تشهد
تَشَهُد از اجزای نماز است که در رکعت دوم و رکعت آخر نماز پس از دو سجده خوانده می‌شود.
اگر سجده یا تشهد را چند دفعه فراموش کند ، مثلاً یک سجده از رکعت اول و یک سجده از رکعت دوم فراموش نماید ، باید بعد از نماز ، قضای هر دو را با سجده های سهوی که برای انها لازم نیست معین کند که قضای کدام یک آنها است .
عنوان مسئله:
اگر سجده یا تشهد را چند دفعه فراموش کند ، مثلاً یک سجده از رکعت اول و یک سجده از رکعت دوم فراموش نماید ، باید بعد از نماز ، قضای هر دو را با سجده های سهوی که برای انها لازم نیست معین کند که قضای کدام یک آنها است .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی در رکعت سوم نماز هنگامی که در رکوع است و یا بعد از آن متوجّه شود که در رکعت دوم تشهّد را نخوانده است چه کار باید بکند؟
- نذر کردهام تا هر زمان که زنده باشم بعد از نمازهای یومیهام دو رکعت نماز به نام امام زمان علیهالسلام بخوانم آیا در ایامی که به علت عذر شرعی نمیتوانم نماز یومیه بخوانم باید قضای نماز نذری که در این ایام نتوانستهام بخوانم بجا بیاورم؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر در یک نماز، هم سجده سهو و هم قضای سجده یا تشهد فراموش شده بر عهده نمازگزار باشد، کدام یک را مقدّم کند؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی بین قضای سجده یا تشهد فراموش شده و نماز، فاصله زیاد بیندازد و یا کاری که منافی نماز است، به جا آورد، وظیفهاش چیست؟
- [آیت الله خوئی] اگر در حال رکوع رکعت سوم یادش آمد که صلوات تشهد رکعت دوم را نخوانده آیا بعد از سلام باید قضای صلوات تنها را به جا آورد یا تمام تشهد را قضا کند، و آیا سجده سهو هم برای قضای صلوات فراموش شده واجب است یا نه؟
- [آیت الله بهجت] آیا بعد از قضای تشهد فراموش شده، لازم است سلام نماز را هم بگوییم؟
- [آیت الله سیستانی] اگر تشهد را در نماز فراموش کنم آیا اول باید قضای آن را بجا بیاورم یا اینکه دو سجده سهو یا اینکه قضا اصلا واجب نیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر در نماز جماعت در رکعت دوم بعد از تشهد اشتباهاً سلام داده شود آیا سجده سهو لازم است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر هم نماز احتیاط و هم قضای سجده یا تشهد فراموش شده بر نمازگزار واجب شود، کدام یک از آنها را باید زودتر انجام دهد؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار در رکعت اوّل یک سجده و در رکعت دوم تشهد و در رکعت سوم رکوع را فراموش کند؛ وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله بروجردی] نماز گزار حمد را فراموش کرد، سوره را خواند داخل رکن شد، بعد از نماز قضای حمد و سجده سهو لازم است یا خیر؟
- [آیت الله سیستانی] فراموش کردن قنوت یا تشهد در رکعت دوم باید نماز را دوباره تکرار کنیم یا خیر ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در نماز نافله کاری کند که برای آن سجده سهو واجب می شود ، یا یک سجده یا تشهد را فراموش نماید ، لازم نیست بعد از نماز ، سجدة سهو یا قضای سجده و تشهد را بجا آورد .
- موقعی که انسان قضای سجدة فراموش شده یا تشهد فراموش شده را بجا می آورد ، بلکه بنابر احتیاط واجب در موقع سجدة سهو هم ، باید خود را مثل موقع نماز بپوشاند .
- اگر شک دارد که بعد از نماز ، قضای سجده یا تشهد فراموش شده رابجا آورده یا نه ، چنانچه وقت نماز نگذشته ، باید سجده یا تشهد را قضا نماید و اگر وقت نماز هم گذشته ، بنابر احتیاط واجب باید سجده یا تشهد را قضا نماید . کم یا زیاد کردن اجزاء و شرائط نماز
- اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده یا تشهد را از رکعت پیش فراموش کرده ، باید بعد از سلام نماز سجده یا تشهد را قضا نماید و بعد از آن دو سجدة سهو بجا آورد .
- اگر بعد از سلام نماز ، یادش بیاید که یک سجده از رکعت آخر را فراموش کرده ، چنانچه کای که عمداً یا سهواً نماز را باطل می کند مثل روی گرداندن از قبله اتجام نداده است ، احتیاط واجب آن است سجدة فراموش شده را بجا بیاورد و بعد از آن تشهد و سلام را بجا بیاورد و دو سجدة سهو نیز انجام بدهد و نیز اگر یادش بیاید که تشهد رکعت آخر را فراموش کرده احتیاطاً تشهد را بخواند و بعد از آن سلام دهد و دو سجدة سهو نیز بجا بیاورد .
- اگر تشهد را فراموش کند و بایستد و پیش از رکوع یادش بیاید که تشهد را نخوانده ، باید بنشیند و تشهد را بخواند و دوباره بایستد و آنچه باید در آن رکعت خوانده ، باید بنشیند و تشهد را بخواند و دوباره بایستد و آنچه باید در آن رکعت خوانده شود بخواند و نماز را تمام کند و اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید ، باید نماز را تمام کند و بعد از سلام نماز ، تشهد را قضا کند و بنابر احتیاط واجب برای تشهد فراموش شده دو سجده سهو به جا آورد.
