واسطه
وسیله و علّت ثبوت چیزی برای چیز دیگر را واسطه گویند.
کسی که به واسطة پیری نمی تواند روزه بگیرد ، یا برای او مشقت دارد ، روزه بر او واجب نیست . ولی در صورت دوم باید برای هر روز یک مد که تقریباً ده سیر است گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد .
عنوان مسئله:
کسی که به واسطة پیری نمی تواند روزه بگیرد ، یا برای او مشقت دارد ، روزه بر او واجب نیست . ولی در صورت دوم باید برای هر روز یک مد که تقریباً ده سیر است گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد .
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا فرزند می تواند کفّاره روزه ماه مبارک رمضان را (کفاره ده سیر گندم و مانند آن) به پدرش در صورتی که فقیر باشد یا عکس اگر فرزند فقیر بود بدهد؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که به واسطه پیری نمیتواند روزه بگیرد و بعداً هم نمیتواند قضا کند، آیا لازم است کفاره بدهد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] فرموده اید کسی که روزه قضای رمضان را گرفته است جایز نیست بعد از ظهر افطار کند و اگر افطار کرد باید به ده فقیر طعام بدهد (به هر نفر یک مدّ که تقریباً ده سیر است بدهد یا ده فقیر را یک وعده غذا بدهد) سؤال این است که اگر کسی روزه رمضان غیر را تبرّعاً یا استیجاراً گرفته چطور؟ و آیا اگر افطار کرد باید کفاره هم بدهد؟
- [آیت الله بروجردی] شخص به جهت پیری روزه را افطار نمود، کفّاره ده روز را - مثلاً که ده مُد است - میتواند به یک نفر بدهد، یا باید هر مُدّی را به یک نفر بدهد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا می توانیم در کفاره افطار عمدی روزه ماه مبارک رمضان ، که به 60 مسکین به هر کدام یک مد گندم یا آرد یا نان یا برنج بدهیم آن ها را تبدیل به پول کنیم و به فقیر بدهیم ؟
- [آیت الله بروجردی] هر گاه شخصی بعد از پیری مثلاً ده روز افطار کرد آیا ده مد کفّاره – که باید بدهد – میتواند به یک نفر بدهد، یا باید به ده نفر بدهد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] در باب کفاره روزه آیا می شود بمقدار پول گندم، یا برنج به فقیر داد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که جو یا گندم کاشته است، آیا خمس محصول و زراعت را باید بدهد یا خمس بذر را؟
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی در قضای روزه ی ماه رمضان، بعد از ظهر افطار کند و از حرام بودن افطار اطلاعی نداشته است، آیا کفاره (دادن ده مُد طعام به ده فقیر) بر او واجب است؟
- [آیت الله خوئی] اگر به شخصی که شرائط امام جماعت را دارا باشد اقتدا کند و در قرائت کلمهای که در او مدّ واجب است، مدّ ندهد، و نمیدانم که او مدّ واجب را میداند ولی فعلاً فراموش کرده که مدّ بدهد، یا اینکه او مدّ واجب را نمیداند، آیا واجب است که به صورت فرادی نماز بخوانیم یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر به واسطة مرضی روزة رمضان را نگیرد و مرض او تا رمضان سال بعد طول بکشد ، قضای روزه هائی را که نگرفته بر او واجب نیست و باید برای هر روز یک مد که تقریباً ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد ، ولی اگر به واسطة عذر دیگری مثلاً برای مسافرت روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان بعد باقی بماند ، روزهائی را که نگرفته باید قضا کند و احتیاط مستحب آن است که برای هر روز یک مد طعام هم به فقیر بدهد .
- زنی که زائیدن او نزدیک است و روزه برای حملش ضرر دارد روزه بر او واجب نیست . و باید برای هر روز یک مد طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد . و نیز اگر روزه برای خودش ضرر دارد ، روزه بر او واجب نیست و بنابر احتیاط واجب باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد . و در هر دو صورت روزه هائی را که نگرفته باید قضا نماید .
- کسی که کفارة روزة رمضان بر او واجب است ، باید به دستوری که بعداً گفته میشود دو ماه روزه بگیرد ، یا شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مُد که تقریباً ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها بدهد ، و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد ، هر چند مُد که می تواند به فقراء طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد ، باید استغفار کند ، اگر چه مثلاً یک مرتبه بگوید استغفراللهَ و احتیاط واجب آن ایت که هر وقت بتواند کفاره را بدهد .
- اگر انسان مرضی دارد که زیاد تشنه می شود و نمی تواند تشنگی را تحمل کند ، یا برای او مشقت دار د ، روزه بر او واجب نیست . ولی در صورت دوم باید برای هر روزه یک مد گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد . و احتیاط واجب آن است که بیشتر از مقداری که ناچار است آب نیاشامد و چنانچه بعد بتواند روزه بگیرد ، بنابر احتیاط مستحب باید روزه هائی که نگرفته قضا نماید .
- اگر مرض انسان چند سال طول بکشد ، بعد از آنکه خوب شد اگر تا رمضان آینده به مقدار قضا وقت داشته باشد باید قضای رمضان آخر را بگیرد و برای هر روز از ساللهای پیش یک مد که تقریباً ده سیر است ، طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد .
