شخصی امام جماعت مسجد یا مدرسه‌ای می باشد. آیا در حال اعتکاف جهت اقامه نماز جماعت می‌تواند از مسجد خارج شود؟
برای شرکت در دروس و نماز جماعت و تلفن به خانواده و راهپیمایی و دیدار با خانواده محلّ اشکال بلکه ممنوع است، و برای نماز جمعه اشکال ندارد و همچنین برای وضو و غسل مستحبّی و برای مسواک‌زدن هم اگر ضرورت داشته باشد، اشکال ندارد.
برای شرکت در دروس و نماز جماعت و تلفن به خانواده و راهپیمایی و دیدار با خانواده محلّ اشکال بلکه ممنوع است، و برای نماز جمعه اشکال ندارد و همچنین برای وضو و غسل مستحبّی و برای مسواک‌زدن هم اگر ضرورت داشته باشد، اشکال ندارد.
عنوان سوال:
شخصی امام جماعت مسجد یا مدرسه‌ای می باشد. آیا در حال اعتکاف جهت اقامه نماز جماعت می‌تواند از مسجد خارج شود؟
پاسخ:
برای شرکت در دروس و نماز جماعت و تلفن به خانواده و راهپیمایی و دیدار با خانواده محلّ اشکال بلکه ممنوع است، و برای نماز جمعه اشکال ندارد و همچنین برای وضو و غسل مستحبّی و برای مسواک‌زدن هم اگر ضرورت داشته باشد، اشکال ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- استفاده از وسایل مسجد در کارهای شخصی، در حال اعتکاف چه حکمی دارد؟
- آیا معتکف می‌تواند قسمتی از اعتکاف را در یک مسجد جامع و قسمت دیگر را در مسجد جامع دیگری بجا بیاورد؟
- شخصی نذر کرده در ایام البیض ماه رجب، در مسجد مقدّس جمکران معتکف شود و نذر کرده در فرض مسافرت روزه هم بگیرد. آیا نذرش منعقد است؟ آیا اعتکاف او صحیح است؟(هر چند مسافر باشد)
- آیا اعتکاف در مسجد مقدّس جمکران و زیرزمین آن، صحیح است یا خیر؟
- مسافر در چه صورتی می‌تواند اعتکاف کند؟
- اگر اعتکاف به سبب پیشآمدن مانعی به هم بخورد: الف: آیا میتوان همان اعتکاف را بعد از برطرف شدن مانع در همان مسجد به پایان ببرد؟ ب: آیا میتوان آن را در مسجد دیگر ادامه داد؟
- در مراسم اعتکاف باید قبل از اذان صبح در مسجد مستقر باشد. اگر دقایقی بعد از اذان بیاید، اعتکاف چه صورتی دارد؟
- اعتکاف در غیر مسجد جامع مانند حسینیه، نمازخانه دانشگاه چگونه است؟
- اعتکاف شیعه در عبادتگاههای دیگر اهل کتاب یا مسجد مخالف چه حکمی دارد؟
- آیا در تهران بزرگ، در مسجد جامع هر محلّه میتوان اعتکاف کرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی در یک مدرسه یا مسجد امام جماعت است آیا در حال اعتکاف جهت اقامه نماز جماعت می‌تواند از مسجد خارج شود؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا جایز است شخصی بدون اجازه امام جماعت راتب مسجد که مورد تأیید مرکز اداره امور مساجد است، در آن مسجد نماز جماعت اقامه کند؟
- [آیت الله مظاهری] معتکفی که امام جماعت مسجدی است، آیا می‌تواند برای اقامه جماعت در آن مسجد در سه وقت شرعی از مسجد خارج شود و پس از اقامه جماعت برگردد؟ برای رسیدن به نماز جماعت (مأموم شدن) چطور؟
- [آیت الله بهجت] آیا کسی می تواند از اقامه ی نماز جماعت توسط شخصی غیر از امام راتب، در مسجد جلوگیری کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] سالها فردی در مسجد اقامه جماعت می کرده است و بعد از فوت او فرزندش چند سالی اقامه جماعت کرده است و فعلا امام جمعه شهر طبق مصالحی مسجد را توسعه داده و امام جماعت جدیدی نصب کرده است و امام جماعت قبلی اظهار نارضایتی می کند; نماز در این مسجد چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر معتکف در مسجد یا جای دیگر امام جماعت باشد آیا برای اقامه نماز می تواند از مسجد خارج شود و در صورتی که کسی دیگر (غیر معتکف) حاضر باشد به جای او نماز را اقامه کند؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] در صورت بودن روحانی یا امکان دسترسی به روحانی آیا اقامه نماز جماعت در مسجد به همراه امام جماعت غیر روحانی صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی برای خواندن نماز جماعت وارد مسجدالنبی یا مسجدالحرام یا یکی از مساجد اهل سنت شده در حالی که جماعت تمام شده ولی صفها به هم نخورده، آیا اذان و اقامه ساقط است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وقت اقامه جماعت کسی به قصد ساقط کردن امام از اعتبار، در همان مکان مسجد بصورت فرادی نماز بخواند، آیا نماز این شخص اشکالی دارد؟
