اشاره
حرکت سر و دست و مانند آن برای نشان دادن یا فهماندن مطلبی را اشاره گویند. از آن در باب‌های صلات، صوم، حج، تجارت، اجاره، وصیّت، نکاح، طلاق، لعان و قضاء سخن رفته است.
باید جواب سلام را طوری بگوید که سلام کننده بشنود ، ولی اگر سلام کننده کر باشد ، یا سلام داده و تند رد شود ، چنانچه ممکن باشد که جواب سلام را با اشاره یا مانند آن به او بفهماند جواب دادن لازم است ، و در غیر این صورت جواب دادن در غیر نماز لازم نیست ، و در نماز نیز جایز نیست .
عنوان مسئله:
باید جواب سلام را طوری بگوید که سلام کننده بشنود ، ولی اگر سلام کننده کر باشد ، یا سلام داده و تند رد شود ، چنانچه ممکن باشد که جواب سلام را با اشاره یا مانند آن به او بفهماند جواب دادن لازم است ، و در غیر این صورت جواب دادن در غیر نماز لازم نیست ، و در نماز نیز جایز نیست .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زن تکبیرة الاحرام یا قرائت را در نماز طواف بلند بگوید به طوری که نامحرم بشنود جایز است یا خیر؟ و برفرض عدم جواز آیا اعاده لازم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زن تکبیرهالاحرام یا قرائت را در نماز طواف بلند بگوید بهطوری که نامحرم بشنود جایز است یا خیر؟ و برفرض عدم جواز آیا اعاده لازم است؟
- [سایر] با سلام و خسته نباشید یک سوال در مورد اینکه وظایف شیعیان به خصوص جوانان در عصر غیبت چیست لطفا به سوال من طوری جواب بدهید که یک جوان چه از لحاظ خانوادگی چه از لحاظ اخلاقی و فرهنگی ویا سیاسی و یا وظایفی است که شخصی است یک جواب کلی و جامع بدین و بیشتر کاربردی باشه ضمنا یک اشاره ای هم به خود عصر ظهور اشاره ای کنید با تشکر خواهشا زود جواب بدین منتظرم
- [آیت الله خامنه ای] در کتاب شریف اصول کافی در حدیثی از حضرت امام صادق (علیه السلام) آمده است: جواب دادن به نامه واجب است مانند جواب سلام (رد جواب الکتاب واجب کوجوب رد السلام). بر اساس این حدیث، آیا دادن جواب نامه واجب است؟
- [سایر] در برخی از روایات میخوانیم (رَدُّ جَوَابِ الْکِتَابِ وَاجِبٌ کَوُجُوبِ رَدِّ السَّلَام)، بر اساس این حدیث؛ 1. آیا جواب نامه، مثل جواب سلام واجب فوری است؟ 2. آیا شامل نامههای الکترونیکی مانند ایمیل و پیامک می‌شود؟ 3. اگر شامل اینها می‌شود چنانچه دسترسی به اینترنت و یا شارژ گوشی نداشته باشیم تکلیف چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر در نماز سلام کردند. آیا باید جواب آنها را به عربی فصیح داد؟ یا مثلاً می توان گفت (سلام علیکم)؟ در جواب سلام در نماز اگر طرف گفته سلام آیا می توان مثل او گفت: (سلام)؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا ندادن جواب سلام کسی که منکر را انجام میدهد جهت توبیخ او جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با سلام و عرض خسته نباشید. با توجه به واجب بودن جواب سلام می خواستم بدانم که آیا جواب سلام مجریان و گوینده های تلویزیون و رادیو نیز واجب است؟ ضمنا آیا باید در حین نماز هم جواب سلام را داد؟ جواب سلام رادیو و تلویزیون را هم باید در حین نماز داد؟ با تشکر فراوان
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا جواب سلام ندادن فاعل منکر از باب تنبیه جایز است؟
- [سایر] نحوه پاسخ دادن جواب سلام در حین نماز چگونه است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مکروه است مأموم ذکرهای نماز را طوری بگوید که امام بشنود.
- انسان باید جواب سلام را چه در نماز یا در غیر نماز فوراً بگوید ، و اگر عمداً یا از روی فراموشی جواب سلام را بقدری طول دهد که اگر جواب بگوید ، جواب آن سلام حساب نشود ، چنانچه در نماز باشد ، نباید جواب بدهد ، و اگر در نماز نباشد ، جواب دادن واجب نیست .
- در حال نماز ، انسان نباید به دیگری سلام کند ، و اگر دیگری به او سلام کند ، باید جواب دهد ، ولی جواب باید مثل سلام باشد ، یعنی نباید بر اصل سلام اضافه داشته باشد ، مثلاً نباید در جواب بگوید : (سلام علیکم و رحمة اللّه و برکاته) ، بلکه بنابر احتیاط لازم نباید لفظ (علیکم) یا (علیک) بر لفظ سلام در جواب مقدم بدارد ، اگر آن کسی که سلام کرده اینچنین نکرده باشد ، بلکه احتیاط مستحب آن است که جواب کاملاً همانطور که او سلام کرده باشد ، مثلاً اگر گفته (سلام علیکم) در جواب بگوید : (سلام علیکم) ، و اگر گفته (السلام علیکم) بگوید : (السلام علیکم) ؛ و اگر گفته (سلام علیک) بگوید : (سلام علیک) . ولی در جواب (علیکم السلام) میتواند (علیکم السلام) یا (السلام علیکم) یا (سلام علیکم) بگوید .
