زکوه
زکات صدقه مقدر به اصل شرع می باشد. زکات عنوان بابى مستقل در فقه است که مباحث و مسائل آن به تفصیل در این باب آمده است.
اگر چند نفر با هم شریک باشند هر کدام آنان که سهمش به نصاب اوّل رسیده ، باید زکوه بدهد و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اوّل است زکوه واجب نیست .
عنوان مسئله:
اگر چند نفر با هم شریک باشند هر کدام آنان که سهمش به نصاب اوّل رسیده ، باید زکوه بدهد و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اوّل است زکوه واجب نیست .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در مورد دو نفر که پدر و فرزند میباشند و در سرقفلی مغازهای شریکاند و فرزند سهم سه دانگ خود را فروخته، آیا پدر حق شفعه دارد؟
- آیا پدر میتواند در مسئله ارث به دختر خودش مثل پسرانش یک سهم بدهد یا باید به دختر نصف پسر را بدهد؟
- اگر کسی مؤونة سالش را نتواند فراهم نماید و به عسرت بگذراند یا قرض دارد و نتواند قرضش را اداء کند و مقداری زکوة هم بر او واجب شده باید اداء نماید یا خیر؟
- شخصی مبلغ صد هزار تومان به یک نفر کاسب میدهد و شرط میکند که هر ماه پنج هزار تومان بدهد، آیا گرفتن پول مذکور جایز است؟
- دو نفر به طور همزمان با سلاح گرم به سوی یک فرد آتش گشوده و شخص به قتل رسیده است، در حالی که معلوم نیست فرد، به خاطر تیر کدام یک کشته شده، چون تیر زیادی به وی اصابت نموده، حال دقیقاً معلوم نیست که آیا اصلاً تیر هر دو نفر به وی خورده است، یا اینکه تیرهای شلیک شده از سوی یکی از دو نفر فقط به وی اصابت نموده است و خود متهمان نیز اظهار میدارند نمیدانیم تیر هر دوی ما خورده یا تیر یکی از ما دو نفر، حال تکلیف دادگاه در این رابطه چیست؟ آیا می‌توان به قرعه قایل شد؟ یا قصاص را باید از هر دو نفر ساقط دانسته، به دیه متوسل گردید؟ یا این که راه دیگری وجود دارد ضمناً اولیای مقتول از هر دو نفر شاکی هستند.
- اخیراً رایج گردیده است که مردم، املاک خود از قبیل خانه و یا باغ را بعنوان رهن در اختیار دیگران قرار میدهند و مبلغی را تحت عنوان رهن برای مدّتی مشخص تا زمانی که طرف مقابل از ملک استفاده میکند، دریافت میکنند و بنده نیز قطعه باغ اناری دارم که آنرا با خواهرانم و مادرم شریک هستیم و من سهم آنها را اجاره کرده و کل باغ را به شخصی به عنوان رهن دادهام تا در قبال عملیات و نگهداری باغ، محصول آن را برداشت نماید، ولی بعداً از چند نفر از آقایان علماء راجع به این مسأله سؤال کردم در جواب میگویند که معامله رهن ملک در اصل باطل است، با توجه به اینکه بنده در زمان انجام این معامله بر مسأله جاهل بودهام ضمن روشن نمودن مسئله رهن باغ و ملک، تکلیف بنده را در رابطه با این معامله روشن فرمایید.
- مسجدی هست که حدود بیست سال قبل ساخته شده و برای استفاده جمعیت در حدود صد خانوار بوده که هم اکنون جمعیت به پنجهزار نفر رسیده با نظر مهندسین مسجدی بزرگ در کنار این مسجد ساخته میشود و حیاطی بزرگ هم لازم است با نظر مهندسین ایجاد گردد آیا جایز است مسجد قبلی کرسی چینی گرد و نرده کشی شود و به حالت مسجدی باقی بماند فقط از هوای باز آن جهت حیاط مسجد جدید استفاده شود.