- [آیت الله بهجت] در مسجدی اقامه ی نماز جماعت می شود؛ شخصی برای اهانت به امام جماعت و یا این که شاید چنین قصدی نداشته باشد، فرادا نماز می خواند؛ امّا افراد حاضر در مسجد چنین برداشتی می کنند، نماز چنین شخصی چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- . در جایی که عده ای مشغول نماز جماعت اند، یا نماز آنان تازه تمام شده و صف ها به هم نخورده است، اگر انسان بخواهد فرادی یا با جماعت دیگری که بر پا می شود نماز بخواند با شش شرط اذان و اقامه از او ساقط می شود: اول آن که نماز جماعت در مسجد باشد و اگر در مسجد نباشد، رجاءاً بگوید. دوم آن که برای آن نماز اذان و اقامه گفته باشند. سوم آن که نماز جماعت باطل نباشد. چهارم آن که نماز او و نماز جماعت در یک مکان باشد؛ پس اگر نماز جماعت، داخل مسجد باشد و او بخواهد در بام مسجد نماز بخواند، مستحب است اذان و اقامه بگوید. پنجم آن که نماز او و نماز جماعت هر دو ادا باشد. ششم آن که وقت نماز جماعت مشترک باشد، مثلاً هر دو نماز ظهر، یا هر دو نماز عصر بخوانند، یا نمازی که به جماعت خوانده می شود، نماز ظهر باشد و او نماز عصر بخواند، یا او نماز ظهر بخواند و جماعت نماز عصر باشد.
- . اگر برای نماز جماعتی اذان و اقامه گفته باشند، کسی که با آن جماعت نماز می خواند، نباید برای نماز خود اذان و اقامه بگوید.
- . نماز قضا را با جماعت می شود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا، و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند. مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد.
- . اگر ملکی را وقف کند که عایدی آن را خرج تعمیر مسجد نمایند، و به امام جماعت و به کسی که در آن مسجد اذان می گوید بدهند، در صورتی که بدانند یا اطمینان داشته باشند که برای هر یک چه مقدار معین کرده، باید همان طور مصرف کنند، و اگر یقین یا اطمینان نداشته باشند، باید اول، مسجد را تعمیر کنند و اگر چیزی زیاد آمد، امام جماعت و کسی که اذان می گوید در تقسیم آن با یکدیگر مصالحه کنند.
- . اگر امام یا مأموم بخواهد در نمازی که به جماعت خوانده، دوباره برای مأموم دیگری که جماعت نخوانده امام شود، و به جماعت بخواند جایز است. ولی اگر بخواهد برای دفعه سوم باز با جماعت بخواند اشکال دارد.
- . نماز عید فطر و قربان در زمان حضور امام علیه السلام واجب است و باید به جماعت خوانده شود. و در زمان ما که امام علیه السلام غایب است، مستحب می باشد. و می شود آن را به جماعت یا فرادی خواند ولی احتیاط این است که به جماعت آن را رجاءاً بخواند.
- . اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند، و پیش از آن که به اندازه رکوع خم شود، امام سر از رکوع بردارد، بنابر احتیاط واجب باید بایستد تا امام برای رکعت بعد برخیزد، و آن را رکعت اول نماز خود حساب کند، ولی اگر برخاستن امام به قدری طول بکشد که نگویند: این شخص نماز جماعت می خواند، باید نیت فرادی نماید.
- . باید بین اذان و اقامه فاصله ندهد و اگر بین آنها به قدری فاصله دهد، که اذانی را که گفته اذان این اقامه حساب نشود، مستحب است دوباره اذان و اقامه را بگوید و نیز اگر بین اذان و اقامه و نماز به قدری فاصله دهد که اذان و اقامه آن نماز حساب نشود، مستحب است دوباره برای آن نماز اذان و اقامه بگوید.
- . مستحب است نمازهای واجب خصوصاً نمازهای یومیه را به جماعت بخوانند. و در نماز صبح و مغرب و عشا، خصوصاً برای همسایه مسجد و کسی که صدای اذان مسجد را می شنود بیشتر سفارش شده است.
- . مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیرها دست ها را بلند کنند و کسی که نماز عید می خواند، اگر امام جماعت است یا فرادی نماز می خواند، نماز را بلند بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر برای خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببیند جماعت تمام شده، تا وقتی که صفها به هم نخورده و جمعیت متفرق نشده می‌تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] جایز است (امام جماعت) که یک بار نماز خود را با جماعت خوانده آن را با جماعت دیگری دوباره بخواند، اما بیش از دوبار اشکال دارد، بنابراین یک امام جماعت می تواند در دو مسجد اقامه جماعت کرده و نماز را دوباره بخواند.
