت طلبش
طلبکار می تواند حواله را قبول نکند خواه کسی که حواله سر او داده شده غنی باشد یا فقیر، خوش حساب باشد یا بد حساب.
عنوان مسئله:
طلبکار می تواند حواله را قبول نکند خواه کسی که حواله سر او داده شده غنی باشد یا فقیر، خوش حساب باشد یا بد حساب.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] در کفّاره متتابعه با یقین به این که شب باقیست هر گاه غذا بخورد، بعد معلوم شود طلوع فجر بوده و خلافش ثابت شود، آیا همان روز را حساب نکند، یا مضر به تتابع است و باید از سر بگیرد؟
- [آیت الله خوئی] زیدی وضع کسبی او این است که زمین میخرد و میسازد و بعد میفروشد، گاهی سر سال که باید به حسابش رسیدگی کند زمین را خانه ساخته لکن تمام نیست که قابل فروش باشد که قیمتش معلوم باشد، آیا میتواند آنچه پول زمین داده و خرج ساختمان نموده حال به حساب بیاورد، و یا میتواند سر سالش حساب نکند تا تمام شود ساختمان و به فروش برسد بعد حساب کند، و اگر ساختمان این زمین تمام است لکن به فروش نرسیده باید به قیمت نقدی که از او ممکن است بخرد حساب کند، یا میتواند حسابش را عقب بیاندازد تا بفروشد یا قیمت زمین و خرج ساختمان که کرده به حساب بیاورد، مرقوم فرمائید که مورد ابتلا است.
- [آیت الله خوئی] زیدی که فقیر شرعی میباشد پولی از کسی قرض کرده مثلاً یا جنسی را مثلاً نسیه خریده و چون سر مدت دین را ادا نکرده و یا نداشته که بدهد، طلبکار ربح و نزول روی طلب خود کشیده، و بعد از مدتی مثلاً یک صد تومان شاید پنج یا ده برابر شده، و از مدیون هم سفته یا مدرک دولتی گرفته، و در وصول طلب خود سختگیری مینماید، و بدهکار را ممکن است به زندان هم بیندازد با این تفصیل بفرمائید برای استخلاص و حفظ آبروی این فقیر شرعی از وجوه منطبقه میتوانند برادران ایمانی به او بدهند یا نه؟
- [سایر] سلام . خیلی ممنون از شما بابت پاسخ گویی به سوالات ما . دختری هستم در مقطع سوم دبیرستان در رشته تجربی تحصیل می کنم . خدا رو شکر تا الان هم نمراتم بالا بوده و جز نفرات برتر مدرسه بودم . اما همیشه از یه چیزی خیلی خیلی می ترسم. از اینکه نتونم تو کنکور موفق باشم. نمی دونم بگم خوش بختانه یا متاسفانه اما تمام فامیل و دوست و اشنا خیلی روی من حساب باز کردن . همش بهم می گن خانم دکتر . تو حتما قبول می شی . و ..... که خودتون میدونید . اما من خیلی نگرانم .همیشه به مامانم می گم به من نگید خانم دکتر . من اگه 1 درصد هم قبول نشم خیلی شکست می خورم اما اونا هم چنان می گن نه تو قبول می شی . ما مطمئنیم . اما نمیدونم چرا فکر می کنم نمی تونم از اینکه یه وقت قبول نشم خیلی می ترسم . در واقع الان بزرگترین دغدغه ی من همینه . حتی گاهی می گم مادر و پدرم رو راضی کنم که برم خارج از کشور برای ادامه تحصیل فقط برای اینکه از موضوع فرار کنم . اسم کنکور میاد 4ستون بدنم می لرزه . ممنون می شم اگه راهنمایی ام کنید .
- [آیت الله بروجردی] زیدی از عمروی طلبی دارد، مثلاً: یکصد تومان به موعد سی روز و همین زید یکصد تومان بدهی دارد به بکری به موعد سی روز، میخواهد آن تمسّک طلبِ خود را بدهد به بکر در مقابل بدهی خود که بکر رأس موعد وجه را از عمرِو مدیون به زید دریافت نماید. آیا رضایت عمرو مدیون شرط صحّت این عمل زید است یا خیر؟ و بدون قبول بلکه اطّلاع عمرو حواله انجام میگیرد یا خیر؟ و اصلاً این قسم معامله که امروز رایج بازار است صورتی دارد یا خیر؟ و اگر اختلاف باشد بین مدّت و مبلغِ طلب و بین مدّت و مبلغ بدهی، مثلاً: شخصی بدهی دارد به زیدی سیصد تومان موعد یک ماه و طلب دارد از دو نفر، از یکی صد تومان موعد 25 روز و از دیگری دویست تومان 33 روز، جایز است که این دو تمسّک طلب مزبور را بدهد به آن زید طلبکار در مقابل سیصد تومان طلبش که موعد یک ماه بوده یا خیر؟ توضیح آن که: این اختلاف مدّت و مبلغ را حساب میکند از قرار تنزیل هر تومانی در یک ماه صد دینار و مدّت و مبلغ را کم و زیاد میکند.