- اگر به عدّهای سلام کند و کسی که بین آنها مشغول نماز است شک کند که سلام کننده قصد سلام کردن به او را هم داشته یا نه ، نباید جواب بدهد ، و همچنین است بنابر احتیاط واجب اگر بداند قصد او را هم داشته ولی دیگری جواب سلام را بدهد ، امّا اگر بداند قصد او را هم داشته و دیگری جواب ندهد ، یا شک کند که جوابش را دادهاند یا نه ، باید جواب او را بگوید .
- اگر ناچار شود که در جائی نماز بخواند که بطور کلّی از ایستادن تمکّن ندارد ، لازم است نشسته نماز بخواند ، و اگر از رکوع و سجود نیز تمکّن ندارد ، برای آنها با سر اشاره نماید .
- در غیر نماز ، مستحب است جواب سلام را بهتر از سلام بگوید ، مثلاً اگر کسی گفت (سلام علیکم) در جواب بگوید (سلام علیکم و رحمة اللّه) . هفتم : از مبطلات نماز ، خنده با صدا و عمدی است ، هر چند بدون اختیار باشد اگر مقدماتش اختیاری باشد ، بلکه بنابر احتیاط واجب هر چند هم مقدماتش اختیاری نباشد در صورتی که وقت برای اعاده باشد باید آن را اعاده کند ، ولی اگر عمداً بی صدا ، یا سهواً با صدا بخندد ، نمازش اشکال ندارد .
- لازم نیست جبیره از جنس چیزهائی باشد که نماز در او جایز است ، بلکه اگر از حریر یا از أجزاء حیوانی که خوردن گوشت آن جایز نیست بوده باشد ، مسح بر آن جایز است .
- اگر نماز امام تمام شود و مأموم مشغول تشهّد یا سلام اول باشد ، لازم نیست نیّت فرادی کند .
- اگر روزهدار به گفتن یا به نوشتن یا به اشاره و مانند اینها به خدا و پیغمبر صلی الله علیه و آله و ائمه علیهم السلام عمداً نسبتی را بدهد که دروغ است اگرچه فوراً بگوید دروغ گفتم یا توبه کند روزه او بنا بر احتیاط لازم باطل است، و همچنین است بنا بر احتیاط مستحب دروغ بستن به حضرت زهرا سلام الله علیها و سایر پیغمبران و جانشینان آنان.
- کسی که باید خوابیده نماز بخواند ، لازم نیست ملافه یا لحافی که بر خود میکشد دارای شرایط لباس نمازگزار باشد ، مگر طوری باشد که بر آن پوشیدن صدق کند ، مثل آنکه آن را بر خود بپیچد . مواردی که لازم نیست بدن و لباس نمازگزار پاک باشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] باید جواب سلام را طوری بگوید که سلام کننده بشنود ولی اگر سلام کننده کر باشد یا سلام داده و تند رد شود چنانچه انسان به طور معمول جواب او را بدهد کافیست
- [آیت الله خوئی] باید جواب سلام را طوری بگوید که سلام کننده بشنود، ولی اگر سلام کننده کر باشد، و یا سلام داده و تند رد شود، چنانچه انسان به طور معمول جواب او را بدهد کافی است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . باید جواب سلام را طوری بگوید که سلام کننده بشنود، ولی اگر سلام کننده کَر باشد، چنان چه انسان بطور معمول جواب او را بدهد کافی است، و در صورت امکان با حرکت لب یا اشاره جواب را بفهماند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] باید جواب سلام را به سلامکننده بفهماند؛ اگر چه سلامکننده کر باشد و لازم نیست جواب سلام را طوری بگوید که سلامکننده بشنود و اگر فهماندن جواب سلام به سلامکننده ممکن نباشد؛ مثل این که شخص به انسان سلام کند و به سرعت رد شود و یا از تلویزیون یا رادیو سلام بدهد، ظاهراً جواب سلام لازم نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] باید جواب سلام را طوری بگوید که سلام کننده بشنود و اگر سلام کننده کر باشد باید با بلند کردن صدا یا به اشاره طوری جواب او را بدهد که بشنود یا متوجّه جواب سلام شود.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] باید جواب سلام را طوری بگوید که سلام کننده بشنود؛ ولی اگر سلام کننده کر باشد یا سلام داده و تند رد شود چنانچه انسان به طور معمول جواب او را بدهد کافی است و چنانچه سلام را در نامه یا با سفارش شخصی بفرستد جواب واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] واجب است جواب سلام را طوری بگوید که سلام کننده بشنود، اما اگر سلام کننده کر باشد یا در محیطی است که سر و صدا زیاد است چنانچه بطور معمول جواب دهد کافی است و احتیاط آن است که با اشاره نیز به او بفهماند.
- [امام خمینی] باید جواب سلام را طوری بگوید که سلام کننده بشنود، ولی اگر سلام کننده کر باشد چنانچه انسان بطور معمول جواب او را بدهد کافی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] باید جواب سلام را طوری بگوید که سلام کننده بشنود، ولی اگر سلام کننده کر باشد، چنانچه انسان بطور معمول جواب او را بدهد کافی است.
- [آیت الله نوری همدانی] باید جواب سلام را طوری بگوید که سلام کننده بشنود ، ولی اگر سلام کننده کر باشد ، چنانچه انسان به طور معمول جواب او را بدهد ، کافی است .