افطار
افطار بازکردن روزه با خوردن غذا یا زمان بازکردن روزه است. به غذایی که هنگام افطار خورده می‌شود نیز افطاری گویند.
شخص به جهت پیری روزه را افطار نمود، کفّاره ده روز را - مثلاً که ده مُد است - می‌تواند به یک نفر بدهد، یا باید هر مُدّی را به یک نفر بدهد؟
کفّارات ایّام را به یک نفر می‌توان داد، به خلاف اطعام ستّین مسکیناً.
کفّارات ایّام را به یک نفر می‌توان داد، به خلاف اطعام ستّین مسکیناً.
عنوان سوال:
شخص به جهت پیری روزه را افطار نمود، کفّاره ده روز را - مثلاً که ده مُد است - می‌تواند به یک نفر بدهد، یا باید هر مُدّی را به یک نفر بدهد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- هر گاه شخصی بعد از پیری مثلاً ده روز افطار کرد آیا ده مد کفّاره – که باید بدهد – می‌تواند به یک نفر بدهد، یا باید به ده نفر بدهد؟
- زن پیر که قادر بر گرفتن روزه نیست و باید برای هر روزی مُدّی ازطعام کفّاره بدهد، اگر شوهر او فقیر باشد می‌تواند کفّاره خود را به شوهر بدهد؟ و بعد از دادن آیا شوهر می‌تواند همان کفّاره را به مصرف نفقه آن زن برساند یا خیر؟
- در کفّاره افطار عمدی روزه رمضان، هر گاه شخص اختیار دو ماه روزه را بنماید، آیا می‌تواند تمام دو ماه را متفرّقاً روزه بگیرد، یا باید سی و یک روز از آن را متوالیاً روزه بگیرد؟ و آیا می‌تواند بیست و نه روز متفرّق را مُقَدَّم بدارد، بعد سی و یک روز متوالی را بگیرد یا خیر؟
- در کفّاره صوم رمضان صغاری که در دار الایتام میباشند می‌توان اطعام نمود، به این که شصت نفر از آنها را مثل کبیر به کفّاره حساب کرد یا خیر؟
- شخصی در ماه رمضان روزه را عصیاناً افطار نمود و در بین روز محتاج به غسل شد، هر گاه بخواهد غسل ارتماسی کند غسلش صحیح است یاخیر؟
- شخصی که کفّاره ماه رمضان به او تَعَلُّق گرفته و اختیار اطعام شصت مسکین را نموده، آیا می‌تواند به هر مسکینی پول طعام یک نفر را بدهد یا خیر؟
- زنی که در اثر ضعف، قدرت گرفتن روزه را ندارد و باید کفّاره بدهد، می‌تواند کفّاره خود را به شوهر خود که فقیر است بدهد؟ و در صورتی که بتواند، پس از گرفتن اگر آن کفّاره را به خرج همان زن برساند جایز است یا خیر؟
- کفّاره روزهای که شخص به واسطه مرض نتواند بگیرد، باید گندم بدهد، یا آرد؟ این مسأله مورد بحث شده.
