اطمینان
سکون و آرامش را اطمینان گویند.
اگر کسی بگوید سیدّم ، نمی شود به او خمس داد ، مگر آنکه دو نفر عادل ، سیّد بودن او را تصدیق کنند یا در بین مردم بطوری معروف باشد که انسان یقین یا اطمینان پیدا کند که سیّد است .
عنوان مسئله:
اگر کسی بگوید سیدّم ، نمی شود به او خمس داد ، مگر آنکه دو نفر عادل ، سیّد بودن او را تصدیق کنند یا در بین مردم بطوری معروف باشد که انسان یقین یا اطمینان پیدا کند که سیّد است .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- نیاکان و اجداد ما که متوفی شده اند به سیادت و سید بودن اشتهار و معروفیت دارند لکن با وجود احراز شرایط مذکور ، ما که فرزندان و یادگار نسل آباء و اجداد گذشتگان خود در عصر حضر هستیم دسترسی به شجره نامه های معتبر آنان در رابطه با سیادت خویش نداریم و با عنایت به صغر سن ما ( نسل جدید ) و عدم اطلاع از سوابق اجداد گذشته خویش و با یقین و اطمینان بر ما محرز و مشخص نشده است که انتساب شجره ما به کدام امام علیه السلام منتسب است ، حکم سیادت و تکلیف شرعی درباره ما چگونه است ؟
- اینجانب وارد مسجدی میشوم و میبینم دسته دسته و در جای جای مسجد، مردم به صورت فرادی نماز میخوانند، و آقایی هم در قسمتی از مسجد با چند نفر نماز جماعت میخوانند، که عموم این نماز خوآنهااو را عادل نمیدانند و این وضعیت و برنامه هر روز مسجد است، اینجانب هم به جهت آنکه عدالت آقا برایم احراز نشده نمازم را مانند دیگران فرادی میخوانم، آیا نمازم باطل است؟ (ناگفته نماند این وضعیت به پیش یا بعد از نماز جماعت نامبرده اختصاص ندارد، بلکه این نمازها پیوسته خوانده میشود.)
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] شما میگویید اگر دو نفر عادل شهادت بدهند کافی است ؛ آیا اعلام عید از سوی چند مرجع، به اندازه دو نفر عادل نیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر چند نفر عادل شهادت بدهند که دو نفر عادل ماه را دیده اند؛ آیا اول ماه رمضان یا شوال ثابت می شود؟
- [آیت الله بهجت] آیا در امر به معروف و نهی ازمنکر، عدالت شرط است؟
- [سایر] آنکه دو نفر عالم عادل که می توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند، مجتهد بودن یا اعلم بودن کسی را تصدیق کنند، به شرط آنکه دو نفر عالم عادل دیگر با گفته آنان مخالفت ننمایند" ان جمیع المراجع الزین لدیهم رسائل هنالک من العدول من یصادق علی اعلمیتهم .. ای ان هنالم دائما یوجد شخصان یخالفان اعلمیه واحد و لا یصادقون علی اعلمیه البقیه .. اذن ما الحل
- [سایر] سؤال این جانب در خصوص تقلید از اعلم است که مدتی است ذهن مرا به خود مشغول نموده است: همه فقهاء به تقلید از اعلم فتوا داده اند. همچنین برای تشخیص اعلم قائل به این هستند که: دو نفر عالم عادل که می¬توانند مجتهد و اعلم را تشخیص بدهند اعلم بودن کسی را تصدیق کنند، به شرط اینکه دو نفر عالم عادل دیگر، با گفته¬ی آنان مخالفت نکنند. حال آن که برای هر کدام از مراجع کنونی دو نفری هستند که اعلمیت مرجع مورد نظر خود را تصدیق می کنند. بنابراین تکلیف تقلید از اعلم در چنین شرایطی چیست؟
- [سایر] گفته شده است که بیشتر سادات با ایمان از دنیا می روند و از این جهت بر دیگران برتری دارند، آیا برتری سادات، با عدالت خداوند سازگار است؟
