اذان و اقامه
این مقاله درباره اذان و اقامه که ذکرهای مخصوص اعلان وقت نماز و آمادگی برای آن می‌باشد است.
اگر برای خواندن نماز به مسجد رود و ببیند جماعت تمام شده ، تا وقتی که صفها بهم نخورده و جمعیّت متفرق نشده است ، می‌تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید ، یعنی گفتن آن دو مستحب مؤکد نیست ، بلکه اگر می‌خواهد اذان بگوید بهتر آن است که آن را بسیار آهسته بگوید . و اگر بخواهد نماز جماعت دیگری اقامه کند نباید اذان و اقامه بگوید .
عنوان مسئله:
اگر برای خواندن نماز به مسجد رود و ببیند جماعت تمام شده ، تا وقتی که صفها بهم نخورده و جمعیّت متفرق نشده است ، می‌تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید ، یعنی گفتن آن دو مستحب مؤکد نیست ، بلکه اگر می‌خواهد اذان بگوید بهتر آن است که آن را بسیار آهسته بگوید . و اگر بخواهد نماز جماعت دیگری اقامه کند نباید اذان و اقامه بگوید .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] درنماز ظهر امام جماعت با میکروفن نماز را اقامه می کند و این باعث می شود حمد و سوره وی در مسجد به گوش تمام نمازگزاران برسد. آیا این کار به لزوم آهسته خواندن نماز ظهر، اشکالی وارد نمی کند؟
- [آیت الله مظاهری] معتکفی که امام جماعت مسجدی است، آیا می‌تواند برای اقامه جماعت در آن مسجد در سه وقت شرعی از مسجد خارج شود و پس از اقامه جماعت برگردد؟ برای رسیدن به نماز جماعت (مأموم شدن) چطور؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] شخصی امام جماعت مسجد یا مدرسهای می باشد. آیا در حال اعتکاف جهت اقامه نماز جماعت می‌تواند از مسجد خارج شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی در یک مدرسه یا مسجد امام جماعت است آیا در حال اعتکاف جهت اقامه نماز جماعت می‌تواند از مسجد خارج شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی در یک مدرسه یا مسجد امام جماعت است آیا در حال اعتکاف جهت اقامه نماز جماعت می‌تواند از مسجد خارج شود؟
- [آیت الله بهجت] در برخی از مساجد به علت ازدحام جمعیت، صف های جماعت در حیاط و حتی کوچه مسجد کشیده می شود، آیا استفاده از مهرهای داخل مسجد در حیاط و کوچه، برای خواندن نماز اشکال دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به این که مستحب است انسان نماز را در مسجد محله خود بخواند، آیا خالی کردن مسجد محل و رفتن به مسجد جامع شهر برای خواندن نماز جماعت، اشکال دارد یا خیر؟
- [آیت الله خوئی] اگر به امام جماعتی که از اهل تسنن است اقتدا نکنیم ولی در افعال نماز از او متابعت کنیم آیا این نماز خواندن مستحب است؟ و چگونه نماز را بخوانیم؟ و آیا اینگونه نماز خواندن نماز واجب را از انسان ساقط میکند؟ و اگر قرائت این شخص قبل از امام جماعت تمام شود چه کند؟ و اگر نمازی باشد که در او بلند خواندن قرائت واجب است آیا آهسته خواندن جایز است یا نه؟ و آیا این موارد اختصاص به حال تقیه دارد یا نه؟
- [سایر] با عرض سلام و تحیت به محضر شما 2- نمازهای نافله ظهر و عصر ، هر کدام 8 رکعت و قبل از نماز های واجب ظهر و عصر خوانده می شوند ، ما که در مسجد و نمازهایمان را به جماعت می خوانیم ، از خواندن نافله های ظهر و عصر در وقت خود محرومیم و بسیار علاقه مندیم که آنها را به صورت ادا بخوانیم ، با این تفاسیر ، آیا می توان مثلا نافله ی ظهر را مثلا 10 دقیقه قبل از اذان ظهر بخوانیم و آنرا متصل کنیم به نماز واجب ظهر ؟ 4- اگر در حین راه رفتن در مسیر مسجد ، کسی به ما سلام کند و یا سخن بگوید و ما در حال خواندن نماز مستحبی باشیم ، اگرجوابش را دهیم نمازمان باطل شده و باید از ابتدا آنرا بخوانیم یا خیر ؟