- مسافری که قبل از ظهر به مسافت شرعی مسافرت نموده و میداند که قبل از ظهر همان روز مراجعت خواهد نمود، می‌تواند روزه را نخورد و آن روز را از روزه خود محسوب دارد؟
- در دَوَران آن که به جهت مرض یا ضعف فوق العاده، شخص تلقیح و تزریق ورید و عضله نماید تا روزه بگیرد و یا آن که ترک تلقیح کند و روزه را افطار کند، کدام مُقَدَّم و رجحان دارد؟ و هکذا عادی به تریاک، اگر دو سه نفس نکشد نتواند روزه بگیرد و از حالت طبیعی خارج می‌شود تکلیف او چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که میخواهد کفاره عمدی روزه را بدهد و نمیتواند به 60 نفر یکجا طعام بدهد،آیا می‌تواند به یک خانواده شش نفری،ده مرتبه طعام بدهد؟
- [آیت الله خوئی] آیا مستحقین کفارات از قبیل کفاره روزه ماه مبارک رمضان که عمداً روزه را افطار میکرده و غیره، میتوانند که مثلاً یک مد طعام را به مبلغ وجهی که قیمت آن است صلح کنند یا باید حتماً طعام داده شود؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که به واسطه پیری نمیتواند روزه بگیرد و بعداً هم نمیتواند قضا کند، آیا لازم است کفاره بدهد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی در قضای روزه ی ماه رمضان، بعد از ظهر افطار کند و از حرام بودن افطار اطلاعی نداشته است، آیا کفاره (دادن ده مُد طعام به ده فقیر) بر او واجب است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا کفّاره افطار عمدی روزه، با کفّاره مریض تفاوت دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی نداند که افطار نمودن روزه، موجب کفّاره می‌شود، آیا افطار کردن او موجب کفّاره می‌شود؟
- [سایر] آیا غیر سید، می‌تواند کفّاره روزه را به سید بدهد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی روزه ماه رمضان را عمدا نگرفت، آیا علاوه بر قضای روزه و یکی از کفّارات ثلاث، باید برای هر روزی یک مدّ طعام نیز بدهد؟
- [آیت الله بهجت] آیا افطار عمدی پس از زوال، در روزه کفاره ای، کفاره دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی جهت کفّاره افطار عمدی، روزه شصت روز را انتخاب کند و در بین ایّام انجام روزه در حالی که روزه است با حرام افطار کند آیا کفّاره دیگری بر او واجب می‌شود یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد، می‌تواند کفارهی چند روز را به یک فقیر بدهد.
- کسی که کفارهی روزهی رمضان بر او واجب است، باید یک بنده آزاد کند، یا به دستوری که در مسألة بعد گفته می‌شود دو ماه روزه بگیرد، یا شصت فقیر را سیر کند، یا به هر کدام یک مد که تقریباً ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها بدهد و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد، باید هیجده روز پی در پی روزه بگیرد و اگر نتواند بنا بر احتیاط واجب هر چند مُد که می‌تواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند روزه بگیرد و طعام بدهد، باید استغفار کند، اگر چه مثلاً یک مرتبه بگوید:(اَستَغفِرُ اَللهَ) و احتیاط واجب آن است که هر وقت بتواند کفاره را بدهد.
- زنی که زائیدن او نزدیک است و روزه برای حملش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست و برای هر روز یک مد طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد و نیز اگر روزه برای خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست و بنا بر احتیاط واجب باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد و در هر دو صورت روزههایی را که نگرفته، باید قضا نماید.
- کسی که باید برای کفارهی یک روز، شصت فقیر را طعام بدهد، اگر به شصت فقیر دسترسی دارد، نباید به هر کدام از آنها بیشتر از یک مُد که تقریباً ده سیر است طعام بدهد، یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید، ولی می‌تواند برای هر یک از عیالات فقیر، اگر چه صغیر باشند یک مُد به آن فقیر بدهد.
- کسی که می‌تواند وقت را تشخیص دهد، اگر به گفتهی کسی که میگوید مغرب شده افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است، قضا و کفاره بر او واجب می‌شود.
- اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه نمیتواند افطار کند، ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه، پیش از تحقیق هم می‌تواند کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد.
- اگر زنی شوهرِ روزهدار خود را مجبور کند که جماع نماید، یا کاری دیگری که روزه را باطل میکند انجام دهد، واجب نیست کفّارة روزهی شوهر را بدهد.
- اگر به عهد خود عمل نکند باید کفاره بدهد، یعنی شصت فقیر را سیر کند، یا دو ماه روزه بگیرد، یا یک بنده آزاد کند.