- کسی که قضای روزة رمضان را گرفته ، اگر بعد از ظهر عمداً کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد ، باید به ده فقیر هر کدام یک مد که تقریباً ده سیر است بدهد و اگر نمی تواند بنابر احتیاط واجب باید سه روز پی در پی روزه بگیرد . جاهائی که فقط قضای روزه واجب است
- اگر به چیز حرامی روزة خود را باطل کند ، چه آن چیز اصلاً حرام باشد مثل شراب و زناء ، یا به جهتی حرام شده باشد ، مثل نزدیکی کردن با عیال خود در حال حیض ، بنابر احتیاط کفارة جمع بر او واجب می شود یعنی باید یک بنده آزاد کند و دو ماه روزه بگیرد و شصت فقیر را سیر کند ، یا به هر کدام آنها یک مد که تقریباً ده سیر است ، گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد . و چنانچه هر سه برایش ممکن نباشد ، هر کدام آنها که ممکن است باید انجام دهد .
- اگر در ماه رمضان به واسطة عذری روزه نگیرد و بعد از رمضان عذر او بر طرف شود و تا رمضان آینده عمداً قضای روزه را نگیرد ، باید روزه را قضا کند و برای هر روز یک مد گندم یا جو و مانند اینها هم بهفقیر بدهد .
- جو و گندم در ربا یک جنس حساب می شود ، پس اگر یک من گندم بدهد و یک من و پنج سیر جو بگیرد ، ربا و حرام است . و نیز اگر مثلاً ده من جو بخرد که سر خرمن ده من گندم بدهد ، چون جو ، را نقد گرفته و بعد از مدّتی گندم را می دهد ، مثل آن است که زیادی گرفته و حرام می باشد .
- زنی که بچه شیر می دهد و شیر او کم است چه مادر بچه ، یا دایة او باشد ، یا بی اجرت شیر می دهد ، اگر روزه برای بچه ای که شیر می دهد ضرر دارد روزه بر او واجب نیست . و باید برای هر روز یک مد طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد و نیز اگر برای خودش ضرر دارد ، روزه بر او واجب نیست ، و بنابر احتیاط واجب باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد . و در هر دو صورت روزه هائی را که نگرفته باید قضا نماید ، و اگر کسی پیدا شود که بی اجرت بچه را شیر دهد ، یا برای شیر دادن بچه از پدر یا مادر بچه یا از کس دیگری که اجرت او را بدهد اجرت بگیرد ، احتیاط واجب آن است که بچه را به او بدهد وروزه بگیرد . راه ثابت شدن اول ماه :
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] کسی که به واسطه پیری نمی تواند روزه بگیرد، یا برای او مشقت دارد،روزه بر او واجب نیست، ولی در صورت دوم باید برای هر روز یک مد که تقریبا ده سیر است گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد.
- [آیت الله خوئی] کسی که به واسط پیری نمیتواند روزه بگیرد، یا برای او مشقت دارد، روزه بر او واجب نیست، ولی در صورت دوم باید برای هر روز یک مد طعام- گندم یا جو یا نان و مانند اینها- به فقیر بدهد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که بواسطه پیری نمیتواند روزه بگیرد یا برای او مشقّت دارد ، روزه بر او واجب نیست ، ولی در صورت دوم باید برای هر روز یک مُد طعام گندم یا جو ، یا نان و مانند اینها به فقیر بدهد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که به واسطه پیری نمی تواند روزه بگیرد یا برای او مشقت دارد، روزه بر او واجب نیست ولی در صورت دوم باید برای هر روز یک مد گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد بلکه در صورت اول نیز بنابر احتیاط لازم، یک مد طعام بدهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که بواسطه پیری نمی تواند روزه بگیرد یا برای او مشقّت دارد روزه بر او واجب نیست، ولی در صورت دوّم باید برای هر روز یک مد که تقریباً ده سیر است گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد.
- [آیت الله بروجردی] کسی که به واسطهی پیری نمیتواند روزه بگیرد، یا برای او مشقّت دارد، روزه بر او واجب نیست؛ ولی در صورت دوم باید برای هر روز یک مد که تقریباً ده سیر است گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که به واسطه پیری نمی تواند روزه بگیرد یا برای او مشقت دارد؛ روزه بر او واجب نیست؛ ولی در صورت دوم باید برای هر روز یک مد طعام - گندم یا جو یا نان و مانند اینها - به فقیر بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به واسطه پیری نمیتواند روزه بگیرد یا روزه گرفتن برای او مشقّت دارد، واجب نیست روزه بگیرد، ولی باید برای هر روز یک مُدّ طعام به فقیر بدهد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که به واسطه پیری یا مرض دیگر )مثل تشنگی زیاد( نمیتواند روزه بگیرد یا برای او مشقّت دارد، روزه بر او واجب نیست ولی در صورتی که روزه برای او مشقّت دارد باید برای هر روز 750 گرم گندم یا جو و مانند اینها یا قیمت آنها را به فقیر بدهد، و چنانچه بعد بتواند روزه بگیرد بهتر است روزههایی را که نگرفته قضا نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر به واسطه مرضی؛ روزه رمضان را نگیرد و مرض او تا رمضان سال بعد طول بکشد؛ قضای روزه هائی را که نگرفته بر او واجب نیست و باید برای هر روز یک مد که تقریبا ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو یا نان و مانند اینها به فقیر بدهد؛ ولی اگر به واسطه عذر دیگری مثلا برای مسافرت روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان بعد باقی بماند؛ روزه هائی را که نگرفته باید قضا کند و احتیاط واجب آن است که برای هر روز یک مد طعام هم به فقیر بدهد.