- [سایر] سلام حاج آقا آنقدر گفتید کوتاه بنویسید که مجبورم همه اش را فاکتور بگیرم ولی 1- حتما لطف خاص خدا همراهتان است که افرادی که همواره از روحانیت فراری بوده اند و آنها را قبول نداشته اند(از اقوام نزدیک) حالا شما را آقا شهاب گل می خوانند و مشتاقانه برنامه هایتان را می بینند، پس لطفا مهمات امور دین را هم تذکر دهید نماز خواندن و دروغ نگفت و... 2- در مورد مسجد: من از بچگی به خاطر اهمیتی که پدرم به مسجد می داد خیلی به مسجد علاقه مند بوده ام و خواندن نماز فرادی برایم کاری سخت بود، اما پس از ازدواج همسرم که به نماز اول وقت خیلی اهمیت می دهد، از مسجد گریزان است و با اکراه و با درخواست دخترم به مسجد می آید. او می گوید مسجد برای بیکارها خوب است نه من و تو که دانشجوی دکتری هستیم، وسط نماز بسیار طول می کشد، ... خلاصه .. 3- سمت راست امام جماعت بیشترین ثواب را دارد ولی قسمت نماز خواهران اغلب سمت چپ محل امام جماعت است. فرشهای قسمت بانوان تفاوت زیادی با قسمت آقایان دارد. خانمها اکثرا پادرد دارند ولی محل نماز بانوان در طبقات دوم با پله های با طول و عرض کم است و در برخی مساجد برای خانمهایی که پادرد دارند در طبقه دوم میز و صندلی گذاشته اند. اکثر طبقات مساجد، حسینیه است و لذا ثواب مسجد را ندارد. دربهای مساجد بسیار کوچک است و به سختی دو نفر باهم می توانند باهم وارد شوند خلاصه اینها را هم من گفتم تا اگر خواستید در برنامه مردم ایران سلام مطرح کنید. در پایان حاج آقا خیلی برای همه دعا کنید برای من هم دعا کنید که بتوانم در انجام پروژه دکترایم موفق باشم. راستی به طور مخصوص این را بگویم که اگر توانستید جایی مطرح کنید. متاسفانه تعداد دختران مجرد دانشجوی دکترا در دانشکده های فنی _مهندسی (مثالهایش دوستانم در دانشگاه امیرکبیر) رو به ازدیاد است و با توجه به پر مشقت بودن این دوره اگر کسی قبل از دوره ازدواج نکرده باشد، باید حداقل تا حدود 30 سالگی صبر کند. (4 سال کارشناسی + 2 سال ارشد + حداقل 4 تا 6 سال برای دکترا ) و نتیجه اینکه قشر تحصیل کرده زندگی بهم ریخته خانوادگی خواهند داشت. ببخشید طولانی شد بسیار بسیار التماس دعا. امیدوارم این برنامه تان مثل برنامه تانیایش که در اوجش تمام شد نباشد و همیشه ما مذکِری (تذکر دهنده ای) مثل شما را داشته باشیم.
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که اذان دیگری را که برای اعلام یا برای نماز جماعت میگوید بشنود ، مستحب است هر قسمتی را که میشنود آهسته بگوید .
- چیزهایی که در نمازهای یومیه واجب و مستحب است، در نماز آیات هم واجب و مستحب می‌باشد، ولی در نماز آیات در صورتی که با جماعت باشد می‌تواند رجاءً بجای اذان و اقامه سه مرتبه بگویند (الصلاة) و در غیر جماعت چیزی نیست، ولی مشروعیت جماعت در نماز آیات در غیر گرفتن ماه و خورشید ثابت نیست.
- در غیر مورد مذکور در مسأله قبل ، با شش شرط اذان و اقامه ساقط می‌شود : اول : آنکه نماز جماعت در مسجد باشد ، و اگر در مسجد نباشد ، اذان و اقامه ساقط نیست . دوم : آنکه برای آن نماز ، اذان و اقامه گفته باشند . سوم : آنکه نماز جماعت باطل نباشد . چهارم : آنکه نماز او و نماز جماعت در یک جا باشد ، پس اگر نماز جماعت داخل مسجد باشد و او بخواهد در بام مسجد نماز بخواند ، مستحب است اذان و اقامه بگوید. پنجم : آنکه نماز جماعت ادا باشد ، ولی شرط نیست که نماز خود او اگر منفرد است هم ادا باشد . ششم : آنکه وقت نماز او و نماز جماعت مشترک باشد ، مثلاً هر دو نماز ظهر یا هر دو نماز عصر بخوانند ، یا نمازی که به جماعت خوانده می‌شود نماز ظهر باشد و او نماز عصر بخواند ، یا او نماز ظهر بخواند و نماز جماعت نماز عصر باشد . و اما اگر نماز جماعت عصر باشد در آخر وقت و او بخواهد نماز مغرب ادائی بخواند ، اذان و اقامه ساقط نمیشوند .
- موقعی که انسان در نماز مشغول خواندن چیزی از اذکار واجب است ، باید بدنش آرام باشد و هم‌چنین بنابر احتیاط لازم وقتی که مشغول چیزی از اذکار مستحب می‌باشد . و در موقعی که می‌خواهد کمی جلو یا عقب رود ، یا کمی بدن را به طرف راست یا چپ حرکت دهد ، باید چیزی نگوید .
- کسی که اذان و اقامه دیگری را شنیده باشد ، چه با او گفته باشد یا نه ، در صورتی که بین آن اذان و اقامه و نمازی که می‌خواهد بخواند زیاد فاصله نشده باشد و از ابتدای شنیدن قصد نماز داشته است ، می‌تواند به اذان و اقامه او اکتفا کند . ولی این حکم در مورد جماعتی که فقط امام اذان را شنیده باشد ، یا فقط مأمومین شنیده باشند ، مورد اشکال است .