- کسی که قضای روزهی رمضان را گرفته، اگر بعد از ظهر عمداً کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، باید به ده فقیر هر کدام یک مُد که تقریباً ده سیر است طعام بدهد و اگر نمیتواند سه روز روزه بگیرد.جاهایی که فقط قضای روزه واجب است
- اگر در ماه رمضان به واسطهی عذری روزه نگیرد و بعد از رمضان عذر او بر طرف شود و تا رمضان آینده عمداً قضای روزه را نگیرد، باید روزه را قضا کند و برای هر روز یک مد گندم یا جو و مانند اینها هم به فقیر بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] کسی که قضای روزه ماه رمضان گرفته است، در صورت وسعت وقت پیش از ظهر می‌تواند افطار کند و آن قضا را در وقت دیگری انجام دهد، ولی افطار بعد از ظهر حرام است، و اگر بعد از ظهر افطار کند باید کفاره بدهد و کفاره او اطعام ده فقیر و در صورت عدم توانایی سه روز روزه گرفتن است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بدون عذر به عهد خود عمل نکند، باید کفّاره بدهد و کفاره آن مانند کفاره افطار روزه ماه رمضان است؛ یعنی باید شصت فقیر را یک مدّ طعام دهد، یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد، یا یک بنده آزاد کند.
- [آیت الله سیستانی] کسی که باید برای کفاره یک روز شصت فقیر را طعام بدهد ، اگر به تمام شصت نفر دسترسی دارد نمیتواند عدد را کم کند ، ولی همان مقدار کفاره بدهد مثلاً به سی نفر هر کدام دو مُد طعام بدهد و به آن اکتفا کند ، ولی می‌تواند برای هر فرد از عیال فقیر اگر چه صغیر باشند یک مُد به آن فقیر بدهد ، و فقیر به وکالت از عائله یا ولایت بر آنها اگر صغیر باشند قبول نماید ، و اگر نتواند شصت نفر فقیر را پیدا کند و مثلاً فقط سی نفر را پیدا کند می‌تواند به هر کدام دو مُد طعام بدهد ولی بنابر احتیاط واجب هرگاه تمکن پیدا کرد به سی نفر فقیر دیگر نیز یک مُد بدهد .
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که کفاره روزه ماه رمضان بر او واجب است، باید یک بنده آزاد کند، یا به دستوری که در مسائل بعد گفته می‌شود دو ماه روزه بگیرد، یا شصت فقیر را اطعام کند یا به هر کدام یک مد طعام بدهد. و اگر مقدار شصت مد برایش ممکن نباشد، هر چند مد که می‌تواند، به فقرا طعام بدهد و اگر یک مد هم نتواند طعام دهد استغفار میکند و احتیاط مستحب آن است که هر مقدار که می‌تواند به فقیر طعام دهد و احتیاط واجب آن است که هر وقت بتواند، کفاره بدهد و اگر مقداری داده، آن را تکمیل کند.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به واسطه پیری نمیتواند روزه بگیرد یا روزه گرفتن برای او مشقّت دارد، واجب نیست روزه بگیرد، ولی باید برای هر روز یک مُدّ طعام به فقیر بدهد.
- [آیت الله بهجت] اگر به عهد خود وفا نکند باید کفاره بدهد و کفاره آن بنابر احتیاط کفاره افطار عمدی روزه ماه رمضان است.
- [آیت الله خوئی] کسی که به واسط پیری نمیتواند روزه بگیرد، یا برای او مشقت دارد، روزه بر او واجب نیست، ولی در صورت دوم باید برای هر روز یک مد طعام- گندم یا جو یا نان و مانند اینها- به فقیر بدهد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که بواسطه پیری نمیتواند روزه بگیرد یا برای او مشقّت دارد ، روزه بر او واجب نیست ، ولی در صورت دوم باید برای هر روز یک مُد طعام گندم یا جو ، یا نان و مانند اینها به فقیر بدهد .
- [آیت الله بهجت] اگر از روی اختیار به نذر خود عمل نکند، باید کفاره بدهد، و کفاره آن بنابر اظهر کفاره (قَسَم) و بنابر احتیاط مستحب، کفاره افطار عمدی روزه ماه رمضان است. و نیز اگر نذر روزه معین کرده باشد، کفاره آن بنابر احتیاط واجب، همان کفاره افطار عمدی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که باید برای هر روز یک مدّ طعام به فقیر بدهد، می‌تواند کفّاره چند روز را به یک فقیر بدهد.