- [آیت الله بروجردی] در جایی که عدّهای مشغول نماز جماعتند، یا نماز آنان تازه تمام شده و صفها به هم نخورده است، اگر انسان بخواهد فُرادی، یا با جماعت دیگری که بر پا میشود نماز بخواند با شش شرط اذان و اقامه از او ساقط میشود:اوّل:آن که نماز جماعت در مسجد باشد و اگر در مسجد نباشد ساقط شدن اذان و اقامه اشکال دارد.دوم:آن که برای آن نماز اذان و اقامه گفته باشند.سوم:آن که نماز جماعت باطل نباشد.چهارم:آن که نماز او و نماز جماعت در یک مکان باشد، پس اگر نماز جماعت داخل مسجد باشد و او بخواهد در بام مسجد نماز بخواند، مستحب است اذان و اقامه بگوید.پنجم:آن که نماز او و نماز جماعت هر دو ادا باشد.ششم:آن که وقت نماز او و نماز جماعت مشترک باشد، مثلاً هر دو نماز ظهر، یا هر دو نماز عصر بخوانند، یا نمازی که به جماعت خوانده میشود، نماز ظهر باشد و او نمازِ عصر بخواند، یا او نماز ظهر بخواند و نماز جماعت نماز عصر باشد.
- [آیت الله بهجت] اگر برای نماز جماعتی اذان و اقامه گفته باشند، کسی که با آن جماعت نماز میخواند، می‌تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
- [آیت الله جوادی آملی] .اذان و اقامه در چند مورد ساقط می شوند: یکم: کسی که وارد نماز جماعتی شده و می خواهد با آن جماعت نماز بخواند, در صورتی که برای آن نماز جماعت , اذان و اقامه گفته شده باشد , اذان و اقا مه از او ساقط است , هر چند او هنگام اذان و اقامه حاضر نبوده و بعضی از رکعت ها را ادراک نکرده باشد، اگر این نماز جماعت در مسجد برگزار شد , نباید برای نماز خود اذان و اقامه بگوید. دوم: کسی که برای اقامه نماز مستقل وارد مسجدی شد که در آن، نماز جماعت صحیح با اذ ان و اقامه برگزار شد و او در آن نماز شرکت نکرده یا بعد از تمام شدن نماز جماعت وارد شد , به شرط آنکه تمام صف ها پراکنده نشده باشند; حتی یک صف هم باقی باشد اذان و اقامه از او ساقط است; چه بخواهد نماز را به تنهایی بخواند یا به جماعت و در صورت جماعت , چه امام با شد و چه مأموم.
- [آیت الله مظاهری] اگر امام یا مأموم بخواهد نمازی را که به جماعت خوانده دوباره به جماعت بخواند، در صورتی که جماعت دوّم غیر از اوّل باشد اشکال ندارد، و لازم نیست همه اشخاص جماعت دوّم غیر از جماعت اوّل باشند. بنابراین یک امام جماعت می‌تواند در دو مسجد نماز جماعت بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر برای خواندن نماز به جایی برود که در آن نماز جماعت بر پاست ولی با آنها نماز نخواند و یا آن که ببیند جماعت تمام شده ولی صفها به هم نخورده و جمعیّت متفرّق نشده است، چه نماز خود را فرادی بخواند و چه به جماعت، بنابراحتیاط واجب با وجود سه شرط ذیل نباید برای نماز خود اذان و اقامه بگوید: اوّل: آن که برای آن نماز، اذان و اقامه گفته باشند. دوم: آن که نماز جماعت باطل نباشد. سوم: آن که نماز او و نماز جماعت در یک مکان باشند، پس اگر نماز جماعت داخل مسجد باشد و او بخواهد بر بام مسجد نماز بخواند، مستحب است اذان و اقامه بگوید.
- [آیت الله سیستانی] اگر برای خواندن نماز به مسجد رود و ببیند جماعت تمام شده ، تا وقتی که صفها بهم نخورده و جمعیّت متفرق نشده است ، می‌تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید ، یعنی گفتن آن دو مستحب مؤکد نیست ، بلکه اگر میخواهد اذان بگوید بهتر آن است که آن را بسیار آهسته بگوید . و اگر بخواهد نماز جماعت دیگری اقامه کند نباید اذان و اقامه بگوید .
- [آیت الله سبحانی] محل اعتکاف، باید مسجد جامع باشد، و مراد از مسجد جامع این است که در آنجا نماز جماعت برگزار شده و به عنوان مسجد شهر حساب شود. بنابراین در بیشتر شهرها فقط یک مسجد می تواند محل اعتکاف باشد، مگر این که به خاطر بزرگی شهر دو مسجد یا بیشتر همزمان، مسجد شهر به حساب آیند، بنابراین، مسجد محلّه و امثال آن، برای اعتکاف، کافی نیست.
- [امام خمینی] در جایی که عده ای مشغول نماز جماعتند یا نماز آنان تازه تمام شده وصفها به هم نخورده است، اگر انسان بخواهد فرادی یا با جماعت دیگری که برپا می شود نماز بخواند، با سه شرط اذان و اقامه از او ساقط می شود: اول: آنکه برای آن نماز اذان و اقامه گفته باشند. دوم: آنکه نماز جماعت باطل نباشد. سوم: آنکه نماز او و نماز جماعت در یک مکان باشد. پس اگر نماز جماعت داخل مسجد باشد و او بخواهد در بام مسجد نماز بخواند، مستحب است اذان و اقامه بگوید.