- [آیت الله بهجت] قبلاً به عدالت شخصی اطمینان داشتم و به او اقتدا می کردم. بنابر ضرورت کاری مجبور شدم چند سال در شهر دیگری اقامت کنم. اکنون که به شهر خود برگشته ام، نمی دانم این فرد به عدالت باقی است یا نه. آیا شناخت قبلی من نسبت به عدالت این شخص کفایت می کند یا این که دوباره باید عدالت او را احراز نمایم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر دو عالم عادل خبره بگویند: (زید اعلم است) و یک عالم عادل خبره بگوید: (عمرو اعلم است) و یک عالم عادل خبره دیگر بگوید: (بکر اعلم است) در این صورت آیا حتماً باید از زید تقلید کرد، یا چون یک عالم عادل خبره گفته عمرو اعلم است و عالم عادل خبره دیگر بکر را اعلم میداند، اینها روی هم میشوند دو عالم عادل خبره، و در نتیجه بین نظر این دو عالم عادل خبره و نظر دو عالم عادل خبرهای که زید را اعلم میدانند تعارض پیش میآید، و شخص مخیّر است که از هر کدام از این سه نفر تقلید نماید؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا تعیین امام جماعت برای مساجد از طرف علمای مورد اطمینان، یا تعیین ائمه جمعه از طرف ولیّ امر مسلمین، نوعی شهادت بر عدالت آنان محسوب می شود یا اینکه باید درباره عدالت آنان تحقیق شود؟
- [سایر] وظیفه انسان در برابر عدالت و ظلم چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- به کسی که در شهر خودش معروف باشد که سیّد است ، اگر چه انسان به سیّد بودن او یقین نداشته باشد ، می شود خمس داد
- مجتهد و اعلم را از سه راه می توان شناخت : اول : آنکه خود انسان یقین کند ، مثل آنکه از اهل علم باشد و بتواند مجتهد و اعلم را بشناسد . دوم : آنکه دو نفر عالم عادل ، که می توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند ، مجتهد بودن یا اعلم بودن کسی را تصدیق کنند ، به شرط آنکه دو نفر عالم عادل دیگر با گفتة آنان مخالفت ننمایند . سوم : آنکه عده ای از اهل علم که می توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند ، و از گفتة آنان اطمینان پیدا می شود مجتهد بودن یا اعلم بودن کسی را تصدیق کنند .
- بدست آوردن فتوی یعنی دستور مجتهد چهار راه دارد : اول : شنیدن از خود مجتهد . دوم : شنیدن از دو نفر عادل که فتوای مجتهد را نقل کنند . سوم : شنیدن از کسی که مورد اطمینان و راستگوست . چهارم : دیدن در رسالة مجتهد در صورتی که انسان به درستی آن رساله اطمینان داشته باشد .
- اگر عده ای بگویند که خورشید یا ماه گرفته است ، چنانچه انسان از گفتة انان یقین پیدا نکند و نماز آیات نخواند و بعد معلوم شود راست گفته اند ، در صورتی که تمام خورشید یا ماه گرفته باشد ، باید نماز آیات را بخواند . ولی اگر مقداری از آن گرفته باشد خواندن نماز آیات بر او واجب نیست و همچنین است اگر دوو نفر که عادل بودن آنان معلوم نیست بگویند خورشید یا ماه گرفته ، بعد معلوم شود که عادل بوده اند .
- اگر کسی بگوید که میّت وصیّت کرده فلان مبلغ به من بدهند ، چنانچه دو مرد عادل گفتة او را تصدیق کنند ، یا قسم بخورد و یک مرد عادل هم گفتة او را تصدیق نماید ، یا یک مرد عادل و دو زن عادله یا چهار زن عادله به گفتة او شهادت دهند ، باید مقداری را که می گوید به او بدهند ، و اگر یک زن عادله شهادت دهد باید یک چهارم چیزی را که مطالبه می کند به او بدهند ، و اگر دو زن عادله شهادت بدهند ، نصف آن را و اگر سه زن عادله شهادت دهند ، باید سه چهارم آن را به او بدهند . و نیز اگر دو مرد کافر ذمّی که در دین خود عادل باشند گفتة او را تصدیق کنند ، در صورتی که میّت ناچار بوده است که وصیّت کند و مرد و زن عالی هم در موقع وصیّت نبوده ، باید چیزی را که مطالبه می کند به او بدهند .
- به سیدّی که عادل نیست می شود خمس داد ولی به سیدّی که دوازده امامی نیست ، نباید خمس بدهند .
- موقعی انسان میتواند مشغول نماز شود ، که یقین کند وقت داخل شده است ، یا دو مرد عادلبه داخل شدن وقت خبر دهند ، و اقوی این است که اخبار یک مرد عادل نیز کفایت می کند .
