تعقیب نماز
تعقیبات، عنوانی در فقه و آداب دینی ناظر به مجموعه‌ای از اعمال مستحب که به دنبال نماز انجام می‌گیرد.
اگر شک کند که سلام نماز را گفته یا نه ، چنانچه مشغول به تعقیب نماز یا مشغول نماز دیگر شده ، یا چیزی که منافی نماز است انجام داده است ، باید به شک خود اعتنا نکند ، و اگر پیش از اینها شک کند ، باید سلام را بگوید . و اگر شک کند که سلام را درست گفته یا نه ، به شک خود اعتنا نکند ، در هر جائی که باشد .
2 شک بعد از سلام :
عنوان مسئله:
اگر شک کند که سلام نماز را گفته یا نه ، چنانچه مشغول به تعقیب نماز یا مشغول نماز دیگر شده ، یا چیزی که منافی نماز است انجام داده است ، باید به شک خود اعتنا نکند ، و اگر پیش از اینها شک کند ، باید سلام را بگوید . و اگر شک کند که سلام را درست گفته یا نه ، به شک خود اعتنا نکند ، در هر جائی که باشد .
2 شک بعد از سلام :
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] آیا کثیر الشّک در نمازهای دو رکعتی و سه رکعتی، نباید به شک خود اعتنا کند؟ در شک بین 1 و 2 در نمازهای چهار رکعتی چه طور؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیاکثیرالشک، در نمازهای دو رکعتی و سه رکعتی هم نباید به شک خود اعتنا کند؟ در نمازهای چهار رکعتی که شک او در 1 و 2 است چطور؟
- [آیت الله بهجت] کسی که در نماز شک باطل کننده برایش پیش آمده و می خواهد نماز را از سر بگیرد؛ آیا نیاز به انجام منافی برای شکستن نماز است؟
- [آیت الله خوئی] در غسل ترتیبی، نسبت به طرف چپ، فراغ چه وقت است، که موقع شک در شرایط و اجزاء، وصول آب و عدم آن، اعتنا به شک نکند؟ بیان فرمائید.
- [آیت الله اردبیلی] کسی در بین نماز شک میکند کاری را که در نماز انجام داده، صحیح به جا آورده یا نه. آیا این فرد باید به شکّ خود اعتنا کند و وظیفهای برعهدهاش آمده است یا نباید به شکّ خود اعتنا کند؟
- [آیت الله خامنه ای] در مورد شک کردن زیاد در نماز و وضو و... تکلیف چیست، در مورد شک در ارکان نماز چطور، آیا شخص کثیر الشک می تواند به شک در ارکان نماز هم اعتنا نکند لطفاً به تفصیل و به طور کامل توضیح دهید؟
- [آیت الله مظاهری] در جایی که میفرمائید وسواسی یا کثیرالشّک به شک یا وسوسه خود اعتنا نکند، منظور چیست؟ آیا اگر همیشه بنا را بر نفع خود بگذارد درست است یا آن شک و وسوسه را هر چند به نفع خود باشد باید اهمیّت ندهد؟
- [سایر] اگر در حین نماز شک کنیم که مسح پا کشیده ایم یا نه به شک اعتنا کنیم یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] گاهی موقع گفتن تسبیحات حضرت زهرا علیهاالسلام در تعقیب نماز، در تعداد آن شک میکنیم. در این صورت، آیا تسبیحات را از سر بگیریم یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] شکّ در نماز در اثر ضعف حافظه؛ آیا حکم شک های ذکر شده در رساله را دارد [منظور شک های مبطل است] یا نباید به آن اعتنا کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بعد از گذشتن وقت شک کند که نماز را درست خوانده یا نه ، به شک خود اعتنا نکند .
- موقعی که مشغول نماز احتیاط است ، اگر در یکی از کارهای آن شک کند ، چنانچه محل آن نگذشته باید بجا آورد ، و اگر محلّش گذشته باید به شک خود اعتنا نکند ، مثلاً اگر شک کند که حمد خوانده یا نه ، چنانچه به رکوع نرفته باید بخواند ، و اگر به رکوع رفته باید به شک خود اعتنا نکند .