- کسی که نماز احتیاط بر او واجب است بعد از سلام نماز باید فوراً نیت نماز احتیاط کند و تکبیر بگوید و حمد را بخواند و به رکوع رود و دو سجده نماید ، پس اگر یک رکعت نماز احتیاط بر او واجب است ، بعد از دو سجده تشهد بخواند و سلام دهد و اگر دو رکعت نماز احتیاط بر او واجب است بعد از دو سجده ، یک رکعت دیگر مثل رکعت اول بجا آورد و بعد از تشهد سلام دهد .
- برای سه چیز بعد از سلام نماز ، انسان باید دو سجدة سهو به دستوری که بعداً گفته می شود بجا آورد : اول : آنکه در بین نماز ، سهواً حرف بزند . دوم: انکه یک سجده را فراموش کند . سوم : آنکه در نماز چهار رکعتی بعد از سجدة دوم شک کند که چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت و در سه مورد دیگر هم احتیاط واجب آن است که سجده سهو بنماید : اول : در جائی که نباید نماز را سللام دهد مثلاً در رکعت اول سهواً سلام بدهد . دوم: آنکه تشهد را فراموش کند . سوم : در جائی که باید بایستد اشتباهاً بنشیند یا در جائی که باید بنشیند اشتباهاً بایستد .
- نماز احتیاط و سجده و تشهد فراموش شده را باید رو به قبله بجا آورده و در سجدة سهو هم احتیاط واجب ، همین است
- در رکعت اول و رکعت سومی که تشهد ندارد ، مثل رکعت سوم نماز و عصر و عشا ، بنابر احتیاط واجب باید بعد از سجدة دوم قدری بی حرکت بنشیند و بعد برخیزد . چیزهائی که سجده بر آنها صحیح است
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر سجده یا تشهد را چند دفعه فراموش کند، مثلاً یک سجده از رکعت اول و یک سجده از رکعت دوم فراموش نماید، باید بعد از نماز قضای هر دو را با سجده های سهوی که برای آنها لازم است به جا آورد، و لازم نیست معین کند که قضای کدام یک آنها است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر سجده یا تشهد را چند دفعه فراموش کند مثلاً یک سجده از رکعت اول و یک سجده از رکعت دوم را فراموش نماید باید بعد از نماز، قضای هردو را با سجده های سهوی که برای آنها لازم است بجا آورد، و لازم نیست معین کند که قضای کدام یک آنها است که انجام می دهد.
- [امام خمینی] اگر سجده یا تشهد را چند دفعه فراموش کند مثلا یک سجده از رکعت اول و یک سجده از رکعت دوم فراموش نماید باید بعد از نماز قضای هر دو را با سجده های سهوی که برای آنها لازم است بجا آورد و لازم نیست معین کند که قضای کدام یک از آنها است.
- [آیت الله مظاهری] اگر سجده یا تشهّد را چند دفعه فراموش کند، مثلاً یک سجده از رکعت اوّل و یک سجده از رکعت دوّم فراموش نماید، باید بعد از نماز، قضای هر دو را با سجدههای سهوی که برای آنها لازم است، به جا آورد و لازم نیست معیّن کند که قضای کدامیک از آنهاست.
- [آیت الله بروجردی] اگر سجده یا تشهّد را چند دفعه فراموش کند، مثلاً یک سجده از رکعت اوّل و یک سجده از رکعت دوم را فراموش نماید، باید بعد از نماز قضای هر دو را با سجدههای سهوی که برای آنها لازم است به جا آورد و لازم نیست معین کند که قضای کدام یک آنها است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر سجده یا تشهّد را چند دفعه فراموش کند، مثلاً یک سجده از رکعت اوّل ویک سجده از رکعت دوم فراموش نماید، باید بعد از سلام نماز، قضایهر دو را با سجدههای سهوی که برای آنها لازم است بجا آورد ولازم نیست معیّن کند که قضای کدامیک آنها است اگرچه احتیاط مستحبّ معیّن کردن آنها است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر سجده را چند مرتبه فراموش کند، مثلاً یک سجده از رکعت اوّل و یک سجده از رکعت دوم را فراموش نماید، باید بعد از نماز، قضای هر دو را با سجدههای سهوی که برای آنها لازم است بجا آورد و لازم نیست در هر یک معیّن کند که قضای کدام یک از آنهاست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر سجده را چند دفعه فراموش کند؛ مثلا یک سجده از رکعت اول و یک سجده از رکعت دوم فراموش نماید؛ باید بعد از نماز؛ قضای هر دو را با سجده های سهوی که احتیاطا برای آنها لازم است به جا آورد.
- [آیت الله خوئی] اگر سجده را چند دفعه فراموش کند، مثلًا یک سجده از سجده رکعت اول، و یک سجده از رکعت دوم فراموش نماید، باید بعد از نماز قضای هر دو را با سجدههای سهوی که احتیاطاً برای آنها لازم است به جا آورد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر سجده را چند دفعه فراموش کند، مثلاً یک سجده را از رکعت اول و یک سجده از رکعت دوم فراموش نماید، باید بعد از نماز قضای هر دو را با سجدههای سهوی که برای آنها لازم است به جا آورد.