- مستحب است نمازهای یومیه را با جماعت بخوانند ، و در نماز صبح ومغرب و عشا ، خصوصاً برای همسایه مسجد و کسی که صدای اذان مسجد را میشنود بیشتر سفارش شده است . و هم‌چنین مستحب است سایر نمازهای واجب را با جماعت بخوانند ، ولی مشروعیت جماعت در نماز طواف ، و نماز آیات در غیر خسوف و کسوف ثابت نیست .
- برای مرد و زن مستحب است پیش از نمازهای واجب شبانه روزی (یومیّه) اذان و سپس اقامه بگویند ، و برای نمازهای دیگر واجب یا مستحب مشروع نیست ، ولی پیش از نماز عید فطر و قربان در صورتی که با جماعت بخوانند مستحب است سه مرتبه بگویند : الصلاة .
- - خروج فرد معتکف برای شرکت در نماز جماعتی که خارج از محلّ اعتکاف برگزار می‌شود، بنا بر احتیاط واجب، جایز نیست مگر فردی که در مکه مکرّمه معتکف شده باشد که وی می‌تواند برای نماز جماعت یا فرادی از مسجد خارج شود و در هر جای مکه که می‌خواهد نماز بخواند.
- مستحاضه قلیله بعد از وضو ، و مستحاضه متوسّطه بعد از غسل و وضو ، و مستحاضه کثیره بعد از غسل ، باید فوراً مشغول نماز شوند ، مگر در دو موردی که در مسأله (394) و (407) به آنها اشاره شد ، ولی گفتن اذان و اقامه قبل از نماز اشکال ندارد ، و در نماز هم می‌تواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را بجا آورد .
- اگر موقعی برسد که امام مشغول خواندن تشهّد آخر نماز است ، چنانچه بخواهد به ثواب جماعت برسد ، باید بعد از نیّت و گفتن تکبیرة الاحرام بنشیند ، و می‌تواند تشهّد را به قصد قربت مطلقه با امام بخواند ، ولی سلام را بنابر احتیاط واجب نگوید و صبر کند تا امام سلام نماز را بدهد ، بعد بایستد بدون آنکه دوباره نیّت کند یا تکبیر بگوید ، حمد و سوره را بخواند و آن را رکعت اول نماز خود حساب کند .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر برای خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببیند جماعت تمام شده؛ تا وقتی که صفها به هم نخورده و جمعیت متفرق نشده؛ می تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
- [آیت الله بروجردی] اگر برای خواندن نماز جماعت به مسجد برود و ببیند جماعت تمام شده، تا وقتی که صفها به هم نخورده و جمعیَّت متفرّق نشده، می‌تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر برای خواندن نماز جماعت به مسجد برود و ببیند جماعت تمام شده، تا وقتی که صف ها به هم نخورده و جمعیت متفرق نشده، می تواند برای نماز خود، اذان و اقامه نگوید.
- [امام خمینی] اگر برای خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببیند جماعت تمام شده،تا وقتی که صفها به هم نخورده و جمعیت متفرق نشده نمی تواند برای نماز خود اذان و اقامه بگوید، در صورتی که برای جماعت اذان و اقامه گفته شده باشد.
- [امام خمینی] اگر برای خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببیند جماعت تمام شده تا وقتی که صفها به هم نخورده و جمعیت متفرق نشده، نمیتواند برای نماز خود اذان و اقامه بگوید در صورتی که برای جماعت اذان و اقامه گفته شده باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر برای خواندن نماز جماعت یا نماز انفرادی به مسجد رود و ببیند جماعت تمام شده، اگر برای آن نماز جماعت اذان واقامه گفته‌اند، تا وقتی که صفها به هم نخورده و جمعیّت متفرّق نشده، باید برای نماز خود، اذان واقامه نگوید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر برای خواندن نماز به مسجد برود و ببیند نماز جماعتی که در مسجد تشکیل شده بود تمام شده تا وقتی که صفها بهم نخورده و جمعیّت متفرّق نشده، در صورتی که برای نماز جماعت اذان و اقامه گفته شده باشد، نمی تواند برای نماز خود اذان و اقامه بگوید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر برای خواندن نماز جماعت به مسجد رود و بیند جماعت تمام شده ، تا وقتی که صفها بهم نخورده و جمعیت متفرق نشده ، نمی تواند برای نماز خود اذان و اقامه بگوید در صورتی که برای جماعت اذان و اقامه گفته شده باشد .
- [آیت الله سبحانی] اگر برای خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببیند جماعت تمام شده، تا وقتی که صف ها به هم نخورده و جمعیت متفرق نشده، اذان و اقامه ساقط است با شرائطی که در مسأله بعد می آید.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر برای خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببیند جماعت تمام شده تا وقتی که صفها به هم نخورده و جمعیت متفرق نشده با شرایطی که در مساله بعد می اید نمی تواند برای نماز خود اذان و اقامه بگوید