- اگر بعد از سلام نماز احتیاط شک کند که یکی از اجزاء ، یا شرائط آن را بجا آورده یا نه ، به شک خود اعتنا نکند .
- اگر شک کند عملی را که رکن نیست بجا آورده یا نه ، چنانچه مشغول کاری که بعد از آن است شده ، باید به شک خود اعتنا نکند ، مثلاً موقعی که مشغول خواندن سوره است ، اگر شک کند که حمد را خوانده یا نه ، باید به شک خود اعتنا نکند ، واگر بعد یادش بیاید که آن را بجا نیاورده ، در صورتی که مشغول رکن بعد نشده ، باید آن را و آن چه بعد از آن است بجا آورد ، و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش صحیح است ، بنابراین اگر مثلاً در قنوت یادش بیاید که حمد را نخوانده ، باید حمد وسوره را بخواند ، و اگر در رکوع یادش بیاید ، نمازش صحیح است .
- اگر شک کند که تکبیرة الاحرام را گفته یا نه ، چنانچه مشغول خواندن چیزی از قرائت شده ، به شک خود اعتنا نکند ، و اگر چیزی نخوانده باید تکبیر را بگوید .
- اگر بعد از گفتن تکبیرة الاحرام شک کند که آن را صحیح گفته یا نه ، چه مشغول خواندن چیزی شده باشد یا نه ، به شک خود اعتنا نکند . قیام (ایستادن)
- کسی که نشسته یا خوابیده نماز میخواند ، اگر موقعی که حمد یا تسبیحات میخواند شک کند که سجده یا تشهّد را بجا آورده یا نه ، باید به شک خود اعتنا نکند ، و اگر پیش از آنکه مشغول حمد یا تسبیحات شود شک کند که سجده ، یا تشهّد را بجا آورده یا نه ، باید بجا آورد .
- هر گاه شک کند که آیه یا کلمهای را درست گفته یا نه ، مثلاً شک کند که (قل هو اللّه احد) را درست گفته یا نه ، میتواند به شک خود اعتنا نکند ، ولی اگر احتیاطاً آن آیه یا کلمه را دوباره به طور صحیح بگوید اشکال ندارد ، و اگر چند مرتبه هم شک کند ، میتواند چند بار بگوید . امّا اگر به وسواس برسد بهتر است تکرار نکند .
- اگر بعد از سلام نماز شک کند که نمازش صحیح بوده یا نه ، مثلاً شک کند رکوع کرده یا نه ، یا بعد از سلام نماز چهار رکعتی شک کند که چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت ، به شک خود اعتنا نکند ، ولی اگر هر دو طرف شک او باطل باشد ، مثلاً بعد از سلام نماز چهار رکعتی شک کند که سه رکعت خوانده یاپنج رکعت ، نمازش باطل است . 3 شک بعد از وقت :
- اگر در رکوع رکعت سوم یا چهارم ، یا در حال رفتن به رکوع شک کند که حمد یا تسبیحات را خوانده یا نه ، به شک خود اعتنا نکند .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شک کند که سلام نماز را درست گفته یا نه، اعتنا به شک خود به هر حالی که هست نکند و اگر شک کند که سلام نماز را گفته یا نه، چنانچه مشغول تعقیب نماز شده و یا مشغول نماز دیگر شده، یا به واسطه انجام کاری که نماز را به هم بزند، از حال نمازگزار بیرون رفته، در این صورت هم باید به شک خود اعتنا نکند و اگر پیش از اینها شک کند، باید سلام را بگوید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر شک کند که سلام نماز را گفته یا نه، چنان چه مشغول تعقیب نماز یا مشغول نماز دیگر شده، یا به واسطه انجام کاری که نماز را به هم می زند، از حال نمازگزار بیرون رفته، باید به شک خود اعتنا نکند. و اگر پیش از اینها شک کند باید سلام را بگوید. و اگر شک کند سلام نماز را درست گفته یا نه اعتنا نکند، هر چند وارد عمل دیگر نشده باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر شک کند که سلام نماز را گفته یا نه چنانچه مشغول نماز دیگر شده یا به واسطه انجام کاری که صورت نماز را به هم می زند از حال نمازگزار بیرون رفته باید به شک خود اعتنا نکند و اگر پیش از اینها شک کند باید سلام را بگوید اگر چه مشغول تعقیب باشد و اگر شک کند که سلام را درست گفته یا نه در هر صورت به شک خود اعتنا نکند