- [سایر] اقای مرادی سلام:من یکی از بینندگان برنامه های شما هستم بااینک حجم زیادی از صحبت های شما را قبول دارم ولی انتقادهای را نیز دارم جناب مرادی از اینکه به فکر جوانها و دخترها هستید ممنون ولی خوب است قبل از اینکه در مورد ازدواج صحبت میکردید ابتدا به پسرها تذکراتی میدادید هنوز در جامعه ما خیلی از پسرها ومردها میخواهند همسرشان درس نخواند -کار نکند-فعالیت اجتماعی نداشته باشد-با دوستانش رفت و امد نکند و غیره با تمام این افکار چه طور توقع دارید همه در سن 20و 21 به خواستگارانشان جواب مثبت دهند مگر ما چند بار قرار است زندگی کنیم و جوانی کنیم که ان را هم خیلی راحت به پای این افراد خود خواه بریزیم خوب است ابتدا زندگی در کنار همسر را به پسرها اموزش دهید بعد در مورد ازدواج صحبت کنید اقای مرادی شما انچنان در مورد ازدواج صحبت میکنید که هر کس نداند فکر میکند ما چه پسرهایی داریم بهترین انها نیز یکی دو تا دوست دختر داشته اند البته من نمیگوییم پسر مومن و با خدا در جامعه ما نیست ولی قبول کنید که این نوع افراد در جامعه ما کم هستند با شرایط خاص جامعه ما شما چرا فکر میکنید ازدواج تنها راه موفقیت است باز هم از شما تشکر میکنم و برای شما ارزوی سلامتی و سعادت دارم.
- [آیت الله بروجردی] در کتاب (انیس التُجّار) نراقی قدس سره در احکام نقد و نسیه میفرماید: هر گاه کسی حقّی در ذمّه دیگری داشته باشد خواه مبیع باشد، یا قیمت چیزی که به او فروخته، جایز نیست که آن را تأخیر بیندازد تا مدّت معیّنی به شرط آن که قدری از آن چه میخواهد زیادتر بگیرد، در صورتی که عمرو باید آن وجه را فی الحال بدهد و در صورتی که عمرو باید وجه را بعد از یک ماه بدهد جایز نیست که زید او را دو ماه مهلت دهد که آن پول را قدری زیادتر بگیرد (74) و محل ابتلا اینست که مقروض در این دو فرع اگر به طلبکار بگوید: مبلغ معیّنی فی الحال به تو میبخشم و در ضمن این هبه شرط میکنم که مطالبه خود راتا مدّت معلوم ساقط نمایی و از من مطالبه ننمایی، داین هم قبول نماید. آیا این هبه و شرط جایز است، یا حکم در فرع مذکور تفاوت دارد و اگر رأس موعد و حلول طلب مدیون هبه به شرط را عمل نکرد، بلکه وجهی به داین بدهد و خواهش کند که یک ماه دیگر مهلت بدهد داین هم قبول کند، چگونه خواهد بود؟
- [سایر] سلام حاج آقا رسیدنتون به قول بقیه بخیر خدا قبول کنه اینهمه میرین بحرین و کشورای دیگه و شب و روز زحمت می کشید آدما رو به راه بیارین و تو کشور خودتون یکی کمک بخواد جواب میدید حتما! چشمم سفید شد بس که اومدم سر زدم و نیومده بودین و بعدشم که اومدید جواب ندادید --- فکر کنم خوندم نوشته بودین دنبال مرید و مراد بازی نیستید ، همون چیزی که گفتم چه بر سر من آورد . اما انگار چون لحن نوشته هام کمی تند بود جواب ندادید این چیه اسمش حاج آقا ؟ درسته من تند نوشته بودم اما بی ادبی و جسارت که نکرده بودم محضرتون . میدونستم شمام جواب نمیدید . بهتره قبل از اونکه یکبار دیگه از این دست برخوردا و جواب نگرفتنا زمین نخوردم برم و مزاحم اوقات پرارزش و نورانیتون نشم . فقط یه سوالی میکنم حاجی اونم دیگه جواب دادید یا نه مهم نیست ! چرا همه وقتی میخوان به آدم کمک کنن که دیگه کار از کار گذشته و کمکشون فرقی به حال آدم نمیکنه ؟ اصلا حاجی اینا که با روح و روان آدم بازی میکنن و از همه چی دلزده اش میکنن چه منطقی و حجتی برای کاراشون دارن ؟ این پیله تنهایی که برای آدم میسازن اون دنیا جواب خدا رو برای همه عمری که از دست آدم می گیرن چه جوابی میخوان بدن ؟ حاج آقا بخدا دارم دیوونه میشم حس میکنم سرم پر از موریانه شده که دارن از درون نابودم میکنند ، اما مهم نیست --- همه این چند روز و شب به شما فکر میکردم ، نمیدونم چرا . اونم مهم نیست . حس میکنم سکوتتون و جواب ندادنتون ، معناش یه چیز بیشتر نبود ، اینکه اگه کسی جوابمو نمیده یا اونجور جواب میده ارزش جواب دادنو ندارم . خداحافظ حاجی . ********* یا امام زمان گل اماندی شیعه نین اورگی داغلی قالدی یا امام زمان گل اماندی --- حاجی والله بیلیردیم سنده جوابیمی ورمی یه جخسن اما ئیله بیرسن ئوزومو دل خوش ئیلمیشدیم کی دردیمی ئیتیرم ، عیبی یوخدی ، حاجی --- واقعا ده کی ای قلم سوزلرینده اثر یوخ ---
- [سایر] همواره به ما گوشزد می شود که فرار از پرداخت مالیات به دولت، کار حرامی است. فرض بگیرید ما در یک کشور غیر اسلامی زندگی می کنیم، جایی که اکثر مالیات ها توسط مقامات فاسد دولت، به منظورافزایش ثروت خود، اختلاس می شود. آیا با این فرض، پرداخت مالیات در این کشور جایز است؟ اگر دولت و نظام حاکم بر چنین کشوری فاسد باشد، آیا اجتناب از پرداخت مالیات و تهیه پول برای خمس و امور خیریه صحیح است؟ ما ملزم به پرداخت مالیات بر درآمد هستیم، اما مردمان فقیر سهم کمی از این مالیات می برند. بنابراین، اهداف تعیین شده برای جمع آوری مالیات محقق نمی شود. با این حساب، آیا فرار از پرداخت مالیات جایز است؟ ناگفته نماند مشاهده اختلاس و سوء استفاده های مقامات حریص و فاسد دولتی از وجوه کلان مالیاتی که ما پرداخت می کنیم کار سختی است. با این توضیح، می خواهم بدانم مراجع بزرگوار تقلید در این باره چه نظری دارند؟ ما در شرایط سختی به سر می بریم.
- [سایر] با عرض سلام وخسته نباشید.برنامه ی دیشبتونو دیدم زیاد برا جالب نبودچون نقدهای جدی هم دارم براتون.شما ادم خوبی هستید اما غرق در روحانیت وسطحی نگری شدید.ما هم احتلاج به روحانی داریم در بعضی موارد هم نه.ادم تازه به دوران رسیده ای نیستم که این حرفارو بهتون بزنم برنامه های زیادی ازتون دیدم کاملا هم میشناسمتون دانشجو هم هستم تمام دغدغه هایی هم که دیشب گفتین جواباش مشخصه ومن جواب دارم براش.مشکله ما جوونها اینه که مطالعه نداریم و روحیه انتقادپذیری هم نداریم رو این حساب چون شماها مطالعه دارین هرچی میگین دیگران قبول میکنن غافل از اینکه تو حرفاتون خیلی ایرادها هست اما ماهادوست داریم یه نفر قشنگ حرف بزنه تا اینکه راهه دقیقو نشونمون بده.برای اینکه فکر نکنید همینجوری میگم میتونید یه سر به میلتون بزنید فقط تعریف تمجیده این خوبه اما با عرض پوزش این از کم اگاهی بقیس.اگه دوست داشتین دعوتتون میکنم تو دانشگامون بره مناظره و کرسیهای ازاد اندیشی بهم اطلاع بدید از اعضای بسیج فعالم.یا علی مدد خداحافظ.
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه سر کسی حواله بدهند که بدهکار است لازم است قبول کند، ولی اگر سر کسی حواله دهند که بدهکار نمی باشد لازم نیست قبول کند و در صورتی حواله صحیح است که او قبول کند، همچنین اگر انسان بخواهد به کسی که طلبکار است جنس دیگری را حواله دهد مثلاً یکصد کیلوگندم طلبکار است به او حواله دهد یکصد کیلو جو در عوض آن بگیرد، در صورتی صحیح است که طلبکار این حواله را قبول کند.
- هیچ یک از حواله دهنده و حواله گیرنده نمی توانند قرارداد حواله را به هم بزنند، مگراین که هر دو راضی باشند، ولی اگر کسی که سر او حواله داده اند در همان وقت حواله دادن فقیر باشد و طلبکار نداند می تواند حواله را به هم بزند، اما اگر بعداً فقیر شده یا این که از اول فقیر بوده و طلبکار می دانسته است حق فسخ ندارد.
