تشهد
تَشَهُد از اجزای نماز است که در رکعت دوم و رکعت آخر نماز پس از دو سجده خوانده می‌شود.
اگر رکنی از نماز را فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و رکن نیست به جا آورد ، مثلاً پیش از آنکه دو سجده کند تشهد بخواند ، باید رکن را (دو سجده را) به جا آورد و آنچه را اشتباهاً پیش از آن خوانده دوباره بخواند .
عنوان مسئله:
اگر رکنی از نماز را فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و رکن نیست به جا آورد ، مثلاً پیش از آنکه دو سجده کند تشهد بخواند ، باید رکن را (دو سجده را) به جا آورد و آنچه را اشتباهاً پیش از آن خوانده دوباره بخواند .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر در رکوع و سجود افزون بر ذکر واجب، دعا و ذکر غلط خوانده شود به نماز صدمه میزند؟
- آیا روحانی کاروان که نماز طواف را به صورت فرادا خوانده میتواند همان نماز را همانند نمازهای یومیّه با نیت جماعت برای افراد کاروان بخواند یا خیر؟
- آیا روحانی کاروان که نماز طواف را به صورت فرادا خوانده میتواند همان نماز را همانند نمازهای یومیّه با نیت جماعت برای افراد کاروان بخواند یا خیر؟
- فردی میداند غیر از تکبیرة الاحرام تکبیرات دیگر در نماز مستحب است، این را هم میداند که اگر نگوید به نماز اشکال نمیرسد و بعد از حال حرکت به طرف سجده و رکوع میگفته، نمیدانسته اگر به قصد ورود بگوید باید در حال سکون بدن بگوید یعنی نمیدانسته چنین مسألهای (قصد ورود و قصد ذکر) هست تا بپرسد، آیا نمازهایی که در این مدّت چهل و یا پنجاه ساله خوانده قضا کند یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] شخصی ذکر یک سجده یا دو سجده را فراموش نمود و داخل در رکن بعد گردید و متذکّر شد، نمازش صحیح، یا باطل است؟
- [آیت الله اردبیلی] فردی سجده و تشهد را در نمازش فراموش میکند و بعد از اتمام نماز، به جای انجام قضای سجده یا تشهد فراموش شده، مشغول به نماز دیگری می‌شود. اگر در بین نماز یادش بیاید که سجده یا تشهد فراموش شده را انجام نداده، وظیفهاش چیست و نمازی که مشغول آن است، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر در نماز جماعت در رکعت دوم بعد از تشهد اشتباهاً سلام داده شود آیا سجده سهو لازم است؟
- [آیت الله خامنه ای] مواقعی، بعد از نماز یا وسط نماز شک میکنم که تشهد گفتهام یا نه. از یک نفر شنیدهام که برای جبران سجده و تشهد فراموش شده، سجده سهو کافیست، ولی برادرم میگوید اگر یقین نداشته باشید که گفتهاید، باید نماز، دوباره خوانده شود. در این مورد تکلیف چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که اشتباها در نماز احتیاط، علاوه بر حمد، سوره بخواند یا سهوا رکنی را کم و زیاد کند، چه وظیفهای دارد؟ و حکم نماز اصلی و نماز احتیاط او چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در یک نماز، هم سجده سهو و هم قضای سجده یا تشهد فراموش شده بر عهده نمازگزار باشد، کدام یک را مقدّم کند؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی بین قضای سجده یا تشهد فراموش شده و نماز، فاصله زیاد بیندازد و یا کاری که منافی نماز است، به جا آورد، وظیفهاش چیست؟
- [سایر] رکن در نماز به چه معنا است و چرا قیام متصل به رکوع رکن است؟
- [آیت الله سیستانی] اگر تشهد را در نماز فراموش کنم آیا اول باید قضای آن را بجا بیاورم یا اینکه دو سجده سهو یا اینکه قضا اصلا واجب نیست؟
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که اشتباها طواف را از رکن یمانی شروع و به همانجا ختم کرده و نماز طواف را خوانده و پس از ان متوجه شده حکمش چیست و چنانچه در اثنای طواف متوجه شد و طوافش را به حجر الاسود ختم کرد مقدار زیادی مضر به طوافش می باشد یا خیر
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر رکنی از نماز را فراموش کند و رکن بعد از آن را به جا آورد ، مثلاً پیش از آنکه رکوع کند دو سجده نماید ، نماز باطل است .
- اگر چیزی را که رکن نیست فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و آن هم رکن نیست به جا آورد ، مثلاً حمد را فراموش کند و سوره را بخواند چنانچه مشغول رکن بعد شده باشد مثلاً در رکوع یادش بیاید که حمد را نخوانده ، باید بگذرد و نماز او صحیح است ، و اگر مشغول رکن بعد نشده باشد ، باید آنچه را فراموش کرده به جا آورد و بعد از آن ، چیزی را که اشتباهاً جلوتر خوانده دوباره بخواند .
- اگر اشتباهاً سربردارد و ببیند امام در سجده است باید به سجده برگردد و چنانچه در هر دو سجده این اتفاق بیفتد برای زیاد شدن دوسجده که رکن است نماز باطل نمی شود .
- اگر در نماز نافله کاری کند که برای آن سجده سهو واجب می شود ، یا یک سجده یا تشهد را فراموش نماید ، لازم نیست بعد از نماز ، سجدة سهو یا قضای سجده و تشهد را بجا آورد .