- [آیت الله سبحانی] اگر شک کند که سلام نماز را گفته یا نه، یا شک کند درست گفته یا نه، چنانچه مشغول تعقیب نماز یا مشغول نماز دیگر شده; یا به واسطه انجام کاری که نماز را به هم می زند; از حال نمازگزار بیرون رفته، باید به شک خود اعتنا نکند و اگر پیش از اینها شک کند، باید سلام را بگوید. 2. شک بعد از سلام
- [آیت الله اردبیلی] اگر شک کند که سلام نماز را گفته یا نه یا شک کند آن را درست گفته یا نه، چنانچه مشغول تعقیب نماز یا مشغول نماز دیگر شده باشد یا به کاری مشغول شود که عرفا بگویند از نماز خارج شده و به کار دیگری مشغول شده، نباید به شک خود اعتنا کند و اگر پیش از آنها شک کند، باید سلام را بگوید.
- [آیت الله بروجردی] اگر شک کند که سلام نماز را گفته یا نه، یا شک کند درست گفته یا نه، چنانچه مشغول تعقیب نماز یا نماز دیگر شده، یا به واسطهی انجام کاری که نماز را به هم میزند از حال نمازگزار بیرون رفته، باید به شک خود اعتنا نکند و اگر پیش از اینها شک کند باید سلام را بگوید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر شک کند که سلام نماز را گفته یا نه ، یا شک کند درست گفته یا نه ، چنانچه مشغول تعقیب نماز یا مشغول نماز دیگر شده ، یا به واسطة انجام کاری که نماز را به هم می زند ، از حال نمازگزار بیرون رفته ، باید به خود اعتنا نکند و اگر پیش از اینها شک کند ، باید سلام را بگوید ، اما اگر در صحیح گفتن سلام شک کند در هر صورت .یانه شد به شک خود اعتنا ننماید چه مشغول کار دیگر شده بأید. 2-شک بعد ا زسلام
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر شک کند که سلام نماز را گفته یا نه یا شک کند درست گفته یا نه چنانچه مشغول تعقیب نماز یا نماز دیگر شده یا مشغول انجام کاری شده که نمازگزار را از حال نماز بیرون می برد باید به شک خود اعتنا نکند، و اگر پیش از اینها شک کند باید سلام را بگوید و اگر قبل از این ها در صحیح گفتن سلام شک کند نیز بنابر احتیاط واجب یک بار دیگر سلام را تکرار کند. 2 شک بعد از سلام
- [امام خمینی] اگر شک کند که سلام نماز را گفته یا نه یا شک کند درست گفته یا نه ، چنانچه مشغول تعقیب نماز یا مشغول نماز دیگر شده، یا به واسطه انجام کاری که نماز را به هم می زند از حال نمازگزار بیرون رفته باید به شک خود اعتنا نکند و اگر پیش از اینها شک کند باید سلام را بگوید ، اما اگردر صحیح گفتن سلام شک کند در هر صورت باید به شک خود اعتنا ننماید چه مشغول کارد یگر شده باشد یا نه.
- [آیت الله بهجت] اگر شک کند که سلام نماز را گفته یا نه، در صورتی که مشغول تعقیب نماز شده یا بهسبب انجام کاری که نماز را بههم میزند از حال نمازگزار خارج شده، به شک خود اعتنا نمیکند، و در صورت دوم در بعضی از موارد احتیاط مستحب در اعاده است، و اگر پیش از اینها شک کند باید سلام را بگوید، و امّا اگر در صحیح بودن سلام شک کند، چه مشغول کار دیگر شده باشد یا نه، باید به شک خود اعتنا ننماید.