- شخصی در دوران نوجوانی پولی را از جیب رفیقش به قصد دزدی در آورده است ولی حالا که به سن جوانی رسیده است پشیمان شده ، حال اگر پول را به صاحبش برگرداند آبرویش پیش آن شخص که با هم رفیق بودند می رود ، آیا به نظر حضرت عالی می تواند آن را به صندوق صدقات و یا به فقیر بدهد ؟
- شخصی است هم کشاورزی دارد و هم چند رأس دام دارد دامها به حدّ نصاب نمیرسند که زکات آنها را بدهد و دامها نیز معلوفه هستند و حال اگر این شخص بخواهد، خمس مالش را بدهد چه کار باید بکند، آیا به درآمد کشاورزی و درآمد و منفعت دامها خمس تعلّق میگیرد و اگر سال اول خمس داد و سال دوم تعداد دامها تغییر نکرد از نظر عدد ولی از نظر قیمت، آنها بالا رفت آیا بازهم خمس به اضافه قیمت آنها تعلّق میگیرد یا خیر؟
- بچه نابالغ اگر مرتکب گناهی شود مانند قتل یا سرقت یا کار دیگر که موجب دیه میشود آیا خود بچه باید بعد از بلوغ دیه را بدهد یا مجازات شود؟ یا دیه بر ولی او واجب است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دو نفر شریک بوده اند که یکی وصی دیگری بوده است. بعد از فوت شریک که وصی دیگری هم داشته است، شریک ادعا می کند بنابر وصایت سهم متوفی را خریده است. آیا این معامله صحیح است؟
- [آیت الله خوئی] حمّامی را دو نفر به شرکت خریدند یک نفر از آنها سهم شرکتش را به دیگری اجاره داده و آن شریک سهمی را که اجاره کرده با سهم خودش به مبلغ بیشتر از آنچه اجاره کرده به شخص ثالثی اجاره داده و آن شریک میگوید من راضی نیستم به این امر، غُسل کردن مردم چگونه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در یک کار صنعتی سه نفر با هم شریک بوده ایم. یکی از شریک ها سهم سرمایه اولیه را نپرداخته و حال در پایان کار سودی مانده، آیا شریکی که سرمایه اولیه را نداده سود می برد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] دو نفر شریک ملکی هستند، یکی از آنها سهم خود را میخواهد وقف جایی کند، اگر به دیگری در این جهت ضرر وارد شود چه باید کرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در یک کار صنعتی سه نفر با هم شریک بوده ایم. یکی از شریک ها سهم سرمایه اولیه را نپرداخته در پایان کار سودی مانده، آیا شریکی که سرمایه اولیه را نداده سود می برد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر سه نفر با هم شریک باشند به این شکل که: اولی فقط پول داده، دومی هم راننده میباشد و هم پول داده، سومی فقط راننده بوده. آیا اگر شرکتی که براش بار میبرن پاداشی یا وسیله ای بدهد، هر سه نفر سهم میبرن؟
- [آیت الله سبحانی] اگر مقداری خرما که به حد نصاب رسیده یا با آفت سماوی تلف شود آیا زکات باقیمانده آن واجب است؟
- [آیت الله سبحانی] ملکی به چند نفر به ارث رسیده است و یک نفر خواهان فروش سهم خود و مابقی به اجاره دادن مایل هستند آیا می توانند در این ملک تصرف کنند؟
- [آیت الله اردبیلی] در یک شرکت تعاونی با تعدادی عضو که مالک یک معدن است، اگر بعضی از اعضا، خمس سهم خود را که به حدّ نصاب شرعی رسیده است، ندهند، آیا ادامه شراکت جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر دو نفر در یک کار تجاری شریک شوند به شرط اینکه تأمین سرمایه از یکی و انجام امور به عهده دیگری باشد و سود و زیان نصف شود و از هنگام شروع به درآمد زایی شریک دوم بطور اقساط از درآمد شرکت سهم سرمایه گذاری را به نیابت از شریک اول پرداخت نماید؛ آیا شریک سرمایه گذار حق دارد بجز هزینه های واقعی، مبلغ بیشتری به عنوان سود پول از شریک دوم طلب و دریافت نماید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بعد از آنکه زکوه گندم و جو و خرما و انگور واجب شد مالک آن بمیرد باید مقدار زکوه را از مال او برهند . ولی اگر پیش از واجب شذن زکوه بمیرد : هر یک از ورثه که سهم او به اندازهً نصاب است : باید زکوه سهم خود را بدهد .
- کسی که باید زکوه گاو و گوسفند و شتر را بدهد ، اگر زکوه آنها را از مال دیگرش بدهد ؛ تا وقتی شمارة آنها از نصاب کم نشده ، همه سال باید زکوه را بدهد و اگر از خود آنها بدهد و از نصاب اوّل کمتر شوند ؛ زکوه بر او واجب نیست مثلاً کسی که چهل گوسفند دارد ، اگر از مال دیکرش زکوه آنها را بدهد تا وقتی که گوسفند های او از چهل کم نشده ، همه ساله باید یک گوسفند بدهد و اگر ازخود آنها بدهد ، تا وقتی به چهل نرسیده ، زکوه براو واجب نیست . مصرف زکوه
- اگر یک نفر در چند جا گاو یا شتر یا گوسفند داشته باشد و روی هم به اندازة نصاب باشند ، باید زکوه آنها را بدهد .
- زکوه ما بین دو نصاب واجب نیست . پس اگر شمارة گوسفندهای کسی از نصاب اوَل که چهل است بیشترباشد تا به نصاب دوّم که صدو بیست و یک است نرسیده ، فقط باید زکوه چهل تای ان را بدهد و زیادی آن زکوه بدارد و همچنین است در نصابهای بعد .