- اگر تشهد را فراموش کند و بایستد و پیش از رکوع یادش بیاید که تشهد را نخوانده ، باید بنشیند و تشهد را بخواند و دوباره بایستد و آنچه باید در آن رکعت خوانده ، باید بنشیند و تشهد را بخواند و دوباره بایستد و آنچه باید در آن رکعت خوانده شود بخواند و نماز را تمام کند و اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید ، باید نماز را تمام کند و بعد از سلام نماز ، تشهد را قضا کند و بنابر احتیاط واجب برای تشهد فراموش شده دو سجده سهو به جا آورد.
- برای سه چیز بعد از سلام نماز ، انسان باید دو سجدة سهو به دستوری که بعداً گفته می شود بجا آورد : اول : آنکه در بین نماز ، سهواً حرف بزند . دوم: انکه یک سجده را فراموش کند . سوم : آنکه در نماز چهار رکعتی بعد از سجدة دوم شک کند که چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت و در سه مورد دیگر هم احتیاط واجب آن است که سجده سهو بنماید : اول : در جائی که نباید نماز را سللام دهد مثلاً در رکعت اول سهواً سلام بدهد . دوم: آنکه تشهد را فراموش کند . سوم : در جائی که باید بایستد اشتباهاً بنشیند یا در جائی که باید بنشیند اشتباهاً بایستد .
- اگر شک کند که رکنی را بجا آورده یا نه ، چنانچه مشغول تشهد است اگر شک کند که دو سجده را بجا آورده یا نه ، باید به شک خود اعتنا نکند و اگر یادش بیاید که آن رکن را بجا نیاورده ، در صورتی که مشغول رکن بعد نشده ، باید آن را بجا آورد و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش باطل است ، مثلاً اگر پیش از رکوع رکعت بعد یادش بیاید که دو سجده را بجا نیاورده ، باید بجا آورد و اگر در رکوع یا بعد از آمن یادش بیاید ، نمازش باطل است .
- اگر چیزی را که رکن نیست فراموش کند و رکن بعد از آن را بجا آورد ، مثلاً حمد را فراموش کند و مشغول رکوع شود ، نمازش صحیح است .
- هر یک از رکوع های نماز آیات رکن است که اگر عمداص یا اشتباهاً کم یا زیاد شود نماز باطل است .
- اگر در بین نماز عصر یقین کند که نماز ظهر را نخوانده است و نیت را به نماز ظهر برگرداند وداخل رکن شود و بعد یادش بیاید که نماز ظهر را خوانده بوده نمازش باطل است و باید نماز عصر را بخواند ولی اگر پیش از داخل شدن در رکن یادش بیاید باید نیت را به نماز عصر برگرداند و آلانچه به نیت ظهر خوانده دوباره به نیت عصر بخواند و نمازش صحیح است .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر رکنی را فراموش کند و چیزی را که بعد از ان است و رکن نیست به جا اورد مثلا پیش از ان که دو سجده کند تشهد بخواند باید رکن را به جا اورد و انچه را اشتباها پیش از ان خوانده دوباره بخواند
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر رکنی را فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و رکن نیست به جا آورد، مثلاً پیش از آن که دو سجده کند تشهد بخواند، باید رکن را به جا آورد و آنچه را اشتباهاً پیش از آن خوانده دوباره بخواند.
- [امام خمینی] اگر رکنی را فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و رکن نیست بجاآورد مثلا پیش از آنکه دو سجده کند تشهد بخواند باید رکن را بجا آورد و آنچه را اشتباها پیش از آن خوانده دوباره بخواند.
- [آیت الله سبحانی] اگر رکنی را فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و رکن نیست به جا آورد، مثلاً پیش از آنکه دو سجده کند تشهّد بخواند، باید رکن را به جا آورد و آنچه را اشتباهاً پیش از آن خوانده دوباره بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر رکنی را فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و رکن نیست به جا آورد؛ مثلا پیش از آنکه دو سجده کند تشهد بخواند؛ باید رکن را به جا آورد و آنچه را اشتباها پیش از آن خوانده دوباره بخواند.
- [آیت الله سیستانی] اگر رکنی را فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و رکن نیست بجا آورد ، مثلاً پیش از آنکه دو سجده کند ، تشهّد بخواند ، باید رکن را بجا آورد و آنچه اشتباهاً پیش از آن خوانده دوباره بخواند .
- [آیت الله بروجردی] اگر رکنی را فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و رکن نیست به جا آورد، مثلاً پیش از آن که دو سجده کند تشهّد بخواند، باید رکن را به جا آورد و آنچه را اشتباهاً پیش از آن خوانده دوباره بخواند.
- [آیت الله خوئی] اگر رکنی را فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و رکن نیست بهجا آورد، مثلًا پیش از آن که دو سجده کند تشهد بخواند، باید رکن را بهجا آورد و آنچه را اشتباهاً پیش از آن خوانده دوباره بخواند.
- [آیت الله بهجت] اگر رکنی را فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و رکن نیست بهجا آورد، مثلاً پیش از آنکه دو سجده کند تشهّد بخواند، باید رکن را بهجا آورد و آنچه را اشتباهاً پیش از آن خوانده دوباره بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر رکنی را فراموش کند وچیزی را که بعد از آن است ورکن نیست بجا آورد، مثلاً پیش از آن که دو سجده کند، تشهّد بخواند باید رکن را بجا آورد و آنچه را اشتباهاً پیش از آن خوانده دوباره بخواند.