- هرگاه بدهکار، طلبکار خود را حواله بدهد که طلبش را از شخص دیگری بگیرد و طلبکار قبول کند، بدهی بر ذمه آن شخص می شود و بدهکار از بدهی خلاص می شود.
- حواله دهنده و طلبکار و کسی که سر او حواله داده شده هر سه باید بالغ و عاقل باشند و کسی آنها را مجبور نکرده باشد، و سفیه و ممنوع از تصرف در اموالشان نباشند، ولی حواله دادن شخص ممنوع التصرف سر کسی که به او بدهکار نیست اشکال ندارد.
- کسی که دسترسی به طلبکار خود ندارد، چنانچه امید نداشته باشد او را پیدا کند، احتیاط واجب آن است که مقدار طلب او را با اجازه حاکم شرع به فقیر دهد، خواه آن فقیر غیر سید باشد یا سید.
- هرگاه سر کسی حواله دهند که بدهکار نیست او پیش از پرداختن حواله نمی تواند مقدار آن را از حواله دهنده بگیرد و اگر طلبکار به کمتر از آن مقدار راضی شود فقط همان مقدار را می تواند از حواله دهنده بگیرد.
- هرگاه قصاب سر حیوانی را ببرد و آن را حرام کند، باید قیمت آن را به صاحبش بدهد، خواه مجانی سر بریده باشد یا در برابر مزد، و مزدی هم طلبکار نیست.
- کفالت را می توان با صیغه لفظی ادا کرد، مثلاً کفیل به طلبکار بگوید من ضامنم هر وقت بدهکار را بخواهی به دست تو دهم و طلبکار هم قبول نماید، یا کاری انجام دهند که معنی این صیغه لفظی را برساند خواه از طریق امضاء سندی باشد یا غیر آن، کفالت صحیح است.
- کسی که زکات بر ذمه دارد و از فقیری طلبکار است، می تواند طلب خود را از باب زکات حساب کند، حتی اگر فقیر بدهکار از دنیا برود می تواند بدهی او را از زکات محسوب دارد، اما اگر چیزی از خود گذاشته که به اندازه بدهی اوست بنابر احتیاط واجب نمی توان بدهی او را از زکات حساب کرد.
- کسی که ملکی را اجاره کرده و سرقفلی نپرداخته هنگامی که مدت اجاره به سر رسید حق ندارد بدون اذن صاحب ملک در آنجا اقامت کند و اگر آن را تخلیه نکند غاصب و ضامن ملک و ضامن مثل مال الاجاره است، خواه اجاره اول کوتاه باشد یا طولانی و خواه در مدت اجاره ارزش ملک بالا رفته باشد یا نه و اگر کسی ملک را از چنین شخصی اجاره کند اجاره اش صحیح نیست، مگر این که صاحب ملک رضایت دهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . طلبکار می تواند حواله را قبول نکند، اگر چه کسی که به او حواله شده فقیر نباشد و در پرداختن حواله هم کوتاهی ننماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] طلبکار می تواند حواله را قبول نکند اگرچه کسی که به او حواله شده فقیر نباشد و در پرداختن حواله هم کوتاهی ننماید.
- [آیت الله اردبیلی] طلبکار میتواند حواله را قبول نکند، اگرچه کسی که به او حواله شده فقیر نباشد و در پرداختن حواله هم کوتاهی ننماید.
- [آیت الله خوئی] طلبکار میتواند حواله را قبول نکند اگرچه کسی که به او حواله شده فقیر نباشد و در پرداختن حواله هم کوتاهی ننماید.
- [آیت الله مظاهری] طلبکار میتواند حواله را قبول نکند، گرچه کسی که به او حواله شده فقیر نباشد و در پرداختن حواله هم کوتاهی ننماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] طلبکار می تواند حواله را قبول نکند اگرچه کسی که به او حواله شده فقیر نباشد و در پرداختن حواله هم کوتاهی ننماید
- [آیت الله فاضل لنکرانی] طلبکار می تواند حواله را قبول نکند، اگر چه کسی که به او حواله شده فقیر نباشد و در پرداختن حواله هم کوتاهی ننماید.
- [امام خمینی] طلبکار میتواند حواله را قبول نکند، اگر چه کسی که به او حواله شده فقیر نباشد و در پرداختن حواله هم کوتاهی ننماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] طلبکار میتواند حواله را قبول نکند، اگر چه کسی که به او حواله شده فقیر نباشند و در پرداختن حواله هم کوتاهی ننماید.
- [آیت الله سیستانی] طلبکار میتواند حواله را قبول نکند ، اگر چه کسی که به او حواله شده است پولدار باشد و در پرداختن حواله هم کوتاهی ننماید .