- کسی که می داند یا دو شاهد عادل یا یک نفر عادل که قول او اطمینان بخش باشد، خبر دهد که آب پیدا نمی کند ، اگر بعد از داخل شدن وقت نماز ، وضوی خود را باطل کند یا آبی که دارد بریزد معصیت کرده ولی نمازش با تیمم صحیح است ، اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند . دوم : عدم امکان دسترسی به آب موجود
- اگر یک عادل یا شخصی موثقی خبر دهد که سفر انسان هشت فرسخ است ، باید نماز را شکسته بخواند .
- نجاست هر چیز از سه راه ثابت می شود : اول : آنکه خود انسان یقین کند چیزی نجس است ، و اگر گمان داشته باشد چیزی نجس است ، لازم نیست از آن اجتناب نماید . بنابرین غذا خوردن در قهوه خانه ها و مهمانخانه هائی که مردمان لاابالی و کسانی که پاکی و نجسی را مراعات نمی کنند در انها غذا میخوردند ، اگر انسان یقین نداشته باشد ، غذائی را که برای او آوردند ، نجس است اشکال ندارد. دوم : آنکه کسی که چیزی در اختیار او است بگوید آن چیز نجس است ، مثلاً همسر انسان یا نوکر یا کلفت بگوید ، ظرف یا چیزی دیگری که در اختیار او است نجس می باشد . سوم : آنکه دو مرد عادل بگویند چیزی نجس است ، و نیز اگر یک نفر عادل هم بگوید چیزی نجس است ، بنابراحتیاط واجب باید از آن چیز اجتناب کرد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر کسی بگوید: سیدم نمی شود به او خمس داد، مگر آن که دو نفر عادل، سید بودن او را تصدیق کنند، یا در بین مردم به طوری معروف باشد که انسان یقین یا اطمینان پیدا کند که سید است.
- [آیت الله خوئی] اگر کسی بگوید سیدم نمی‌شود به او خمس داد، مگر آن که دو نفر عادل، سید بودن او را تصدیق کنند، یا در بین مردم به طوری معروف باشد که انسان یقین یا اطمینان پیدا کند که سید است.
- [امام خمینی] اگر کسی بگوید سیدم نمی شود به او خمس داد مگر آنکه دو نفر عادل، سید بودن او را تصدیق کنند یا در بین مردم به طوری معروف باشد که انسان یقین یا اطمینان پیدا کند که سید است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر کسی بگوید سیدم؛ نمی شود به او خمس داد مگر آنکه دو نفر عادل؛ سید بودن اورا تصدیق کنند؛ یا در بین مردم به طوری معروف باشد که انسان یقین یا اطمینان کند که سید است.
- [آیت الله بهجت] اگر کسی بگوید سیّدم نمی‌شود به او خمس داد، مگر آنکه دو نفر عادل، سیّد بودن او را تصدیق کنند یا در بین مردم بهطوری معروف باشد که انسان یقین یا اطمینان پیدا کند که سیّد است، و بنابر اظهر اگر انسان به سیّد بودن کسی گمان داشت، ولی دو نفر عادل هم سیّد بودنش را تصدیق نکردند و در بین مردم و یا شهر خودش هم معروف به سیّد بودن نبود باز هم کافی است و میشود به او خمس داد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی بگوید سیّدم نمی‌شود به او خمس داد، مگر آن که دو نفر عادل سیّد بودن او را تصدیق کنند، یا در بین مردم به طوری معروف باشد که انسان یقین کند سیّد است.
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی بگوید سیدم نمی‌شود به او خمس داد، مگر آن که دو نفر عادل سید بودن او را تصدیق کنند، یا در بین مردم به طوری معروف باشد که انسان یقین کند سید است.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی بگوید سیّدم ، نمی‌شود به او خمس داد مگر آنکه دو نفر عادل سیّد بودن او را تصدیق کنند ، یا از راهی انسان یقین یا اطمینان کند که سیّد است .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی بگوید سیدم نمی شود به او خمس داد مگر ان که دو نفر عادل سید بودن او را تصدیق کنند یا در بین مردم به طوری معروف باشد که انسان یقین یا اطمینان به سیادت او پیدا کند و ثبوت سیادت به خبر ثقه در صورتی که ظن بر خلاف خبرش نباشد بعید نیست
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی بگوید سیدم نمی شود به او خمس داد مگر آن که حداقل یک نفر عادل، سید بودن او را تصدیق کند یا در بین مردم به طوری معروف باشد که انسان یقین یا اطمینان پیدا کند که سید است.