- زکوه ما بین دو نصاب واجب نیست پس اگر شماره ی شترهایی که دارد از نصاب اوّل که پنج است بگذرد ، تا به نصاب دوّم که ده تا است نرسیده ، فقط باید زکوه پنج تای آن را بدهد و همچنین است در نصابهای بعد . نصاب گاو
- کسی که طلا یا نقره او به اندازه نصاب است ، اگر چه زکوه آن را داده باشد ، تا وقتی از نصاب اوّل کم نشده ، همه ساله باید زکوه آن را بدهد .
- طلا دو نصاب دارد : نصاب اوّل آن بیست مثقال شرعی است که هر مثقال آن 18 نخود است : پس وقتی طلا به بیست مثقال شرعی که پانزده مثقال معمولی است برسد اگر شرائط دیگر را هم که گفته شد داشته باشد ، انسان باید چهل یک آن را که نه نخود میشود ( هر مثقال معمولی 24 نخود است ) از بابت زکوه بدهد و اگر به این مقدار نرسد زکوه آن واجب نیست . و نصاب دوّم آن چهار مثقال شرعی است که سه مثقال معمول میشود یعنی اگر سه مثقال به پانزده مثقال اضافه شود ، باید زکات تمام 18 مثقال را از قرار چهل یک بدهد و اگر کمتر از سه مثقال اضافه شود ، فقط باید زکوه 15 مثقال آن را بدهد و زیادی آن زکوه ندارد و همچنین است هر چه بالا رود ، یعنی اگر سه مثقال اضافه شود ، باید زکوه تمام آنها را بدهد و اگر کمتر اضافه شود ، مقداری که اضافه شده زکوه ندارد . نصاب نقره:
- اگر گندم و جو و خرما و کشمشی که زکوه آنها واجب شده خوب و بد دارد باید زکوه هر کدام از خوب و بد را از خود آنها بدهد و زکوه همه را از بد نمی تواند بدهد . نصاب طلا
- کسی که بدهکار است و گندم یا جو یا خرما یا انگور هم دارد ، اگر بمیرد و پیش از آنکه زکوه اینها واجب شود ، ورثه قرض او از مال دیگر بدهند ، هر کدام که سهمشان به 288 من و 45 مثقال کم برسد ، باید زکوه بدهد و اگر پیش از آنکه زکوه اینها واجب شود ، قرض او را ندهند ، چنانچه مال میَت فقط به اندازة بدهی او باشد واجب نیست زکوه اینها رابدهند و اگر مال میَت بیشتر از بدهی او باشد ، در صورتی که بدهی او به قدری است که اگر بخواهند اداء نمایند باید مقداری از گندم و جو و خرما و انگور را هم به طلبکار بدهند ، آنچه را به طلبکار می دهند زکوه ندارد و بقیَه مال ورثه است و هر کدام آنان که سهمش به اندازة نصاب شود ؛ باید آن را بدهد
- اگر زکوه خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد نمی تواند زکوه آن را خرمای تازه یا انگور بدهد و نیز اگر زکوه خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد ، نمی تواند زکوه آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد ، اما اگر یکی از اینها یا چیز دیگری را به قصد قیمت زکوه بدهد ، مانعی ندارد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر چند نفر با هم شریک باشند هر کدام آنان که سهمش به نصاب اول رسیده، باید زکات بدهد و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اول است زکات واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر چند نفر با هم شریک باشند هر کدام آنان که سهمش به نصاب اوّل رسیده، باید زکات بدهد و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اوّل است، زکات واجب نیست.
- [آیت الله خوئی] اگر چند نفر با هم شریک باشند، هر کدام آنان که سهمش به نصاب اول رسیده، باید زکات بدهد، و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اول است زکات واجب نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر چند نفر باهم شریک باشند هرکدام آنان که سهمش به نصاب اوّل رسیده، باید زکاْ بدهد و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اوّل است زکاْ واجب نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر چند نفر با هم شریک باشند هر کدام آنان که سهمش به نصاب اوّل رسیده، باید زکات بدهد و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اوّل است زکات واجب نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر چند نفر با هم شریک باشند هر کدام انان که سهمش به نصاب اول رسیده باید زکات بدهد و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اول است زکات واجب نیست
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر چند نفر با هم شریک باشند هر کدام آنان که سهمش به نصاب اول رسیده، باید زکات بدهد و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اول است زکات واجب نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر چند نفر با هم شریک باشند، هر کدام آنان که سهمش به نصاب اول رسیده، باید زکات بدهد، و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اول است، زکات واجب نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر چند نفر با هم شریک باشند هر کدام آنان که سهمش به نصاب اوّل رسیده باید زکات بدهد و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اول است زکات واجب نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر چند نفر با هم شریک باشند؛ هر کدام آنان که سهمش به نصاب اول رسیده؛ باید زکاه بدهد و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اول است زکاه واجب نیست.